Morgunblaðið - 20.08.2012, Blaðsíða 10

10 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 20. ÁGÚST 2012
María Ólafsdóttir
maria@mbl.is
Í
hönd fer nú aðalsveppatínslu-
tími ársins og er víða hægt
að ná sér í góða sveppi til að
nota í matargerð. Ása Mar-
grét Ásgrímsdóttir hefur tínt
sveppi í fjölda ára og gefið út bókina
Matsveppir í náttúru Íslands sem
kom út árið 2009. Hún heldur í vik-
unni námskeið fyrir áhugafólk um
sveppatínslu og heldur að því loknu
með hópinn í sveppatínsluferð í ná-
grenni borgarinnar.
Svart á hvítu
„Ég hef hagað námskeiðunum
þannig að fyrst komi fólk á fyrirlestur
þar sem ég fræði það um sveppi og
sveppatínslu. Eftir það er síðan hald-
ið í sveppamó í nágrenni Reykjavíkur
og þá tínt, skoðað og spjallað. Mér
finnst áhuginn á sveppum vera vax-
andi en fólk þorir þó ekki að tína
nema það viti alveg svart á hvítu
hvernig eigi að bera sig að. Ég reyni
því að kenna fólki grunnatriðin og
hvað beri að varast. Það er nefnilega
alveg hægt að gera þetta án þess að
vita mjög mikið. Ég byrjaði sjálf að
tína og pæla í þessu í kringum 1960
og hef tínt á hverju einasta ári síðan.
Ég fer vítt og breitt um landið og
finnst gaman að fara á nýja staði.
Annars bý ég í Reykjavík og nýti mér
nánasta umhverfi við borgina hvað
mest,“ segir Ása Margrét.
Helstu matsveppir
Algengustu matsveppir á Íslandi
eru svokallaðir pípusveppir sem eru
með pípum neðan á hattinum. Af
þeim má nefna lerkisvepp sem fylgir
lerki og er algengur á Austurlandi í
Hallormstaðarskógi og þar í kring;
furusveppurinn fylgir furu og er oft
ríkulegur vöxtur við þessar trjáteg-
undir. Kúalubbi fylgir birki og kóngs-
sveppur fylgir birki og barrtrjám.
Kóngssveppur er óalgengari en þar
sem hann vex er oft mikið magn af
honum og segir Ása Margrét hann
bragðast einna best af íslensku mat-
sveppunum.
Eftir því sem skógrækt eykst
fjölgar sveppum en flestir pípusvepp-
irnir fylgja trjám. Á þeim árum sem
Ása Margrét hefur tínt sveppi segir
hún mikla aukningu hafa orðið á
sveppum hérlendis og sumir sveppir
sem hafi verið sjaldgæfir séu nú orðn-
ir algengir. Meðal þeirra má nefna
slímgump eða slímstautul sem Ása
Margrét sá ekki í mörg ár en er nú
orðinn algengur í mörgum skógum.
„Ég hef fundið tegundir sem ég
vissi ekki að væru til á Íslandi og það
eiga fleiri eftir að bætast við eftir því
sem trjátegundir taka að vaxa og
dafna hér. Sveppirnir vaxa best í
smáraka svo ég var farin að hafa dá-
litlar áhyggjur af þurrkinum í sumar
en nú er þetta farið að spretta mikið
Fjársjóðsleit
að sveppum
Að tína sveppi getur verið eins og hálfgerð fjársjóðsleit. Enda aldrei að vita hversu
margar tegundir fólk finnur. Sveppum hefur fjölgað hérlendis síðastliðin ár með
aukinni skógrækt og er það ágætis fjölskylduskemmtun að fara í sveppamó.
Ljósmynd/Gísli Egill Hrafnsson
Sveppabaka Sveppi er gott að nota í mat, uppskriftin er hér til hliðar.
Margar bloggsíður mataráhugafólks
er að finna á netinu og skemmti-
legt að fylgjast með mörgum
þeirra. Wendy sem heldur úti vef-
síðunni wndyinkk.blogpost.com býr
í Bandaíkjunum en er upprunalega
frá Malasíu og sækir því innblástur
sinn í matargerð þangað. Hún lærði
helstu undirstöðuatriði matreiðslu
frá ömmu sinni og mömmu og
drakk í sig reynslu þeirra og visku
með því að fylgjast með þeim elda
mat.
