Morgunblaðið - 29.11.2011, Blaðsíða 16

● Samkvæmt nýrri
hagspá Efnahags-
og framfarastofn-
unarinnar (OECD)
verður hagvöxtur
einungis 1,9% í að-
ildarríkjum sam-
takanna á þessu ári
og 1,6% á því
næsta.
Efnahagshorfur
Íslands eru hins vegar nokkru bjartari.
OECD spáir því að í ár muni hagvöxtur
mælast 2,9%, 2,4% á næsta ári og
einnig árið 2013. Samkvæmt spá OECD
er reiknað með að atvinnuleysi á Íslandi
verði 7% í ár, 6,1% á því næsta og 5,3%
árið 2013.
Þegar skýrslan var kynnt í gær í höf-
uðstöðvum OECD í París varaði stofn-
unin við því að ef ekki yrði gripið fljótt
til aðgerða til að stemma stigu við
versnandi þróun á alþjóðamörkuðum
væri hætta á verulegum samdrætti í
heiminum. Útlit er fyrir að hagvöxtur
verði 2% í Bandaríkjunum á næsta ári
en 1,7% á þessu ári. Hins vegar verður
hagvöxtur aðeins 0,2% á evrusvæðinu
á næsta ári en mun mælast um 1,6% í
ár.
Svört hagspá OECD
Efnahagslægð
OECD spáir aðeins
0,2% hagvexti á
evrusvæðinu 2012.
16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 29. NÓVEMBER 2011
FRÉTTASKÝRING
Örn Arnarson
ornarnar@mbl.is
Það að tímaritið The Economist segi í fyr-
irsögn að ef þýsk stjórnvöld og Evrópski
seðlabankinn grípi ekki umsvifalaust til að-
gerða þá verði hruni evrunnar ekki afstýrt
segir mikið um þá stöðu sem er komin upp í
skuldakreppu hins sameiginlega myntsvæðis.
Ótti og áhyggjur um að allt fari á versta veg
einskorðast ekki lengur við jaðarmenni.
Dómsdagsspámenn eru ekki lengur einir um
að sjá fyrir hrun evrusvæðisins heldur eru
matsfyrirtæki farin að sjá raunverulega
hættu á fjöldagjaldþrotum aðildarríkja evru-
svæðisins fyrir sér.
Í gær lýsti matsfyrirtækið Moody’s því yfir
að skuldakreppan græfi undan stöðu ríkis-
sjóða aðildarríkja evrusvæðisins og að djúp-
stæðar efasemdir um getu einstakra ríkja til
að endurfjármagna skuldir sínar færu nú vax-
andi. Sérfræðingar Moody’s óttast að stefnu-
smiðir á evrusvæðinu muni ekki bregðast
nógu skjótt við vandanum og segja að lík-
urnar á röð ríkisgjaldþrota aðildarríkja mynt-
svæðisins séu ekki lengur fjarlægar. Viðvörun
matsfyrirtækisins var opinberuð áður en
nokkur af stærri hagkerfum evrusvæðisins
ráðast í skuldabréfaútboð í vikunni. Belgíska
og ítalska ríkið luku við útboð í gær en ávöxt-
unarkrafan í báðum útboðum var í hæstu
hæðum. Auk þessara útboða munu franska og
spænska ríkið ráðast í útboð í vikunni.
Lánshæfismat á leið í ruslið
Fram kemur í skýrslu Moody’s að þrátt
fyrir hættuna á þjóðargjaldþrotum telji sér-
fræðingar matsfyrirtækisins að evrusvæðið
muni haldast í núverandi mynd. En hinsvegar
vara þeir við því að þau aðildarríki sem kunna
að þurfa að fá lausafjárfyrirgreiðslu vegna
endurfjármögnunar til lengri tíma muni glata
lánshæfiseinkunn sinni og matið verða fært
niður í ruslflokk. Ljóst er að þarna er átt við
Ítalíu en skuldastaða ríkisins er með öllu
ósjálfbær miðað við þá kröfu sem markaður-
inn er að gera á skuldabréf stjórnvalda.
Þrátt fyrir að enginn telji að skuldakrepp-
an verði leyst á einni nóttu telja margir sér-
fræðingar afar brýnt að samkomulag náist á
meðal aðildarríkjanna og Evrópska seðla-
bankans um að bankinn verði stórtækari í að-
gerðum sínum. Þarna er fyrst og fremst átt
við bein kaup hans á ríkisskuldabréfum verst
stöddu evruríkjanna eða þá að hann noti efna-
hagsreikning sinn til þess að verja skulda-
bréfaútgáfu þessara ríkja. Tímaritið The Eco-
nomist telur að bankinn þurfi að feta sömu
slóðir og bandaríski seðlabankinn og Eng-
