Skessuhorn - 05.12.2007, Blaðsíða 12

12 MIÐVIKUDAGUR 5. DESEMBER
All Senses fólk á ferða kynn ing unni í
Liver pool. Frá vinstri eru: Ingólf ur
Stef áns son, Þór dís G. Arth urs dótt ir og
Hans ína B. Ein ars dótt ir.
Stjórn Spal ar ehf. hef ur kynnt
Krist jáni L. Möll er sam göngu ráð­
herra þrjá kosti sem fé lag ið og rík­
is vald ið standa frammi fyr ir varð­
andi mál efni Spal ar og Hval fjarð­
ar ganga vegna upp greiðslu skulda,
gjald skrár gang anna, hugs an legr­
ar komu Spal ar að tvö föld un gang­
anna og vegna þess verk efn is rík is­
ins að tvö falda veg inn á Kjal ar nesi.
Stjórn Spal ar tek ur af stöðu máls­
ins á næst unni og það þurfa stjórn­
völd sömu leið is að gera. Þetta kom
fram á að al fundi Spal ar á Akra nesi
sl. fimmtu dag.
Eins og fram kom í Skessu horni
í upp hafi árs und ir rit uðu Spöl ur og
Vega gerð in sam komu lag í jan ú ar
sl. um að Spöl ur hrað aði um tíu ár
upp gjöri á 150 millj óna króna skuld
við Vega gerð ina og að þess um fjár­
mun um yrði var ið til und ir bún ings
fram kvæmda við að tvö falda þjóð­
veg inn um Kjal ar nes og gera ný
göng und ir Hval fjörð. Vega gerð in
legg ur 100 millj ón ir króna til við­
bót ar í þessa und ir bún ings vinnu á
þessu ári og því næsta. Sam komu­
lag ið var gert í ljósi þess að mjög
auk in um ferð kall aði á að hyggja að
aukn um af köst um um ferð ar mann­
virkja á Kjal ar nesi og und ir Hval­
firði.
Fram kom á að al fundi Spal­
ar á fimmtu dag að und ir bún ings­
vinna væri í full um gangi og ætla
mætti að frum rann sókn um og fleiri
þátt um yrði lok ið í mars 2008. Þá
myndi jafn framt liggja fyr ir kostn­
að ar á ætl un verk efn is ins. Fjög urra
manna starfs hóp ur stjórn ar und­
ir bún ingn um. Í hon um sitja Gísli
Gísla son stjórn ar for mað ur og
Gylfi Þórð ar son fram kvæmda stjóri
af hálfu Spal ar en Hreinn Har alds­
son og Jónas Snæ björns son af hálfu
Vega gerð ar inn ar. Helstu verk efn in
eru til dæm is að ganga frá veg lín um
og skipu lagi á Kjal ar nesi, hyggja að
nauð syn leg um landa kaup um, fjalla
um um hverf is á hrif og meta kostn­
að.
Gísli Gísla son greindi frá því
í skýrslu stjórn ar Spal ar að hann
hefði á samt Gylfa Þórð ar syni átt
fund með Krist jáni L. Möll er sam­
göngu ráð herra til að greina hon um
frá þeim kost um sem stjórn Spal­
ar og stjórn völd stæðu nú frammi
fyr ir og taka þyrfti af stöðu til fljót­
lega:
* Að gjald skrá Spal ar verði hald ið
ó breyttri næstu árin. Þannig verði
að ó breyttu unnt að ljúka við að
greiða skuld ir fé lags ins árið 2015
og af henda rík inu Hval fjarð ar göng
skuld laus, þrem ur árum fyrr en gert
er ráð fyr ir í samn ing um.
* Að inn heimta veg gjald í Hval­
fjarð ar göng um út samn ings tím ann,
þ.e. til 2018, en lækka gjald ið enn
frek ar inn an tveggja til þriggja ára.
* Að halda ó breyttu veggjaldi til
árs ins 2018 og nota um fram tekj­
ur af um ferð inni til að fjár magna
að hluta tvö föld un Hval fjarð ar­
ganga og flýta jafn framt fyr ir fram­
kvæmd inni.
Gísli ít rek aði í máli sínu að fyrr
en síð ar yrði að marka stefnu í
mál inu og bætti síð an við orð rétt:
,,Aug ljóst er að ef ekki er á hugi eða
sátt um að safna fjár mun um til að
hefja fram kvæmd ir við tvö föld­
un Hval fjarð ar ganga nær það mál
Gömlu Thors fjár hús in í Bjarn ar höfn rif in
Búið er að jafna við jörðu gömlu
fjár hús in í Bjarn ar höfn sem byggð
voru af Thor Jen sen árið 1917.
