Þjóðhagsreikningar 1945-1992 - 01.08.1994, Blaðsíða 110

8. Vinnuafl
í töflu 8.1 kemur fram skipting vinnuaflsins í heild eftir atvinnuvegum fyrir árin
1963-1991. I Atvinnuvegaskýrslu 1989 voru síðast birtar tölur um skiptingu vinnu-
aflsins allt afitur til ársins 1963. Þessar töflur eru nú endurbirtar til þess að sýna þróun-
ina yfir langt árabii til samræmis við aðrar hagstærðir í þessu riti. Auk þess má nefna að
nokkrar smávægilegar breytingar hafa orðið á þessum tölum frá því að þær birtust í
atvinnuvegaskýrslunum.
I töflu 8.2 eru birtar tölur um ársverk þeirra einstaklinga sem stunda atvinnurekstur í
eigin nafni en þær eru meðtaldar í töflu 8.1. Astæðan fyrir þessari aðgreiningu hér er sú
að þannig má fá samhengi við laun í framleiðslureikningunum en eins og áður er komið
fram eru reiknuð eigin laun sjálfstæðra atvinnurekenda ekki hluti af launum í fram-
leiðslureikningum heldur mynda þau hluta af rekstrarafgangi.
Annað sem rétt er að hafa í huga við samanburð vinnuafls í heild og landsfram-
leiðslu er að vinnuaflsnotkun vamarliðsins er talin með í töflu 7.1 en framleiðslan sem
þar myndast er ekki lengur talin til landsframleiðslunnar. Samræmi næst því ekki við
landsframleiðsluna í heild nema með því að sleppa vinnuaflinu hjá vamarliðinu.
Heimildimar við töflugerðina eru gögn skattyfirvalda og Hagstofunnar um vinnu-
vikur, áður slysatryggðar vinnuvikur, en þær eru eina heildstæða heimildin um notkun
vinnuafls einstakra atvinnugreina. Hefur svo verið um árabil eða allt frá upphafi
þessarar skýrslugerðar frá og með árinu 1963. Vinnuvikumar voru grundvöllurinn að
álagningu slysatryggingariðgjalds allt fram til vinnuársins 1978, en frá og með því ári
voru iðgjöldin ákveðin sem hundraðshluti af greiddum launum. Þótt álagningu slysa-
tryggingariðgjaldsins hafi verið breytt með þessum hætti, var fram til ársins 1990 skylt
að telja fram vinnuvikur, því eftir sem áður mynduðu þær stofn til álagningar iðgjalds
til atvinnuleysistrygginga. Síðasta árið sem vinnuvikur voru notaðar við útreikning
atvinnuleysistrygginga var 1990 og þá vegna launa ársins 1989. A árinu 1991 var lagt á
nýtt gjald, tryggingagjald sem er samtímaskattur en hann er reiknaður sem ákveðið
hlutfall af launum. Þetta gjald kemur í stað launaskatts, slysa-, lífeyris- og atvinnu-
leysistryggingagjalds og vinnueftirlitsgjalds.
Fyrir árin 1990 og 1991 hafa fýrirtækin gert grein fyrir vinnuvikum á sama hátt og
áður þrátt fyrir að þær séu ekki grundvöllur fyrir álagningu gjalda en vinnuvikumar eru
einu heildar upplýsingamar um vinnuframlag í landinu.
Gögn skattayfirvalda um vinnuvikur eru byggð á launamiðum, þar sem launagreið-
anda er m.a. ætlað að skrá vinnuvikur launþega til samræmis við starfshlutfall og starfs-
tíma, þó að hámarki 52 vikur á ári innan sömu atvinnugreinar. Starfi sá hinn sami auk
108