Morgunblaðið - 15.11.2011, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 15. NÓVEMBER 2011
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
Í fyrra urðu sjö banaslys í ferða-
þjónustu hér á landi, 136 banaslys
teljast á árabilinu 2000-2010. Flest-
ir létust í umferðarslysum en
næstflestir við útivist eða afþrey-
ingu samkvæmt tölum frá Slysa-
varnafélaginu Landsbjörg. Að
meðaltali hefur rúmlega eitt bana-
slys átt sér stað í ferðaþjónustunni
á mánuði síðustu tíu ár. Í kjölfarið
á banaslysinu sem varð á Sól-
heimajökli í síðustu viku hafa
margir velt fyrir sér öryggi ferða-
manna hér á landi og hvernig upp-
lýsingum um hættur náttúrunnar
er komið til þeirra.
Erna Hauksdóttir, fram-
kvæmdastjóri Samtaka ferðaþjón-
ustunnar, segir að það sé alltaf að
verða erfiðara og erfiðara að koma
upplýsingum til ferðamanna því í
dag er svo hátt hlutfall sem kemur
hingað á eigin vegum. „Þegar fólk
er á eigin vegum þarf að treysta
því að það sæki sér upplýsingar.
Það er aðalíhugunarefnið hvernig
hægt er að koma þessum upplýs-
ingum til allra, sama hvernig þeir
koma til landsins,“ segir Erna.
„Áhyggjuefnið og vandinn eru
ferðamenn sem hvorki hlusta né
fara eftir ráðum. Þeir virðast vera
allt of margir og hópur sem er
mjög erfitt að ná til. Við erum allt-
af að velta fyrir okkur hvernig er
hægt að vekja fólk til vitundar um
hversu hættulegt Ísland getur ver-
ið.“
Samtök ferðaþjónustunnar
vinna nú, ásamt fleirum, að gerð
frumvarps að nýjum lögum um
skipan ferðamála þar sem gerðar
eru mun ríkari öryggiskröfur til
ferðaskipuleggjenda.
Neyðarsendar í bílaleigubíla
Ólína Þorvarðardóttir alþingis-
maður tók öryggismál ferðamanna
upp á fundi umhverfis- og sam-
göngunefndar Alþingis í gærmorg-
un. „Við ákváðum að halda fund
um öryggi ferðamanna og kalla til
viðræðna við okkur ferðaþjón-
ustuna, Landsbjörg, bílaleigur og
fleiri aðila. Við erum að velta fyrir
okkur hvort nefndin geti tekið
frumkvæði í þessu máli og komið á
virkri hugmyndavinnu varðandi
það hvernig má auka öryggi ferða-
manna, sérstaklega þeirra sem eru
á eigin vegum,“ segir Ólína en það
eru einmitt þeir ferðamenn sem
hafa aðallega verið að fara sér að
voða. Þeir taka oftast bíla á leigu
og segir Ólína því auðveldast að
nálgast þá í gegnum bílaleigurnar.
Hún hefur viðrað þá hugmynd að
bílaleigur bjóði ferðamönnum upp
á að fá svokallaðan neyðarsendi í
bílinn.
„Þetta er lítið handhelt tæki með
staðsetningarbúnaði og það þarf
aðeins að ýta á einn takka svo
neyðarsending fari af stað. Bíla-
leigurnar ættu að geta fjárfest í
nokkrum svona tækjum og boðið
ferðamönnum að hafa með sér með
fyrirmælum um að hafa tækið á
sér ef þeir hyggja á útivist.“
Ólína segir ferðamannastraum-
inn hingað vera að þyngjast og
mikilvægt að gera öryggisráðstaf-
anir. Við hljótum að vilja gera allt
til að stemma stigu við manntjóni.
Þarf að stýra ferðamönnum
Ein af nýjungunum til að auka
öryggi þeirra sem hingað koma er
vefurinn Safetravel.is sem var opn-
aður fyrir einu og hálfu ári. Jónas
Guðmundsson hjá Landsbjörg seg-
ir vefinn hafa bætt upplýsingaflæði
til ferðamanna mikið. Þeir hafi
skilað inn ferðaáætlunum í tugatali
í sumar og prentað út upplýsingar.
„Vefurinn er enn ungur og ferða-
menn hér eru mörg hundruð þús-
und svo enn erum við ekki að ná til
nema brots af þeim. Það þarf
nokkur ár í viðbót til að ná góðri
fótfestu.“
Jónas segir aðstæður hér á landi
sérstakar og oft sé erfitt fyrir fólk
frá öðrum löndum að átta sig á
þeim. „Við hömrum stanslaust á
tveimur atriðum; að skilja eftir
ferðaáætlun og skoða veðurspá. En
það er mikilvægt að hafa í huga að
sumum slysum verður ekki afstýrt
sama hvað er hamrað á hættunum.
Ofmat á eigin getu og vanmat á að-
stæðum leiðir fólk oft í hættur.“
Spurður út í merkingar á ferða-
mannastöðum segir Jónas þær
víða mjög góðar en þær séu ekki á
nógu mörgum stöðum og ekki nógu
samhæfðar. „Stjórnvöld þurfa að
marka stefnu og búa til rammann,
t.d. með svæðisstýringu göngu-
leiða. Hér er ekkert farið að stýra
ferðamönnum og líklega enn nokk-
ur ár í að við komumst á þann
stað.“
Morgunblaðið/Golli
Ferðamenn Erfitt er að koma upplýsingum um hættur til þeirra sem ferðast hingað til lands á eigin vegum.