Marg ir þekkja sögu Thors Jen sen,
sem upp haf lega kom frá Dan mörku
og var at hafna mað ur mik ill. Hann
var m.a. einn af stærstu út gerða­
mönn um lands ins í sinni tíð og
mik ill frum kvöð ull í versl un m.a. í
Borg ar nesi. Þá átti hann sinn kafla í
út gerð ar sögu Ak ur nes inga svo eitt­
hvað sé nefnt. Thor keypti jörð ina
Bjarn ar höfn árin 1915 og átti hana
í rúm an ára tug. Thor var ann ál að ur
fyr ir rausn ar skap bæði gagn vart eig­
in vinnu fólki sem sá um bú í Bjarn­
ar höfn og einnig gagn vart bænd um
og ýms um sem minna máttu sín.
„Fjár hús in voru byggð fyr ir 90
árum á einu sumri. Upp haf lega
voru þau tvenn og rúm uðu 600 fjár,
en þau síð ari, sem nú voru rif in,
rúm uðu 300 fjár. Það voru 90 karl­
menn og 30 vinnu kon ur sem voru
vinnu fólk í Bjarn ar höfn á þessu
sumri árið 1917 og vann fólk ið við
bygg ingu hús anna auk starfa við
bú skap og hlunn indi í Bjarn ar höfn.
Fólk ið vann stutt an vinnu dag mið­
að við það sem þá tíðk að ist, eða
ein ung is frá klukk an 6 á morgn ana
til 18 á kvöld in. Þá fékk fólk ið laun
fyr ir vinnu sína og var það einnig
nýlunda á þeim tíma að vinnu fólk
til sveita fengi laun. Víð ast hvar
fékk það að laun um mat og húsa­
skjól og mátti vel við una. En það
voru marg ir sem sótt ust eft ir því að
vinna hjá Thor Jen sen enda kom
hann vel fram við sitt starfs fólk,“
seg ir Hildi brand ur.
Von andi byggð
uppað hluta
Hildi brand ur seg ir að á bú end­
ur á Bjarn ar höfn hafi á huga á að
byggja sýn is horn af þess um fjár­
hús um í fram tíð inni til að varð veita
þá merku sögu sem þeim fylgja.
Það safn verði tengt annarri safna­
starf semi bænda í Bjarn ar höfn en
þar er nú eitt stærsta einka rekna
safn lands ins sem seg ir bú skap ar­
og út gerð ar sögu Bjarn ar hafn ar­
bænda. „Það er mik ill sjón var svipt­
ir af fjár hús un um. Sögu legt gildi
þeirra má þó ekki glat ast vegna þess
mynd ar skap ar sem Thor Jen sen
sýndi við upp bygg ingu þeirra. Það
eru fleiri en við sem höf um á huga
á að varð veita sögu Thors Jen sen
og því reikna ég með að fleiri að­
il ar vilji koma að end ur reisn hús­
anna og tengja þau safni okk ar hér
í Bjarn ar höfn þannig að sag an glat­
ist ekki.“
Fram úr stefnu hús
þeirra tíma
Að spurð ur seg ir Hildi brand ur að
það hafi ver ið betra að rífa fjár hús in
en láta þau standa í því á sig komu­
lagi sem þau voru í, frem ur en að
sjá þau grotna nið ur. „Það var mik­
ið í þau lagt og voru þau lengi ein af
bestu og full komn ustu fjár hús um í
víðri ver öld. Til dæm is voru steypt­
ir kjall ar ar und ir þeim og grind ur
sem féð gekk á. Þá var í þeim bað­
þró til þess að kláða þrífa og lúsa­
hreinsa féð sem bar vott um á huga
hans á heil brigði bú fén að ar ins. Í
bað þrónni gátu tvær kind ur ver ið í
einu á sundi en slíkt þekkt ist hvergi
ann ars stað ar á þess um tíma. Þá var
tjöru pappi neð an á sperr um fjár hús­
anna og þau svo klædd und ir með
pan el sem var og er ein stakt. Ég ef­
ast um að bað stof urn ar hafi ver­
ið svo fín ar í þá daga,“ seg ir Hildi­
brand ur. Nýt an leg ur við ur, pan el­
klæðn ing og ann að úr fjár hús un um
var hirt nú þeg ar þau voru rif in og
verð ur hægt að nota ef og þeg ar til
end ur bygg ing ar þeirra kem ur.
mm/af
Fjár hús in á Bjarn ar höfn sem Thor Jen sen lét byggja árið 1917. Fjár hús in þóttu með
þeim betri í víðri ver öld á sín um tíma.
Unn ið við nið ur rif hús anna í síð ustu viku. Þau hafa nú ver ið jöfn uð við jörðu.
