Morgunblaðið - 28.08.2014, Blaðsíða 94

94 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. ÁGÚST 2014
Davíð Már Stefánsson
davidmar@mbl.is
„Við frumflytjum á föstudaginn fyr-
irlestur með svolitlu „twisti“,“ segir
dansarinn og danshöfundurinn Erna
Ómarsdóttir sem er í forsvari, ásamt
maka sínum Valdimari Jóhannssyni
og danshópi þeirra, Shalala, fyrir
tveimur nýjum verkum á danshátíð-
inni Reykjavík Dance Festival sem
hófst í gær.
„Fyrirlesturinn
ber nafnið A
Lecture on Bor-
derline Musicals
og þar ræðum við
jaðarsöngleiki,
förum í gegnum
sögu þeirra og út-
skýrum nákvæm-
lega hvað slíkt er.
Sýningin verður í
Kassanum í Þjóð-
leikhúsinu klukkan 21.30 á föstudag-
inn og 19.30 á laugardaginn. Þetta
verður fyrirlestur með óhefðbundnu
sniði en það verður bara að koma í
ljós hvort við verðum með glærusýn-
ingu eða hvernig við útfærum þetta,“
segir Erna kímin.
Jaðarsöngleikjum gerð skil
„Jaðarsöngleikir eru listform þar
sem þú getur í raun gert hvað sem er
svo lengi sem það sé tónlist og dans
með í spilinu. Þetta er form sem hef-
ur lent svolítið á milli og ekki fengið
næga athygli. Við höfum því gefið því
þetta nafn, jaðarsöngleikur er í raun
nýyrði. Formið er nefnilega mjög
spennandi vettvangur til að vinna
áhugaverða list,“ segir hún.
„Það sem við höfum verið að velta
fyrir okkur undanfarið er þetta
flokkunarkerfi sem tíðkast alltaf.
Það er alltaf verið að flokka allt og ef
menn fara á danssýningu og það er
lítið dansað þá verður fólk móðgað
og labbar jafnvel út. Fólk vill sjá það
sem það býst við að sjá. Það er ekki
tilbúið að fara á eitthvað og leyfa sér
að verða undrandi,“ segir Erna.
„Auðvitað eru ekki allir með þetta
hugarfar og að sjálfsögðu er ákveðin
flokkun nauðsynleg en á sama tíma
getur það verið svo heftandi og
þvingandi,“ bætir hún við.
Fimm mínútna hljóðbylgjunudd
„Nútímadansformið er orðið mjög
opið í dag, þar eru svo margar list-
greinar sem blandast saman. Það er í
raun sá staður sem maður er hvað
frjálsastur til að fá að prófa sig
áfram. Nútímadansinn er til að
mynda, bæði hér á landi og erlendis,
staður fyrir tilraunir. Það er einmitt
svo gaman að fá að taka þátt í fæð-
ingum nýrra hluta og frumlegra hug-
mynda,“ segir hún. Eins og áður
sagði er fyrirlesturinn þó ekki eina
verkið sem Erna og Valdimar standa
að en þau eru líka í forsvari fyrir
verkinu The Voices of Reykjavík
sem stendur opið alla hátíðina í Kling
& Bang á milli klukkan 14 og 18.
„Það var opnað á Menningarnótt
og ég held að það sé betra að panta
sér pláss því aðsóknin mikil. Það er
þó alltaf hægt að koma við og athuga
hvort það sé til laus tími. Við erum
meðvituð um að þetta sé mjög túr-
istalegur titill en okkur fannst það
passa við hugmyndina því hún geng-
ur út á að láta Reykvíkinga öskra á
sig í fimm mínútur. Í fyrra vorum við
með The Black Yoga Screaming
Chamber, öskurklefann, og þar söfn-
uðum við saman öskrum þeirra sem
tóku þátt í öskrunum. Klefinn var þá
meðal annars í Ráðhúsinu þar sem
pólitíkusar fengu til að mynda útrás
fyrir skapsmuni sína fyrir fundi.
Hugmyndin í ár var að búa til The
Black Yoga Screaming-möntru úr
öllum þessum öskrum, þetta verður
því nokkurskonar úthverf íhugun.
Gestir geta farið í einskonar bað og
fengið hljóðbylgjunudd sem sam-
anstendur af viðkomandi öskrum.
Þetta er því einskonar framhald af
fyrra verkinu,“ segir Erna, sannfærð
um að gott sé að láta öskra á sig.
Tekur að sér listræna stjórnun
Erna gegndi hlutverki listræns
stjórnanda Reykjavík Dance Festi-
val á síðasta ári en hefur nú söðlað
um sig og tók nýlega við stöðu list-
ræns stjórnanda Íslenska dans-
flokksins. Hún segir það mikinn
heiður.
„Ég tek starfið að mér í ár til að
byrja með. Að sumu leyti er þetta
ekki ósvipað því sem ég hef verið að
gera áður, ég hef verið listrænn
stjórnandi danshátíða og stjórnað
hópi listamanna, til að mynda þegar
Shalala gerir stór verkefni. Reyndar
felur nýja starfið kannski meira í sér
og ýmislegt nýtt sem verður mjög
spennandi að takast á við. Nú verður
stöðugleikinn í starfi mínu sennilega
meiri og ég tel það henta mér mjög
vel á þessum tímapunkti,“ segir hún.
