Læknablaðið - 15.12.1998, Síða 53

LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
953
sátt í gildi og ekki hægt að
hækka grunnkaupið svo ríkis-
starfsmenn sömdu um tilteknar
greiðslur fyrir vísindastörf. Fé-
lögin hafa ýmsan hátt á þess-
um greiðslum en við ákváðum
að leggja þær í vísindasjóð.
Hann hefur leikið stórt hlut-
verk í vísindarannsóknum og
gæðastarfi innan heilsugæsl-
unnar. Einnig gerði þessi sjóð-
ur okkur kleift að styrkja Há-
skóla Islands til þess að setja á
stofn prófessorsembætti í
heimilislækningum.
Kjaramálin eru líka alltaf til
umræðu og þar ber hæst
mönnun heilsugæslustöðva,
ekki síst á landsbyggðinni.
Við höfum einnig áhyggjur af
nýliðun í stéttinni sem er allt
of lítil eins og fram kemur í
könnun Sigurðar Halldórsson-
ar læknis á Kópaskeri. í því
sambandi er þó rétt að benda á
að svipaður vandi er uppi í
fleiri löndum og innan fleiri
sérgreina. Það er ekki langt
síðan skurðlæknafélagið kall-
aði saman fund til að ræða
áhyggjur manna af nýliðun
skurðlækna. Við eigum því
þjáningarbræður í öðrum fög-
um. Kollegar okkar geta því
ekki vænst þess að deilum
heimilislækna og sérfræðinga
muni ljúka með því að þeir
fyrrnefndu deyi út sem stétt!
En þennan vanda þarf að
skoða því hann er fjölþættur.
Helsta ástæðan er þó senni-
lega sú að læknanemar og
ungir læknar kynnast einfald-
lega ekki heimilislækningum í
sínu námi. Læknanemar fá að
reyna þær í tvær vikur og síð-
an ekki söguna meir. Ung-
læknar í nágrannalöndum
okkar verða að starfa á heilsu-
gæslustöð í nokkra mánuði á
kandídatsári. Ungir læknar
hérlendis vita þess vegna ekk-
ert um þetta fag og ekki bætir
úr skák að margir þeirra sér-
fræðinga sem þeir starfa með
á sjúkrahúsunum þekkja held-
ur ekkert til heimilislækninga.
Þannig verður vandinn stærri
og verri viðureignar með tím-
anum.
Það þarf að kynna heimilis-
lækningar betur í læknadeild
og koma þeim aftur inn á
kandídatsárið en það var fellt
út fyrir rúmum áratug. Nú
geta kandídatar valið heimil-
islækningar og eitthvað er um
að þeir geri það en læknar
verða að þekkja þennan
grunnþátt í heilbrigðisþjón-
ustunni svo eðlilegt samhengi
ríki.“
Framtíðin er björt,
ef...
- Það hefur orðið töluverð
breyting á stöðu heimilis-
læknisins á undanförnum ár-
um. Þessi gamla mynd af ein-
yrkjanum á stofu sinni, gjarn-
an fjarri öðrum heilbrigðis-
stéttum, er horfin. Þess í stað
eru nú starfræktar heilsu-
gæslustöðvar og sjálfstæðir
heimilislæknar hafa flestir
hópað sig saman í læknamið-
stöðvum.
„Já, það er rétt að einyrkj-
unum hefur verið að fækka.
Það er skiljanlegt því læknir
sem starfar einn á stofu allan
daginn er í þeirri hættu að
hann einangrist faglega og
verði einmana. Sumir geta
unnið svona en flestir þeirra
sem hafa lært heimilislækn-
ingar segja að þeim Iíði betur
faglega og félagslega og geti
þar með enst betur í starfi ef
þeir starfa í hópi lækna. Þeir
eru með sinn afmarkaða sjúk-
lingahóp en tengjast ung-
barna- og mæðravernd,
heimahjúkrun og öðrum þátt-
um sem þeir þurfa að hafa
samskipti við. Þeir starfa í
víðara samhengi því heilsu-
gæslustöðvarnar hér í Reykja-
vík sjá að auki um skólana í
hverfinu og geta betur beitt
sér í fyrirbyggjandi heilsu-
gæslu en þeim er kleift að
gera ef læknirinn er einn á
báti.
En það er áhugi á því innan
félagsins að skoða rekstur
heilsugæslunnar í nýju ljósi.
Við getum alveg séð það fyrir
okkur að læknar annist rekstur
heilsugæslustöðva, það er
ekkert sem segir að þær skuli
vera í höndum hins opinbera.
Það hefur verið fjallað um
þessi mál í nefnd á vegum
félagsins og hún skilaði fyrstu
niðurstöðum sínum á aðal-
fundi félagsins í byrjun októ-
ber. Þar eru lagðar línur um
það hvernig standa megi að
slíkum rekstri við svipuð fag-
leg skilyrði og jafngóðar að-
stæður og eru fyrir hendi í
heilsugæslunni. Þetta kemur
líka fram í áðurnefndu plaggi
sem við unnum með Heil-
brigðisráðuneytinu árið 1996.
Eg teldi mjög æskilegt og
ekkert því til fyrirstöðu að
ráðuneytið bjóði upp á þjón-
ustusamninga við heilsu-
gæslustöðvar þar sem áhugi á
þeim er fyrir hendi. Einnig
væri hægt að fela læknum
rekstur stöðvanna."
- En hvað um framtíðina,
hvernig lítur hún út frá sjónar-
hóli heimilislækna? Þið eruð
oftast fyrsti fulltrúi heilbrigð-
isþjónustunnar sem verður á
vegi fólks og trúnaðarmenn
almennings gagnvart kerfinu.
Attu von á því að þessi staða
breytist?
„Ef ætlunin er að við höld-
um þeirri stöðu verður að
bæta úr þeirri undirmönnun
sem er í heilsugæslunni í
Reykjavík og ljúka uppbygg-