Morgunblaðið - 28.08.2014, Blaðsíða 62

SVIÐSLJÓS
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
Heimsfaraldur inflúensu ogebóluveiru var ræddur áfundi stjórnar Slökkvi-liðs höfuðborgarsvæð-
isins síðastliðinn föstudag. Í stjórn-
inni eru bæjarstjórar allra
sveitarfélaganna á höfuðborg-
arsvæðinu og er hún jafnframt
framkvæmdaráð almannavarna-
nefndar höfuðborgarsvæðisins.
Ákveðið var á fundinum að öll sveit-
arfélög á höfuðborgarsvæðinu upp-
færðu kafla um stjórnkerfi við neyð-
araðstæður í viðbragsðáætlun um
heimsfaraldur inflúensu og að
stjórnskipulagið yrði æft í janúar
2015.
Kerfið styttir boðleiðir
Jón Viðar Matthíasson, slökkvi-
liðsstjóri höfuðborgarsvæðisins,
segir að hvert einasta sveitarfélag á
höfuðborgarsvæðinu sé með áætlun
um viðbrögð vegna inflúensufarald-
urs. Með því að uppfæra hana sé
verið að athuga hvort t.d. starfs-
heitin í áætluninni séu ekki örugg-
lega í takt við þau starfsheiti sem nú
eru. Flest sveitarfélög gerðu við-
bragðsáætlunin 2009 þegar greind-
ist nýtt afbrigði inflúensu í heim-
inum en síðan þá hafa orðið
einhverjar skipulagsbreytingar í
flestum sveitarfélögum. „Þetta er
viðbragðsáætlun sem sveitarfélögin
gerðu vegna heimsfaraldurs í innflú-
ensu. Því verkefni, ef við horfum á
landsvísu, var stýrt af sóttvarna-
lækni og síðan átti hvert einasta
sveitarfélag fyrir sig að gera áætlun
samkvæmt ákveðinni fyrirmynd
sem kom frá sóttvarnalækni og al-
mannavarnardeild ríkislögreglu-
stjóra,“ segir Jón Viðar.
„Í heimsfaraldri er gert ráð fyr-
ir að einhverjar þúsundir veikist hér
á landi. Þá verða sveitarfélögin að
vera búin að koma sér upp stjórn-
kerfi sem styttir boðleiðir og að þær
leiðir séu mjög vel smurðar og allar
ákvarðanir gangi greiðlega fyrir sig.
Þarna erum við að tala um starfsemi
sem sveitarfélögin verða algjörlega
að passa að leggist ekki af út af veik-
indum starfsmanna.“
Ekki búist við faraldri
Jón Viðar segir að það sé ekki
búist við heimsfaraldri ebólu hingað
til lands en uppfærsla á viðbragðs-
áætlunum sé nauðsynleg reglulega.
„Það eru nýbúnar að vera kosningar
og í kjölfarið á þeim er nauðsynlegt
að uppfæra þessa hluta og koma nýj-
um aðilum inn í þau hlutverk sem
fylgja því að taka við ákveðnum stól-
um.“
Spurður hvort við séum vel
undir það búin ef inflúensufaraldur
kæmi hér upp svara Jón Viðar ját-
andi. „Við erum ágætlega undir það
búin að glíma við það sem gæti dunið
yfir hér á svæðinu. Við höfum látið
reyna á þessa áætlun í nokkur
skipti. Það sem er gott við svona
áætlun er að hún gildir fyrir margt
annað en heimsfaraldur. Við nýttum
okkur þennan grunn þegar Eyja-
fjallajökull gaus, þegar því var spáð
að það myndi fara öskumistur yfir
höfuðborgarsvæðið. Við höfum líka
nýtt okkur þennan grunn í óveðrum
sem hafa komið upp á höfuðborg-
arsvæðinu.“
Sveitarfélögin stefna að
því að halda æfingu á áætl-
uninni í janúar og telur Jón
Viðar að um svokallaða
skrifborðsæfingu verði að
ræða. „Þá fá sveitarstjórn-
irnar verkefni til að leysa og
með því er látið reyna á
þetta nýja stjórnkerfi
sem yrði notað við
þessar að-
stæður.“
Uppfæra viðbrögð
við heimsfaraldri
Morgunblaðið/Ómar
Borgin Öll sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu eru með samhæfða við-
bragðsáætlun ef til heimsfaraldurs inflúensu kæmi hér á landi.
62
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. ÁGÚST 2014
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Bandaríkja-mennhafa frá
lokum síðari
heimsstyrjaldar
axlað þá ábyrgð
að vera lykilríki þeirrar
heimsmyndar sem styrj-
öldin skóp, og í raun tekið á
sig, líkt og Atlas forðum, að
bera heiminn á herðum sér.
