Morgunblaðið - 29.11.2011, Blaðsíða 21

UMRÆÐAN 21
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 29. NÓVEMBER 2011
Í tilefni ákvörðunar
innanríkisráðherra um
að veita ekki „Nupo-
létt“ eignarhald á fjar-
stýrða ríkisbýlinu
Grímsstöðum á Fjöll-
um, skaut stjórn Sam-
fylkingarfélagsins í
Þingeyjarsýslu á fundi
til að „harma“ ákvörð-
unina.
Ályktun Samfylking-
arfélagsins var þó ekki harmþrungn-
ari en svo að hún fól í sér þá beiðni til
ráðherrans að hann legði ekki oftar
hönd á hleðslu torfbæjar í sýslunni!
Hvað sýnir þessi þingeyska álykt-
un Samfylkingarinnar hinum al-
menna landsmanni? Hún er staðfest-
ing á því að ekkert mark er takandi á
viðbrögðum þingmanna þessa rík-
isstjórnarflokks eða ráðherra hans,
þrátt fyrir snögg sýndarviðbrögð
þeirra flestra. – Ákvörðun innanrík-
isráðherra var hins vegar rökrétt og í
fullu samræmi við lögin.
Ekki gráta í Norðurþingi
Það hafa birst margar harm-
þrungnar yfirlýsingar stjórnenda
Norðurþings og fleiri á þessu land-
svæði að undanförnu. Ekki einungis
vegna neitunar til „Nupo-létts“ um
ábúðarrétt á Grímsstöðum, einnig
löngu áður. Allt frá frávikum núver-
andi ríkisstjórnar um að falla frá ál-
veri á Bakka og fleiri framkvæmdum
sem þeir nyrðra telja að Samfylk-
ingin og VG standi sameiginlega að
svikum á – og allt til þess að stofna til
skatts á kolefnaríka starfsemi.
Þingmenn þessa kjördæmis – að
undanskildum þingmönnum VG –
hafa látið teyma sig í grátkór sem
lýsir fráhvarfi álversins á Bakka sem
þvílíku neyðarástandi, að gæti leitt til
landflótta eða a.m.k. mikils sam-
dráttar í atvinnu á svæðinu öllu.
Þingmenn Samfylkingarinnar
gleyma þá að gleðja kjósendur sína
með því að minna á loforð til íbúa
Norðausturlands um hinar miklu
framkvæmdir við hafnarmannvirki,
vegagerð og jafnvel þyrlupalla sem
þar muni rísa þegar vinna við hugð-
arefni fyrrverandi og núverandi iðn-
aðarráðherra um olíuleit á Dreka-
svæðinu hefst!
Að vísu er ekkert út-
lit fyrir að olíuleit verði
nokkru sinni að veru-
leika á hinu ill-
viðrasama og djúpa
Drekasvæði, enda hafa
engin setlög fundist þar
enn sem komið er. En
„til vara“ hafa ráð-
herrar Samfylking-
arinnar þá boðið upp á
sömu framkvæmdir
þegar siglingarnar
miklu hefjast milli Asíu
og Ameríku með viðkomu á „umskip-
unarhöfnum“ vítt og breitt um landið
norðaustanvert!
Það ætti því að vera óþarfi að
gráta hátt í Norðurþingi með þessar
væntingar á blaði, staðfestar af ráð-
herrum og með undirtekt þingmanna
þeirra á svæðinu. – Það hefur hins
vegar lítið heyrst í stjórnendum
Norðurþings um að krefjast taf-
arlausra framkvæmda líkt og gert
hefur verið varðandi álver á Bakka,
o.s.frv. o.s.frv.
Auðæfin við bæjardyrnar?
En það er auðvelt að láta blekkj-
ast. Það þekkja þeir í Norðurþingi.
Þeir stjórnendur hafa hins vegar
ekki tekið leppinn frá blinda auganu
til að kanna hvort þeir sjái ekki ljósið.
Ljósið er við bæjardyrnar, hvað
varðar ríka orkulind sem felst í gas-
ríku landsvæði á hinu svonefnda
Tjörnesbrotabelti. Það hefur þó
Orkustofnun sannað með rann-
sóknum, m.a. færustu vísindamanna
okkar í þessum efnum.
Og það er ekki nóg, heldur er enn
órannsakað hvað hin fimm km þykku
setlög sem rannsóknarskip Shell
Intl. fann þar fyrir meira en 20 árum
hafa að geyma. Shell óskaði eftir því
að fá að gera þar frumrannsókn en
fékk synjun íslenskra stjórnvalda.
