Fréttablaðið - 25.06.2014, Blaðsíða 13
MIÐVIKUDAGUR 25. júní 2014 | SKOÐUN | 13
Eftir bæjarstjórnakosn-
ingarnar hafa frjáls-
lyndir fjölmenningar-
sinnar gert harða hríð
að Framsóknarflokkn-
um út af moskumálinu.
Sveinbjörg Birna Svein-
björnsdóttir gaf útlend-
ingaandúð undir fótinn
og græddi atkvæði á
því. Að gera mosku málið
eftir á að spurningu um
skipulagsmál var henti-
stefna hjá Sigmundi
Davíð þegar réttindi trúarhópa
eru auðvitað prinsippmál.
ESB-sinnar fjandskapast við
Framsóknarflokkinn og þykir
gott að geta bendlað hann við
þjóðrembu, helst rasisma. Fjöl-
menning er jú ein helsta yfir-
skrift Evrópusamrunans.
Það er þó vonum seinna að
upp komi umræða um innflytj-
endamál og fjölmenningu á
Íslandi. Hlutfall erlendra ríkis-
borgara á íslenskum vinnu-
markaði er nú nálægt 10 pró-
sentum og ferðamenn á síðasta
ári voru um 800 þúsund. Hrað-
fara breyting og margt sem
ræða þarf.
Kosningaumræðan í Reykja-
vík var á sinn hátt endurómur
af umræðu úti í Evrópu eftir
kosningar til Evrópuþingsins
nokkrum dögum áður. Þar unnu
hægrisinnaðir ESB-andstæðing-
ar stórsigur í Frakklandi, Bret-
landi, Danmörku og miklu víðar,
en Syrisa, vinstriróttækur
andstæðingur ESB, varð lang-
stærsti flokkurinn í Grikklandi.
ESB skelfur.
Viðbrögðin urðu mjög þau
sömu og á Íslandi. Frjálslyndir
borgaraflokkar og sósíaldemó-
kratar og jafnvel vinstrikratar
semja sátt sín á milli þegar berj-
ast skal við þennan popúlíska
straum. Frjálslyndið er í húfi og
fjölmenningin – og Evrópuhug-
sjónin.
Spyrja ekki um stéttarhagsmuni
Það gerir þessum flokkum auð-
veldara en ella að standa saman,
að þeir hafa allir gengist inn á
hagstjórnarprinsipp klassískr-
ar frjálshyggju. Enginn þeirra
spyr lengur um stéttarhags-
muni á bak við stjórnmál, allir
horfa frá sjónarhóli „atvinnu-
veganna“. Skipting stjórnmála
eftir ásnum hægri vinstri leys-
ist upp og hverfur. Á Íslandi
líka. Samfylkingin hefur gengið
braut markaðshyggju frá byrjun
og VG komst inn á hana með
hjálp AGS. Á meðan þeir bölva
nýfrjálshyggjunni gleypa þeir
kjarna hennar án þess að flökra
við né ropa.
Aðferðir klassískrar frjáls-
hyggju eru sjálfur grunnurinn
undir ESB, reglurnar um hinn
frjálsa sameiginlega markað:
frjálst flæði vöru, fjármagns,
vinnuafls og þjónustu milli
landa, hnattvæðingarreglur
auðhringanna sem Brusselskrif-
ræðið sér um að fylgja eftir.
Gagnrýni íhaldssamra ESB-
andstæðinga í Evrópuþingkosn-
ingum beinist einmitt mjög að
„fjórfrelsinu“. Þeir gagnrýna
það að afgerandi svið eins og
stefnan í innflytjendamálum
skuli dregin undan valdi þjóð-
þinga. Frjálst flæði vinnuafls
er þó bara ein hliðin, gagnrýnin
gildir um vaxandi alhliða vald
markaðsafla á kostnað kjörinna
þjóðþinga og fullveldis. Slík
gagnrýni hefur hingað til frek-
ar komið frá vinstri væng, en
kemur nú af vaxandi styrk frá
hægri. Á meðan almenningur
sér reyndar að andstaða æ fleiri
vinstri flokka við frjálshyggj-
una er í orði en ekki alvöru.
