Morgunblaðið - 15.11.2011, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 15. NÓVEMBER 2011
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir ritstjorn@mbl.is Fréttastjórar Sunna Ósk Logadóttir, sunna@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is
Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Menning menning@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins | Minningar mbl.is/sendagrein, Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Víðir Sigurðsson,
vs@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is Marta María Jónasdóttir fréttastjóri dægurmála martamaria@mbl.is Prentun Landsprent ehf.
Blóðbankabíll í færri ferðir
 Rannsóknir benda til þess að blóðbankabílar séu þjóðhagslega hagkvæmir
 Um 20-25% blóðgjafa á Íslandi í Blóðbankabíl á móti 60-90% í nágrannalöndum
Kjartan Kjartansson
kjartan@mbl.is
Ferðum Blóðbankabílsins fækkaði
um 12,2% í fyrstu tíu mánuðum
þessa árs miðað við sama tímabil í
fyrra. Fór hann í 74 ferðir í fyrra
ári en 65 á þessu ári. Þetta kemur
fram í starfsemi-upplýsingum
Landspítalans fyrir janúar til októ-
ber á þessu ári.
„Við höfum því miður þurft að
stilla ferðum bílsins í hóf meira en
við hefðum viljað. Við erum ein-
faldlega ekki mönnuð til að halda
starfseminni gangandi fimm daga
vikunnar eða 52 vikur á ári,“ segir
Sveinn Guðmundsson, yfirlæknir
Blóðbankans.
Fyrir hrun hafi verið áform um
að fjölga ferðum bílsins en nú er
hann aðeins notaður tvo virka daga
í viku. Þá hafi ekki verið hægt að
reka bílinn í einar 6-8 vikur á
sumrin. Segir Sveinn að rannsókn-
ir á kostnaði við blóðgjafir bendi til
þess að það sé þjóðhagslega hag-
kvæmt að blóðbankabílar komi til
blóðgjafa frekar en að hinir síð-
arnefndu komi sér í blóðbanka.
„Þegar horft er til framtíðar get-
ur það verið skynsamlegt fyrir
okkur að styrkja starfsemi bílsins,“
segir Sveinn.
Í nágrannalöndunum er allt frá
60-90 prósent blóðhluta safnað í
bílum en hér á landi er það hlutfall
aðeins á bilinu 20-25 prósent að
sögn Sveins.
„Við viljum auka þetta hlutfall en
til þess þyrftum við bæði rekstr-
arfé fyrir bílinn og
að geta bætt
mönnun okkar.
Það hefur ein-
faldlega ekki
verið borð
fyrir báru í
niðurskurði
síðustu ára
hvað það
varðar.“
Fjárhagsáætlun
Reykjavíkur-
borgar fyrir árið
2012 verður lögð
fram á fundi
borgarstjórnar í
dag. Frumvarp
að fjárhagsáætl-
uninni var lagt
fram á fundi
borgarráðs á laugardaginn var.
Mikill trúnaður ríkti um innihald
áætlunarinnar. Engu að síður mátti
sjá í fundargerð borgarráðs tillögur
borgarstjóra um álagningarhlutfall
fasteignaskatta og lóðarleigu.
Hann leggur m.a. til að fasteigna-
skattur af íbúðarhúsnæði verði 0,2%
sem er lækkun úr 0,225% fast-
eignaskatti nú. Fasteignamat í borg-
inni hefur hækkað svo krónutalan á
að verða svipuð. Lóðarleiga fyrir
íbúðahúsalóðir hækkar hins vegar
talsvert eða í 0,2% af fasteignamats-
verði lóðar en er nú 0,165%.
Álagningarhlutföll fyrir annað
húsnæði og lóðir eru óbreytt.