Tvisvar hefur verið borin upp til-
laga til þingsályktunar á Alþingi um
olíu- og gasrannsóknir á landgrunni
Íslands undan Norðausturlandi,
fyrst árið 1997 og aftur á þessu ári að
frumkvæði 6 þingmanna Sjálfstæð-
isflokks. Að mati Orkustofnunar er
áætlað að kostnaður við næsta
áfanga að rannsókn og sýnatöku á
viðkomandi svæði sé um 13 milljónir
króna (ekki átt’ann fiðlungur meira
fé!). – En sú fjárhæð er þó ekki innan
ramma fjárlagaliða Orkustofnunar
fyrir árið 2001!
Meirihluti iðnaðarnefndar lagði til
að vísa því til ríkisstjórnarinnar að
fjármunir verði tryggðir til að unnt
verði að framkvæma lágmarks olíu-
og gasrannsóknir á landgrunninu
undan Norðausturlandi. Skyldi þetta
ná eyrum þeirra stjórnenda Norð-
urþings? – Nú er lag fyrir stjórn-
endur Samfylkingarfélagsins í Þing-
eyjarsýslu til að álykta.
Minna má á að ekki færri en þrír
þingmenn Norðurausturlands úr öll-
um flokkum (utan VG) rituðu há-
stillta pistla um málið í ágúst 2007;
Kristján Þór Júlíusson undir fyr-
irsögninni „Gæti gjörbreytt efnahag
þjóðarinnar“, Einar Már Sigurð-
arson: „Rannsóknir nauðsynlegar“,
Birkir Jón Jónsson: „Mikil tækifæri“
og Guðmundur Hallvarðsson:
„Hvers vegna leita langt yfir
skammt?“
Það hefur teygst úr þeirri blekk-
ingu íslenskra stjórnvalda – bæði nú-
verandi og fyrri – að hægt sé að
fresta því að við notum þau auðæfi
sem hér eru til staðar, sum órann-
sökuð (setlög og gasuppstreymi)
önnur vel
virkjanleg (stóru vatnsföllin) af
ótta við heitstrengingar öfgaafla úr
röðum flestra stjórnmálaaflanna um
mótþróa eða skemmdarstarfsemi
(líkt og við Laxá nyrðra á árum áð-
ur).
Aðgöngumiði að ESB?
Er það hugsanlega á dagskrá ís-
lenskra stjórnvalda að geyma þessi
mál til að tefla fram í viðræðum við
ESB? Hafa þau „tromp“ skuldugrar
þjóðar – aðgöngumiða að ESB-aðild?
Neyðarástand á Norðaustur-
landi – eða allt í plati?
Eftir Geir R.
Andersen »Er það hugsanlega á
dagskrá íslenskra
stjórnvalda að geyma
þetta fyrir ESB-við-
ræður, hafa „tromp“
skuldugrar þjóðar að-
göngumiða að ESB-
aðild?
Geir R. Andersen
Höfundur er blaðamaður.
Mé sýnist mann-
félagið vilja líta á þá
skuldugu sem allt að
því réttdræpa, fyrir að
hafa komið sér í þessa
stöðu og því megi
þjarma að þeim ótæpi-
lega. Eins espar það
fólk upp að þeir sem
skulda eru auðveld
bráð, þar sem þeir
eiga bágt með að lyfta
hendi sér til varnar,
vegna sama, þ.e. standa höllum fæti.
Hvernig stendur á því að inn-
heimtan sjálf skuli útheimta kostnað
upp á mörg hundruð prósent í of-
análag í mörgum tilfellum hér á
þessu skeri? Þarf ekki að stokka
þetta kerfi upp endurskoða og end-
urskapa, gera það manneskjulegra
og um leið skilvirkara.
Öllum finnst eðlilegt að bera við-
bótarkostnað af því að borga ekki
skuldir á réttum tíma, en fyrr má nú
rota en dauðrota, eða hvar eru
mörkin? Ráða innheimtuaðilar för?
Eða er það ríkisbáknið?
Við hina almennu innheimtu,
skilst mér að lögmenn sem leggja
innheimtu fyrir sig þurfi aðeins
tölvu, sem er mötuð á kröfuupphæð,
kröfuhafa og greiðanda, þaðan í frá
sér tölvan um málið, spýtir út póst-
inum árituðum í umslögum með
reglulegu millibili með beiðni um
greiðslu og svo framvegis án þess að
mannshöndin eða hugur komi þar
nokkuð nærri.
Lögmaður mætir svo
hjá ríkisembætti þegar
fyrirtekt á sér stað (en
kröfuþoli sjaldnast)
eins þegar kemur að
uppboði, ef ekki hefir
verið gengið frá skuld
fyrir þann tíma. Öllum
kröfum á tímabilinu
hefir verið smalað sam-
an á sama tímapunkt
fyrir þessa gjörninga til
hagræðingar (vinnu-
sparnaðar og einföld-
unar) öllum aðilum til hagsbóta,
nema þeim sem skuldar, því hann
fær engan afslátt, þrátt fyrir hag-
ræðið (hagkvæmnina), enda dæmd-
ur út á við sem óreiðugemsi, og má
sem slíkur þakka fyrir að halda
höfði, sem svo margir gera svo ekki.
