SunnudagsMogginn - 29.01.2012, Qupperneq 22

22 29. janúar 2012
Vefþjóðviljinn, lífseigasta og oft eináhugaverðasta síðan í netheimum segirí gær: „Ríkisútvarp vinstrimanna,RÚV, er einstakt.
Mikið hefur verið deilt um afturköllun ákæru
gegn Geir Haarde. Afsökun forystu Samfylking-
arinnar fyrir að afturkalla ekki ákæruna hefur
fyrst og fremst verið sú að með slíkri afturköllun
væri Alþingi með „íhlutun í dómsmál“.
Í gær barst verulega fréttnæmt innlegg í þá
deilu. Það innlegg var stjórnmálafrétt dagsins.
Sigríður Friðjónsdóttir, saksóknari Alþingis,
lýsti því yfir aðspurð að þessi skilningur væri
rangur. Það væru alls ekki afskipti af dómsmáli ef
Alþingi afturkallaði ákæruna. Alþingi hefði þvert
á móti fulla heimild til þess.
Í fréttayfirliti í kvöldfréttum Ríkissjónvarpsins
í gærkvöldi var ekki minnst á þetta. Í frétta-
yfirlitið náðu hins vegar áríðandi mál eins og
„skákdagurinn“ og óánægja kaupmanns með að
aðrir fengju lægra verð frá birgjum.
Þegar hvorki meira né minna en tólf mínútur
og sautján sekúndur voru liðnar af fréttatímanum
las Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir upp inngang að
eigin frétt sinni um orð saksóknarans. Inngang-
urinn var þessi:
Saksóknari Alþingis segir afar brýnt að þingið
ljúki sem fyrst umfjöllun um afturköllun ákæru á
hendur Geir Haarde. Óþægilegt sé að vinna að
málinu við núverandi aðstæður. Hann segir ekk-
ert hafa breyst efnislega í málinu frá því ákært
var.
Þetta er það sem Ríkissjónvarpinu þykir frétt-
næmast fyrir sjónvarpsáhorfendur. Óþægilegt að
vinna að málinu, en ekkert hefur breyst.
Í viðtalinu er saksóknari Alþingis hins vegar
spurður: „En afturköllun ákæru, er það íhlutun í
dómsmál?“ Og saksóknarinn svarar: „Það er það
nú ekki, nei. Það er þannig að ákærandinn í mál-
inu hann hefur forræði á því, og á sakarefninu,
alveg þangað til að dómur fellur. Þannig að sam-
kvæmt sakamálalögunum þá getur hann í raun-
inni afturkallað ákæru alveg þangað til að dómur
fellur.“
Og ef einhver heldur að „ákærandinn“ sé í raun
saksóknarinn, þá tók Sigríður Friðjónsdóttir það
skýrt fram í viðtalinu að ákæruvaldið í málinu
væri hjá Alþingi, en ekki henni.
Þetta er afar fréttnæmt. Saksóknari Alþingis
blæs algerlega á meginafsökun forystu Samfylk-
ingarinnar, ekki síst Jóhönnu Sigurðardóttur,
fyrir því að afturkalla ekki ákæruna. En ekki ratar
þetta í fréttayfirlit. Ekki einu sinni í inngang
fréttarinnar. Og ekki dettur fréttamönnum í hug
að sýna nú stór orð Jóhönnu og flestra annarra
þingmanna Samfylkingarinnar sem margsinnis
hafa fullyrt hið gagnstæða úr ræðustól und-
anfarið.