Segja má að Bandaríkin og
bandamenn þeirra hafi
staðið sig vel í því að við-
halda friðsæld og öryggi í
okkar heimshluta, sér-
staklega í ljósi þess að
Sovétríkin og leppríki
þeirra stefndu leynt og
ljóst að því að kollvarpa
hinu ríkjandi fyrirkomulagi
og vinna helstefnu sinni
brautargengi.
Það voru að mörgu leyti
erfiðir tímar en að kalda
stríðinu loknu stóðu Banda-
ríkjamenn uppi sem eina
risaveldi heimsins. Með
slíku ofurvaldi fylgdi mikil
ábyrgð, og í kjölfar hryðju-
verkanna í New York og
Washington tóku Banda-
ríkjamenn hana enn frekar
á sig. Erfiður stríðsrekstur
í Írak og Afganistan tók
sinn toll og nú er svo komið
að Bandaríkjamenn horfa
löngunaraugum til þess
tíma þegar öryggi heims-
byggðarinnar hvíldi á ann-
arra herðum.
Það er engu líkara en að
núverandi forysta Banda-
ríkjanna hafi kiknað í
hnjánum undan þeim þunga
sem á risaveldinu hvílir. Því
miður eru afleiðingarnar
þær að alls kyns misindis-
menn gripu tækifærið, vit-
andi það að Bandaríkin
myndu alltaf hugsa sig
tvisvar um áður en landið
gripi aftur til vopna. Hót-
anir Bandaríkjastjórnar
um alvarlegar afleiðingar
og inngrip í hættuástandið
sem skapaðist í Sýrlandi
reyndust orðin tóm og opn-
uðu leiðina fyrir hið mikla
skelfingarástand sem ríkir
þar nú, og sem hefur smitað
út frá sér til Íraks.
Hin gömlu stórveldi Evr-
ópu, sem áður öxluðu þá
ábyrgð sem Bandaríkin
eiga að bera nú, hafa jafnt
og þétt reynt að fylla í
tómarúmið sem Bandaríkin
hafa skilið eftir sig, en með
misjöfnum árangri. Allt
stefnir til að mynda í það að
inngrip Atlantshafsbanda-
lagins í Líbíu leiði til þess
að ríkið leysist
upp í frumeindir
sínar, og
Evrópuveldin
gömlu reyndust
alveg jafn ófær
og Obama til þess að grípa
inn í sýrlenska borgara-
stríðið, enda hafa þau
hvorki bolmagn né vilja til
þess að fara út í meiriháttar
átök sjálf.
Og raunar virðast þau
einnig glíma við ákveðið
innanmein, þar sem sam-
kvæmt nýlegri skoðana-
könnun sem gerð var í
nokkrum helstu Evrópu-
ríkjunum hefur einn af
hverjum sex Frökkum sam-
úð með málstað Íslamska
ríkisins svokallaða, þrátt
fyrir þau hörmulegu voða-
verk sem þau samtök bera
ábyrgð á. Þar skipti mestu
máli það að nærri því þriðj-
ungur Frakka á aldrinum
18-24 ára tók svari hryðju-
verkamannanna. Reyndist
þetta hlutfall mun lægra í
öðrum Evrópuríkjum, en þó
mátti greina það úr niður-
stöðum könnunarinnar að
7% Breta og rúm 3% Þjóð-
verja litu til Íslamska rík-
isins með velþóknun.
Nú er þetta einungis ein
skoðanakönnun og eflaust
þyrfti fleiri til þess að stað-
festa þessar niðurstöður.
Engu að síður eru þessar
niðurstöður vísbending um
að eitthvað hafi farið úr-
skeiðis, þegar stór hluti
ungs fólks í lykilríkjum
Evrópu segist hafa samúð
með hópi ótíndra morð-
ingja, og þeir allra verstu
láta jafnvel hafa sig út í að
ganga til liðs við slík sam-
tök.
Umburðarlyndi er ein
helsta dyggð okkar á
Vesturlöndum og er eitt af
því sem hefur stuðlað að
velgengni vestræns sam-
félags. Það hljóta þó að
vera takmörk fyrir því
hversu langt er hægt að
ganga í að umbera hið al-
gjöra umburðarleysi fyrir
þeim grunngildum frjáls-
lyndis og jafnréttis sem
þeir sem fylgja Íslamska
ríkinu að málum sýna.
Vesturlönd, og Bandaríkja-
menn sérstaklega, þurfa
jafnframt að íhuga vel
hvernig þau geti slökkt þá
elda sem kviknað hafa
undanfarin misseri og kom-
ið í veg fyrir frekari upp-
lausn.
Umburðarlyndi
gagnvart umburðar-
leysi getur gengið út
í öfgar}
Atlas kiknar
É
g er fíkill. Körfuboltafíkill. Körfu-
bolti er göfugastur allra íþrótta.
