Morgunblaðið - 11.01.2014, Blaðsíða 54

TÓNLIST
Arnar Eggert Thoroddsen
arnareggert@arnareggert.is
Það segir okkur ýmislegt um þá
vigt sem Bruce Springsteen hefur
að uppsópsplata, sem ber með sér
endurhljóðritanir og afganga, er
ein helsta útgáfufréttin í upphafi
þessa árs. Það kemur hins vegar
ekki á óvart, Springsteen hefur á
síðustu árum hægt og bítandi nálg-
ast svið sem menn eins og Dylan og
Cash sitja á, þar sem eftirspurn og
eftirvænting eftir hverju sem er
frá þessum listamönnum er yfir-
gengileg.
Almennilegt heimili
Þegar poppfræðin hófu inn-
reið sína í akademíuna á níunda
áratugnum voru Madonna og
Springsteen vinsæl umfjöllunarefni
og ekkert lát virðist vera á pæl-
ingum um Stjórann frá öllum
mögulegum sjónarhornum. Auk
hefðbundinna ævisagna, ritaðra af
lærðum sem leikum, er list hans og
ævi skoðuð út frá trúmálum, stétt-
arvitund, pólitík og hugmyndinni
um „ameríska drauminn“ svo eitt-
hvað sé nefnt. Merkilega margir
fræðimenn (karlmenn, í öllum til-
vikum) á vissum aldri (ca. 40-65)
eru algjörlega hugfangnir af
Springsteen og geta skrifað og
rætt um hann út í eitt.
Goðsögnin Springsteen styrk-
Stjórinn tekur til
Goðsögn Aðdáun á Bruce Springsteen fer vaxandi eftir því sem hann eldist.
ist því með hverju árinu og þús-
undir sem taka þessari „nýju“
plötu höndum tveim. Platan er
kynnt sem átjánda hljóðversskífa
Springsteens en sú síðasta, Wreck-
ing Ball, kom út 2012. Um er að
ræða að mestu lög sem hafa legið í
salti undanfarinn áratug, lög sem
rötuðu ekki inn á plötur einhverra
hluta vegna, og lýsir Springsteen
því að hann hafi viljað búa þessum
lögum almennilegt heimili. Þetta
er reyndar ekki í fyrsta skipti sem
Springsteen hefur lagst í svona æf-
ingar. Sem tónlistarmaður er hann
afar upptekinn af heildarmynd
þegar gefa skal út plötur og hefur
margsinnis fórnað frábærum smíð-
um á kostnað heildarinnar. Þetta
átti sérstaklega við í kringum upp-
tökur á meistaraverki hans, Dark-
ness on the Edge of town (1978), en
lög frá því tímabili litu loks dagsins
ljós árið 2010 á tvöföldu plötunni
The Promise. Einnig kom út, árið
1998, fjórfaldur kassi undir heitinu
Tracks sem inniheldur viðlíka efni
og svo skipta sjóræningjaútgáfur
tugum.
Enn eru afgangar
Á plötunni nýtur Springsteen
fulltingis sveitar sinnar, E Street
band, og heyra má í tveimur fölln-
um félögum, þeim Clarence Cle-
mons og Danny Federici. Einnig
kemur Tom Morello, gítarleikari
Rage Against The Machine, við
sögu. Vinna hófst í desember 2012
og var plötunni klastrað saman í
hléum frá hinu umfangsmikla
Wrecking Ball-hljómleika-
ferðalagi.
Titillag plötunnar er nærfellt
tuttugu ára gamalt og kom upp-
runalega út á stuttskífunni Blood
Brothers árið 1995. Lagið „Americ-
an Skin (41 Shots)“ fær loksins vís-
an stað en hljóðversútgáfa af því
hefur hingað til aðeins verið til á
sjaldgæfri kynningarplötu sem
kom út 2001. Fjölmörg lög eru þá
frá tímabilinu 2002-2008, ætluð á
plötur en pössuðu svo ekki inn í
hina helgu heildarmynd Stjórans.