landsbanki og hefja hreina og beina peninga-
prentun til þess að kaupa megi tíma við lausn
vandans.
Ljóst er að taugatrekkjandi dagar eru
framundan á mörkuðum og kastljósið er farið
að beinast að næsta leiðtogafundi Evrópu-
sambandsins sem fer fram í næstu viku. Það
kann að skipta sköpum fyrir framhaldið hvort
leiðtogarnir koma loks með trúverðuga lausn
á vandanum sem við er að etja.
Evrusvæðið nálgast suðumark
Reuters
Dökkar horfur Spennuþrungnir dagar framundan á fjármálamörkuðum.
 Matsfyrirtækið Moody’s útilokar ekki röð ríkisgjaldþrota á evrusvæðinu  Tímaritið The Economist
segir að þýsk stjórnvöld og Evrópski seðlabankinn verði að bregðast við til að afstýra yfirvofandi hruni
● Vinnustöðvun flugliða
ástralska flugfélagsins
Qantas hefur mikil áhrif á
afkomu félagsins í ár en
talið er að kostnaðurinn
vegna hennar nemi 194
milljónum Ástralíudala, 23
milljörðum króna. Í af-
komuviðvörun frá Qantas
kemur fram að rekstr-
arhagnaður félagsins
verði væntanlega 140-190 milljónir dala á fyrri hluta rekstrarársins, júlí-desember,
en á sama tímabili í fyrra nam hann 417 milljónum dala. Í kjölfar tilkynningarinnar
lækkuðu bréf félagsins í kauphöllinni í Sydney í gær um 3,44%.
Verkfallið kostaði Qantas 23 milljarða króna
● Hlutabréf breska ferðaþjónustufyrirtækisins Thomas Cook hækkuðu um
43% í kauphöllinni í Lundúnum í gær. Hækkunin er rakin til samnings sem fyr-
irtækið gerði fyrir helgi við helstu lánveitendur sína.
Fyrir tæpri viku lækkaði verð hlutabréfa Thomas Cook um 75% á einum degi
eftir að fyrirtækið sendi frá sér afkomuviðvörun um að það væri að semja við
banka um endurfjármögnun.
Á föstudag tilkynnti Thomas Cook að náðst hefðu samningar við banka um
aðgang að 200 milljóna punda lánalínu, um 37 milljarða króna. Verður lánal-
ínan virk þar til í apríl 2013.
Hlutabréf Thomas Cook hækkuðu um 43%
● Ríkissjóður Ítalíu þarf að greiða 7,3%
vexti af skuldabréfum sem voru boðin
út í gær. Um er að ræða bréf sem taka
mið af þróun verðbólgu á evrusvæðinu
til ársins 2023. Síðast þegar um sam-
bærilegt útboð var að ræða voru vext-
irnir 4,6%. Gert var ráð fyrir að taka til-
boðum fyrir 500-750 milljónir evra.
Greiðir 7,3% vexti
Lægri stýrivextir hefðu ekki áhrif á
fjárfestingastig á Íslandi. Það eru
aðrir þættir sem stjórna því og þeir
hafa ekkert með peningastefnu
Seðlabankans að gera. Þetta sagði
Már Guðmundsson, seðlabanka-
stjóri, á opnum fundi efnahags- og
viðskiptanefndar Alþingis. Peninga-
stefnunefnd Seðlabankans hefur
hækkað vexti í tvígang um 0,25 pró-
sentustig á síðustu mánuðum.
Már sagði hins vegar að aðrir
þættir hefðu meiri áhrif á fjárfest-
ingar, þar á meðal laskaðir efnahags-
reikningar fyrirtækja, ótryggt
rekstrarumhverfi og sömuleiðis erf-
iðari fjármögnun vegna efnahags-
ástandsins á erlendum mörkuðum.
Ekkert af því kæmi innlendri pen-
ingastefnu við, að sögn Más.
Jafnframt kom fram í máli seðla-
bankastjóra að stýrivextir væru
hæfilegir við núverandi efnahagsað-
stæður og mikið þyrfti að koma til ef
þeir ættu að hækka eða lækka á
næstunni.
Stýrivextir ráða
ekki fjárfestingu
Póst- og fjarskiptastofnun hefur
ákveðið að vísa Já-málinu svo
nefnda til Samkeppnisstofnunar
eftir að úrskurðarnefnd fjar-
skipta- og póstmála felldi úr gildi
ákvörðun stofnunarinnar að
hluta.
Um er að ræða hann hluta úr-
skurðar PFS um að fyrirtækinu
væri skylt að veita aðgang að
gagnagrunni símanúmera á
kostnaðarverði að viðbættri hæfi-
legri álagningu.
Já til Sam-
keppnis-
stofnunar
 


