Fréttablaðið - 17.04.2014, Blaðsíða 16

17. apríl 2014 FIMMTUDAGUR| SKOÐUN | 16
Mér hefur verið bent á
býsna rætin digurmæli í
Reykjavíkurbréfi Morgun-
blaðsins, sem kom út þann
12. apríl sl., um forsvars-
menn íslenskra lífeyris-
sjóða. Þar segir m.a.:
„Skýrslan sú er vita
gagnslaus og fer best í
hillu við hliðina á skýrsl-
unni sem „aðilar á vinnu-
markaði“ létu hafa sig í að
panta um ESB og skýrslu
lífeyrissjóðanna um sjálfa
sig og sitt brask í hrunadansinum,
en hún kostaði ellilífeyrisþega
70 milljónir króna, og hefur sá
kostnaðarsami kattarþvottur leitt
til þess að þar eru flestir kappar
jafn vígreifir og þeir voru áður, og
valsa flestir enn, sjálfir eða hand-
bendi þeirra, um með viðkvæm-
ustu sjóði landsmanna.“
Vegið að mörg hundruð manns
Með þessum orðum er vegið að
mjög stórum hópi fólks sem verið
hefur í forsvari fyrir íslensku líf-
eyrissjóðina á síðustu árum og
áratugum, m.a. á meðan sjóðirnir
voru í mestri mótun og uppbygg-
ingu til farsældar fyrir lands-
menn. Eignir lífeyrissjóðanna
nema nú um 2.700 milljörðum
króna. Þeir urðu fyrir tjóni í
hruninu en hafa náð sér vel á strik.
Þetta er ekki í fyrsta sinn sem
órökstudd umfjöllun af þessu tagi
birtist í leiðurum eða nafn lausum
greinum á ábyrgð ritstjórnar
Morgunblaðsins. Um það hef ég
fjallað áður, m.a. í inngangi bókar
minnar HVAÐ SAGÐI ÉG?. Þar
kemur fram á bls. 12:
„Það olli hins vegar von brigðum
að sjá eftirfarandi í leiðara þess
gamla og oft virðulega blaðs,
Morgunblaðsins:
„Lífeyrissjóðirnir rannsökuðu
sig sjálfir og eru mjög ánægðir
með rannsóknina, enda er ekkert
upplýst um hvernig helstu fjár-
glæframenn landsins náðu heljar-
tökum á þessum sjóðum almenn-
ings.“
Mér er kunnugt um að mörgum
forystumönnum lífeyrissjóðanna
líkaði mjög illa að sitja undir
þessum dylgjum í ritstjórnar-
grein Morgunblaðsins. Menn réðu
ráðum sínum en ákváðu að láta
þessu ósvarað enda varla á því
plani að hægt væri að eiga við það.
Eitt og annað fór þó manna á
milli í tölvupóstum um málið. Þar
á meðal þetta:
„Djöfull þykir mér illt fyrir
okkur að sitja undir svona skít-
kasti frá manni sem lánaði „fjár-
glæframönnunum“ í Kaupþingi 80
milljarða úr gjaldeyrisvarasjóði
Seðlabankans einungis 48 klukku-
tímum áður en Kaupþing fór á
hausinn. Og svo fór Seðlabankinn
sjálfur á hausinn. Þarf lífeyris-
sjóðafólkið að sitja undir þessu?“
Því er haldið fram að seðla-
banki geti tæknilega ekki orðið
gjaldþrota vegna tengsla sinna
við ríkis sjóð. Þannig er hæpið
að tala um að Seðlabanki Íslands
hafi farið á hausinn. En víst er
að á þessum tíma tapaði hann
öllu eigin fé sínu. Þá er þetta bara
spurning um að velja rétt orða-
lag til að lýsa ástandi hans þegar
þarna var komið sögu.“
Lýkur þar tilvitnun í fyrrnefnda
bók.
Á síðustu áratugum hefur verið
mótuð stefna um starf-
semi lífeyrissjóðanna
sem enn er fylgt enda hefur hún
reynst vel og lagt grunn að þessum
mikilvæga sparnaði almennings
í landinu. Rekstur lífeyrissjóð-
anna hefur verið árangursríkur
og stenst allan samanburð við líf-
eyris sjóði víða um heim.
Vel er við hæfi að velta því
fyrir sér hvaða fólk það er sem
höfundur Reykjavíkurbréfsins
sendir þessar köldu kveðjur og
vænir m.a. um „brask“ og kostn-
aðarsaman „kattar þvott“ á stefnu
og starfsemi lífeyrissjóðanna sem
þeir eru sagðir „valsa“ enn þá með.
Þar hlýtur að vera átt við þann
stóra hóp sem kom við sögu þeirrar
stefnumótunar sem einkennt hefur
sjóðina síðustu 20 til 30 árin og bar
ábyrgð á rekstri þeirra á þeim tíma
og gegnum hrunið og eftir það.