Mér sýnist að verið sé að féfletta
þá sem verst standa í þjóðfélaginu.
Hvernig væri að draga úr þessu
magnaða einelti flestum til heilla?
Stöndum að innheimtunni sem
fólk með tilfinningar en ekki sem
skynlausir hákarlar.
Hugmynd að þróun
Eftir Jóhann Boga
Guðmundsson
Jóhann Bogi
Guðmundsson
»Mér sýnist að verið sé
að féfletta þá sem
verst standa í þjóðfélag-
inu. Hvernig væri að
draga úr þessu magnaða
einelti flestum til heilla?
Höfundur er húsasmíðameistari.
Nýlega hafnaði ráð-
herra innanríkismála á
Íslandi því að farið yrði
í bága við lög varðandi
eignarhald útlendinga
utan EES á landi á Ís-
landi.
Nýlendustefna
fyrr og nú
Árið 1883, tveimur ár-
um eftir að hús Alþingis
var reist, fjárfesti Þjóð-
verjinn Adolf Luderitz, með skuld-
settri yfirtöku, í gríðarstóru landi í
suðurhluta Afríku. Náði landið allt að
32 kílómetrum inn í landið frá fjöru-
borði og frá Orange-ánni að 26.
breiddargráðu.
Landið var keypt með velvilja Ott-
os von Bismarcks, þáverandi keisara
Þýskalands. Verðið hljóðaði upp á 600
bresk pund og 260 riffla. Var andvirð-
ið tekið út í vopnum hjá þýska félag-
inu Missoinis-Handels-Aktiengesell-
schaft.
Voru vopnin seld Nama-þjóð-
flokknum í skiptum fyrir land. Nama-
fólkið fór í stríð við Herero en þessir
þjóðflokkar höfðu verið svarnir and-
stæðingar um aldir. Herero vildi ekki
selja land sitt og náði Nama umtals-
verðu forskoti með stuðningi ný-
lenduherranna.
Herero-þjóðflokknum
var nánast útrýmt á síð-
ustu öld. Áttuðu þessir
þjóðflokkar sig ekki á
stöðu sinni fyrr en löngu
síðar og sýndu þá loks
samstöðu eftir að hafa
barist á banaspjót í ára-
tugi.
Þetta var hluti af
heimsvaldastefnu Þjóð-
verja á þessum tíma sem
endaði reyndar eftir lok
fyrri heimsstyrjald-
arinnar þegar Bretar
tóku þessa nýlendu yfir
og innlimuðu í Suður-Afríku undir
heitinu Suðvestur-Afríka, nú Namibía.
Umhyggja kommúnista
síðustu aldar
Hér er vitnað í bókina Let Us Die
Fighting eftir fyrrverandi sagnfræ-
ðiprófessor við Rostock-háskólann, þá
í Austur-Þýskalandi. Bókin heitir á
frummálinu Südwest-Afrika unter
deutscher Kolonialherrschaft og var
gefin út árið 1966. Hér er um að ræða
prentaða þýðingu bókarinnar sem var
gefin út af Zed Press í London árið
1980.
Minnir þetta eilítið á Rauðu bókina
með SÍA-skjölunum sem ungliða-
hreyfing ein gaf út á sínum tíma og
innihélt hugleiðingar íslenskra komm-
únista sem stunduðu nám m.a. í Aust-
ur-Berlín hér á árum áður.
Ráðgjafar á rauðum dreglum
Hingað til lands kom nýlega kín-
verskt skáld. Í kjölfarið vildi hann
kaupa 300 ferkílómetra lands á Ís-
landi. Það land er margfalt stærra en
Miðnesheiði sem Bandaríkjamenn
fengu aðeins afnot af um tíma í um-
deildum samningum til að verja Ís-
land, Evrópu og sig sjálfa og standa
vörð um vestræn gildi, lýðræði og
frelsi.
Athafnaskáldið frá Kína virðist
hafa leitað til afar áhugaverðra ráð-
gjafa þegar kom að kauptilboði í jörð-
ina Grímsstaði á Fjöllum. Voru þetta
ráðgjafar á rauðum dreglum sem
greiddu götu þessa ágæta manns?
Kínversk stjórnvöld
Kínversk stjórnvöld eru afar vönd
að virðingu sinni og finnst Kínverjum
jafnerfitt og okkur Íslendingum að
missa andlitið.
Það vekur athygli hvers vegna kín-
verska skáldið ætlaði að kaupa landið
í stað þess að leigja það, t.a.m. af
sveitarfélagi eða ríki, til allt að 75 ára.