Og á heimasíðu Ríkisútvarpsins, þar sem fréttir
kvöldsins eru birtar, er þessi frétt sú áttunda í
röðinni, og ber heitið „Ekkert breyst í málinu
gegn Geir Haarde.“
Ríkisútvarpið er algerlega einstakt. Og þar sem
það er í þeirri einstöku stöðu að starfsmenn þess
bera enga ábyrgð, lúta engu eftirliti en eru áskrif-
endur að fjármunum almennings, þá viðurkenna
stjórnendur þess aldrei mistök. Ef þeir svara
gagnrýni er það oftast með skítkasti og skætingi.“
Öryggishlutverkið sem gufaði upp
Við þessa sláandi lýsingu er svo sem ekki miklu
að bæta. Lausamaður á Ríkisútvarpinu á árum
áður hafði löngum síðar hlýjar taugar til starf-
seminnar þar. Hafði hann þar kynnst merku fólki
og fengið þar heilladrjúgar leiðbeiningar um
margt sem síðar nýttist vel, þótt þeim sömu verði
ekki kennt um neitt sem miður kann að hafa far-
ið. Honum er því innanbrjósts eins og mörgum
öðrum við að sjá hvernig sífellt hefur sigið á
ógæfuhlið á þessum bænum. Stórkostlegasta mis-
notkun fjölmiðils í íslenskri sögu var auðvitað hin
yfirgengilega framganga Stöðvar 2 í ofsafengnum
árásum vegna fjölmiðlafrumvarps sem eigandinn
taldi snúast gegn sér. Þá voru engin mörk virt. En
sú hrikalega misnotkun hafði þó þá skýringu sem
þarna var nefnd, og því ekki jafnmikið furðuefni
og ella. En vissulega var einkar dapurlegt að horfa
upp á lykilstarfsmenn á þessum stað taka þátt í
þessum ósköpum, þótt þeim hafi sjálfsagt þótt
lífsviðurværi sitt í húfi.
Framganga RÚV var raunar ekki mikið betri og
þess vegna var hún skelfileg fyrir stofnun sem átti
að vera hlutlæg og launaseðlar starfsmanna á
þeim bæ myndu hafa borist um hver mán-
aðarmót. Stjórn Árvakurs, eiganda Morgunblaðs-
ins, ályktaði gegn fjölmiðlafrumvarpinu. Ritstjóri
Morgunblaðsins gerði ekkert með það. Það var
önnur og stórmannlegri framganga og virðing
fyrir starfi sínu en sýnd var á „fjölmiðli fólksins.“
En við borgararnir erum píndir til að borga uppi-
hald RÚV og starfsmanna þess, sem nú eru
komnir inn í stofnun sem orðin er óskiljanlegur
blendingur ríkis- og einkahlutafélags, þar sem
búið er að tryggja að almenningur hefur ekki í
raun neina aðkomu að. Hann getur ekki sagt upp
RÚV eins og sú stofnun hvatti áskrifendur Morg-
unblaðsins til að gera þegar nýir ritstjórar voru
ráðnir að því einkafyrirtæki. Hálfan daginn birti
RÚV á textavarpi sínu það símanúmer sem
áskrifendur ættu að hringja í til þess að segja upp
blaðinu. Ef snefill af manndómi væri í yfirmanni
útvarpsins hefði hann beðið bæði persónulega og
opinberlega afsökunar á framgangi þessa op-
inbera einkahlutafélags þá. Hann hefur það eitt
sér til afsökunar að þá er ekki víst að Óðinn leyfði
honum áfram að þylja fréttirnar.
Lengi vel borguðu margir afnotagjöldin bæri-
lega sáttir. Og þá var auðvitað vísað í hið lítt skil-
greinda öryggishlutverk Ríkisútvarpsins. En þeg-
ar jarðskjálftarnir miklu urðu á Suðurlandi og
fjöldi heimila gjöreyðilagðist, þótti RÚV ekki einu
sinni ástæða til að rjúfa útsendingu frá bolta-
kappleik sem þá stóð yfir. Þegar gjósa fór á svæði
Eyjafjallajökuls kom frétt um það í útvarpi rík-
isins 45 mínútum eftir að sagt var frá gosinu á
MBL.is. Það var auðvitað gott að MBL.is var svona
vel vakandi, en fréttir vefsins ná ekki endilega til
fólks í bifreiðum í nánd við eldstöðvarnar eða í
sumarhúsum án tölvusambands. Og MBL.is hefur
ekki að lögum það öryggishlutverk sem notað
hefur verið til að réttlæta rekstur RÚV.
Hið fréttalega öryggishlutverk RÚV er löngu
fokið út í veður og vind vegna óburðugs frétta-
flutnings og vegna áberandi þjónkunar og ein-
hliða áróðurs fréttastofu fyrirtækisins undir
stjórn hins herskáa samfylkingarmanns Óðins
Jónssonar. Og þegar hinn öryggisþátturinn hefur
farið eins og nefnt var hér að framan þá er rétt-
Reykjavíkurbréf 27.01.12
Fær hún fréttamat úr mötu
Andstæðingum Björns Jónssonar þótti leggjast lítið fyrir kappann frammi fyrir konungi eftir þrumuræðurnar sem hann hélt yfir Íslendingum. Steingrímur hitti stækkunarstjóra ESB í lok vikunnar.