Morgunblaðið - 06.02.2012, Blaðsíða 29
MENNING 29
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 6. FEBRÚAR 2012
Sumt er hafið yfir tíma og rúm
Meistaraverk The Flaming Lips: The Soft Bulletin hljómar jafn ferskt nú og platan gerði árið 1999
Klassík The Soft Bulletin hefur öðlast sess sem eitt helsta meistaraverk poppsögunnar og er á stalli með plötum á borð við Pet Sounds og Ok Computer.
stóra sinfóníska hljómi sem ein-
kennir plötuna. Skyndilega hafði
myndast mikið pláss sem þurfti að
gera tilraunir með hvernig ætti að
útfæra. Að hluta til fóru þær til-
raunir fram við gerð Zaireeka sem
er mun hrárri en The Soft Bulletin
en sveitin fékk að gera Zaireeka
með því skilyrði að næsta plata
yrði aðgengilegri. Þar sem sveitin
hafði ekki hugmynd um hvernig
platan ætti að hljóma fór mikil
orka í að gera tilraunir og margir
partar voru teknir upp aftur og
aftur á ótal mismunandi vegu. Að
hluta til skýrir það hversu víð-
feðmur hljómurinn er. Viðtökurnar
sem sveitin fékk voru líka mis-
jafnar þegar afraksturinn var
kynntur, fólk hélt t.a.m. að Race
for the prize, þekktasta lag plöt-
unnar, væri hálfgert grín þar sem
hljómurinn á trommunum í laginu
breytist svo mikið á milli kafla.
Hugleiðingar um lífið og
dauðann
En það var ekki bara hljómurinn
sem breyttist, textagerðin tók líka
miklum breytingum. Coyne hafði
verið vanur að semja súrrealíska
texta um jólahald í dýragörðum og
fleira í þeim dúr. Nálgunin á The
Soft Bulletin er persónulegri þar
sem hversdagslegar vangaveltur um
lífið og dauðann eru áberandi ásamt
sögum sem flestir geta tengt við, þó
alltaf glitti í húmorinn og kæruleys-
ið sem er svo stór og heillandi þátt-
ur í karakter sveitarinnar.
Góðar og áhugaverðar sögur eru
gjarnan á bak við gerð margra
platna. En The Soft Bulletin hefur
náð að eldast betur en flest það sem
gert var á tíunda áratugnum. Gald-
urinn á bak við þetta tímaleysi er
þó hugsanlega að finna í sögunni
um gerð hennar. Með því að kafa í
óvissuna og reyna að gera plötu
sem enginn var virkilega viss um
hvernig ætti að hljóma var hægt að
gera tónlist sem fangaði augnablikið
fullkomlega en ásamt því að fjalla
um hluti sem eru hafnir yfir tíma
og rúm á þann hátt að aðrir tengi
líka.
Zaireeka er áttunda platan sem
sveitin gerir. Platan er fjórföld og
nauðsynlegt að hafa fjóra geisla-
spilara við höndina til að geta spil-
að hana. Verkið er framhald á til-
raunum sem sveitin gerði á
bílastæðum þar sem sjálfboðaliðar
mættu í bílum sínum – allt að 40
bílar – og spiluðu allir 20 mínútna
langar spólur sem Wayne hafði
útbúið og mynduðu eina heild.
Sveitin náði að telja Warner-
útgáfuna á að gera plötuna og næsta plata, sem var The Soft Bulletin, var
innifalin í kostnaðinum.
Galin snilld
FJÓRFALDA PLATAN
TÓNLIST
Hallur Már
Hallsson
Hallurmar@mbl.is
Nú eru liðin tæp þrettán ár frá
útgáfu meistarastykkisins The Soft
Bulletin frá síglöðu skynvillupönk-
urunum í The Flaming Lips, sem
eru frá Oklahoma af öllum stöðum.
Platan hefur smátt og smátt öðlast
sess sem tímalaust meistaraverk á
meðal tónlistaráhugamanna, t.d.
fær hún slétta 10 í einkunn hjá
Pitchfork.com, indíbiblíunni ágætu
þó reyndar sé ekki hægt að fletta
dómnum upp. En hvað er það sem
er svona gott við plötuna og hvern-
ig varð hún til? Svarið við því má
finna að hluta til í frábærri heim-
ildarmynd sem er að finna á áð-
urnefndri síðu þar sem rætt er
hljómsveitarmeðlimina Wayne
Coyne, Steven Drozd og Michael
Ivins, upptökustjórann Dave Frid-
mann ofl. um gerð plötunnar.
Þar kemur fram að sveitin var á
tímamótum þegar platan var gerð.
Eftir að hafa átt smellinn She
don’t use jelly í upphafi tíunda
áratugarins var hljómsveitin
þokkalega þekkt sem nokkuð hefð-
bundin bandarísk nýbylgjurokk-
sveit. Í stað þess að fylgja þeirri
velgengni eftir með fleiri smellum
hrundu sölutölur sveitarinnar.
