Þjóðhagsreikningar 1945-1992 - 01.08.1994, Blaðsíða 103

að þessar tölur hafi upphaflega verið byggðar á matsverði íjármunanna eitthvert ár og
var þá yfirleitt miðað við árið 1957. Matsverðið var vátryggingarverðmætið þegar það
var íyrir hendi en að öðrum kosti kostnaðarverð eða annað matsverð. Þetta matsverð
var síðan afskrifað á hverju ári, fært til verðlags hvers árs en jafnframt bætt við það
vergri íjármunamyndun hvers árs líkt og lýst er í upphafi þessa kafla. Ólíkar
matsaðferðir kunna að valda því að tölur einstakra flokka verða ekki fyllilega
sambærilegar en ætlunin hefur þó ávallt verið sú að samtölur gæfu nokkra hugmynd um
þjóðarauðinn á framreiknuðu og afskrifuðu stofnverði, samsetningu hans og uppbygg-
ingu.
Þegar litið er til skamms tíma hefur þessi aðferð þann ótvíræða kost að hún er
einföld í framkvæmd og nýjar tölur um þjóðarauð geta legið fyrir jafnskjótt og nýjar
íjárfestingartölur. Aftur á móti hefur aðferðin þann ókost að framreikningur þjóðar-
auðstalna með þessum hætti getur hæglega leitt til allt annars matsverðs ljármuna en
beinar upplýsingar gefa til kynna. Þetta hefur gerst með þjóðarauðinn og um langt skeið
hefur verið ljóst að verðmæti ýmissa Iiða í þjóðarauðnum þarfnaðist endurskoðunar.
Ákveðið var að bæta úr þessu og endurmeta þjóðarauðstölurnar allt afitur til stríðsloka.
Endurmatið var tvíþætt:
1. Samræming á útreikningsaðferðum allt tímabilið.
2. Samanburður á Qármunaeign samkvæmt þjóðarauði við aðrar beinar heimildir
um íjármunaeign.
Fyrri liðurinn skiptir mun minna máli. En þar var til dæmis um að ræða samræmingu
á afskrifitaprósentum allt tímabilið. Sá hluti bústofns sem telja á með í þjóðarauði er nú
meðtalinn en áður höfðu aðeins bústofnsbreytingar komið inn í þjóðarauð. Einnig var
íjárfestingu í gróðurhúsum bætt við Qárfestingu í útihúsum í Iandbúnaði fram til 1984
en til þess tíma hafði þessi fjárfesting ekki komið inn í þjóðarauð. Þess er einnig að geta
að nú er birt sérstök tafla um birgðabreytingar í öllum atvinnugreinum en til þessa hafa
þessar upplýsingar ekki verið dregnar saman. Birgðaskýrslumar eru liður í því að
útvíkka frekar skýrslumar um eignastofninn til samræmis við þær alþjóðaskilgreiningar
sem lýst var í upphafi þessa kafla.
Seinni liður endurmatsins fólst í samanburði á fjármunaeign eins og hún hefur birst í
þjóðarauði annars vegar og öðrum aðgengilegum heimildum hins vegar. Samanburð-
inum var skipt í tvennt, það er íjármunaeignina í atvinnuvegum og hins vegarí íbúðar-
húsnæði.
Heimildir um Qármunaeign í atvinnuvegum, aðrar en þjóðarauðstölur, eru fyrst og
fremst efnahagsreikningar fyrirtækjanna eins og þeir birtast í atvinnuvegaskýrslum
Þjóðhagsstofnunar. Flokkunin í atvinnuvegaskýrslunum miðast við tveggja stafa ISIC-
staðalinn en flokkunin í þjóðarauði er ekki eins skýrt afmörkuð eftir atvinnugreinum.
Mestu máli skiptir í því sambandi að í þjóðarauði koma fram liðir eins og atvinnu-
bifreiðar og skrifstofuvélar en ekki hefur reynst unnt að skipta þeim fjármunum á
atvinnugreinar. Beinn samanburður efitir atvinnugreinum milli þjóðarauðs og efnahags-
reikninga er því ekki framkvæmanlegur. Samanburður heildarstærða er aftur á móti
101