Nú deilir Wendy fjölbreytilegum
uppskriftum sínum með lesendum
netsins á bloggsíðu sinni og má þar
t.d. finna girnilegar kókossmákökur
með karamellu, ýmiss konar kjúk-
lingarétti og annað gott og fljót-
legt. Wendy ræktar líka kryddjurtir,
ávexti og grænmeti í garðinum sín-
um og leyfir lesendum að fylgjast
með uppskerunni á síðunni.
Vefsíðan www.wendyinkk.blogspot.com
Gúmmulaði Kókostoppar með karamellu eða súkkulaði eru alls ekki slæmir.
Skemmtilegur matarbloggari
Götulistahátíðin Hafurtask
hefst á Akureyri í dag. Þar gefst
fólki á aldrinum 15-30 ára færi
á að skrá sig í einhverja af þeim
fimm spennandi listasmiðjum
sem eru í boði og taka þannig
þátt í því að skapa sýningu fyrir
hápunkt hátíðarinnar á laug-
ardaginn næstkomandi. Þá
verður slegið upp allsherjar
uppskeruhátíð hæfileika, sköp-
unar og metnaðar ungs fólks á
Akureyri sem enginn ætti að
láta fram hjá sér fara.
Endilega …
… fylgist
með götu-
listahátíð
Götulist Skrautlegir þátttakendur.
Bækurnar hans Tryggva Emilssonar,
Fátækt fólk og Baráttan um brauðið,
eru löngu orðnar að klassík í ís-
lenska bókmenntaheiminum. Sumir
segja að bækur þessar ættu að vera
skyldulesning fyrir alla Íslendinga.
Nú hefur seinni bókin, Baráttan um
brauðið, verið endurútgefin og full
ástæða til að hvetja fólk til að lesa
þessa góðu bók. Fyrir tveimur árum
var fyrri bókin, Fátækt fólk, endur-
útgefin og henni tekið mjög vel.
Þetta fyrsta bindi æviminninga
Tryggva Emilssonar verkamanns er
stórmerkileg heimild um lífið hér á
landi á þessum tíma en auk þess er
hún snilldarvel skrifuð. Í Morgun-
blaðinu var fullyrt að bókin væri „ein
merkasta og áhrifamesta ævisaga
sem skrifuð var hér á landi á 20.
öld“. Í tilkynningu frá Forlaginu segir
að seinni bókin, Baráttan um brauð-
ið, hefjist árið 1920 þegar Tryggvi er
sautján ára og fylgir honum í vinnu-
mennsku, við búskaparhokur, gegn-
um illskeytta berkla og atvinnuleysi.
Þegar íslensk alþýða rís upp gegn
smánarkjörum sínum tekur Tryggvi
þátt í þeirri baráttu af heilum hug.
En aldrei gleymir hann því sem
skipti hann mestu: ást á náttúrunni,
kærleika til náungans og virðingu
fyrir skáldskapnum.
Ólafur Jónsson sagði í Dag-
blaðinu: „Minningar Tryggva Emils-
sonar veita yfirsýn mikillar sögu eins
og einn einstaklingur úr hópi þús-
undanna hefur sjálfur lifað hana og
hún bregður um leið upp ótal skilrík-
um dæmum mannlífs og reynslu al-
þýðufólks og lífskjara og örlaga
þess.“ Árni Bergmann sagði í Þjóð-
viljanum um sömu bækur: „Hann
hefur næmi fyrir ýmsum þeim smá-
munum og spaugilegum hliðum at-
vika sem gefa máli hans fyllingu.
Æviminningar Tryggva Emilssonar
verkamanns eru í sjálfu sér svo
ágætur vitnisburður um merkilega
kynslóð að torvelt verður að finna
annan áhrifameiri.“
Barátta íslenskrar alþýðu
Allir ættu að lesa bækur Tryggva
Klassík Skyldulesning fyrir alla.
Skannaðu kóðann
til að fara inn á
vefsíðuna.
Síðumúla 16 ~ 108 Reykjavík ~ Sími: 580 3900 ~ fastus.is
Fastus til framtíðar
Bjóðum öflugar og endingargóðar
vélar frá Electrolux og Primus.
Hafðu samband við söluráðgjafa
okkar og við aðstoðum þig við að
finna hagkvæmustu lausnina.
ÞVOTTAVÉLAR, ÞURRKARAR,
STRAU- OG BROTVÉLAR