Tvö tökulög prýða gripinn; „Just
Like Fire Would“, lag sem ástr-
alska pönksveitin The Saints gaf út
árið 1986, og „Dream Baby
Dream“ eftir Suicide, sem Spring-
steen hefur flutt margsinnis á tón-
leikum undanfarin ár.
Fleiri lög voru tekin upp sem
náðu ekki inn á plötuna. Við sjáum
því fram á afgangaplötu byggða á
afgangaplötu. Ef einhver kemst
upp með slíkt í dag þá er það Bruce
Springsteen.
» Goðsögnin Springsteen styrk-
ist því með hverju árinu
og þúsundir sem taka
þessari „nýju“ plötu
höndum tveim.
 Bruce Springsteen á fyrstu „stóru“ plötu ársins
 High hopes er engu að síður nokkurs konar samantekt
54 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. JANÚAR 2014
Nýársgleði tónlistarhópsins
Elektra Ensemble fer fram á morg-
un á Kjarvalsstöðum en áramóta-
tónleikar hópsins eru orðnir fastur
liður í dagskrá Listasafns Reykja-
víkur. Flutt verður efnisskrá sem
höfðar til fjölbreytts hóps áheyr-
enda og býður hópurinn upp í
tangó með tónlistarhópnum Fimm í
tangó. Á vef safnsins segir að efnis-
skráin sé tileinkuð tangóforminu
og að á tónleikunum verði fluttir ís-
lenskir, finnskir og suðuramerískir
tangóar eftir Björgvin Þ. Valdi-
marsson, Hafdísi Bjarnadóttur,
Harald Vigni Sveinbjörnsson, Toivo
Kärki, Walter Rae, Astor Piazzolla
og Carlos Gardel. Tónleikarnir
hefjast kl. 20 og eru styrktir af Tón-
listarsjóði og Reykjavíkurborg.
Hópurinn Elektra Ensemble er skipaður Ástríði Öldu Sigurðardóttur, Emilíu Rós Sigfús-
dóttur, Helgu Björgu Arnardóttur, Helgu Þóru Björgvinsdóttur og Margréti Árnadóttur.
Boðið upp í tangó á Kjarvalsstöðum
ís.Næstvinsælustu söfnin á listan-
um eru síðan British Museum í
London og Metropolitan-safnið í
New York.
Athygli vekur hve vinsælt hið
Þrátt fyrir að gestum í Louvre-
safnið hafi fækkað um nær hálfa
milljón milli ára er það enn lang-
vinsælasta listasafn jarðar. Laðar
það að sér um þremur milljónum
fleiri gesti en næstu söfn á listan-
um. Samkvæmt upplýsingum The
Art Newspaper skoðuðu um 9,2
milljónir manna Louvre í fyrra en
9,7 milljónir árið áður. Var þá met-
aðsókn í safnið, að einhverju leyti
eignuð opnun nýrrar álmu sem
helguð er íslamskri list og gríðar-
lega vinsælum og í raun einstökum
sýningum með úrvali verka endur-
reisnarmeistaranna Leonardos da
Vincis og Rafaels. Þá fækkar þeim
gestum ekki sem koma í safnið til
þess eins að skoða frægasta lista-
verkið, Monu Lisu eftir da Vinci.
Um sjötíu prósent gesta Louvre eru
erlendir ferðamenn og fjölgar Kín-
verjum langmest í þeim hópi. Um
1,3 milljónir gestanna búa í Par-
nýja útibú Louvre í borginni Lens
var strax fyrsta árið sem það var
opið. Um 900.000 gestir sóttu það
heim og skoðuðu úrval verka úr
móðursafninu.
Vinsælt Málverk eftir Ingres fanga athygli í hinu nýja útibúi Louvre í Lens.
