Morgunblaðið - 31.12.2011, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 31. DESEMBER 2011
Framan afári varðmönnum
tíðrætt um vorið í
Arabalöndunum.
Harðstjórar virt-
ust vera að falla
fyrir sjálfsprott-
inni andstöðu fólksins og
sumir gerðu það vissulega á
árinu þó að aðrir haldi enn um
valdatauma. Einn vandinn
var hins vegar sá að aldrei var
alveg ljóst hvað tæki við og
enn er óvissan mikil um það
atriði, sem þó verður að telj-
ast einna mikilvægast. Til lít-
ils var barist og til lítils var
blóði úthellt ef við taka nýir
harðstjórar í stað hinna
föllnu.
Vitaskuld vonast allir til að
niðurstaðan verði farsæl og
að mannréttindi og lýðræði
taki við í þessum löndum. Þó
væri mikill barnaskapur að
telja sjálfsagt að svo fari, þó
ekki væri nema vegna þess að
því fer fjarri að allir andstæð-
ingar harðstjóranna föllnu
eða fallvöltu séu trúaðir á
vestrænt fyrirkomulag í þess-
um efnum.
Eins má horfa til sögunnar
og annars vors, þó að að-
stæður séu um margt afar
ólíkar. Árið 1968 var talað um
vorið í Prag og ýmsir trúðu
því að Sovétríkin og Varsjár-
bandalag þeirra mundu leyfa
tilslakanir frá því sósíalíska
alræði sem þar ríkti. Stjórn-
völd í Prag á þeim tíma ætl-
uðu sér aldrei að taka upp
vestrænt lýðræði, en þau
reyndu að sannfæra stjórn-
völd annarra austantjalds-
ríkja um að vorið í Prag yrði
annars vegar staðbundið og
hins vegar að það mundi ekki
leiða af sér sól og sumar.
Þetta þótti ekki trúverðugt
og vorið breyttist skyndilega í
vetur með innrás Varsjár-
bandalagsins. Frostið ríkti í
rúma tvo áratugi uns múrinn
með sína mannfjandsamlegu
stefnu féll að lokum.
Í Arabalönd-
unum stafar vor-
inu ekki helst
hætta utanfrá,
ógnin er miklu
fremur innanrík-
isvandi. Og múr-
inn sem þarf að
fella er ekki á landamærum
við Vesturlönd heldur innan-
lands. Ekki þó innan lands í
hefðbundnum skilningi held-
ur innra með fjölda manns. Sá
múr verður erfiður viður-
eignar og óvíst hvort hann
mun molna á tveimur áratug-
um líkt og hinn efnislegi. Og
þó að flestir voni það besta
gæti þessu vori víða fylgt
langt haust og jafnvel harður
vetur áður en sumarið gerir
vart við sig.
Annað risavaxið alþjóðamál
á því ári sem nú er að líða snýr
ekki að fólki – ekki beint að
minnsta kosti – heldur að pen-
ingum, nánar tiltekið evrum.
Evran er ung og segja má
að hjá evrunni hafi vorið varla
verið liðið þegar haustið skall
á og svo í beinu framhaldi
vetrarhörkur af miklum
þunga. Alls óvíst er hvort eða
hvenær sólin mun rísa á ný og
hvort evran mun nokkru sinni
kynnast sumrinu. Eitt er þó
víst að evran hefur ekki staðið
undir væntingum sem gerðar
voru til hennar. Í stað þess að
efla viðskiptalíf evrulandanna
hefur hún orðið til að valda
þeim verulegum efnahagserf-
iðleikum og um leið átt þátt í
að skekja efnahag heimsins
alls.
Nú er reynt að tjasla upp á
evruna með því að seilast
meira í fullveldi aðildarríkj-
anna. Óvíst er hvernig það
endar, en hættan er sú að með
því sé verið að flytja vanda
peningamálanna í evruríkj-
unum yfir á mun breiðara
svið. Fari svo, sem margt
bendir til um þessar mundir,
er óhætt að segja að evran
hafi reynst afar dýrkeypt til-
raunastarfsemi.
Hætt er við að
veturinn taki við af
vorinu, jafnt í
Arabalöndum sem
evruríkjum}
Vorvindar og
vetrarhörkur
Árið sem nú er á enda hefurreynst Morgunblaðinu
farsælt. Forysta í fréttaþjón-
ustu hefur haldist, jafnt í
blaði sem á vef, og í miðlum
Morgunblaðsins fer fram öfl-
ug umræða um þjóðmál og
kröftug umfjöllun um flest
það sem landsmenn hafa
áhuga á. Þessu til viðbótar
hafa orðið jákvæð umskipti í
rekstrinum, eins og greint
hefur verið frá.
Því má með sanni segja að
árið 2011 hefur verið gleðilegt
fyrir Morgunblaðið sem horf-
ir björtum augum fram á veg-
inn með hækkandi sól.
Morgunblaðið þakkar les-
endum sínum samfylgdina á
árinu og óskar þeim velfarn-
aðar á komandi ári.
