Fréttablaðið - 05.02.2015, Blaðsíða 28

Fréttablaðið - 05.02.2015, Blaðsíða 28
5. febrúar 2015 FIMMTUDAGUR| SKOÐUN | 28 Á liðnum vikum hefur heims- byggðin horft upp á hryðjuverk í ólíkum heimshornum, auk árásar- innar á Charlie Hebdo, sem hver heilvita manneskja fordæmir. Í kjöl- farið er sjónum á ný beint að hinum íslamska heimi og eðlilega eru Vestur lönd uggandi um öryggi sitt. Það öryggi og sá stöðugleiki sem náðst hefur á Vesturlöndum er árangurinn af löngu og erfiðu ferli og er því miður ekki að til að dreifa í þeim löndum sem stöðugt glíma við afleiðingar átaka. Sú bylting sem tækniframfarir á sviði samgangna og samskiptamiðla er hefur gert heiminn að alheimsþorpi og því eru átök og aðstæður fólks nær okkur en nokkru sinni fyrr þrátt fyrir langar vegalengdir. Af þeim sökum er þess krafist að einstaklingar og stjórnvöld leggist á eitt við að skapa og styðja við menningu sem gerir okkur kleift að búa saman í sátt og virðingu. Hryðjuverk, hvar sem þau eru framin, krefjast þess að mann- kynið allt taki höndum saman um að sporna gegn þeim. Sem manneskjur þurfum við að sameinast um gildi sem hafna aðferðum hryðjuverka- manna. Í trúarbrögðum Abrahams, jafnt sem hinum stóru siðferðilegu kenningum og heimspekiskólum, er að finna næg rök til að standa vörð um mannréttindi og mannhelgi. Því ættum við sem manneskjur öll að geta staðið saman andspænis vá hryðjuverka og sameinast í samtali sem grundvallast á umburðarlyndi og virðingu. Í því samhengi er mikilvægt að nefna að Íslam er í dag órofa hluti evrópskrar menningar. Í kjölfar þess að afar okkar og ömmur fluttu til Evrópu erum við sem þetta ritum múslimar sem eru fæddir og upp- aldir í Evrópu. Eins og við erum hluti af Vesturlöndum eru Vestur- löndin hluti af okkur. Við erum ekki einungis evrópskir múslimar, heldur samsömum við okkur gildum mannréttinda og viljum standa vörð um lýðræði, borgaralegar skyldur, fjölmenningarlegt samtal og virð- ingu fyrir landslögum. Þeirra eigin vanskapnaður Að því sögðu getum við fullyrt að hver sú ógn sem birtist gegn þeirri lýðræðishefð er ógn við það sam- félag sem við tilheyrum og erum hluti af. Sú staðreynd að tvö fórnar- lamba árásarinnar á Charlie Hebdo voru múslimar og að það var mús- limi sem bjargaði lífi 12 manns í hildar leiknum undirstrikar það. Það sýnir jafnframt að hryðjuverk virða ekki mörk trúarbragða, hugmynda- fræði eða þjóðernis þótt framin séu í þeirra nafni. Íslam hefur aldrei samþykkt hryðjuverk sem löggilda aðferð. Þvert á móti segir í okkar helgu bók að það að myrða saklausa manneskju jafngildi því að myrða mennskuna sjálfa. Í Íslam er mann- helgi og virðing fyrir lífinu á meðal grunngilda. Enginn einstak lingur má taka sér það vald að útdeila öðrum refsingu með eigin hendi, hvort sem viðkomandi er sekur eða saklaus. Frá þessum sjónarhóli er með engum hætti hægt að samþykkja hryðjuverk á grundvelli Íslams. Hugmyndafræði hryðjuverka- manna er þeirra eigin vanskapn- aður og byggir á ómanneskjulegum ásetningi. Réttur manneskjunnar til lífs er og skyldi ávallt vera heil- agur og það hefur enginn leyfi til að svipta annan þeim rétti. Við vilj- um loks vitna í kennslu hins tyrk- neska fræðimanns Fethullah Gülen: „Músl imi getur ekki verið hryðju- verkamaður og hryðjaverkamaður getur ekki verið múslimi”. Hryðjuverk og mennska Ein mesta efnahagsinn- spýting í langan tíma fyrir Íslendinga á sér nú stað með stórfelldri lækk- un olíuverðs. Íslenska þjóðin kaupir um 500 milljónir lítra af olíu árlega til að keyra samfé- lagið til sjávar og sveita. Ef heimsmarkaðsverð á lítra lækkar um 50 kr. þá sparar þjóðarbúið um 25 milljarða árlega. Þetta er alvöru sparnaður fyrir íbúana sem dreifist um allt sam- félagið, m.