Gjafir eru yður gefnar
Athyglin hlýtur að beinast að
stjórnarmönnum og stjórnendum
lífeyrissjóðanna á þessu tímabili.
Um mörg hundruð manns er að
ræða en hér verða einungis nefnd
NOKKUR DÆMI um fólk úr hópi
okkar stjórnarmanna og fram-
kvæmdastjóra íslenskra lífeyris-
sjóða sem gætu tekið til sín digur-
mæli Morgunblaðsins:
Arnar Sigurmundsson, Guð-
mundur H. Garðarsson, Víg lundur
Þorsteinsson, Halldór Björnsson,
Ögmundur Jónasson, Magnús L.
Sveinsson, Björn Þórhallsson,
Þórunn Sveinbjarnardóttir, Krist-
ján Þór Júlíusson, Árni Stefán
Jónsson, Gunnar Björnsson, Sig-
urður Bessason, Margrét Krist-
mannsdóttir, Hrund Rúdólfs-
dóttir, Friðrik J. Arngrímsson,
Björn Snæbjörnsson, Guðlaug
Kristjánsdóttir, Vilhjálmur Egils-
son, Konráð Alfreðsson, Hjör leifur
Kvaran, Elsa Friðfinnsdóttir, Þór-
arinn V. Þórarinsson, Heiðrún
Jónsdóttir, Ágúst Torfi Hauks-
son, Sveinn Hannesson, Hrafn
Magnússon, Brynjólfur Bjarna-
son, Andrés Magnússon, Krist-
ján Jóhannsson, Maríanna Jón-
asdóttir, Stefanía Magnús dóttir,
Jón Kristjánsson, Árni Bjarna-
son, Bogi Þór Siguroddsson, Anna
María Kristinsdóttir, Ari Edwald,
Benedikt Vilhjálmsson, Þorbjörn
Guðmundsson, Haraldur Ólason,
Hjörtur Gíslason, Benedikt Krist-
jánsson og Eiríkur Jónsson. Og svo
framkvæmdastjórarnir Haukur
Hafsteinsson, Guðmundur Þór-
hallsson, Þorgeir Eyjólfsson, Árni
Guðmundsson, Gunnar Baldvins-
son, Kristján Sigurðsson, Kári
Arnór Kárason, Friðbert Trausta-
son, Gylfi Jónasson, Guðrún Guð-
marsdóttir og Ólafur Sigurðsson.
Ég fullyrði að allt þetta fólk –
ásamt öllum öðrum forsvarsmönn-
um íslenskra lífeyrissjóða – hefur
lagt sig fram af fullum heilindum
um að gæta hagsmuna lífeyrissjóð-
anna og sjóðsfélaga í hvívetna.
Digurmæli Davíðs
Veruleiki unglinga nú um
stundir er um margt frá-
brugðinn því sem fyrri
kynslóðir bjuggu við.
Tækninýjungar veita fólki
aðgang að upplýsingum
og samskiptum sem áður
voru óhugsandi. Sam-
skipti ungs fólks fara í
auknum mæli fram í gegn-
um tölvur og afþreying í
gegnum sýndar veruleika.
Neikvæðar hliðar þessara
framfara hafa því miður
komið í ljós hér á landi sem annars
staðar. Ungt fólk hefur þróað með
sér tölvuleikjafíkn og misst stjórn
á lífi sínu.
Skilgreina má fíkn sem þráláta
neyslu sem tekur yfir líf einstak-
lingsins og ágerist þrátt fyrir alvar-
legar afleiðingar. Þegar kemur að
tölvuleikjanotkun má í mörgum
tilfellum færa rök fyrir því að ein-
staklingurinn sé haldinn fíkn þegar
ásókn í tölvuleiki er orðin það mikil
að hún er farin að hafa veruleg
áhrif á daglegt líf hans.
Afleiðingar of mikillar tölvu-
leikjanotkunar geta verið félags-
legar, sálrænar og heilsufarslegar.
Þeir sem spila mikið einangra sig
gjarnan frá vinum sínum,
fara ekki út úr húsi, lenda í
átökum við fjölskyldumeð-
limi, sinna ekki skyldum
sínum og mæta illa í skóla
eða vinnu. Þegar einstak-
lingurinn er ekki í tölvunni
er hann stöðugt með hug-
ann við hana og verður
eirðarlaus og pirraður.
Þessi óþægindi hverfa ekki
fyrr en hann kemst aftur
að tölvunni.
Brýnt að fá aðstoð
Algengir fylgikvillar eru skap-
ofsaköst, kvíði og þunglyndi.
Önnur einkenni ofnotkunar á
tölvuleikjum geta verið brenglað
tímaskyn og vanræksla grunn-
þarfa eins og næringar og hrein-
lætis. Á sama hátt og áfengis-
fíklar reynir tölvufíkillinn að fela
neysluna og ljúga til um tölvunotk-
unina. Sá hópur sem líklegastur er
til að ánetjast tölvuleikjum er ung-
lingsdrengir.
