Læknablaðið - 15.10.1992, Blaðsíða 32

338
LÆKNABLAÐIÐ
sýkt svæði og þannig opnast leið inn í liðinn.
Inngrip í lið getur einnig aukið líkur á að liður
sýkist blóðborið (3). Litlar blæðingar skapa
þá ákjósanleg vaxtarskilyrði fyrir sýklana.
I einu tilvikinu greindist sami sýkillinn (E.
coli) \ þvagi og í liði. Viðkomandi sjúklingur
hafði fengið sterainnspýtingu 28 dögum fyrir
innlögn. Ekki er ólfklegt að sjúklingurinn hafi
fengið tímabundna blóðsýkingu (bacteremia)
vegna þvagfærasýkingar. Steragjöfin eða
áverkinn vegna inngripsins gæti þannig verið
óbein orsök liðsýkingarinnar.
Niðurstöðurnar sýna að sárasýkingar í höndum
geta leitt til sýkinga í undirliggjandi liði og
bein. Athygli skal vakin á því að sjúklingar
með sýkingu í handarliðum vegna sára höfðu
sömuleiðis allir sýkingu í beinum, en það
getur haft áhrif á lengd meðferðar.
Sýking í gerviliðum eru sjaldgæfar en
alvarlegar og kostnaðarsamar. Orsakavaldar
voru auk S. aureus, S. epidermidis og gram
neikvæðir stafir, og er það í samræmi við
aðrar rannsóknir (II). Ekki fundust eldri
rannsóknir á sýkingu í gerviliðum hérlendis og
því ekki hægt að reikna breytingu á nýgengi
slíkra sýkinga. Slíkar framsýnar rannsóknir eru
því brýnar.
Með vaxandi fjölda aldraðra, sem hafa oft
liðeinkenni og ýmsar sýkingar, ónæmisbældra
og annarra með aukna áhættu fyrir sýkingum
í liðum er mjög sennilegt að slíkum sýkingum
fjölgi enn. I stórum hluta tilfella leiðir
sjúkdómurinn til ævilangrar bæklunar
og jafnvel dauða. Stóran hluta sýkinga í
liðum virðist mega rekja til aðgerða lækna.
Með þetta í huga er sérlega mikilvægt að
læknar geri sér grein fyrir áhættunni sem
fylgir inngripi í lið. Þannig er ekki bara
hætta á beinu smiti heldur er einnig aukin
óbein hætta á liðsýkingu vegna áverkans
sem fylgir stungunni. Sérlega er þetta
varasamt hjá fólki með langvarandi eða
endurteknar sýkingar þar sem því er hættara
við tímabundinni blóðsýkingu. Brýnt er að
strangrar smitgátar sé gætt við aðgerðir á
liðum og að liðvökvi sé sendur til rannsókna
og ræktunar við liðástungu. Framsýnar
rannsóknir á liðsýkingum þar sem meðal
annars er stuðst við gagnabanka sýkladeilda
ber að framkvæma til að fylgjast með öllum
breytingum á nýgengi sjúkdómsins og fá
vísbendingar um það sem betur má fara í
aðgerðum lækna.
SUMMARY
Septic arthritis. A retrospective survey
from Borgarspitalinn and Landspitalinn iit
Reykjavik 1986-1990.
A retrospective study was made on 40
patients with septic arthritis admitted to
Borgarspítalinn and Landspítalinn during
1986 to 1990. Bacteria were cultured from
joint fluid of 23 patients. Ten of those had
history of intraarticular manipulation, 7
had infections in other locations, 10 had
symptoms of rheumatic diseases, and 5
had other predisposing factors. The inost
common joints involved were the knees
(n= 12) and shoulders (n=7). S. aureus was
the most common pathogen. Eleven patients
developed serious joint damage. Three
patients died during hospitalization and
the infection was associated with death in
two. Ten patients were highly suspected of
bacterial infection but joint fluid culture was
negative. Five of them had wounds in close
proximity of the joint and they also had
signs of osteomyelitis. Seven patients had
infections in joint prostheses. Staphylococci
were the most common pathogens with S.
aureus in 3 patients and S. epidermidis in
2 patients. In these patients gram negative
bacilli (n=3) and mixed infecions (n=2) were
more common than in patients without joint
prostheses. Compared to earlier investigations
the incidence of culture proven bacterial
arthritis has increased significantly during the
last two decades in the Reykjavik area.
HEIMILDIR
1. Goldenberg DL, Rced J. Bacterial arthritis. N Engl J
Med 1985; 312: 764-71.
2. Smith JW. Infectious arthritis. In: Mandell GL,
Douglas RG, Bennett JE, eds. Principles and practice
of infectious diseases. 3rd edition. New York:
Churchill Livingstone, 1990: 911-8.
3. von Essen R, Savolainen HA. Bacterial infection
following intraarticular injection. Scand J Rheumatol
1989; 18: 7-12.
4. Þorsteinsson SB. Bráðar liðsýkingar á Landspítala og
Borgarspítala 1972-1976. Læknablaðið 1977; Fylgirit
4: 56-9.
5. Arason V, Þorsteinsson SB. Liðsýkingar á
Landspítala 1977-1986. Læknablaðið 1989; 75: 26.