Gleðilegt ár
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
3. janúar | Hjörleifur Guttormsson
Rýnt í landslag
stjórnmálanna í ársbyrjun
Vinstri grænir sem
komu óspjallaðir frá
hruninu og gerðust burð-
arás í ríkisstjórn fyrir
tveimur árum, hafa ekki
megnað að veita samtímis forystu í
vandasömum ráðuneytum og halda lif-
andi glóðinni í lýðræðislegu og stefnu-
markandi flokksstarfi...
4. janúar | Helgi Magnússon
Loksins sammála
Jóni Bjarnasyni
Eigum við að steypa
tekjuöfluninni í eitt ráðu-
neyti en hafa eyðsluráðu-
neytin því öflugri? Við
segjum nei við því.
5. janúar | Atli Gíslason
Um íslenska stjórnmálamenn-
ingu - Vitum vér enn eður hvað?
Forystumenn Samfylk-
ingarinnar hafa ekki látið
sitt eftir liggja, kallað okk-
ur ketti, Lilju Mósesdóttur
hryssu og okkur Ásmund
folöld hennar og þar fram eftir göt-
unum.
5. janúar | Friðrik Friðriksson
365 afstýrir metáhorfi á HM
Ég tel slys vera í upp-
siglingu sem verður að
koma í veg fyrir að gerist
aftur. Af því leiðir að fyr-
irkomulagið varðandi út-
sendingarnar verður hvorki 365 né
handboltalandsliðinu til framdráttar,
þvert á móti. Í húfi eru mikilvægir hags-
munir fyrir þjóðina, að hún geti samein-
ast í stolti af sínu besta landsliði í flok-
kaíþrótt sem handboltalandsliðið
sannarlega er.
7. janúar | Pétur Hafsteinn Pálsson
og Gunnar Tómasson
Árangur íslenskra
saltfiskverkenda í 100 ár
Á 100 árum
hafa íslenskir
saltfisk-
framleiðendur
og við-
skiptavinir þeirra í Suður-Evrópu þróað
saman vöru sem aukist hefur að gæð-
um, aðlagast nútíma neysluvenjum og
staðið af sér alla samkeppni við önnur
sambærileg matvæli frá öðrum lönd-
um.
8. janúar | Eiríkur Bergmann
Einarsson
Fyrrverandi vara
Ég skal reyna að segja
þetta eins skýrt og mér
frekast er unnt: Ég er ekki í
neinum stjórnmálaflokki.
Hvorki Samfylkingunni né
öðrum. Og ég geng ekki erinda Sam-
fylkingarinnar fremur en annarra
stjórnmálaafla.
9. janúar | Birgir Ármannsson
Eina stefnan sem stjórnar-
flokkarnir eru sammála um?
Afleiðingar skattastefnu
ríkisstjórnarinnar eru því
miður þær að dýpka
kreppuna og seinka þeirri
uppbyggingu sem íslenskt
efnahagslíf þarf á að halda.
12. janúar | Sigurður Kári
Kristjánsson
Opið bréf til Ögmundar
Jónassonar
Því skora ég á þig og
ráðuneyti þitt að virða
sjálfsagðan rétt þessa
unga drengs að fá útgefið
íslenskt vegabréf nú þegar
svo hann geti ferðast til Íslands eins og
aðrir íslenskir ríkisborgarar.
13. janúar | Elliði Vignisson
Að sameina í stað
þess að sundra
Stjórnvöld eru trausti rúin. Rík-
isstjórnin er svo að fótum fram komin
að hennar eina markmið
nú er að lifa af næsta dag,
að halda völdum.
15. janúar | Ögmundur Jónasson
Meint tregða innanríkis-
ráðuneytisins
Ég staldra mjög við full-
yrðingar Sigurðar Kára um
„tregðu“ innanríkisráðu-
neytisins í málefnum
barnsins.
17. janúar | Vilhjálmur Þ.
Vilhjálmsson
Hvert stefnir í málefnum
aldraðra?
Málefni eldri borgara
eru málaflokkur sem
snertir alla og eru athafnir
stjórnvalda á þeim vett-
vangi mælikvarði á það
siðferðisstig sem ríkir í samfélaginu.
19. janúar | Tómas Már Sigurðsson og
Eggert Benedikt Guðmundsson
Ábyrgð Viðskiptaráðs
Vel skipu-
lagður, agaður
markaðs-
búskapur á
grunni athafna
framtakssamra einstaklinga mun varða
leið út úr núverandi efnahagskreppu.
20. janúar | Björgvin G. Sigurðsson
Villigötur og veggjöld
Kjördæmisráðið hafnar
með öllu hugmyndum um
sértæka gjaldheimtu á
íbúa Reykjaness og Suður-
lands.
20. janúar | Gunnar Bragi Sveinsson
Fyrst var það Icesave, svo heim-
ilin og núna vinnandi fólk
Í raun ætti það að vera
ASÍ sem setur hnefann í
borðið og segir: „Við semj-
um ekki með sjávarútveg-
inn í óvissu“
21. janúar | Ingibjörg Pálmadóttir
Er reykskynjarinn bilaður?
