Morgunblaðið - Sunnudagur - 09.12.2012, Blaðsíða 51

9.12. 2012 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 51
þögul. Sjáöldrin þanin, augun gulleit. Bjarni
kveðst hafa reynt að fara með Faðir vorið í
hljóði en það var eins og stúlkan skynjaði
það: „Haltu kjafti!“ grenjaði hún. Barn sem
aldrei hafði hrotið styggðaryrði af munni.
Áfram hélt þessi dæmalausa atburðarás.
Þegar vika var liðin frá komu Bjarna fóru
stórar og þykkar gardínur að dragast sjálfar
frá gluggum í húsinu, internetið datt út og
farsímasamband rofnaði.
„Þarna var mér orðið ljóst að grípa þurfti
í taumana. Þetta gat ekki haldið svona
áfram,“ segir Bjarni. „Ég vissi ekkert hvert
ég átti að snúa mér ytra, þannig að ég
hringdi í sálfræðing heima á Íslandi. Spurði
hann hvort eitthvað sem kalla mætti „inni-
lokunarhópmaníu“ væri til. Sagði hann svo
ekki vera. Að vísu gæti gengið á ýmsu þegar
hópur fólks færi í andaglas á sama tíma en
það átti ekki við um okkur. Sálfræðingurinn
hafði engin svör.“
Í örvæntingu sinni hugkvæmdist Bjarna
að hafa samband við katólsku kirkjuna í Hol-
landi og var bent á prest sem hefur sérhæft
sig í andasæringum. „Ég var ekki orðinn
sannfærður um að þetta væri andsetning en
gat alls ekki útilokað það. Þess vegna greip
ég til slíkra örþrifaráða,“ segir Bjarni.
Börnin voru ekki mönnum sinnandi og
hvæstu eins og dýr þegar hugsað var fallega
til þeirra, hvað þá meira.
Átti von á undarlegu símtali
Þegar katólski presturinn svaraði skila-
boðum Bjarna kvaðst hann hafa fundið á sér
að hann ætti von á undarlegu símtali. Hann
þurfti sérstakt biskupsleyfi til að taka málið
að sér þar sem Bjarni og fjölskylda eru ekki
katólikkar. „Horfðu í augun á stúlkunni!“
sagði presturinn án þess að hafa hugmynd
um að annað barnanna væri stúlka. Það virt-
ist koma á hana. „Þetta er nóg!“ æpti hún.
Því næst bað hann Bjarna um að leggja sím-
tólið við eyra stúlkunnar og fór með bæn á
latínu. Við það varð stúlkan stjörf og megn
brennisteinslykt gaus upp. „Þið þarfnist öll
hvíldar. Núna eigið þið að fá frið í tíu til tólf
tíma,“ tjáði presturinn Bjarna. Það stóð
heima, börnin sofnuðu fljótt á eftir og stein-
sváfu í hálfan sólarhring.
Daginn eftir voru þau áfram í sama hamn-
um, viðskotaill og í sínum heimi. Leikskóla-
kennurunum þótti þau hafa samband sín á
milli með augunum, að sögn Bjarna.
Presturinn kom að óvörum, eins og hann
hafði óskað eftir, um kvöldið og leist strax
illa á aðstæður. Fúkkamyglulykt væri af föt-
um og allt benti til nærveru illra anda.
„Hann talaði um að illir andar væru allt í
kringum okkur en mögnuðust upp við ótta,
reiði og pirring. Allt átti þetta við um okkur
á þeim tímapunkti,“ segir Bjarni.
Það perlaði af enni prestsins þegar hann
kom inn í svefnherbergi barnanna. „Hann
byrjaði á því að gera lítið krossmark yfir
stelpunni sem spennti sig um leið upp í boga
og gargaði á hann: „Hættu!“ Það var ekki
sjón að sjá hana, hún var ekki í vökuástandi,
og prestinum brá greinilega. Hann tók þó á
sig rögg, sótti særingabókina og ætlaði að
hefjast handa. Þá varð honum hins vegar svo
óglatt að hann varð frá að hverfa. Áður en
hann yfirgaf húsið tilkynnti hann mér að
þetta væri versta tilvik sem hann hefði kom-
ist í tæri við á fimmtíu ára ferli við sær-
ingar. Hann talaði um að hann þyrfti sér-
stakt leyfi til að láta til skarar skríða og að
við myndum heyra frá honum fljótlega,“ seg-
ir Bjarni.
