Helgafell - 01.04.1943, Page 109

LISTIR
245
að gera hann og umhverfi hans hlægi-
legt og eyðileggja þar með að miklu
leyti áhrif leikritsins. Hefur Jón með
þessum leik sínum skipað sér virðuleg-
an sess meðal íslenzkra leikara, og er
þess að vænta, að Leikfélag Reykja-
víkur minnist þess.
Konu Péturs skraddara, Kristínu,
leikur frú Anna Guðmundsdóttir. Er
það lítið hlutverk, en vel farið með það,
enda er frúin orðin vanur og ágætlega
liðtækur leikari fyrir löngu.
Þá verður ekki skilizt við þennan
lestur án þess að minnast á leik ungfrú
Gunnþórunnar Halldórsdóttur í hlut-
verki Mettu Maríu. Er leikur hennar
svo frábær í þessu litla hlutverki, að
betur verður tæplega gert. Metta María
er einföld og umkomulaus kona, er
stendur upp á heimatrúboðsfundi hjá
Pétri skraddara og ,,vitnar*‘. Atburður
þessi og umhverfið, var vel til þess fall-
ið, ekki sízt vegna gamallar venju, að
vekja hlátur manna, en svo látlaust og
innilega ber Gunnþórunn fram játningu
sína, að engum stekkur bros, en í stað
þess fyllast menn samúð með þessari
óbrotnu, hjartahreinu konu. Tel ég
þetta mikinn leiksigur fyrir ungfrú
Gunnþórunni.
Onnur hlutverk eru lítil og verður
ekkert af þeim ráðið um hæfileika leik-
endanna. Þó vil ég að endingu geta
þess, að Helga litla Brynjólfsdóttir fer
prýðisvel með hlutverk Marenar, dótt-
ur Mikkels Borgen yngra.
Ég hef ekki átt kost á að bera þýð-
inguna á leikritinu saman við frum-
textann, en hygg, að þýðingin sé yfir-
leitt góð. Þó tel ég vafasamt, að rétt sé
býtt í síðasta þætti, er Pétur skraddari
kernur inn á sviðið og tilkynnir, að
rum hinnar látnu skuli ekki standa autt.
Minnir það um of á sæng hennar, til
að smekklegt geti talizt. Var ekki rétt-
ara að segja: Sæti hennar skal ekki
vera óskipað ?
Veizlan á Sólhaugum
Veizlan á Sólhaugum, leikrit í 3
þáttum, eftir Ibsen, er nú sýnt hér á
vegum Norræna félagsins, eins og áður
er getið. Hefur frú Grieg séð um sýn-
inguna og haft leikstjórn á hendi.
Leikrit þetta er með fyrstu verkum
Ibsens, að mestu í ljóðum, og langt frá
því að vera veigamikið eða sérstaklega
eftirtektarvert. Hópsýningarnar á okk-
ar þrönga leiksviði verða þunglamaleg-
ar og leiðinlegar, en þó hefur frú Grieg
reynt að bæta úr því með því að koma
þar fyrir dönsum. Leikurinn gerist í Nor-
egi, á stórbýlinu Sólhaugum á 14. öld.
— Tel ég ekki ástæðu til þess að rekja
efni hans hér, því bæði er það, að þeir
munu vera æðimargir, er lesið hafa rit
hins mikla skáldmærings, en auk þess
hefur leikrit þetta verið sýnt hér áður.
Aðalhlutverkið, Margréti húsfreyju á
Sólhaugum, leikur frú Soffía Guðlaugs-
dóttir. Fer hún afbragðsvel með hlut-
verkið, og virðist mér hún ná á því æ
betri tökum eftir því sem á leikinn
líður. Hef ég aldrei séð frú Soffíu tak-
ast betur en í þessu hlutverki. Hún
sýnir þar allar stigbreytingar mannlegra
tilfinninga, sorg og gleði, reiði og ör-
væntingu, ást og hatur með öruggri
tækni og hispurslausum innileik, svo
að hver maður hlýtur að dást að. Ég
hef um langt skeið fylgzt með leik frú
Soffíu og oft ekki getað fellt mig við
hann, þó einkum nú á síðari árum, en
í þessum leik kemur hún fram endur-
nærð og endursköpuð, og hygg ég, að
þar kenni árangurs af myndugri stjórn
hinnar miklu kunnáttukonu, frú Grieg.
Sannar það hvað bezt, hve brýn þörf
er hér á lærðum leiðbeinanda, er leik-
endur bera traust til, ef leiklistin á að
taka nokkrum verulegum framförum.
hér.
Bengt Gautason höfðingja á Sólhaug-
um, „mann frú Margrétar“, leikur
Valdimar Helgason. Er það allmikið