Fréttablaðið - 04.03.2015, Qupperneq 14

4. mars 2015 MIÐVIKUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI: Sævar Freyr
Þráinsson ÚTGEFANDI OG AÐALRITSTJÓRI: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI:
Sigurjón M. Egilsson sme@frettabladid.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á
höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið
áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871
FRÁ DEGI
TIL DAGS
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is AÐSTOÐARFRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Erla Björg Gunnarsdóttir erla@frettabladid.is MENNING: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is
VÍSIR: Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
T
veir forsvarsmenn Samtaka iðnaðarins hafa upp-
lýst að af 220 milljarða tekjum af útflutningi áls frá
Íslandi verði um eitt hundrað milljarðar eftir hér á
landi. Að 120 milljarðar af tekjunum flytjist því úr
landi. Er það mikið, eða er það lítið? Þeir segja að
hundrað milljarðarnir, sem verða eftir hér, séu tvöfalt meira
en framlag íslenska ríkisins til Landspítalans. Það eru miklir
peningar og það eru líka þeir 120 milljarðar sem verða til á
Íslandi en eru fluttir út árlega.
Sigmundur Davíð Gunn-
laugsson hefur sagt að erlend
fjárfesting á Íslandi sé litlu eða
engu betri en erlendar lán-
tökur. Hvort sem er kallar á að
miklir peningar flytjist héðan.
Forsvarsmönnum iðnaðarins
er hugleikið að nýverið voru
fréttir, eða umræða öllu heldur,
um að Alcoa Fjarðaál hafi verið skuldsett í drep og tryggt að
fyrirtækið verði í áraraðir að gera upp við lánveitandann og
því séu skattgreiðslur lægri en ella. Umræðan fór af stað og
fékk nokkurn meðbyr. Eðlilega. Forsvarsmönnum iðnaðarins
er ekki skemmt. Þeir óttast að efasemdarumræða hér geti
móðgað ríka útlendinga sem vilji þá jafnvel ekki fjárfesta hér
hjá okkur:
„Það vantar sárlega meiri erlenda fjárfestingu á Íslandi.
Hún hefur og á að byggjast upp á okkar styrkleikum, t.d. hvað
varðar orkumál, mannauði og fjölbreytni starfa. Það er einnig
mikilvægt að hér byggist upp fjölbreyttur iðnaður þannig að
atvinnulíf og hagvöxtur byggi á fleiri stoðum. Ísland hefur
marga kosti þegar kemur að því að laða erlenda fjárfesta til
landsins. En það er líka margt sem vinnur gegn okkur. Eitt af
því er að starfsemi alþjóðlegra fyrirtækja á Íslandi sé gerð
tortryggileg.“
Ísland er engin undantekning hvað varðar þörfina á erlendri
fjárfestingu. Hún er kannski ekki mikils virði ef hún kostar að
ekki megi hreyfa efasemdum og hafa uppi tortryggni um eitt
og annað sem fylgir jafn stórri og mikilli starfsemi og stóru
iðjuveri. Fyrirtæki sem verður frá fyrsta degi mótandi fyrir
það samfélag sem verður þar um alla framtíð.
Formælendur iðnaðarins benda pent á og segja: „Efnahags-
legur ávinningur af erlendri fjárfestingu er afar mikill. Í þessu
samhengi hefur áliðnaðurinn á Íslandi mikið verið ræddur.
Álútflutningur nemur 220 milljörðum króna á hverju ári og
þar af verða um 100 milljarðar eftir í landinu. Það er rúmlega
tvöfalt framlag ríkisins til Landspítalans, sem þó er stærsti
útgjaldaliðurinn á fjárlögum. Það segir sig sjálft að það væri
verulegt högg fyrir íslenskt þjóðarbú ef við yrðum af þessum
tekjum.“ Hvað er gefið í skyn? Að við verðum af tekjunum
sem skapast af álverunum. Er þetta hótun um að ef við högum
okkur ekki betur fari þau með starfsemi sína burt frá Íslandi?