Spöl ur ýtir við sam göngu ráð herra
um að gerð ir
Stjórn Spal ar á samt fram kvæmda stjóra og að stoð ar fram kvæmda stjóra fyr ir tæk is ins.
ekki lengra og mun Spöl ur þá ekki
huga frek ar að und ir bún ingi þeirr ar
fram kvæmd ar. Stefna fé lags ins yrði
þá sú að halda ó breyttu gjaldi og
flýta upp greiðslu lána. Ef ósk ir eru
um það af hálfu rík is ins að lækka
veggjald ið og halda inn heimtu þess
á fram til árs ins 2018 myndi stjórn
Spal ar taka þann þátt til sér stakr ar
skoð un ar.“
Gísli sagði að Sam tök sveit ar­
fé laga á Vest ur landi deildu þeirri
skoð un Spal ar að nauð syn legt
væri að hraða und ir bún ingi fram­
kvæmda við vega bæt ur á Kjal ar­
nesi og und ir Hval firði, auk þess
sem lagn ing Sunda braut ar væri
,,gríð ar legt hags muna mál höf uð­
borg ar og lands byggð ar.“ Stjórn­
ar for mað ur inn sagði síð an: ,,Hætt
er við að já kvæð á hrif Hval fjarð ar­
ganga muni dvína ef um ferð verð ur
það mik il um göng in að þau anna
ekki um ferð inni. Því er það mik ið
hags muna mál íbúa og veg far enda
að tryggt verði að tvö föld Hval­
fjarð ar göng og veg ur á Kjal ar nesi
verði að veru leika í ná inni fram tíð.
Það skipt ir ef til vill ekki meg in máli
hvort slík fram kvæmd verð ur með
eða án að komu Spal ar ehf. en ljóst
er að komi Spöl ur ekki að mál inu
þarf að bragði fjár muni úr rík is sjóði
á vega á ætl un til að koma verk efn­
inu í fram kvæmd.“
mm
Á ferða ­
kynningu
í Liver pool
„ Þetta tókst virki lega vel og
ég held að kynn ing in hafi ver­
ið mjög góð fyr ir Vest ur land,“
seg ir Þór dís Arth urs dótt ir sem
fór í síð ustu viku á samt tveim­
ur öðr um frá klasa hópn um All
Senses, sam tök um nokk urra
ferða þjón ustu að ila á Vest ur­
landi, á ferða kynn ingu í Liver­
pool. Það var mark aðs mað ur inn
og gamli sund kapp inn af Skag­
an um, Ingi Þór Jóns son, sem
stóð fyr ir þess ari ferða kynn ingu
og menn ing ar há tíð um Ís land í
borg inni, í til efni þess að nú er
í upp sigl ingu mik ið af mæl is ár
í Liver pool og stend ur há t ið in
langt fram á næsta ár. Liver pool
er 800 ára um þess ar mund ir og
hef ur af því til efni ver ið til nefnd
menn ing ar borg Evr ópu á næsta
ári.
Auk All Senses fólks ins tóku
10 ís lensk ar ferða skrif stof ur þátt
í ferða kynn ing unni, sem eins og
áður seg ir var lið ur í ís lenskri
menn ing ar há tíð í Liver pool.
Með al ann arra skemmtu tón list­
ar menn irn ir Pét ur Ben, Mug i­
son og Bar Fly. Ragn ar Ax els son
var með ljós mynda sýn ingu og
Haf dís Benett, sem er þekkt ur
ís lensk ur lista mað ur í Englandi,
sýndi skúlpt ur. Fleiri ís lensk­
ir lista menn lögðu sinn skerf til
menn ing ar há tíð ar inn ar.
þá
Svan ur Stein ars son, eig andi Fram köll un ar þjón ust unn ar í
Borg ar nesi.
Jóla kort með mynd
ó dýr ust í Borg ar nesi
Neyt enda sam tök­
in létu ný ver ið vinna
könn un um verð á
fram leiðslu jóla korta
með ljós mynd hjá fram­
köll un ar fyr ir tækj um
víða um land. Slík kort
eru afar vin sæl fyr ir jól­
in. Tek in voru dæmi um
ein föld jóla kort með
mynd í stærð inni 10x15
á samt stöðl uð um texta.
Í Fram köll un ar þjón ust­
unni í Borg ar nesi reynd ist ó dýr ast á
land inu að kaupa þessa gerð af jóla­
kort um, en þar kost ar 100 krón ur á
stykk ið að fram leiða 1­20 slík kort.
Næst ó dýr ast var slík fram leiðsla í
Ljós mynda vör um en þar kost aði
kort ið með mynd 130 krón ur. Dýr­
ast reyn ist það hjá Hans Pet er sen
þar sem það var 45% dýr ara en hjá
Svani Stein ars syni í Fram köll un ar­
þjón ust unni í Borg ar nesi.
mm