Morgunblaðið - 06.03.2014, Síða 36

Þróun „Tónmálið er margbreytilegra og fjölbreyttara og takturinn spannar
fleiri hraðabil,“ segir m.a. í tónlistarrýni um nýjustu plötu múm.Fyrir einhverjar sakir hefurþessi skífa múm ekki far-ið hátt hér á landi, eða íþað minnsta ekki nógu
hátt, eins og sannast meðal annars á
því að á nýliðinni Grapevine-
verðlaunahátíð fékk Smilewound
viðurkenningu fyrir að vera van-
metnasta plata ársins 2013. Ekki
tek ég undir það að hafa vanmetið
plötuna, hún skipaði sjöunda sæti á
lista mínum yfir bestu plötur ársins
sem birtur var í Morgunblaðinu 29.
desember sl., en að því sögðu er það
ljúf skylda að mæra hana frekar.
Smilewound er sjötta skífa múm,
sem hélt upp á sextán ára afmælið á
síðasta ári. Lætur nærri að talsverð
þróun hefur orðið á
tónlist sveitarinnar
frá því Yesterday Was
Dramatic – Today Is
OK kom út í mars fyr-
ir fjórtán árum; tón-
listin er orðin úthverfari og að-
gengilegri, laglínur sterkari og
raddir í stærri hlutverkum en forð-
um; að hlusta á múm var eins og
gægjast inn í leyndarheim, en heim-
urinn hefur stækkað og nú stígur
maður inn fyrir þröskuldinn, tón-
málið er margbreytilegra og fjöl-
breyttara og takturinn spannar
fleiri hraðabil.
Líkt og tónlist sveitarinnar þá
hefur mannaskipan verið fjölbreytt í
gegnum tíðina, kjarninn er þeir
Örvar Þóreyjarson Smárason og
Gunnar Örn Tynes, en ýmsir aðrir
hafa komið við sögu, oft sömu lista-
mennirnir aftur og aftur, en svo
slást nýir í hópinn tímabundið eða í
lengri tíma. Á Smilewound eru þau
Örvar Þóreyjarson Smárason,
Gunnar Örn Tynes, Sigurlaug Gísla-
dóttir, Samuli Kosminen, Gyða Val-
týsdóttir og Hildur Guðnadóttir í
aðalhlutverkum. Aukapersónur eru
margar, ýmist í söng eða hljóðfæra-
leik, og eykur ánægjuna af plötunni
óneitanlega, en gerir hana líka
ósamstæðari, sem er eini gallinn á
Smilewound, ef galla skyldi kalla.
Stemningin í lögunum ræðst
nokkuð af því hver er að syngja,
eðlilega, og þannig er allt annar
blær á lögunum sem Hildur Guðna-
dóttir kemur að samaborið til að
mynda við lögin þar sem rödd Gyðu
Valtýsdóttur hljómar. Þetta heyrist
og til að mynda vel þegar Kylie Mi-
nogue hefur upp raust sína í loka-
lagi plötunnar, „Whistle“ (lag úr
myndinni Jack & Diane), sem er
bráðskemmtileg smíð og afskaplega
vel flutt. Það stingur eðlilega nokk-
uð í stúf á plötunni, því ólíkt því sem
háttar með múm alla jafna, þar sem
hljómsveitin / flytjendur eru sjaldn-
ast sýnileg, en músíkin aðal, er Ky-
lie mjög svo sýnileg í laginu, yf-
irtekur það ef svo má segja. Það er
vel til fundið að leyfa því að fljóta
með, en platan sem heild er betri án
þess.
Ástæða er til að lofa útsetningar
á plötunni og allan frágang.
Inn fyrir þröskuldinn
múm - Smilewound bbbbm
Hljómplata með hljómsveitinni múm.
múm skipa Örvar Þóreyjarson Smára-
son, Gunnar Örn Tynes, Sigurlaug Gísla-
dóttir, Samuli Kosminen, Gyða Valtýs-
dóttir og Hildur Guðnadóttir í
aðalhlutverkum, en þeim til aðstoðar á
plötunni er fjöldi manns. Morr gefur út.
ÁRNI MATTHÍASSON
TÓNLIST
36 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. MARS 2014
ALLT
á einum stað!
Lágmarks biðtími www.bilaattan.is
Dekkjaverkstæði
Varahlutir
Bílaverkstæði
Smurstöð
Lokaþáttur Erfingjanna verður
sýndur á RÚV nk. sunnudagskvöld
og eru margir vafalítið farnir að
velta fyrir sér hvort framhald verði
á þáttunum enda vandséð að mál-
efni Grønnegaard-fjölskyldunnar
verði að fullu til lykta leidd í þeim
eina þætti sem eftir er.
Í danska tímaritinu Soundvenue
upplýsir Maya Ilsøe, aðalhandrits-
höfundur sjónvarpsþáttanna, að
vinnan við næstu þáttaröð sé vel á
veg komin. „Við erum búin að
skrifa fyrstu fimm til sex þættina í
næstu þáttaröð. Tökur á fyrstu
þremur þáttunum í nýju röðinni
hefjast í apríl,“ segir Ilsøe og upp-
lýsir að Jesper Christensen muni
leikstýra þeim þáttum. Christensen
fer sem kunnugt er með hlutverk
Thomasar, barnsföður Veroniku
Grønnegaard, en
hann er faðir
Gro, sem er elst í
systkinahópnum
sem bitist hefur
hatramlega um
móðurarf sinn
síðustu sunnu-
daga.