Hættið þessari vitleysu. Allir vita betur. Íslendingar verða
ekkert af þessum tekjum. Efasemdirnar snúa að því hvort
okkur beri að fá meira en nú er, eða ekki. Þau fyrirtæki sem
þola ekki þannig umræðu og bollaleggingar verða að líta í eigin
barm og meta hvort þau fái þrifist í gagnrýnu samfélagi eins
og okkar eða ekki. Efasemdir eru eðlilegar.
Formælendur iðnaðarins tala um brottför álvera:
Ala á þrælsótta
Meginrök okkar sem í áratugi unnum að
sameiningu vinstri flokkanna voru, að
fleira sameinaði þá en skildi að og samein-
aðir hefðu þeir meiri áhrif. Lykiláfangi var
stofnun Reykjavíkurlistans 1994 og fjöldi
sameiginlegra framboða um allt land, sem
áttu síðan drjúgan þátt í samruna fjögurra
flokka í Samfylkinguna árið 2000.
Í dag starfar þessi hluti stjórnmálanna í
fjórum flokkum, Bjartri framtíð, Pírötum,
Samfylkingu og Vinstri grænum. Fram-
sóknarflokkur hefur í bili a.m.k. dæmt sig
úr leik með lýðskrumi og þjóðernisbelg-
ingi, þó þar séu vissulega góðir liðsmenn
félagshyggju eins og Eygló Harðardóttir.
Erum við samfylkingarsinnar þá aftur
á byrjunarreit? Ekki nauðsynlega. Líta má
svo á að þessir fjórir flokkar höfði einfald-
lega til mismunandi, en mikilvægra hópa
vinstra megin við miðju, eitthvað sem einn
flokkur myndi ekki gera. Kjósendur í dag
vilja aukin áhrif, geta valið mismunandi
áherslur á mismunandi tímum. Það er andi
okkar tíma, en ekki skilyrðislaus flokks-
hollusta. Þetta er því ekki nauðsynlega
slæmt fyrirkomulag. Ekki síst vegna þess,
að mikilvægt atriði hefur breyst frá fyrri
tíð, fólk í þessum fjórum flokkum lítur
ekki hvert á annað sem sinn helsta and-
stæðing eins og oft var áður, t.d. á milli
Alþýðubandalags og Alþýðuflokks.
Nýr meirihluti í borgarstjórn Reykjavík-
ur sýnir þetta glöggt, sem og samstarf VG
og Samfylkingar í síðustu ríkisstjórn, í dag
á Alþingi og að því er virðist prýðissam-
starf þeirra einnig við þingflokka Bjartrar
framtíðar og Pírata.
Ég held því að við eigum að horfa á þessa
flokka sem bræðra- og systurflokka, þar
sem vilji kjósenda á hverjum tíma ræður
hvaða áherslur vega þyngst: Vilja kjós-
endur meira eða minna af 1. Hefðbund-
inni jafnaðarstefnu, samstarfi við verka-
lýðshreyfingu og áherslu á ESB-aðild
(Samfylking)? 2. Róttækni í kvenfrelsis-
umhverfismálum (VG)? 3. Uppreisn gegn
kerfum og valdboði og kröfu um gagnsæi
(Píratar)? 4. Frjálslyndri umbótastefnu
(Björt framtíð)? Allir þessir þættir eru til í
hverjum flokkanna, en misríkjandi.
Er ekki lærdómur stjórnmálasögu 20.
aldar og um leið áskorun forystu þess-
ara fjögurra flokka að láta ekki andstæð-
inga, innri átök eða persónulegan metnað,
sundra samstarfi og samstöðu umbótasinn-
aðs félagshyggjufólks. Fólks sem vill gæta
almannahagsmuna og jöfnuðar, og ekki síst
standa vörð um þá sem veikast standa.
Mismunandi valkostir –
svar við kalli tímans?