„Það breytist auðvitað alltaf eitt-
hvað þegar það kemur ný manneskja
inn í svona starf. Mitt tengslanet er
annað en tengslanet forvera minna.
Það verður þó að öllum líkindum
engin risabylting á starfi Íslenska
dansflokksins. Ég ætla að leyfa inn-
sæinu að vera með í þessu ferðalagi
og ekki breyta eingöngu breyting-
arinnar vegna heldur verður að vera
góð ástæða fyrir henni,“ segir Erna.
Kom mikið á óvart
„Fyrsta sýning flokksins verður í
október, það var búið að ákveða það
verk áður en ég tók við starfinu. Það
á eftir að verða mjög flott sýning.
Bryan Gerke, meðlimur flokksins, er
þar með mjög kraftmikið dansverk.
Svo kemur ungur norskur danshöf-
undur, Ole Martin Meland, með nýtt
verk. Ég verð síðan með sýningu í
febrúar sem verður svolítið tilrauna-
kennd. Maísýningin verður þá ef til
vill í heldur hefðbundnari uppsetn-
ingu. Prógrammið er enn í vinnslu
svo að þetta verður bara að koma
svolítið í ljós. Þetta verða þó örugg-
lega alveg fimm eða sex ný verk sem
sýnd verða í vetur. Svo mun ég líka
sjá um haustsýninguna á næsta ári,“
segir Erna. Hún segist þó ekki hafa
lagt Shalala kompaníið upp á bátinn
og hyggst hún klára þau verkefni
sem þar eru á döfinni.
„Starfið er mikil áskorun. Sú hug-
mynd hefur læðst að mér í gegnum
tíðina að ég gæti tekið að mér list-
ræna stjórnun Íslenska dansflokks-
ins en ég bjóst eiginlega aldrei við
því að það yrði að veruleika. Þetta
kom því mikið á óvart,“ segir hún.
Ábyrgðin mikil
Erna er ekki ókunnug listrænni
stjórnun en hún hefur gegnt slíkri
stöðu í tengslum við Reykjavík
Dance Festival, eins og áður segir,
Les Grandes Traversees-sviðslista-
hátíðina í Bordeaux og Shalala dans-
hópinn.
„Það er öðruvísi að stjórna dans-
hópi án þess að taka sjálf þátt í sviðs-
framkomunni. Maður er til dæmis
ekki upptekinn af sínum eigin líkama
heldur er maður að halda utan um
hóp listamanna, dansara og danshöf-
unda auk þess sem maður reynir að
finna áhugaverða leiðir fyrir allan
hópinn. Maður reynir að fylla þau af
innblæstri með því til dæmis að hafa
árs prógrammið fjölbreytt og hvetj-
andi og fullt af nýjum áskorunum þar
sem hægt er að gefa sköpunarkraft-
inum lausan tauminn. Ábyrgðin er
þar að auki öðruvísi þegar maður er
farinn að stjórna Íslenska dans-
flokkum. Áhorfendahópurinn verður
til að mynda talsvert stærri. Maður
þarf auk þess að reyna að vera með
fjölbreytt verkefnaval og ná til
margra án þess þó að missa puttann
af púlsinum eða hætta að vera skap-
andi og frumlegur. Verkin þurfa
einnig stundum að vera áskorun fyr-
ir áhorfendur, eitthvað sem fær fólk
til að velta vöngum og stundum
þurfa verkin að vera þannig að sumir
labba út af þeim meðan aðrir verða
fyrir uppljómun. Listin er svo
dásamleg, hún getur reitt fólk til
reiði meðan hún bjargar lífi ann-
arra,“ segir Erna.
Von á stóru erlendu nafni
„Hugmyndin er að vinna með ís-
lenskum danshöfundum sem eru að
gera það gott erlendis en einnig
nokkrum sem eru búsettir hér á
landi, til að mynda Margréti Söru
Guðjónsdóttur, Höllu Ólafsdóttur og
Sögu Sigurðardóttur. Ég tel það
mjög gott fyrir flokkinn að fá þær til
liðs við okkur. Svo fáum við líka stór-
an erlendan danshöfund til að vinna
með okkur, það liggur samt ennþá
leynd yfir því hver það verður,“ segir
hún dularfull.
„Eitt ár er að sjálfsögðu voðalega
stuttur tími til að vinna að öllum
þessum verkum en ég vona að aðilinn
sem tekur við að ári loknu, það er að
segja ef ég verð ekki áfram, muni
halda áfram að vinna með þau verk
sem við fæðum af okkur í vetur,“
segir hún ákveðin að lokum.
Æskilegt að skora á áhorfendur
 Erna Ómarsdóttir og Valdimar Jóhannsson eru með tvö ný verk á Reykjavík Dance Festival
 Erna tók þar að auki nýlega við starfi listræns stjórnanda Íslenska dansflokksins til eins árs
Ljósmynd/ Marinó Thorlacius
Hljóðbylgjunudd The Voices of Reykjavík er frumsýnt á hátíðinni en þar fá gestir tækifæri á því að láta öskra á sig.
Erna
Ómarsdóttir