Körfubolti býður upp á allt;
hraða, spennu, kraft, lipurð, tign-
arleik, gleði og grát. Ástæðan
fyrir þessari fíkn er kannski sú að ég bjó í Bost-
on þegar Larry Bird, Robert Parish og Kevin
McHale léku enn fyrir Boston Celtics, en í raun
er ekkert síðra að vera í Vesturbænum þar sem
ótal kappar hafa glatt augað undanfarna ára-
tugi – bæði í röðum KR og annarra félaga.
Íslenskur körfubolti hefur kannski ekki allt-
af verið hátt skrifaður en það hefur ekki verið
maklegt. Hér er unnið gott starf í yngri flokk-
um þannig að leikmenn búa bæði yfir tækni og
leikskilningi. Þetta sést vel á því að á Norð-
urlandamótum yngri flokka komast sérstaklega drengja-
liðin á pall ár eftir ár og sýna að þau gefa liðum mun fjöl-
mennari þjóða ekkert eftir. Gildir þá einu að
mannskapurinn í íslensku liðunum er mun lágvaxnari en
leikmenn þeirra erlendu. Íslensku liðin hafa vegið á móti
því með snerpu og hraða, að ógleymdu sjálfstraustinu og
metnaðinum. Körfubolti fer nefnilega eins og aðrar íþrótt-
ir að miklu leyti fram í höfðinu á leikmanninum og án
sjálfstrausts er erfitt að ná langt.
Þetta starf í yngri flokkunum hefur skilað sér inn í
félagsliðin, íslenskum atvinnumönnum í körfubolta hefur
fjölgað jafnt og þétt og nú er það að skila sér í árangri ís-
lenska landsliðsins, sem í grein á vefsíðunni Euroleague
Adventurers var kallað „minnsta, svalasta lið Evrópu“ í
fyrirsögn. Í greininni er vitnað í bakvörðinn
Hörð Axel Vilhjálmsson, sem sagði að liðið
vissi hvernig ætti að „breyta neikvæðum senti-
metrafjölda í jákvæða orku“.
Frammistaða íslenska landsliðsins undan-
farna daga hefur verið frábær og framhald á
starfi undanfarinna ára. Því hefur ítrekað tek-
ist að velgja sterkum andstæðingum undir
uggum þótt ekki hafi það haft erindi sem erfiði
þar til nú.
Auðvelt er að taka einstaka menn og lof-
syngja en árangur veltur á heildinni og leik-
mennirnir skilja það. Þeir spila ekki upp á eig-
in tölfræði, heldur af óeigingirni, reyna að búa
til færi fyrir samherjana eða taka af skarið
sjálfir þegar ekkert annað býðst. Í raun eru
allir burðarásar liðsins svipaðir á hæð og þannig geta þeir
ruglað lið andstæðinganna í ríminu með því að draga háu
mennina frá körfunni og riðla vörn þeirra.
Íslenskur körfubolti hefur alltaf átt dyggan kjarna
stuðningsmanna. Nú er körfuboltinn skyndilega kominn
inn á ratsjá almennings. Hingað til hefur það ávallt virst
fjarlæg draumsýn að íslenskt landslið næði að tryggja sér
sæti á Evrópumeistaramóti, en ekki lengur. Miðar á leik-
inn í gærkvöldi seldust upp í fyrradag og sennilega hefði
verið hægt að selja mun fleiri miða.
Á Evrópumótinu verða flestir andstæðingar íslenska
landsliðsins betri á pappírnum, en það er ekkert nýtt og ís-
lenska liðið hefur sýnt að leikurinn fer – eins og einhver
spekingurinn sagði – ekki fram á pappírnum. kbl@mbl.is
Karl Blöndal
Pistill
Hin göfuga íþrótt
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
Í viðbragðsáætlun Kópavogs-
bæjar gegn heimsfaraldri inflú-
ensu segir að markmið áætl-
unarinnar sé að tryggja
skipulögð og samræmd við-
brögð í inflúensufaraldri, að
draga úr smithættu á starfs-
stöðum Kópavogsbæjar,
tryggja rekstur mikilvægrar
þjónustu þrátt fyrir auknar
fjarvistir í inflúensufaraldri og
skilgreina þá neyðarþjónustu
sem í öllum tilvikum verður að
veita.
Áætlunin, sem er síðan í
október 2009, er unnin í sam-
ræmi við stigskiptingu og
tilmæli almannavarna. Við
gerð hennar var m.a.
stuðst við lög um al-
mannavarnir nr. 82/2008
og lög um sóttvarnir nr.
19/1997. Áætlunina á að
endurskoða á a.m.k. fimm
ára fresti og yfirfara
árlega.
Skipulag og
samræming
KÓPAVOGSBÆR
Jón Viðar
Matthíasson