STJÓRNMÁL
Margrét S.
Björnsdóttir
félagi í Samfylk-
ing unni– jafnaðar-
manna fl okki Íslands
Sigurjón Magnús
Egilsson
sme@frettabladid.is
LIFÐU
í NÚLLINU!
Til hvers að flækja hlutina?
365.is
Sími 1817
Þú færð GSM áskrift, internet og heimasíma fyrir
0 krónur með völdum sjónvarpspökkum 365.
**Greitt er 9,7 kr. upphafsgjald þegar hringt er úr heimasíma.*60 mín. og 60 SMS fylgja hverri áskrift.
4 GSM áskriftir
60 mín. og 60 SMS*
Internet
20 GB
Heimasími
100 mín.**
Svarar ekki vinnuveitendum
Sigríður Björk Guðjónsdóttir, lög-
reglustjóri á höfuðborgarsvæðinu, er
upptekin kona. Skyldi kannski engan
undra, þar sem hún gegnir mikilvægu
embætti. Leitun er að fréttastofu á
landinu sem ekki hefur reynt að ná í
lögreglustjórann síðan Persónuvernd
úrskurðaði að hún hefði brotið lög sem
lögreglustjóri á Suðurnesjum. Jafnt
stærstu fréttastofur landsins og þær
minnstu, allt frá 365 miðlum til Þjórsár-
dalspóstsins; allir hafa reynt að ná
í Sigríði Björk. Hún gaf sér tíma
til að segja nokkur orð við RÚV
á föstudagskvöldið– og hér er
„nokkur orð“ ekki notað sem
skrauthvörf, orðin sem hún
mælti voru örfá. Sigríður
Björk hefur ekki séð
ástæðu til að svara
öðrum fréttastofum og virðist ekki
hafa þörf til að skýra sitt mál. Með
því hundsar hún vinnuveitendur sína,
almenning, fólkið í landinu sem borgar
henni launin.
Nónóveiran
Rétt er að byrja þennan mola á fyrir-
fram afsökunarbeiðni á aulahúmornum
sem hann snýst um. Húmorinn hæfir
þó höfundinum. Fréttastofur landsins
héldu áfram að reyna að ná í Sigríði
Björk í gær og um hríð leit út
fyrir að hún ætlaði að tjá sig.
Þegar leið á daginn bárust þó
misvísandi skilaboð þar sem
hún var ýmist á fundi eða
heima með flensu. Trauðla
er það nóróveiran sem
hrjáir hana,
en kannski
nónóveiran, sem lýsir sér í stöðugri
neitun á viðtali við fjölmiðla.
Hálftími hálfvitanna
Hildur Sverrisdóttir, borgarfulltrúi Sjálf-
stæðisflokksins, hefur lagt til að borgar-
stjórn taki upp sið Alþingis um óundir-
búnar fyrirspurnir, þar sem borgarstjóri
svari fyrirspurnum borgarfulltrúa. Fín-
asta hugmynd, enda var henni vísað til
umsagnar forsætisnefndar. Borgarstjóri,
Dagur B. Eggertsson, sló á létta strengi
í umræðunni, sagði umræddan
lið ganga undir gælunafninu
„hálftími hálfvitanna“ á hinu háa
Alþingi. Þetta er ekki fallega sagt og
ekki til eftirbreytni að kalla einhvern
lið í þingstörfum slíku ónefni. Þar að
auki er það liðurinn störf þingsins
sem gegnir því nafni.
kolbeinn@frettabladid.is
0
3
-0
3
-2
0
1
5

2
2
:3
2
F
B
0
5
6
s
_
P
0
5
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
4
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
3
F
F
-E
3
7
8
1
3
F
F
-E
2
3
C
1
3
F
F
-E
1
0
0
1
3
F
F
-D
F
C
4
2
8
0
X
4
0
0
3
A

F
B
0
5
6
s
C
M
Y
K