Hann segir prestinn hafa verið hinn al-
mennilegasta en samt hafi örlað á fordæm-
ingu. „Hann sagði það ekki en eflaust hefur
hann hugsað sem svo: Þið hafið gert eitthvað
til að verðskulda þetta!“
Viti sínu fjær af hræðslu
Ekki batnaði ástandið við þetta. Börnin fóru
að tala ókunnugt tungumál sín á milli, sem
hvorki Bjarni né Þuríður skildu. Einn daginn
urðu hundar nágrannans á vegi fjölskyld-
unnar, stukku upp um hálsinn á Þuríði og
Bjarna en umturnuðust þegar þeir urðu var-
ir við stúlkuna. „Þeir æddu í áttina að henni
með uppbrett trýni og ég varð skelfingu
lostinn, óttaðist að þeir myndu rífa barnið í
tætlur. Það fór á annan veg. Þegar hún sá
þá nálgast rétti stúlkan upp höndina og
hvæsti á hundana. Það skipti engum togum
að þeir snarsnerust á hæli og spóluðu til
baka – leðjan gekk niður af þeim. Stúlkan
ætlaði á eftir þeim en hundarnir náðu að fela
sig í næsta garði, skjálfandi á beinunum. Ég
hef aldrei upplifað aðra eins hræðslu.“
Bjarni segir illskuna hafa verið ríkari í
stúlkunni en drengnum og hann á köflum
hræddur við hana. „Hann gaf í skyn að hún
tæki sig stundum kverkataki en þegar ég
gekk á hann kom í ljós að það var ekki syst-
ir hans sjálf, heldur „það sem er á henni“,
eins og hann orðaði það. Eftir þetta fór ég
sjálfur að finna fyrir þessu, þegar henni mis-
líkaði eitthvað var eins og eitthvað þrengdi
að hálsinum á manni. Það var verulega
ónotaleg tilfinning.“
Feðginin voru orðin nær ráðþrota, ekkert
heyrðist í prestinum og ástandið síst að
skána. Þegar þrjár vikur voru liðnar ákváðu
þau að gera vel við börnin, fara með þau á
uppáhaldsveitingastaðinn þeirra og sjá hvaða
áhrif það hefði.
Allt gekk vel í fyrstu eða þangað til stúlk-
an byrjaði að söngla, ýtti síðan matnum frá
sér og æddi af stað. Hún fór eins og hvirfil-
bylur um veitingastaðinn, æpandi, hrækjandi
og jafnvel ælandi á gesti. Hún rak út úr sér
tunguna og gaf merki með fingrunum, sýndi
fólki á víxl þumalfingurinn eða djöflahornin.
Mikil skelfing greip um sig á staðnum. Allir
störðu á Bjarna og Þuríði.
Líttu aftur í!
Með aðstoð starfsfólks staðarins tókst að
koma börnunum út í bíl og óla þau niður í
aftursætinu. Á leiðinni heim bugaðist Þur-
íður og fór að hágráta. „Líttu aftur í,“ sagði
hún milli ekkasoga við föður sinn.
Skelfileg sjón blasti við. „Þegar ég leit í
spegilinn var það ekki dótturdóttir mín sem
sat aftur í bílnum, það var einhver allt önnur
vera. Varla mennsk. Þvílík heift, þvílík illska.