Það myndi minnka áhættu hans um-
talsvert, a.m.k. dreifa henni. Það
hefði verið rökrétt m.t.t. fjárfestingar
sem gerð er fjarri heimamarkaði.
Slík viðskipti hefðu verið auðveld
og afar einföld í framkvæmd. Örugg-
ur lóðaleigusamningur við sveitarfé-
lag eða ríki hefði verið metinn af fjár-
málastofnun sem hefði getað
fjármagnað kaup sveitarfélags eða
ríkis og myndað rétt verð á lóðaleig-
una fyrir fjárfestinn.
Á þetta hefur ekki reynt í þessu
máli.
Innanríkisráðherra fór að lög-
um og það munu kínverskir fjár-
festar virða
Innanríkisráðherra fór að lögum.
Ef einhver ætlar að fjárfesta í bygg-
ingu á lóð, hvar sem hún er, getur
hann, hvort sem hann er íslenskur
eða kínverskur, allt eins gengist und-
ir sömu lóðaskilmála við sveitarfélög
hér á landi og þorri Íslendinga. Þann-
ig er og verður engum mismunað.
Réttast væri að kínversk yfirvöld
gættu betur að þeim ráðgjöfum sem
kínverskir fjárfestar leita til hér á
landi en þannig má forðast misskiln-
ing sem oft getur skapað áhættu í al-
þjóðaviðskiptum.
Ljúfir Kínverjar og litrík saga
Ekki ætlar greinarhöfundur kín-
verskum stjórnvöldum að hafa viljað
gera hið sama og Bismarck forðum.
Það voru t.a.m. Kínverjar, þýskir
kommúnistar og svo auðvitað Sov-
étríkin öll sem studdu sjálfstæðisbar-
áttu Namibíu gegn Suður-Afríku,
Bretum og Bandaríkjamönnum. Sá
sem þekkir vel söguna getur tæpast
trúað því að Kínverjar vilji beita aðr-
ar þjóðir, beint eða óbeint, sömu að-
ferðum og þeir sjálfir voru beittir um
aldir alda.
Fyrir milligöngu sveitarfélagsins,
með fyrirvara um áreiðanleikakönn-
un, fjármögnun og áhættugreiningu,
væri hægt að fella fjárfestinguna
undir sveitarfélagið sem framselt eða
veðsett getur lóðaleigusamning til allt
að 75 ára. Þetta er vel þekkt í alþjóða-
viðskiptum.
Samkvæmt Þjóðskrá Íslands er af-
skriftartími húsnæðis á Íslandi allt að
67 ár. Því er ekkert að vanbúnaði fyr-
ir fjárfesta að taka kostakjörum sem
felast í hefðbundnum lóðaleigusamn-
ingum ef raunveruleg fjárfesting-
arsjónarmið eru höfð að leiðarljósi.
Því eru enn tækifæri á Íslandi fyrir
erlenda fjárfesta ef og aðeins ef rétt
er að málum staðið. Er greinarhöf-
undur fullviss um að hér eftir sem
hingað til mun Ísland bjóða upp á
fjölmörg áhugaverð tækifæri fyrir er-
lenda fjárfesta.
Fjárfesta Kínverjar á Íslandi?
Eftir Svein Óskar
Sigurðsson »Kínversk stjórnvöld
eru afar vönd að
virðingu sinni og finnst
Kínverjum jafnerfitt og
okkur Íslendingum að
missa andlitið.
Sveinn Óskar
Sigurðsson
Höfundur er viðskiptafræðingur
M.Sc., íhaldsmaður og áhugamaður
um menningu og sögu.
Móttaka aðsendra greina
Morgunblaðið birtir alla út-
gáfudaga aðsendar umræðugrein-
ar frá lesendum. Blaðið áskilur
sér rétt til að hafna greinum,
stytta texta í samráði við höfunda
og ákveða hvort grein birtist í um-
ræðunni eða í bréfum til blaðsins.
Blaðið birtir ekki greinar, sem
eru skrifaðar fyrst og fremst til að
kynna starfsemi einstakra stofn-
ana, fyrirtækja eða samtaka eða
til að kynna viðburði, svo sem
fundi og ráðstefnur.
Innsendikerfið
Þeir sem vilja senda Morg-
unblaðinu greinar eru vinsamlega
beðnir að nota innsendikerfi
blaðsins. Smellt á Morgunblaðs-
lógóið í hægra horninu efst og við-
eigandi liður, „Senda inn minn-
ingargrein“, valinn úr
felliglugganum. Ekki er lengur
tekið við greinum sem sendar eru
í tölvupósti og greinar sem sendar
eru á aðra miðla eru ekki birtar.
Í fyrsta skipti sem formið er
notað þarf notandinn að nýskrá
sig inn í kerfið, en næst þegar
kerfið er notað er nóg að slá inn
netfang og lykilorð og er þá not-
andasvæðið virkt.