Unglingsárin eru tímabil mik-
illa breytinga. Kröfur umhverf-
isins til einstaklingsins aukast,
líkaminn breytist, sjálfsmyndin
mótast og unglingurinn reynir að
skilgreina sjálfan sig og átta sig
á því hvaða hópum hann á sam-
leið með og hvert hann vill stefna
í lífinu. Á unglingsárunum prófar
fólk sig áfram í samskiptum og
skoðar hegðun annarra. Ung lingar
eyða auknum tíma með félögum á
kostnað samskipta við foreldra
sína. Félagsleg samskipti skipta
því miklu máli á þessu tímaskeiði
og eru mikilvægt skref í þroska-
ferli einstaklingsins. Þeir sem
ánetjast tölvuleikjum á þessum
árum fara á mis við þessa félags-
mótun. Í stað þess að finna tilgang
með lífinu er þessum mestu mót-
unarárum eytt fyrir framan tölvu-
skjá til að svala tölvuleikjafíkn.
Þegar einstaklingur hefur misst
tökin á tölvunotkuninni er mikil-
vægt að leita til sálfræðinga sem
geta aðstoðað hann við að ná stjórn
á hegðun sinni og hugsunum. Ef
foreldra grunar að unglingurinn
þeirra sé búinn að missa stjórn á
tölvuleikjanotkuninni og greina
breytingar á hegðun hans og
lundar fari er brýnt að grípa inn í og
fá aðstoð sem fyrst. Tölvuleikjafíkn
er samfélagslegt mein sem getur
haft varanleg áhrif á líf og heilsu
ungmenna ef ekkert er aðhafst.
Tölvuleikjafíkn unglinga
SAMFÉLAG
Reynar Kári
Bjarnason
sálfræðingur
LÍFEYRISSJÓÐIR
Helgi Magnússon
varaformaður
Lífeyrissjóðs
versl unarmanna
➜ Þetta er ekki í
fyrsta sinn sem órök-
studd umfjöllun af
þessu tagi birtist í
leiðurum eða nafn-
lausum greinum á
ábyrgð ritstjórnar
Morgunblaðsins.
Safnaverðlaunin er viðurkenning
veitt annað hvert ár íslensku safni
fyrir framúrskarandi starfsemi.
ÓSKAÐ ER EFTIR ÁBENDINGUM
frá almenningi, stofnunum og
félagasamtökum um safn eða
einstök verkefni á starfssviði
safna sem þykja til eftirbreytni
og íslensku safnastarfi til fram-
dráttar. Söfnum er jafnframt
heimilt að senda inn kynningar
á eigin verkefnum.
Til greina koma sýningar, útgáfur
og annað er snýr að þjónustu við
safngesti jafnt sem verkefni er
lúta að faglegu innra starfi svo
sem rannsóknir og varðveisla.
Valnefnd tilnefnir þrjú söfn eða
verkefni og hlýtur eitt þeirra
viðurkenninguna og 1.000.000
króna að auki. Safnaverðlaunin
verða veitt í níunda sinn á íslenska
safnadaginn 13. júlí 2014.
Ábendingum skal skilað í síðasta
lagi 20. maí 2014
Sendist:
Safnaverdlaun2014@icom.is
eða Safnaverðlaunin 2014
Pósthólf: P.O. Box 1489
121 Reykjavík

Íslandsdeild ICOM - Alþjóðaráðs safna og
FÍSOS - Félag íslenskra safna og safnmanna
standa saman að verðlaununum.
ÍSLENSKU
SAFNAVERÐLAUNIN
2014
KATLA MANAGER SELECTION
Société d'Investissement à Capital Variable
14, boulevard Royal – L-2449 LUXEMBOURG
R.C.S. Luxembourg B 72.942
(the „SICAV“)
ANNUAL GENERAL MEETING OF SHAREHOLDERS
The Board of Directors is pleased to convene the shareholders of KATLA MANAGER SELECTION to attend the
annual general meeting to be held at the registered office of the SICAV on 28 April 2014 at 11.00 a.m. with the
following agenda:
1. Report of the Board of Directors and of the approved statutory auditor
2. Approval of the annual accounts as at 31 December 2013
3. Allocation of the results
4. Discharge to the directors
5. Renewal of the mandate of the approved statutory auditor
6. Statutory elections
7. Miscellaneous
The shareholders are advised that no quorum for the statutory general meeting is required and that decisions
will be taken by simple majority of the votes cast. Proxies are available at the registered office of the SICAV.
Shareholders, who wish to attend the annual general meeting, are requested to inform the Board of Directors
(Fax nr: +352 49 924 2501 – ifs.fds@bdl.lu) at least five calendar days prior to the annual general meeting.