Augnaráðið andstyggilegt. Höfuðið snerist
ekki í hringi, eins og maður hefur séð í bíó-
myndunum, en það hefði allt eins getað gert
það. Á þessu augnabliki langaði mig að
henda þessari veru út úr bílnum en hafði
hemil á mér. Til allrar hamingju.“
Áður en þessir dularfullu hlutir fóru að
gerast hafði Bjarni stundum spaugað með
það að hann vildi gjarnan að djöfullinn birt-
ist honum í holdi, þá myndi hann glaður
snúa hann niður. „Þá gerði ég ekki ráð fyrir
því að hann gæti birst í líki fimm ára barns
sem ég yrði logandi hræddur við.“
Til að komast heilu og höldnu heim braut
Bjarni baksýnisspegilinn til að sjá ekki
óhugnaðinn í aftursætinu.
Nú var þeim nóg boðið, pöntuðu flug heim
til Íslands. Þau yrðu að breyta um umhverfi.
„Við höfðum ekkert sofið síðustu sólarhring-
ana og brennisteinslyktin fylgdi okkur hvert
fótmál. Ég kúgast enn þegar ég hugsa um
það. Á flugvellinum færði fólk sig frá okkur,
þoldi ekki við. Drengurinn var óvenju slæm-
ur þennan dag og gerði meira að segja til-
raun til að henda sér yfir handrið. Mér tókst
að koma í veg fyrir það.“
Kaldur eldur
Þá hringdi síminn, það var katólski prest-
urinn. „Hvar eruð þið? Þið eruð í hættu?“
fullyrti hann. Presturinn kvaðst hafa fengið
tvo erlenda presta til liðs við sig og vildi
hitta börnin nokkrum dögum síðar. Kraftar
Bjarna og Þuríðar voru á hinn bóginn á
þrotum, þau urðu að komast heim. „Flugið
heim var í einu orði sagt hræðilegt enda þótt
börnin væru reyrð niður í sætin,“ segir
hann.
Heima á Íslandi mætti vantrú Bjarna og
Þuríði. Fáir höfðu trú á því að um andsetn-
ingu væri að ræða. Álagið var mikið og tekin
var ákvörðun um að skipta börnunum upp,
stúlkan fór til vistar hjá systur Bjarna hér
heima en drengurinn fór fljótlega aftur utan
með móður sinni.
Til að byrja með gekk vel með stúlkuna
en tvö atvik gerðu systur Bjarna hrædda.
Fyrst sleit stúlkan hálsmen, kross, af henni
og síðan kviknaði án nokkurra eðlilegra
skýringa í púsluspili. Systirin veitti því at-
hygli að eldurinn var kaldur og ekki sá á
dúknum undir spilinu. Aðeins yfirborðið var
brunnið og minntu rústirnar einna helst á
svartan hrafn, að sögn Bjarna. „Systir mín
hafði verið í afneitun fram að þessu en þarna
varð henni ekki um sel,“ segir Bjarni en á
þessum tíma var stúlkan byrjuð að horast
upp og með svarta bauga undir augum.
Þegar neyðin er stærst er hjálpin næst.
Eftir sex til sjö vikur á Íslandi var Bjarna
bent á mann, við skulum kalla hann Jóhann-
es, sem honum var tjáð að hefði fengist við
mál af þessu tagi áður. Fór Bjarni með
dótturdóttur sína á hans fund.
Að sögn Bjarna gekk Jóhannes fram af
mikilli ró. Bað um að fá að sjá augun í stúlk-
unni. Við það hrökk hún til baka og reyndi
að fela á sér augun. „Afi, hjálpaðu mér héð-
an út!“ sagði hún óttaslegin.
„Farðu!“ sagði Jóhannes með hægð en
festu og talaði þar til hins illa anda. Stúlk-
unni brá verulega við þetta, orgaði þríradd-
að, að sögn Bjarna, hóstaði og kúgaðist.
Jóhannes endurtók sig: „Farðu!“
Það var allt og sumt.
