Morgunblaðið - 05.12.2011, Blaðsíða 17

17
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 5. DESEMBER 2011
Grýla gamla Engu máli skipti á hvaða aldri gestir jólaballs Morgunblaðsins voru, allir voru jafnskelkaðir þegar Grýla gamla mætti á svæðið, hótaði að éta börnin og hrelldi foreldra þeirra.
Ómar
Á undanförnum ár-
um hefur gætt vax-
andi áhuga á ræktun
og sölu jólatrjáa með-
al skógræktarmanna
hér á landi. Í kjölfar
efnahagshrunsins
2008 dró verulega úr
innflutningi á jóla-
trjám og því sæta
menn lagi nú og vilja
auka hlut innlendra
framleiðenda á mark-
aðnum. Kostir þess
eru fjölmargir. Með
því má spara gjald-
eyri, skapa atvinnu,
nýta innlenda auðlind
og efla þekkingu á
þessu sviði. Síðast en
ekki síst er það mun
umhverfisvænna að
rækta og selja innlend
tré en erlend.
Byggt á reynslu og þekkingu
Margir eru vanafastir þegar
kemur að vali á jólatré. Þeir gera
ákveðnar kröfur um þætti á borð
við útlit og barrheldni. Það er ekki
hægt að ætlast til þess að fólk velji
íslenskt tré eingöngu vegna upp-
runans heldur þurfa innlend tré að
standast samanburð við þau er-
lendu í verði og gæðum. Það er því
mikilvægt að ræktun jólatrjáa sé
markviss og skilvirk. Hér er þörf á
langtímahugsun og fyrirhyggju.
Hugsunarháttur gullgrafarans
dugar skammt. Það þarf að tryggja
stöðugt og gott framboð mörg ár
fram í tímann með reglulegri gróð-
ursetningu trjáa og umhirðu. Skóg-
ræktarmenn verða að byggja á
reynslu og þekkingu og vera jafn-
framt óhræddir við að gera til-
raunir með nýjar tegundir og
kvæmi.
Á undanförnum árum hafa skóg-
ræktarfélögin verið leiðandi í rækt-
un og sölu íslenskra jólatrjáa og
búa yfir mikilli
reynslu og þekkingu á
þessu sviði. Innan
raða þeirra er að finna
fólk sem hefur ástríðu
fyrir jólatrjám og
leggur metnað og alúð
í ræktun þeirra. Auk
þess að selja tré á eig-
in vegum og til ann-
arra, hafa félögin í
auknum mæli boðið
fólki að koma í skóg-
inn og velja sitt eigið
tré. Það er orðinn
ómissandi hluti af
jólaundirbúningi
margra fjölskyldna
sem gera sér glaðan
dag í skóginum, fjarri
amstri hversdagsins
og jólastressi.
Fagleg og skipu-
lögð vinnubrögð
Skógarbændur hafa
einnig sýnt aukinn áhuga á jóla-
trjáaræktun. Í lok síðasta árs sam-
þykktu Landssamtök skógareig-
enda að hefja metnaðarfullt átak í
akurræktun jólatrjáa sem nær til
allra landshluta. Átakið stendur í
15 ár og verður áhersla lögð á fag-
leg og skipulögð vinnubrögð í öllu
ferlinu, allt frá skipulagi ræktunar-
innar til sölu og markaðssetningar.
Markmið verkefnisins er að ak-
urræktun jólatrjáa verði að mark-
vissri atvinnugrein um land allt.
Allt ber þetta bjartsýni og stór-
hug íslenskra skógræktarmanna
fagurt vitni. Þeir eru staðráðnir í
að efla og bæta innlenda jólatrjáa-
ræktun. Jafnframt gera þeir sér
grein fyrir því að til að svo megi
verða er nauðsynlegt að viðhafa
markviss og skipulögð vinnubrögð
og taka mið af þörfum markaðar-
ins. Það eru því spennandi tímar
framundan hjá íslenskum jólatrjáa-
ræktendum.
Eftir Einar Örn
Jónsson
»Hér er þörf á
langtíma-
hugsun og fyr-
irhyggju. Hugs-
unarháttur
gullgrafarans
dugar skammt.
Einar Örn Jónsson
Höfundur er verkefnisstjóri hjá
Skógræktarfélagi Íslands.
Góðar horfur í
ræktun jólatrjáa
Á alþjóðlegum degi
sjálfboðaliðans, 5. des-
ember, er við hæfi að
gefa gaum að hinu
mikla og óeigingjarna
sjálfboðaliðastarfi, sem
unnið er í þágu lands-
manna.
Löng hefð er fyrir
sjálfboðaliðastarfi á Ís-
landi og í Reykjavík er
blómlegt félags- og
mannræktarstarf að
miklu leyti drifið áfram
af sjálfboðaliðum. Ætla
má að flestir lands-
menn hafi einhvern
tímann tekið þátt í
sjálfboðaliðastarfi en
rannsóknir sýna að um
40% þeirra sinni nú
slíku starfi af einhverju
tagi. Fólk á öllum aldri
ver þannig hluta frítíma
síns í þágu mannbæt-
andi starfs af ýmsu
tagi. Vel má líta á sjálf-
boðaliðasamtök sem
þriðja geira þjóðfélags-
ins, þ.e. sem mikilvæga
viðbót við einkageirann og hinn op-
inbera. Alþjóðlegar rannsóknir sýna
að eftir því sem sjálfboðaliðastarf í
frjálsum félögum er öflugra, þeim
mun traustari eru innviðir viðkom-
andi samfélaga. Þjóðhagslegur
ávinningur af starfi sjálfboðaliða er
því mikill.