Of margir sem ekki hlusta
 Erfitt að ná til ferðamanna sem koma á eigin vegum  Ofmeta eigin getu og
vanmeta aðstæður  Mikilvægt að skilja eftir ferðaáætlun og skoða veðurspá
Banaslys í ferðaþjónustu
árin 2000-2010
Umferðarslys
Útivist/afþreying
Sjór/vatn
Vélsleðar/fjórhjól
Flugslys
Jeppar á hálku/jökli
56%
23%
6%
7%
6%
2%
Fjöldi banaslysa í
ferðaþjónustu á ári
20
0
0
20
0
1
20
0
2
20
03
20
0
4
20
0
5
20
0
6
20
07
20
0
8
20
0
9
20
10
15
19
18
13
15
8
16
12
7
6
7
Vegna umræðu um varúðarskilti
við Sólheimajökul vill Slysavarna-
félagið Landsbjörg taka fram að
slíkt skilti er við jökulinn.
Í tilkynningu frá Landsbjörgu
kemur fram að skiltið var sett upp
fyrir tveimur árum að frumkvæði
og á kostnað Íslenskra fjallaleið-
sögumanna í samvinnu við Slysa-
varnafélagið Landsbjörg.
Á skiltinu stendur á íslensku og
ensku: „Varúð! Jökullinn getur ver-
ið hættulegur. Vinsamlegast farið
ekki á jökulinn án viðeigandi bún-
aðar og þekkingar, helst í fylgd
jöklaleiðsögumanns.“
Varað við
hættunum
 Sett upp að frum-
kvæði ferðaþjónustu
Hætta Skiltið er við jökulinn.
Ljósmynd/Arnaldur Halldórsson
stóð á flutningi íslenska hestsins til
landsins. Í skýrslu sem unnin var
fyrir sjávarútvegs- og landbún-
aðarráðuneytið árið 2009 um mark-
aðssetningu íslenska hestsins er-
lendis segir að hrossaverslun hafi
glæðst á 19. öld og þá hafi umtals-
verður fjöldi hrossa verið fluttur út
frá Íslandi sem vinnuhestar en sá
útflutningur lognaðist út af eftir að
véltæknin ruddi sér til rúms í
námugreftri og víðar.
Hrossin voru meðal annars
seld til Bretlands þar sem þau
nýttust við námagröft. Þar eð
mikil samskipti voru á milli
Bretlands og nýlendunnar Ástr-
alíu má leiða að því líkur að ís-
lenski hesturinn hafi farið þá
leið inn í landið. Erfitt getur þó
verið að slá slíku föstu.
Andri Karl
andri@mbl.is
Íslenski hesturinn nýtur sífellt
meiri vinsælda í Ástralíu, en í land-
inu eru nú um eitt hundrað slík
hross. Þeirra flest á hrossarækt-
andinn Amy Haldane sem býr í
Viktoríufylki. Hún hefur alloft
komið hingað til lands til hesta-
kaupa en þá fyrstu keypti hún þó
frá Danmörku.
Ástralska vikuritið Weekly times
ræðir við Amy um endurkomu ís-
lenska hestsins í Ástralíu en sam-
kvæmt því sem hún segir, og vísar
til heimilda sinna, komu fyrstu ís-
lensku hestarnir til landsins árið
1863. Hún segir hins vegar engar
heimildir um hvað orðið hafi um
þau hross, né heldur skýrir hvernig
Til Ástralíu árið 1863
 Vinsældir íslenska hestsins aukast
Amy Haldene segir í samtali við
ástralska vikuritið Weekly tim-
es, að hún fái símtöl og tölvu-
pósta hvaðanæva frá Ástralíu
og víðar, þar sem fólk bið-
ur um að fá að sjá ís-
lensku hestana og fara á
bak. Í umfjöll-
uninni segir
einnig að vík-
ingarnir ís-
lensku hafi
líklega verið
litlir, kubbslegir ræn-
ingjar, ef marka má
stærð íslenska hests-
ins.
Mjög vinsæll
KUBBSLEGIR RÆNINGJAR
Útlit er fyrir að starfsemi Vinjar,
athvarfs fyrir fólk með geðrask-
anir, verði haldið áfram. „Það er
bjart framundan, finnst okkur. Við
höfum mætt jákvæðum viðbrögð-
um,“ segir Þórdís Rúnarsdóttir,
forstöðumaður Vinjar.
Málefni Vinjar verða tekin fyrir á
fundi velferðarráðs Reykjavíkur-
borgar á fimmtudag. Tilkynnti
Björk Vilhelmsdóttir, formaður
ráðsins, við setningu skákmóts sem
hollvinafélag Vinjar hélt í gær að
ráðið hefði fullan hug á að tryggja
áframhaldandi rekstur. Þá fékk
hollvinafélagið eina milljón króna
afhenta að gjöf frá Actavis.
Bjart fram-
undan hjá Vin
Morgunblaðið/Golli
Styrkur Actavis gaf milljón kr.