Það læðist að mér sá
grunur, og reyndar fleirum
en mér, að verið sé að
reyna að ná íslenskum
sjúklingum inn á þessa
nýju spítala og farnar þessar krókaleiðir
til þess.
22. janúar | Tómas Árnason
Vestmannaeyjanefndin
Það var þegar ljóst, að
þessar hrikalegu nátt-
úruhamfarir myndu valda
gífurlegri röskun á högum
Vestmannaeyinga og raun-
ar þjóðarinnar í heild.
24. janúar | Guðmundur Ármann
Pétursson
Verður búsetuúrræðum fyrir
fatlaða á landsbyggðinni lokað?
Sú sorglega staða er
uppi að fjöldi staða/ aðila
veitir fötluðu fólki þjónustu
í búsetu til sveita en sam-
kvæmt lögum er sú starf-
semi ólögleg.
27. janúar | Þorsteinn Arnalds
Réðu ágallar úrslitum?
… auðvitað var brotið á
rétti kjósenda og frambjóð-
enda: Leynileg kosning var
ekki tryggð og eftirliti með
framkvæmd kosninga og
talningu var áfátt…
28. janúar | Helgi Magnússon
Hagvaxtarstefna og atvinnuleið
Í árslok voru 14.000 at-
vinnulausir. Fjárfestingar í
hagkerfinu eru nú minni en
nokkru sinni síðustu 70 ár-
in. Við þessar aðstæður
eru Íslendingar ekki á leið út úr krepp-
unni.
1. febrúar | Halldór Blöndal
Nokkur orð til forsætisráðherra
Ef enginn verður látinn
sæta pólitískri ábyrgð fyrir
kosningaklúðrið er það stað-
festing á því, að hér á landi
vantar þann pólitíska aga og
spennu sem nauðsynleg er í lýðræðis- og
þingræðisríki.
3. febrúar | Guðni Ágústsson
Ný stjórnarskrá ekki í hendi
Ríkisstjórnin slapp með
skrekkinn. Yfirkjörstjórn tók
mistökin á sig. Ef Alþingi an-
ar í sömu vitleysuna aftur þá
er komið að ríkisstjórninni að
segja af sér.
4. febrúar | Sigríður Ásthildur
Andersen
Icesave er einfalt mál
Nýjasta Icesave-
samkomulagið er skárra en
það síðasta. Fyrr mætti líka
vera. En hversu skárra það er
veit enginn. Áhættan er vel
yfir 200 milljarðar.
7. febrúar | Andrés Pétursson
Er Evrópusambandið
ólýðræðislegt bákn?
Það á að vera markmið
allra aðildarríkja og þeirra
ríkja sem sækja um aðild að
sambandinu að efla enn frek-
ar lýðræðislega þætti í
starfsháttum þess.
9. febrúar | Ragnhildur Kolka
Borg hinna glötuðu tækifæra
Leysum við vanda miðbæj-
arins með því að senda næt-
urlífið út í hverfin? Sótt-
hreinsunardeild samfélagsins
telur svo vera.
11. febrúar | Frosti Sigurjónsson
Evrópusambandið er
ólýðræðislegt bákn
Forsenda lýðræðis er að
kjósendur geti valið fulltrúa
til að setja sér lög en að því
leyti er Evrópusambandið að
verða sífellt ólýðræðislegra.
12. febrúar | Kári Stefánsson
Verði ljós
Það er lítill vafi í hugum Ís-
lendinga sem þið eigið að
leiða út úr eyðimörkinni að
skortur á gegnsæi í efna-
hagslífi þjóðarinnar sé ein af
ástæðunum fyrir hruninu...
14. febrúar | Björn Zoëga og
Jóhannes M. Gunnarsson
Staða háskólasjúkrahúss
Íslendinga nú og í framtíðinni
Fyrir heilbrigð-
iskerfið í heild,
sjúklinga og
starfsfólk er
bygging nútíma-
legs sjúkrahúss löngu orðin brýn nauðsyn.
15. febrúar | Bergþór Ólason
Að „létta byrðarnar“
Það sem fyrst og fremst er
sagt núverandi Icesavesamn-
ingi til ágætis er að hann sé
„miklu betri en sá síðasti“.
16. febrúar | Böðvar Jónsson
Í tilefni orða Þórs Saari
Í sjálfu sér er mér sama
þótt „hagfræðingurinn“ geri
svo lítið úr sjálfum sér og
menntun sinni að setja fram
staðhæfingar sem eru rangar
og villandi.
17. febrúar | Sigurður Ingi Jóhannsson
Icesave – Sagan og
trúverðugleiki
Staða okkar væri án efa
miklu betri ef við hefðum frá
upphafi staðið á rétti okkar,
sótt fram í stað þess að
kikna undan hótunum ESB,
AGS, Breta og Hollendinga.
Umræðan á árinu