ö.o. þá vaxa og dafna milljarðarnir í hagkerfinu okkar í stað þess að leka beint til olíufram- leiðsluríkja. Þessi áhrif olíukostnaðar á þjóðar búið sýna okkur hversu jákvæð áhrif minni olíunotkun hefur á ríki eins og Ísland, sem ekki framleiðir olíu. Minni olíu- notkun skilar hins vegar mun öruggari og fyrirsjáanlegri sparn- aði en vonir um lágt olíuverð til langframa. Þess vegna er mikil- vægt að sofna ekki á verðinum nú heldur halda áfram í þá átt að gera Ísland óháðara olíu. Lágt olíuverð slævir og nú þegar eru t.d. komnar vísbendingar um að eyðslugildi nýrra bifreiða í Bandaríkjunum sé í fyrsta skipti í mörg ár að stíga upp á við. Það er mjög var- hugaverð þróun ef við förum að nota meiri olíu á hvern ekinn kílómetra í skjóli lágs olíuverðs. Einnig eru fiskimjölsverksmiðjur farnar að hóta því að skipta yfir í olíu sem tímabundið gæti farið örlítið undir raf- orkuverð. Erum við sátt við að sameiginleg auðlind sé brædd með olíu í stað inn- lendrar raforku vegna lágs olíuverðs sem því miður getur aðeins verið tíma bundið ástand? Olíuverð mun hækka vegna þeirrar einföldu staðreyndar að olían mun klárast þar sem hún er ekki endanleg auðlind. Olía er sem sagt ósjálfbær en að auki er hún mengandi, gjaldeyris eyðandi og orkuöryggistruflandi. Hvernig getur verð á vöru sem mun klár- ast, líklega vel innan hundrað ára, lækkað yfirleitt? Mann kynið hefur því miður aldrei átt auðvelt með að verðleggja endanlegar auðlindir og yfirleitt valið þá leið að senda raun- kostnaðinn að mestu yfir á næstu kynslóðir. Ef ég segði þér, lesandi góður, að pottþétt væri að sauðfé, sem tegund, myndi deyja út vegna riðu á næsta ári, hvernig myndir þú verðmeta lambalærið í kistunni þinni þá? Lífeyrissjóður Flestir hafa skilning á mikilvægi þess að leggja fyrir í lífeyris- sjóð. Ástæðan er einföld, við þurf- um vinnu og laun til að mæta út- gjöldum hins daglega lífs. Þegar við eldumst og verðum að hætta að vinna þá hverfa launin en ekki útgjöldin. Þess vegna leggjum við fyrir til að tryggja lífeyri sem mætir útgjöldum efri ára. Hvers vegna hugsum við ekki eins um olíu sem verður búin eða á óvið- ráðanlegu verði eftir einhverja áratugi? Væri ekki ráð að leggja fyrir og nota þá peninga til að skapa framtíð eftir olíu eins og við vinnum markvisst að því að skapa framtíð eftir vinnu? Er það alger- lega fáránleg hugmynd að leggja eina krónu á hvern lítra af olíu sem nota mætti til að styðja við framleiðslu og uppbyggingu inn- viða fyrir innlenda nýorku sem taka mun við af olíunni fyrr en síðar? Ein króna á lítra gefur um 500 milljónir á ári ef hún leggst á alla olíu. Þessa peninga mætti líka nota til að milda framtíðarhækk- anir á olíu til að draga úr áhrifum á verðlag o.fl. En líklega er til of mikils mælst að hækka olíuverð um krónu fyrir bjartari framtíð og langbest að láta komandi kyn- slóðir bara taka skellinn. Er lágt olíuverð bara gott? Með fullri virðingu fyrir skoðunum annarra langar mig að koma með þetta inn- legg í umræðuna um Nátt- úrupassann sem mér sýnist enn og aftur vera komin á villigötur. Ég hef mörg undanfarin ár tekið þátt í vinnufundum, ráðstefnum, setið í vinnu- hópum og nefndum með félögum mínum í ferða- þjónustunni til að skoða og finna lausnir á þeirri stöðu sem náttúruperlur þessa lands eru komnar í eða eru á leiðinni í. Nú þegar frumvarp ráð- herra er komið fram til umræðu er í mínum huga algjört grundvallar- atriði að lesa í gegnum ALLT frum- varpið og skoða það vel og söguna á bak við það áður en allt er skotið í kaf eða rangtúlkað. Áralangar umræður Umræðan og skoðun á gjaldtöku- leiðum til uppbyggingar við okkar fjölförnustu ferðamannastaði hefur staðið yfir árum saman og hófst löngu áður en núverandi ráðherra tók við störfum. Það var eftir alla