Sveitarstjórnarmál - 01.10.1959, Blaðsíða 59

SVEITARSTJÓRNARMÁL
57
trygginga, er ríkisstjórnin lagði fram á Al-
Jjingi á síðastliðnu vori, voru þrír nefndar-
manna á þeirri skoðun, að rétt væri að
hækka aldursmarkið um eitt ár. Töldu
þeir, eins og segir í greinargerð með frum-
varpinu, að „ef elnahagsástæður ríkissjóðs,
sveitarfélaga, atvinnurekenda og einstakl-
inga levfi raunverulega þá miklu útgjalda-
aukningu, sem frumvarpið hefur í för með
sér, eins og það nú liggur fyrir, þá hefði
verið réttara að hækka aldursmarkið og
verja því fé, sent þannig sparaðist, til enn
meiri hækkunar elli- og örorkulífeyris en
frumvarpið gerir ráð fyrir“.
í sambandi við umræður þær, er í nefnd-
inni urðu, lét Tryggingastofnunin fara
fram úrtaksrannsókn á því, hve mikill hluti
aldraðs fólks á hverju aldursári nyti líf-
eyris. Skal hér gerð nokkur grein fyrir nið-
urstöðum þeirrar athugunar.
Athugunin miðast við desembermánuð
1957. Úrtakið fékkst með þeim liætti, að
af fólki, 67 ára og eldra 1. desember 1957,
voru teknir þeir, sem fæddir voru fyrstu
þrjá daga hvers mánaðar. Rannsóknin tók
því til um það bil Vio hluta fólks á þess-
um aldri. í töflu 1 er sýndur reiknaður
mannfjöldi eftir fæðingarárum samkvæmt
upplýsingum Hagstofu íslands, og úrtakinu
er skipt á sama hátt.
Tafla 1.
Mannfjöldi og úrtak 1. desember 1957.
Fœðingar- Karlar Konur Alls
ár Mannfj. Úrtak Mannfj. Úrtak Mannfj. Úrtak %
1890 395 41 463 58 858 99 11,5
1889 405 44 481 53 886 97 10,9
1888 411 50 407 39 818 89 10,9
1887 343 28 394 36 737 64 8,7
1886 349 31 399 40 748 71 9,5
1885 327 38 421 37 748 75 10,0
1884 og fyrr 2461 230 3418 335 5879 565 9,6
Samtals 4691 462 5983 598 10674 1060 9,9
Úrtakinu var ekki einungis skipt eftir
aldri, heldur var einnig gerð sundurliðun
eftir því, hvort um einstaklings- eða hjóna-
lífeyri var (eða gat verið) að ræða. Enn
fremur var landinu skipt í þrennt, þ. e.
Reykjavík, aðra kaupstaði á fyrsta verðlags-
svæði og annað verðlagssvæði. En þótt úr-
takið veiti allgott heildaryfirlit um sam-
setningu mannfjöldans, má gera ráð fyrir,
að hending ráði miklu, þegar það er flokk-
að niður í fámenna hópa. Þannig mundi
úrtakið vafalaust reynast of lítið til þess
að sýna aðstæður þeirra, sem rétt eiga á
eða gætu átt rétt á hjónalífeyri í Reykja-
vík, skipt eftir aldri og kyni.
í töflu 2 eru þeir, sem úrtaksrannsóknin
tók til, flokkaðir eftir aldri og því, hvort
þeir nutu lífeyris almannatrygginga. Við
lestur töflunnar ber þess að gæta, að skipt-
ingin í einstaklings- og hjónalífeyri gefur
ekki til kynna skiptingu eftir hjúskapar-
stétt. Ef aðeins annað hjóna hefur náð 67
ára aldri, er greiddur einstaklingslífeyrir,
og dveljist hjón á elliheimili, fær hvort um
sig einstaklingslífeyri.
Af töflu 2 sést, að um eða yfir 40% fólks