Læknablaðið - 15.02.1992, Síða 17

LÆKNABLAÐIÐ
53
brottnám hægri hluta ristils 73% en 34% eftir
botnlangatöku eingöngu. í sömu rannsókn var
fimm ára lifun sjúklinga með Dukes A eða B1
80%, 39% við Dukes B2 eða C en enginn
með Dukes D var lifandi fimm árum eftir
greiningu. Hjá þeim sem voru með Dukes B2
eða C var fimm ára lifun eftir brottnám hægri
hluta ristils 63% en 22% eftir botnlangatöku
eingöngu (16). I rannsókn Hesketh var fimm
ára lifun eftir brottnám hægri hluta ristils
63% en 20% eftir botnlangatöku (13). í
rannsókn Hopkins og samstarfsmanna (7)
dóu 48% þeirra sem gengust undir einfalda
botnlangatöku vegna meinvarpa en 18% þeirra
sem meðhöndlaðir voru með botnlangatöku
og hægra ristilnámi. I okkar rannsókn voru
fjórir með Dukes B2 við greiningu. Af þeim
dó einn (nr. 2) sjö árum eftir aðgerð en hinir
þrír eru allir lifandi sextán mánuðum, þremur
árum og sextán árum eftir aðgerð. Sá sem dó
var sá eini af þessum fjórum sem ekki hafði
slímmyndandi kirtlakrabbamein. Fjórir (nr.
3,4,5 og 8) voru með útbreiddan sjúkdóm við
greiningu og dóu einum, þremur, ellefu og tólf
mánuðum síðar.
Ýmsir halda því fram að slæmar horfur séu
samfara rofi á botnlanga þar sem það stuðli
að útbreiðslu æxlisfrumna um kviðarhol
(13,18,23). Jafnframt álíta aðrir að ekki sé
sama hvar rofið er. Þannig hafi það engin
áhrif ef það er handan (distalt) við æxlið en sé
verra ef það er á æxlissvæði (11). Lenriot og
Huguier fundu hinsvegar engan mun á lifun
sjúklinga sem voru með sprunginn botnlanga
og hjá þeim sem hann var ósprunginn (16).
I töluverðum fjölda botnlanga með
kirtlakrabbamein finnast góðkynja kirtlaæxli
(adenoma) og kirtlaæxlisbreytingar venjulega í
tengslum við æxlið (12,16). í þessari rannsókn
voru tveir (nr. 5 og 6) með totukirtlaæxli
(adenoma villosum) (mynd 3), tveir (nr. 1
og 7) með kirtlaæxlisbreytingar og einn (nr.
2) með vefjaauka í slímhúð botnlangans.
Lenriot og Huguier (16) fundu þrjú kirtlaæxli
(adenoma) í 32 botnlöngum (9.4%) og
Sieracki fann þrjú í botnlanga eða ristilbotni
hjá átta einstaklingum með kirtlakrabbamein í
botnlanga (37.5%) (10). Þá virðist einnig vera
samband milli kirtlakrabbameins í botnlanga
og góðkynja eða illkynja æxlis í ristli (16).
I þessum sjúklingum er því mælt með að
skoða ristil vel og fylgjast reglulega með þeim
Fig. 3. Case No. 5. Well differentiated adenocarcinoma
on the left arising in a villous adenoma shown on the
right (H&E x45).
meðal annars með ristilspeglunum í kjölfar
aðgerðar (12).
ÞAKKIR
Höfundar þakka Helga Sigvaldasyni aðstoð
við tölfræðilega útreikninga og Michael
Kissane fyrir aðstoð við ljósmyndun.
SUMMARY
We retrospectively studied 8 cases of
adenocarcinoma of the vermiform appendix
diagnosed in Iceland 1974-1990. There were five
males and three females. The age ranged from 25-
83 years, mean age 55.8 years. Five had mucinous
adenocarcinoma, two had adenocarcinoma and
one had adenosquamous carcinoma. Two patients
had a villous adenoma in association with the
tumour. Three tumours were located distally and
three proximally in the appendix, in two cases
the location of the tumours was unknown. In
four patients the clinical presentation was that
of acute appendicites with duration of symptoms
ranging from 1-10 days. All of these patients
underwent a primary appendectomy. Two patients
later underwent right hemicolectomy, one patient
underwent ileocaecal resection and one patient