Straumurinn fylgir
ekki stórauðvaldinu
Hinn hægrisinnaði straumur
ESB-andstæðinga inniheldur
örugglega ýmislegt gruggugt,
allt yfir í hægri öfgar. En fráleitt
er að afgreiða hann allan sem
Borgaralegt frjálslyndi og alþýðlegt íhald
rasisma og öfgahægri.
Fylkingin er miklu
breiðari en svo, spannar
til dæmis í Frakklandi og
Englandi yfir fjórðung
kjósenda.
Svo mikið er víst að
þessi straumur fylgir
ekki stórauðvaldinu.
Stórauðvald ESB stendur
auðvitað á bak við hið
frjálsa flæði sem þurrk-
ar út landamæri álfunn-
ar. Ekki síður stendur
stórauðvaldið á bak við fjöl-
menningarstefnuna. Draum-
ur þess er einmitt sundurleit-
ur vinnumarkaður sundraðs
farandverkalýðs. Þar sem einn
hópur launafólks skilur ekki
mál annars minnkar samstaðan.
„Alþýðlegt íhald“
Ný pólitísk skipting er á milli
frjálslyndrar frjálshyggju og
íhaldssemi. Það er nær að kenna
hina breiðu hægrifylkingu
ESB-andstæðinga við „alþýð-
legt íhald“ en hægri öfgar. Hún
snýst nefnilega gegn elítunni.
Það má vísast bendla hana við
andfrjálslyndi, en ekki and-
lýðræði. Hún hafnar því afsali
lýðræðis og fullveldis sem ESB
stendur fyrir, því „andlýðræðis-
lega skrímsli“ eins og Marine
Le Pen kallar það réttilega.
Svo gerist það að framið er
valdarán í Úkraínu, sem kemur
fasistum og nasistum í ríkis-
stjórn í fyrsta sinn í Evrópu frá
1945. Þeir myrða pólitíska and-
stæðinga sína undir kjörorðum
sem sótt eru til nasistatímans í
landinu. Valdaránið var stutt og
beinlínis drifið áfram af Banda-
ríkjunum og ESB sem eru stað-
ráðin í að keyra Úkraínu inn í
NATO þótt það kosti borgara-
stríð og klofning landsins. Í
framhaldinu er nýtt járntjald
reist „í varnarskyni“ á landa-
mærum Rússlands og mikil
stríðsógn kölluð yfir Evrópu.
Þetta er prófsteinn á lýðræð-
is- og mannréttindaástina. En
frjálslyndir og krataflokkar
Evrópu fylkja sér sem einn á
bak við valdaránið og stefnu
Bandaríkjanna og ESB. Marine
Le Pen snýst hins vegar ákveðið
gegn hinni herskáu stefnu Vest-
urveldanna og segir hiklaust
að þjónkun ESB við Bandaríkin
hafi leitt til Úkraínudeilunnar.
Hvað um Ísland? Í vetur
sýndi Gunnar Bragi Sveinsson
vissa tilburði til sjálfstæðis í
Úkraínudeilunni og gagnrýndi
Evrópusambandið en síðan tók
hentistefna Framsóknar sig upp
og hann hefur kosið að ganga
í takt við Vesturveldin. Hvað
segja vinstri flokkarnir? Ekki
eitt einasta orð.
➜ Hinn hægrisinnaði
straumur ESB-andstæðinga
inniheldur örugglega
ýmislegt gruggugt, allt yfi r
í hægri öfgar. En fráleitt er
að afgreiða hann allan sem
rasisma og öfgahægri. Fylk-
ingin er miklu breiðari en
svo, spannar t.d. í Frakklandi
og Englandi yfi r fjórðung
kjósenda. Svo mikið er víst
að þessi straumur fylgir ekki
stórauðvaldinu. Stórauðvald
ESB stendur auðvitað á
bak við hið frjálsa fl æði
sem þurkar út landamæri
álfunnar.
STJÓRNMÁL
Þórarinn
Hjartarson
stálsmiður á
Akureyri
HEKLA · Laugavegi 170-174 · Reykjavík · Sími 590 5000 · hekla.is