   
  
   
  

 




 
  
  

 
  
!"# $% " &'( )* '$*
++,-+.
+/0-01
++0-12
1+-.11
13-224
+5-11+
+1,-44
+-022.
+/0-++
+0,-20
++,-.1
+/0-,5
++0-05
1+-./0
13-2,4
+5-15+
+23-31
+-025,
+/0-44
+0,-/
1+0-5,22
++,-5
+/4-.1
++0-,+
1+-0./
13-.04
+5-21+
+23-2/
+-0.1.
+/4-1+
+43-10
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
Hörður Ægisson
hordur@mbl.is
Smásölufyrirtækið Hagar keyptu
hlutafé í fjölmiðlafélaginu 365 miðl-
um fyrir 810 milljónir króna, aðeins
einum mánuði eftir hrun íslenska
fjármálakerfisins. Þetta var síðar
selt Jóni Ásgeiri Jóhannessyni, þá-
verandi aðaleiganda Haga, og 365
miðla. Tap Haga vegna við-
skiptanna nam um 300 milljónum
króna. Þetta er á meðal þess sem
kemur fram í útboðslýsingu Haga
en selja á 20-30% hlut í Högum í al-
mennu hlutafjárútboði í byrjun
næsta mánaðar.
Aðspurður hvort viðskiptasjón-
armið hafi legið að baki hlutafjár-
kaupunum sagði Finnur Árnason,
forstjóri Haga, sér vera óheimilt að
tjá sig frekar um efni málsins um-
fram það sem kæmi fram í útboðs-
lýsingu Haga. „Við vorum að fjár-
festa í mörgu öðru en
smásöluverslun á
þessum tíma,“
sagði Finnur í
samtali við Morg-
unblaðið.
Viðskiptin að
fullu uppgerð
Í útboðslýsingu
Haga vegna sölu
á hlutum í félag-
inu í Kauphöll Ís-
lands kemur fram að hlutafjár-
kaupin í 365 miðlum voru
fjármögnuð með handbæru fé frá
rekstri. Helmingur fjárfesting-
arinnar var seldur Jóni Ásgeiri, sem
jafnframt var stjórnarformaður 365
miðla, innan sama fjárhagsárs á
sama gengi og við kaupin. Eft-
irstöðvarnar voru seldar skömmu
síðar fyrir andvirði tæplega 100
milljóna króna til aðila sem voru
fjárhagslega tengdir Jóni Ásgeiri.
„Öll viðskipti þessu tengd eru að
fullu uppgerð,“ segir í útboðslýsing-
unni.
Kaupin fóru fram þann 2. nóv-
ember 2008 en þá var jafnframt
greint frá því í fjölmiðlum að hópur
fjárfesta undir stjórn Jóns Ásgeirs
hefði sett 1,5 milljarða króna inn í
365 miðla og í kjölfarið keypt allt
hlutafé fjölmiðlafyrirtækisins. Ingi-
björg Pálmadóttir, eiginkona Jóns
Ásgeirs, er í dag aðaleigandi 365
miðla.
Almennt útboð á hlutabréfum í
Högum fer fram 5.-8. desember
næstkomandi. Eignabjarg ehf.,
dótturfélag Arion banka, hyggst
selja þegar útgefna hluti í Högum
og nemur stærð útboðsins 20% af
útgefnum hlutum, eða 243.518.168
hlutum, en stjórn seljanda áskilur
sér rétt til að stækka útboðið í allt
að 30% af útgefnum hlutum eða
samtals í allt að 365.275.752 hluti.
Óskað verður eftir áskriftum á
verðbilinu 11-13,5 krónur á hlut.
Hagar töpuðu 300 millj-
ónum á kaupum í 365
Finnur
Árnason
 Keyptu hlutafé í 365 fyrir 810 milljónir skömmu eftir hrun
Þrátt fyrir mikla gagnrýni hefur Evrópski
seðlabankinn keypt ríkisskuldabréf verst
stöddu evruríkjanna fyrir ríflega 200 millj-
arða evra frá því að hann hóf slík kaup í
maí í fyrra. Í síðustu viku keypti hann rík-
isskuldabréf Portúgals, Ítalíu, Írlands,
Grikklands og Spánar fyrir tæplega 9
milljarða evra. Þessi miklu inngrip hafa til
þessa ekki skilað þeim árangri að sölu-
þrýstingur á ofangreind ríkisskuldabréf
hafi minnkað.
Aðsópsmikill
EVRÓPSKI SEÐLABANKINN