„Allt í einu heyrðist tær barnsgrátur,“ rifj-
ar Bjarni upp, „og ég sá barnabarnið mitt
aftur. Það var yndisleg stund, hún var
óþekkjanleg. Frá því augnabliki varð hún
aftur eftirlæti allra, ljúf og góð.“
Barátta góðs og ills
Skömmu síðar kom Þuríður heim með
drenginn og var farið með hann til Jóhann-
esar. Tókst honum að reka óværuna úr hon-
um líka. „Í grunninn virðist þetta vera bar-
átta góðs og ills, Jóhannes lagði við
athöfnina ofuráherslu á trúna á Guð og Jesú
Krist og að hún væri hinu illa yfirsterkari.“
Liðin eru um tvö ár frá þessum atburðum
og ekki hefur örlað á neinu undarlegu í fari
barnanna. Þau búa bæði hjá móður sinni í
Hollandi en fjölskyldan hefur flutt búferlum
úr húsinu þar sem ósköpin byrjuðu.
Bjarni hefur enga skýringu á því sem
gerðist en er ekki í vafa um að um utanað-
komandi afl hafi verið að ræða. „Áður en ég
varð fyrir þessari reynslu hló ég að sögum
um illa anda en það geri ég ekki lengur. Ég
geri mér fulla grein fyrir því að þessi frá-
sögn er ótrúleg og eflaust munu fáir trúa
henni en svona var þetta eigi að síður. Það
var við einhver utanaðkomandi öfl að etja og
þau gengu býsna nærri mér og fjölskyldu
minni. Börnin voru andsetin.“
Spurður hvort hann tengi atburðina við
húsið sem dóttir hans flutti í með börnin í
Hollandi kveðst Bjarni ekki geta svarað því
fyrir víst. Eftir á hafi þó komið í ljós að það
stendur á gamalli byggð.
Hann óttast ekki að hinir illu andar taki
sér bólfestu í börnunum á ný. „Ég trúi því
að þetta sé komið og farið, hvað sem það
var. Börnin lifa eðlilegu og hamingjuríku lífi
í dag og virðast ekki hafa hlotið neinn skaða
af þessu. Nú horfum við fram á veginn!“
Vill hjálpa öðrum
Bjarni segir að enginn verði samur eftir
svona lífsreynslu. Hann var og er trúaður en
kveðst ávallt reyna að „lesa Biblíuna án les-
blindu“. Trúin uppfærist ekki eins og forrit
frá Microsoft. Hann viðurkennir að vera bet-
ur á varðbergi gagnvart yfirskilvitlegum
hlutum nú en áður og rifjar upp orð katólska
prestsins þess efnis að illir andar séu allt í
kringum okkur. „Ég veit að færi ég inn í
hóp barna, til dæmis á leikskóla, myndi að
minnsta kosti eitt þeirra gefa mér illt auga.
Það barn þarf ekki að vera jafnilla andsetið
og barnabörnin mín voru en það myndi
blunda undir niðri.“
Einmitt þess vegna segir hann þessa sögu.
„Þetta var algjört helvíti – en við komumst í
gegnum þetta. Verði frásögn mín til þess að
hjálpa einhverjum foreldrum, ömmum og öf-
um eða öðrum aðstandendum, að átta sig á
því að börn þeirra eru haldin illum öndum er
tilganginum náð. Það verður að bregðast við
þessu, það getur verið stórhættulegt að láta
þetta krauma undir niðri.“
Ekki hefur verið tæpt á því í þessari grein
en eflaust gæti einhvern grunað að um geð-
ræn vandamál væri að ræða. Andsetning er
okkur flestum svo fjarri. „Ég er ekkert hissa
á því,“ segir Bjarni, „og auðvitað þráspurði
ég mig þeirrar spurningar sjálfur meðan á
þessu stóð. En þá hefði þurft að vera um
hópgeðveiki að ræða, vitnin eru það mörg.
Því miður, þetta var ekki geðveiki. Því miður
segi ég, vegna þess að ég vildi miklu frekar
hafa verið geðveikur en að hafa þurft að
upplifa þetta!“
Morgunblaðið/Ómar
Bitfarið á dóttur Bjarna. Það á sér engar eðlileg-
ar skýringar.
*Það skipti engumtogum að þeirsnarsnerust á hæli og
spóluðu til baka – leðjan
gekk niður af þeim.