Tekjumörk elli- og örorkulífeyr-
isþega vegna lækkunar fasteigna-
skatts 2012 eru óbreytt frá 2011.
gudni@mbl.is
Lóðaleiga
íbúðahúsa
hækkar
 Fjárhagsáætlun
Reykjavíkur 2012
lögð fram í dag
Margt ber að varast í skammdeginu og ekki síst í umferðinni. Hvasst var á
köflum í Reykjavík í gær og áttu sumir í vandræðum í rokinu. Hugsanlega
hefur þessum hjólreiðamanni þótt nóg um lætin og ákveðið að ganga
spottakorn með fákinn sér við hlið.
Leyfir hjólfáknum að hvíla sig
Morgunblaðið/RAX
Um átta þúsund virkir blóð-
gjafar eru á Íslandi og gefa þeir
blóð í Blóðbankanum, á Akur-
eyri og í Blóðbankabílnum. Gef-
ur hver þeirra blóð um 1,5-1,7
sinnum á ári. Blóðbankinn
fagnaði 58 ára afmæli
sínu í gær en hann
var stofnaður hinn
14. nóvember árið
1953 við Baróns-
stíg.
Þúsundir
blóðgjafa
BLÓÐBANKINN 58 ÁRA
Bæjarlind 6, Kópavogi, sími 517 6067. Opið mán. - fös. 10 -18, laug. 11-16.
OKKAR ÁRLEGA
RÝMINGARSALA
STENDUR YFIR
Í BÆJARLIND 6
Aðeins
frá 15.-22.
nóvember
HREINLÆTISTÆKI
Andri Karl
andri@mbl.is
Gróflega má áætla að tekjutap rík-
issjóðs af völdum svartrar starf-
semi geti verið á bilinu þrjátíu til
fimmtíu milljarðar króna árlega.
Er þá miðað við að umfang svarta
hagkerfisins sé um 15,6% eins og
það var að jafnaði á árunum 1999-
2007. Þetta kemur fram í svari
fjármálaráðherra við fyrirspurn á
Alþingi.
Til að svara um heildartapið
vitnar fjármálaráðherra í nýlega
rannsókn hagfræðinga sem tengj-
ast Alþjóðagjaldeyrissjóðnum. Í
henni var lagt mat á umfang
svartrar en jafnframt löglegrar
efnahagsstarfsemi í 162 löndum,
og var Ísland þar á meðal. Neð-
anjarðarhagkerfið svonefnda er að
auki skilgreint. „Um er að ræða
skipulagða starfsemi sem vísvit-
andi er haldið leyndri frá opinber-
um aðilum til að forðast greiðslu
skatta og opinberra gjalda, en
einnig til að þurfa ekki að uppfylla
ýmis önnur skilyrði, á borð við lág-
markslaun og öryggisstaðla.“
Stærra á öðrum
Norðurlöndum
Meðal ríkja OECD nam stærð
svarta hagkerfisins 17,1% að með-
altali, það var 17,7% í Danmörku,
18,7% í Noregi og 18,8% í Svíþjóð.
Hér á landi var það sem áður segir
15,6% og vakti athygli að hlutfallið
hafi haldist stöðugt á umræddu
tímabili.
Þá er tekið fram að beint tap
samfélagsins sé meira en sem
nemur tekjutapi í ríkissjóð. „Þann-
ig tapa einnig sveitarfélög, lífeyr-
issjóðir og fleiri, sem og launþegar
í formi skertra réttinda á vinnu-
markaði.“ Þá geti svört starfsemi
haft skaðleg áhrif á samkeppni.
Þrjátíu til fimmtíu millj-
arða tekjutap ríkissjóðs
 Gríðarlegir fjármunir í neðanjarðarhagkerfinu svonefnda
Fyrirspurnin
» Lúðvík Geirsson, varaþing-
maður Samfylkingarinnar,
spurði fjármálaráðherra út í
svarta atvinnustarfsemi og
umfang skattsvika.
» Í rannsókn sem gerð var
reyndust 12% starfsmanna hjá
um tvö þúsund rekstraraðilum
með undir 1 milljarð króna í
ársveltu vinna svart.