Gestum fækkar en enn vinsælast
AFP
Fjölskyldu-
tónleikarnir
Töfrahurð verða
haldnir á morg-
un kl. 13 í Saln-
um í Kópavogi.
Á þeim mun Vín-
artónlist hljóma
og dansinn duna
en hin síðustu ár
hafa Vín-
artónleikar Töfrahurðarinnar ver-
ið í umsjá flautuleikarans Pamelu
De Sensi. Að þessu sinni verða
tónskáldin Jóhannes Strauss og
Madame Pirruette í öndvegi og
Vínarvalsarnir leiknir af
Skólahljómsveit Kópavogs. undir
styrkri stjórn Össurar Geirssonar
og koma góðir gestir fram, m.a.
tenórinn Gissur Páll Gissurarson,
Ragnhildur Þórhallsdóttir sópran
og listamenn frá Sirkus Íslandi.
Boðið verður upp á danskennslu á
staðnum og munu nemendur úr
Dansskóla Sigurðar Hákonarsonar
leiða dansinn. Á undan tónleikum
kl. 12:30 verður boðið upp á
barnafordrykk, sprell og flugelda,
skv. tilkynningu.
Pamela De Sensi
Vínarvalsar, dans og sirkuslistamenn
Söfn • Setur • Sýningar
LISTASAFN ÍSLANDS
Þjóðminjasafn Íslands:
Sigfús Eymundsson myndasmiður
- Frumkvöðull íslenskrar ljósmyndunar: Síðasta sýningarhelgi
Sunnudagur 12. janúar kl. 14: Leiðsögn með Ingu Láru Baldvinsdóttur
um sýninguna Sigfús Eymundsson myndasmiður
Þjóð verður til – Menning og samfélag í 1200 ár - grunnsýning
Silfur Íslands í Bogasal
Silfursmiður í hjáverkum í Horni
Skemmtilegir ratleikir, safnbúð og kaffihús.
Þjóðminjasafn Íslands, Suðurgötu 41, s. 530 2200,
www.thodminjasafn.is
www.facebook.com/thjodminjasafn og www.facebook.com/thjodmenning
Opið alla daga nema mánudaga í Þjóðminjasafni 11-17.
SKÖPUNARVERK - KRISTÍN GUNNLAUGSDÓTTIR 8.11. 2013 - 9.2. 2014
Sunnudag 12. jan.
kl. 14 - Sýning á heimildamynd um Kristínu Gunnlaugsdóttur
kl. 14:45 - Listamannasjall Kristínar um verkin á sýningunni
GERSEMAR - DÝR Í BÚRI 8.11. - 11.5. 2013
GERSEMAR 8.11. 2013 - 19.1. 2014
SAFNBÚÐ - Listrænar gjafavörur
KAFFISTOFA - Ljúffengar veitingar
Fríkirkjuvegi 7, 101 Reykjavík, sími 515 9600, www.listasafn.is
Opið daglega kl. 11-17, lokað mánud.
SAFN ÁSGRÍMS JÓNSSONAR
Bergstaðastræti 74, sími 561 9616, www.listasafn.is Lokað í janúar.
LISTASAFN SIGURJÓNS ÓLAFSSONAR
Laugarnestanga 70, sími 553 2906, www.lso.is Lokað í janúar.
Dvalið hjá djúpu vatni
Rúna – Sigrún Guðjónsdóttir
Sunnudag 12. janúar kl. 15
Leiðsögn í fylgd með
Rúnu og Ólöfu K. Sigurðardóttur
Opið 12-17,
fimmtudaga 12-21,
lokað þriðjudaga.
www.hafnarborg.is,
sími 585 5790
Aðgangur ókeypis
Ný sýning
verður opnuð 6. febrúar
Opið í safnbúð
Opið kl. 12-17. Lokað mánud.
Verslunin Kraum í anddyri
Garðatorg 1, Garðabær
www.honnunarsafn.is