Aðspurð segist
Ilsøe ekki vilja
gefa of mikið upp um innihald
næstu þáttaraðar. „Ég get þó sagt
að ef fyrsta þáttaröðin fjallaði um
endurmat á fjölskylduböndum þeg-
ar maður kemst að því að sannleik-
urinn um fjölskyldu manns er ann-
ar en maður hélt, þá má segja að
önnur þáttaröðin fjalli um það
hvernig maður losni undan þessum
arfi sínum.“
Barátta Deila systkinanna fjögurra um arfinn eftir móður sína, Veroniku
Grønnegaard, var loks til lykta leidd fyrir dómstólum.
Erfingjar snúa aftur
Maya Ilsøe
Ljósmynd/Martin Lehmann
Alex Murphy (Joel Kinna-man) er lögga í Detroitsem er að eltast við stór-glæpamann þar í borg sem
nýtur verndar hjá spilltum löggum.
Murphy er líka fjölskyldumaður, á
konu og barn. Þegar Murphy er illa
leikinn af bílsprengju stígur risafyr-
irtækið Omnicorp fram og býðst til
þess að endurskapa Murphy og gera
hann betri en hann var, gera hann að
RoboCop.
Omnicorp hefur helst unnið sér það
til frægðar að hafa „friðað“ heims-
byggðina, en Bandaríkin hafa í krafti
vélmenna Omnicorp náð að hertaka
allan heiminn í nafni réttlætis og ör-
yggis. En Bandaríkjamenn sjálfir
vilja ekki fá vélmennalöggur á göt-
urnar heima hjá sér, og því getur vél-
löggan Murphy brúað bilið. En ekki
er allt sem sýnist og þegar RoboCop
fer að rannsaka eigin morðtilræði
koma alls kyns maðkar upp úr mys-
unni.
Upphaflega myndin um RoboCop
kom út árið 1987 og var í senn ádeila
og kolsvört komedía um bandaríska
drauminn, risafyrirtæki og fjölmiðla
þar sem ofbeldið keyrði um þverbak
á stundum. En á bak við grímulaust
ofbeldið glitti í nokkuð snjallan fram-
tíðartrylli með ákveðinni sál.
Því miður er engu slíku fyrir að
fara í endurgerðinni. Þó að það sé lík-
lega fyrir bestu að ofbeldið hafi verið
tónað vel niður frá frumgerðinni fell-
ur myndin í þá gildru að bæta engu
við í staðinn. Ádeilan er til dæmis
klúðursleg, og birtist helst þegar Pat
Novak (Samuel L. Jackson) sjón-
varpsstjarna er að predika yfir áhorf-
endum hversu mikið öryggi felst í því
að láta vélmenni og dróna sjá um
þetta allt saman.
Sú meginbreyting er gerð á tilurð
RoboCop að hann deyr ekki og held-
ur því ennþá minningum sínum og
fjölskyldu. Fyrir vikið er innri tog-
streitan á milli manns og vélar nánast
engin í endurgerðinni, heldur alfarið
háð duttlungum dr. Dennetts Nor-
tons (Gary Oldman), vísindamannsins
sem býr RoboCop til og getur minnk-
að og aukið magn dópamíns í heila
RoboCops að vild. Gerð er tilraun til
þess að smyrja fjölskyldudrama ofan
á, en þar líður myndin fyrir það að
eiginkonan (Abbie Cornish) er tví-
víður karakter, sem engu máli skiptir
fyrir framvindu myndarinnar. Þá má
bæta við að félaga RoboCops, sem í
upphaflegu myndinni var sterk kven-
hetja sem stóð fyrir sínu, hefur nú
verið breytt í svartan mann, að því er
virðist til þess eins að koma inn í
myndina vondum einnar línu brand-
ara, „að minnsta kosti ertu í réttum
lit,“ um hina nýju brynju RoboCops,
sem er svört á litinn.
Þeir Gary Oldman og Michael Kea-
ton eru líklega fyrirferðarmestir af
leikurunum sem helstu áhrifamenn í
Omnicorp, en meira að segja þeir
geta ekki bjargað handritinu frá
sjálfu sér og karakter Keatons breyt-
ist eftir því sem á líður úr snjöllum
bisnessmanni í vonda teiknimynda-
fígúru.
Það má eiginlega segja að í end-
urgerðinni hafi sálin verið rifin úr
RoboCop. Á bak við glitrandi yf-
irborðið er fátt sem minnir á frum-
myndina.
Véllögga „Á bak við glitrandi yfirborðið er fátt sem minnir á frummynd-
ina,“ segir í dómi um RoboCop, endurgerð samnefndrar myndar frá 1987.
Sálin rifin úr
RoboCop
Háskólabíó, Smárabíó og
Laugarásbíó
RoboCop bmnnn
Leikstjóri: José Padilha. Handrit: Jos-
hua Zeturner, byggt á handriti Edward
Neumeier og Michael Miner. Aðal-
hlutverk: Joel Kinnaman, Gary Oldman,
Michael Keaton, Samuel L. Jackson, Ab-
bie Cornish, Jackie Earle Haley, Michael
K. Williams, Jennifer Ehle og Jay Baruc-
hel. Bandaríkin, 2014. 118 mínútur.
STEFÁN GUNNAR
SVEINSSON
KVIKMYNDIR