þá yfirferð, umræður, fundi, mál- þing og skýrslur að ráðherra komst að þeirri niðurstöðu að kalla saman hóp til að skoða og ræða útfærslu- leiðir á svokölluðum Náttúrupassa. Þeir sem ekki höfðu tekið þátt í umræðum og vinnu undanfarinna ára komu strax með aðrar hug- myndir og töldu ráðherra vera að neyða náttúrupassa upp á landslýð í stað þess að fara aðrar leiðir sem þegar var búið að ræða og skoða í áraraðir og ýta út af borðinu. Ráðgjafahópurinn fékk því það hlutverk að ræða og finna útfærslu- leiðir á passanum. Á fyrsta eða öðrum fundi ráðgjafahópsins í nóvember 2013 lögðu Ferðamála- samtök Íslands fram tillögu um að Náttúrupassinn yrði valfrjáls fyrstu tvö til þrjú árin meðan verið væri að kanna greiðsluvilja ferðamanna og ræða sig að endanlegri útfærsluleið. Sú tillaga hlaut ekki brautargengi (sem eftir á að hyggja var miður). Ríkið borgi uppbygginguna Það er margbúið að benda á þá mis- munun sem ferðaþjónustan hefur búið við hvað varðar fjárfestingar í innviðum greinarinnar og sérstak- lega hvað varðar t.d. rannsóknarfé undanfarin ár. Við erum því miður enn ekki búin að ná þeirri stöðu eða vigt að ríkisvaldið raði okkur ofar í forgangsröðina þegar kemur að fjárveitingum til uppbyggingar innviða og/eða rannsókna. Sjávarút- vegur, landbúnaður og iðnaður hafa áratuga forskot á ferðaþjónustuna og allir innviðir landsins hafa tekið mið af þessum atvinnugreinum undan farna áratugi sem og áherslur stjórnmálaflokkanna. Með aukinni samstöðu og samræmdum málflutn- ingi um okkar helstu áherslumál getum við aukið vægi greinarinnar og virðingu. Verum ávallt málefna- leg og virðum skoðanir hvert ann- ars þótt ekki séu allir sammála. Niðurstaðan Eftir ítarlega yfirlegu og skoðun á valkostunum tel ég að Náttúrupass- inn sé sú gjaldtökuleið sem kemst næst því að vera sanngjörnust úr því að aðrar leiðir reynast vand- rataðar eða ófærar út frá ýmsum ástæðum. Það er þegar búið að skerða almannaréttinn þótt núver- andi tillaga skerði hann enn frekar, við erum alltaf hrædd við breyting- ar en það sem var er ekki og það sem er verður ekki. Reynum að skoða þessa tillögu og ræða mál- efnalega. Það er gengið út frá því að í upphafi verði aðeins um tíu til tólf staði að ræða þar sem einstaka gestir verða krafðir um passann, þ.e. þar sem álagið og aðsóknin er mest. Aðrir staðir sem sækja um að gerast þátttakendur geta sótt um 100% framlag til endurbóta, upp- byggingar og reksturs að því gefnu að ekki verði rukkað inn á viðkom- andi staði. Það er því hvati til að gerast þátttakandi í Náttúrupass- anum til að fá framlög til úrbóta, lagfæringa og reksturs. Það eru mörg önnur atriði sem ræða má um útfærsluleiðir en gerum það af einhverri sanngirni og án fordóma fyrir fram. Nú er mál að linni því við verðum að fara að ræða okkur að sameiginlegri lausn því náttúr- an verður að fá forgang áður en við verðum náttúrulaus. Náttúrupassi: Já takk ORKUMÁL Sigurður Ingi Friðleifsson framkvæmdastjóri Orkuseturs SAMFÉLAG Derya Ösdilek Ersan Kouyuncu í Félagi Horizon FERÐAÞJÓN- USTA Ásbjörn Björgvinsson formaður Ferða- málasamtaka Íslands Save the Children á Íslandi Veit á vandaða lausn ➜ Eftir ítarlega yfi rlegu og skoðun á valkostunum tel ég að Náttúrupassinn sé sú gjaldtökuleið sem kemst næst því að vera sanngjörnust úr því að aðrar leiðir reynast vandrat- aðar eða ófærar út frá ýmsum ástæðum. 0 4 -0 2 -2 0 1 5 2 2 :0 3 F B 0 7 2 s _ P 0 4 5 K .p 1 .p d f F B 0 7 2 s _ P 0 4 4 K .p 1 .p d f F B 0 7 2 s _ P 0 2 8 K .p 1 .p d f F B 0 7 2 s _ P 0 2 9 K .p 1 .p d f A u to m a ti o n P la te r e m a k e : 1 3 A 5 -1 D 2 0 1 3 A 5 -1 B E 4 1 3 A 5 -1 A A 8 1 3 A 5 -1 9 6 C 2 8 0 X 4 0 0 1 B F B 0 7 2 s C M Y K
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.