Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.06.1968, Blaðsíða 82

Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.06.1968, Blaðsíða 82
URÐARSKÚFUR OG AURAGRAS. Steinljrjótstegundin, Saxifraga aizoides, sem aðeins vex hér A austurhelmingi landsins, hlaut í Flóru Islands nafnið gullsteinbrjótur. Hins vegar notar Bjarni Jónsson kennari frá Þuríðarstöðum á Eyvindardal, nafnið urðarskúfur um þessa tegund (Náttfr. 1942, I. h.) og Ingólfur Davíðsson grasafræðingur kallar hana auragras (Náttfr. 1941, I. h.). Oll eru nöfn þessi réttnefni á vissan hátt og höfða til sérkenna plöntunnar eða vaxtarstaða hennar. Nú vill hins vegar svo til, að önnur steinbrjótstegund, Saxifraga hirculus, hefur fengið nafnið gullbrá, sem efalaust er gamalt í málinu. Hins vegar mun nafnið gullsteinbrjótur vera nýgervingur, búinn til af Stefáni Stefánssyni, enda kannast austlendingar ekki við það nafn. Nöfnin gullsteinbrjótur og gullbrá eru svo lík að mjög er hætt við ruglun af þeim sökum, auk þess væri æskilegt að geta notað nafnið gullsteinbrjótur jöfnum höndum við gullbrárnafnið, á Saxifraga hirculus, enda er það meira í samræmi við nafngiftarreglur Stefáns. Ég vil því leggja til, að Saxifr. aizoides verði skírður upp í flórubókum og kall- aður urðarsteinbrjótur, þar sem urðirnar eru tvímælalaust algengasti vaxtarstaður Jieirrar plöntu. Hins vegar verði nafnið gullsteinbrjótur tekið upp sem aðalnafn á Saxifraga hirculus. Ef þetta kenist í framkvæmd heita allar steinbrjótstegundirnar nöfnum, sem enda á steinbrjótur, nema tvær, þ. e. vetrarblómið (Saxifr. oþpositifolia) en }>að mætti á auðveldan hátt umrita með nafninu vetrarsteinbrjótur eða lambasteinbrjót- ur, því að vetrarblómið mun víða í sveitum vera kallað lambagras eða lambablóm, og klettafrúin (Saxifraga cotyledon), en hana mætti sem bezt nefna klettasteinbrjót, enda mun klettafrúarnafnið vera gert af höfundi Flóru í samræmi við hið norska nafn tegundarinnar bergfrue, en þessi glæsilega jurt er í Skaftafellssýslu oft nefnd Jnisunddygða j urt. Nafngiftir Stefáns í Flóru eru viðurkenndar að verðleikum, en ekki verður því neitað að stundum hefur honum brugðizt bogalistin, sem von er til, með allan Jjann nýnefnagrúa, sem þar er að finna. Mér finnst liöfundi Flóru enginn greiði gerður með því, að halda ortódoxt í öll nöfn, sem hann setti á tegundirnar í Flóru, enda sjást þess víða nierki að hann breytir sjálfur nafngiftum sínum og reynir að færa þau til betra vegar. H.Hg. GREINAR um islenzha grasafraði i Skýrslu Náttúrufrœðifélagsins. Skýrsla Náttúrufræðifélagsins kom út á árunum 1889—1946, oftast fyrir tvö ár í senn. Auk þess gaf félagið út afmælisrit 1914. Strax í fyrstu skýrslunni var sá hátt- ur upp tekinn, að birta í henni eina eða fleiri stuttar ritgerðir um náttúrufræðileg efni og var skýrslan Jjví um langt skeið, eina náttúrufræðiritið í landinu, eða til 1930 er Náttúrufræðingurinn var stofnaður, enda gerðust J)á ritgerðir færri í skýrsl- unni, og að efni til, að mestu bundnar við nýjungar. 80 Flóra - tímarit um íslenzka grasaer/I.I)[
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði
https://timarit.is/publication/1052

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.