Evrópuári sjálfboðaliðastarfs er
ætlað að vekja athygli á starfi sjálf-
boðaliða, hvetja fleiri til sjálfboða-
vinnu og bregðast við vanda, sem
þeir glíma við. Meginmarkmið Evr-
ópuársins eru eftirfarandi:
 Ryðja úr vegi hindrunum, sem
standa í vegi fyrir auknu sjálf-
boðaliðastarfi.
 Styrkja samtök sjálfboðaliða og
auka gæði sjálfboðaliðastarfs.
 Verðlauna og veita sjálfboðaliðum
viðurkenningu fyrir mikilvægt
framlag þeirra til
samfélagsins.
 Auka skilning á gildi
og mikilvægi sjálf-
boðaliðastarfs í þágu
almennings.
Sjálfboðaliðum
færðar þakkir
Í tilefni af Evrópuári
sjálfboðaliðastarfs, sem
nú stendur yfir, lögðu
borgarfulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins fram
eftirfarandi tillögu á
borgarstjórnarfundi 15.
nóvember sl:
„Borgarstjórn
Reykjavíkur þakkar af
heilum hug fyrir fram-
lag þeirra tugþúsunda
Reykvíkinga, sem sinna
fórnfúsu og óeig-
ingjörnu sjálfboðaliða-
starfi í þágu íbúa
Reykjavíkur. Ljóst er
að slíkt sjálfboðaliða-
starf er drifkraftur í
starfsemi fjölmargra fé-
laga og samtaka, sem
bæta mannlíf í borginni
með ýmsum hætti, t.d.
með íþróttaiðkun,
æskulýðsstarfi, foreldrastarfi í skól-
um, starfi í þágu eldri borgara, um-
hverfisstarfi, kristilegu starfi, mann-
úðarmálum o.s.frv. Borgarstjórn
lýsir yfir stuðningi við meginmark-
mið Evrópuárs sjálfboðaliðastarfs
2011 og samþykkir jafnframt að
halda alþjóðlegan dag sjálfboðalið-
ans, 5. desember, hátíðlegan ár hvert
með því að efna þann dag til kynn-
isheimsókna borgarfulltrúa til
frjálsra félaga og samtaka í borginni,
sem sinna sjálfboðaliðastarfi.“
Því miður sá borgarstjórnarmeiri-
hluti Samfylkingar og Besta flokks-
ins sér ekki fært að samþykkja ofan-
greinda tillögu Sjálfstæðisflokksins
óbreytta. Tillögunni var því vísað til
borgarráðs, sem samþykkti svo
breytta tillögu á fundi sínum 24. nóv-
ember:
„Borgarráð vill vekja athygli borg-
arbúa á alþjóðlegum degi sjálf-
boðaliðastarfs, 5. desember, og hinu
mikilvæga starfi, sem sjálfboðaliðar í
Reykjavík sinna. Borgarráð hvetur
borgarbúa til þátttöku í sjálfboða-
liðastarfi hinna fjölmörgu félaga-
samtaka í Reykjavík. Reykjavíkur-
borg mun vekja athygli á deginum á
heimasíðu borgarinnar 5. desember
nk. og felur jafnframt skrifstofu
borgarstjórnar að skipuleggja heim-
sóknir borgarfulltrúa til frjálsra fé-
laga og samtaka í borginni til að sýna
þakklæti borgarinnar í verki.“
Augljóst er að samþykkt borgar-
ráðs gengur mun skemmra en sú til-
laga, sem við sjálfstæðismenn lögð-
um fyrir borgarstjórn. Þykir mér t.d.
heldur dregið úr þökkunum og einnig
veldur það vonbrigðum að meirihlut-
inn skyldi ekki heldur fást til að lýsa
yfir stuðningi við meginmarkmið
Evrópuársins. Það fékkst þó í gegn
að á alþjóðlegum degi sjálfboðalið-
ans, sem er í dag, munu borg-
arfulltrúar fara í kynnisheimsókn til
sjálfboðaliðasamtaka. Að þessu sinni
verður Slysavarnafélagið Lands-
björg fyrir valinu. Á slík heimsókn
vel við í ljósi fórnfúss starfs björg-
unarsveitanna en aðeins eru nokkrar
vikur síðan sveitirnar stóðu fyrir um-
fangsmestu aðgerð síðari ára þegar
leitað var að sænskum ferðamanni á
Mýrdalsjökli.
Styrkjum starfsemi
sjálfboðaliða
Það er vel við hæfi að alþjóðlegur
dagur sjálfboðaliðans sé í desember
því þá standa fjölmörg samtök sjálf-
boðaliða fyrir árvissu fjáröflunar-
átaki, t.d. með flugeldasölu, happ-
drætti, tónleikahaldi eða almennum
samskotum í þágu þeirra, sem minna
mega sín. Þegar hátíð ljóss og friðar
fer í hönd er mikilvægt að við gleym-
um ekki þessum samtökum, sem
vinna stöðugt að betra þjóðfélagi, og
styrkjum þau með einhverjum hætti.
Eftir Kjartan
Magnússon
» Sjálfboða-
liðastarf er
drifkraftur í
starfsemi fjöl-
margra félaga
og samtaka,
sem bæta
mannlíf með
ýmsum hætti.
Slíkt starf verð-
ur seint full-
þakkað.
Kjartan Magnússon
Höfundur er borgarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins.
Starf sjálfboðaliða
er ómetanlegt