Drozd trommuleikari og færasti
hljóðfæraleikari sveitarinnar átti
við þráláta heróínfíkn að stríða.
Ofan á það ákvað sveitin að gefa
út plötuna Zaireeka sem kom út á
fjórum geisladiskum – sem þurfti
að spila alla samtímis til að tónlist-
in hljómaði eins og ætlast var til!
Galin hugmynd – en eins og allir
vita er velgengni oft það eina sem
skilur að snilld frá brjálæði. Á
sama tíma hófust upptökur á The
Soft Bulletin.
Engir gítarar
Þegar sveitin hóf upptökur hafði
gítarleikari sveitarinnar haldið á
önnur mið og ákveðið var að nýta
það sem tækifæri til að bylta
hljómi sveitarinnar sem var þekkt
fyrir mikla gítarveggi. Lagt var
upp með að engir gítarar myndu
verða notaðir. Þó svo að í ein-
hverjum lögum heyrist í gítar-
plokki er þetta lykillinn að þeim
MIÐASALA Á WWW.SAMBIO.IS
ONE FOR THE MONEY kl. 5:40 - 8 - 10:20 2D 12
ONE FOR THE MONEY kl. 8 - 10:20 2D VIP
MAN ON A LEDGE kl. 5:40 - 8 - 10:20 2D 12
CONTRABAND kl. 5:40 - 8 - 10:20 2D 16
CONTRABAND kl. 5:40 2D VIP
50/50 kl. 10:40 2D 12
PRÚÐULEIKARARNIR Ísl. texti kl. 5:40 2D L
SHERLOCK HOLMES 2 kl. 8 - 10:40 2D 12
MISSION IMPOSSIBLE 4 kl. 8 2D 12
STÍGVÉLAÐI KÖTTURINN Ísl. tal kl. 5:50 3D L
/ ÁLFABAKKA
ONE FOR THE MONEY kl. 5:30 - 8 - 10:30 2D 12
MAN ON A LEDGE kl. 5:40 - 8 - 10:20 2D 12
WAR HORSE kl. 9 2D 12
J. EDGAR kl. 6 2D 12
UNDERWORLD: AWAKENING kl. 8 - 10:10 2D 16
PRÚÐULEIKARARNIR Ísl. texti kl. 5:40 2D L
/ EGILSHÖLL
/ KRINGLUNNI
/ KEFLAVÍK
/ AKUREYRI
/ SELFOSSI
ONE FOR THE MONEY kl. 10 2D 12
WAR HORSE kl. 5 - 8 - 10:50 2D 12
J. EDGAR kl. 8 2D 12
SHERLOCK HOLMES 2 kl. 10:45 2D 12
PRÚÐULEIKARARNIR Ísl. texti kl. 5 2D L
THE HELP kl.5 -7:10 2D L
NÆSTU SÝNINGAR Á ÞRIÐJUDAG
ONE FOR THE MONEY kl. 8 2D 12
CHRONICLE kl. 10:20 2D 12
SHERLOCK HOLMES 2 kl. 10:10 2D 12
50/50 kl. 8 2D 12
SÝND Í EGILSHÖLL OG KEFLAVÍK
ONE FOR THE MONEY kl. 8 2D 12
MAN ON A LEDGE kl. 10:10 2D 12
SHERLOCK HOLMES 2 kl. 8 - 10:10 2D 12
ÍSLENSKUR
TEXTI
HHHHH
- ARIZONA REPUBLIC
SÝND Í ÁLFABAKKA, EGILSHÖLL OG AKUREYRI
„ENNÞÁ
BESTIR“
HHHH
KG-FBL
LOS ANGELES TIMES
HHHH
SÝND Í ÁLFABAKKA,
EGILSHÖLL OG KRINGLUNNI
SÝND Í EGILSHÖLL
OG KRINGLUNNI
CHICAGO SUN-TIMES
HHHH
NÝJASTA MEISTARAVERK STEVEN SPIELBERG
MÖGNUÐ SPENNUMYND
K.S. - NEW YORK POST
HHHH
R.C. - TIME
HHHH
TILNEFNINGAR TIL
ÓSKARSVERÐLAUNA
BESTA MYNDIN6
YFIR 20.000 MANNS!
STÓRSKEMMTILEG MYND
MEÐ KATHERINE HEIGL
Í AÐALHLUTVERKI
SÝND Í ÁLFABAKKA, EGILSHÖLL, KRINGLUNNI, AKUREYRI OG
KEFLAVÍK
SÝND Í ÁLFABAKKA,
KRINGLUNNI, AKUREYRI
OG KEFLAVÍK
SÝND Í ÁLFABAKKA SÝND Í EGILSHÖLL SÝND Í ÁLFABAKKA
OG KEFLAVÍK
M.M. - Biofilman.is
HHHH
T.V. - Kvikmyndir.is
HHHH
KATHERINE HEIGL Í SINNI BESTU MYND TIL ÞESSA
BYGGÐ Á
METSÖLUBÓKUNUM
UM STEPHANIE PLUM