Helgafell - 01.04.1943, Síða 103

MERGURINN MÁLSINS
239
bug á þessum röngu venjum, verðum við að
fylgja nokkrum einföldum reglum við lestur-
mn. Eru þetta hinar helztu:
1. Haltu ekki niðri í þér andanum. Haltu
ekki augnalokunum lengi kyrrum án þess að
depla þeim. Deplaðu oft augunum og andaðu
reglulega, hægt og djúpt.
2. Einblíndu ekki á sama staðinn né reyndu
að skynja sérhvern hluta heillar línu eða setn-
mgar jafnvel. Haltu eftirtektinni vakandi og
augunum í sífelldri hreyfingu, og reyndu að
láta skynáhrifin lenda sem mest á miðgróf
sjónhimnunnar, þar sem sjónin er skörpust.
Það cr hægast með því móti að renna sjóninni
fram og aftur um hið auða, hvíta rúm, sem er
næst fyrir neðan línuna, sem þú ert að lesa.
Orð og bókstafir eru skynjuð bezt í bilinu, sem
verður milli þessara stuttu og tíðu sveiflna. í
fyrstu reynist mönnum torvelt að lesa með
hröðum augnahreyfingum og að beina sjón-
mm að bilinu milli línanna. En að nokkrum
tima liðnum komumst við að raun um, að
þessi venja á ekki lítinn þátt í því að létta
okkur áreynslu þá, sem lesturinn krefst. Við
skynjum betur stafi og orð þegar við hreyfum
augun en þegar við einblínum eða störum
hrcyfingarlaus á þau. Við greinum þau betur
þegar þau eru skynjuð sem andstæða við hið
hvita baksvið blaðsíðunnar en þegar athyglin
er fcst við stafina og orðin út af fyrir sig.
3- Hnyklaðu ekki brýrnar þegar þú lest.
h’að er merki þess, að þú reynir tilfinnanlega
a augað og sjónvöðvana, og stafar það af mis-
heitingu athyglinnar og viðleitni til að sjá
skyrar. Þú skalt athuga andlitsdrætti þína við
°S við mitt í lestrinum, loka augunum dálitla
stund og slappa með vilja andlitsdrættina.
4- Lestu ekki mcð hálflokuðum augum.
Með því að kipra saman augnalokin þrengjum
við eðlilegt sjónsvið okkar og bægjum frá á þann
hátt ýmsum glepjandi sjónáhrifum, er berast til
okkar frá þeim hlutum blaðsíðunnar, sem við
horfum á ekki í svipinn. Flestir menn, sem hafa
gallaða sjón, kipra mjög saman augun er þeir
lcsa. En sérstaklega er þetta áberandi hjá mönn-
um, sem hafa ský á hornhimnunni eða öðrum
hlutum augans, sem eiga að vera gagnsæir. Slík
„ský“ hafa svipaðar verkanir og þokuhnoðrar i
loftinu á haustmorgni. Þau dreifa birtunni
þannig, að eins konar ljósmóða myndast, sem
mjög erfitt er að sjá greinilega gegnum. Með
því að hálfloka augunum þrengjum við sjón-
svið okkar og drögum á þann hátt úr þéttleika
móðunnar, sem orsakast af ljósbrotinu.
Sama árangri og næst með því að kipra sam-
an augun er sem betur fer hægt að ná á mjög
einfaldan og vélrænan hátt. í stað þess að
láta móttakandann, hið skynjandi auga, bægja
frá sér glepjandi Ijósáhrifum, er hægt að
stemma á að ósi og varna því, að slík áhrif
berist til okkar. Til þess þarf einungis stífan
svartan pappír, reglustiku og hníf. Taktu svo
sem hálfrar blaðsíðu stærð af svörtum pappír.
Á miðjuna skcrðu svo rauf, sem er dálítið lengri
en línurnar í bókinni, og svo breið, að hægt
sé að sjá um hana tvær línur. Því næst skaltu
leggja svarta pappírinn yfir bókarsíðuna þann-
ig, að neðri brún raufarinnar sé hér um bil 14
úr þumlungi neðan við línuna, sem þú ætlar að
lesa. Þegar þú hefur lesið Iínuna á enda, færirðu
svarta blaðið niður sem svarar línubili, og svo
koll af kolli.
Þetta einfalda ráð gefst vel öllum, sem eiga
erfitt um lestur. Þeir, sem hafa ský á horn-
himnunni eða því um líkt, sjá með þessu
móti helmingi betur en ella þegar þeir Iesa, ef
þeir gæta þess, að hafa augun vel opin og hvíla
þau hæfilega.
S. ]. Á. tsl.