Skessuhorn - 05.12.2007, Blaðsíða 19
19 MIÐVIKUDAGUR 5. DESEMBER
Bjart eyj ar sand ur í Hval fjarð ar
sveit hlaut verð laun Bún að ar sam
taka Vest ur lands fyr ir skömmu.
Bænd ur þar voru verð laun að ir fyr
ir frum kvæði í fræðslu og kynn
ingu á land bún aði. Það eru hjón in
Arn heið ur Hjör leifs dótt ir og Guð
mund ur Sig ur jóns son sem byggja
Bjart eyj ar sand á samt for eldr um
Guð mund ar, þeim Sig ur jóni Guð
munds syni og Kol brúnu Ei ríks
dótt ur. Frá ár inu 1992 hef ur ver ið
tek ið á móti börn um í skóla heim
sókn að Bjart eyrj ar sandi. Blaða
mað ur Skessu horns náði tali af
Arn heiði Hjör leifs dótt ur mitt í að
ventu önn un um, en jóla mark að ur í
Álf hóli var einmitt í full um gangi.
Boð ið í heim sókn
„Síð an árið 2002 hef ur fræðslu
starf ið ver ið byggt upp með mark
viss um hætti þeg ar við Guð mund
ur kom um heim frá námi. Þá var
á kveð ið að tvinna sam an hinn hefð
bundna land bún að á samt um hverf
is mennt og fræðslu til að nýta nám
ið. Þá um vor ið fór ég og heim sótti
marga grunn skóla á höf uð borg ar
svæð inu og kynnti þessa hug mynda
fræði sem við störf um eft ir. Við
feng um strax góð við brögð við því
með aukn um heim sókn um. Opið
bú er sem sagt grunn ur inn að okk
ar starfi. Þar gefst gest um tæki færi
á því að koma í fjár hús in og upp
lifa hvað þar er í gangi á samt því að
við nýt um okk ur það sem um hverf
ið hér hef ur upp á að bjóða, göngu
ferð ir í fjör una og ann að eft ir því.
Þetta var vel und ir bú ið mód el sem
byggð ist með al ann ars á á kveð inni
hug mynda fræði. Við fór um af stað
með sterk an grunn þar sem spurn
ing unni hvað viltu gera og hvers
vegna hafði þeg ar ver ið varp að
upp og svar að. Það er ekki til vilj
un ar kennt sem boð ið er upp á enda
hent ar það okk ur ekki. Við vilj um
hafa starf sem ina fast mót aða.“
Land bún að ur inn grunn
ur inn að öllu sam an
„Það er sauð fjár rækt in sem er
grunn ur inn að öllu sam an,“ held ur
Arn heið ur á fram. „ Meira að segja
erum við held ur að stækka búið
held ur en hitt, en hér búum við
með sauð fé. Í upp hafi komu skóla
börn in, hvort sem um leik skóla eða
grunn skóla stig var að ræða til þess
að fara í fjár hús in og enn er það svo
þótt mörgu hafi ver ið bætt inn í
okk ar starf semi. Við höf um út bú ið
verk efni fyr ir börn in, ef vilji er fyr ir
því með al kennar anna. Um hverf ið
er skoð að og vak in at hygli á ýmsu
sem finna má í nátt úr unni. Margt
af því sem við erum að bjóða upp
á er ein ung is hægt að gera á bú
inu sjálfu. Fræðslu um líf ið í sveit
inni og hvern ig sauð burð ur geng ur
fyr ir sig því flest skóla börn in koma
hér á þeim tíma. Þau skoða lömb in
og eru jafn vel svo hepp in að sjá þau
fæð ast. Fræð ast um hvern ig þessi
hring ur geng ur fyr ir sig frá lambi
til kjöt af urða eða frá kú til mjólk
ur í fernu.“
Mál in þró uð
„Í dag er dag skrá in hér orð in
nokk uð þró uð og hef ur breyst með
tím an um og reynsl unni,“ seg ir Arn
heið ur. „Með al ann ars not uð um við
þá ein földu að ferð fyrstu tvö árin
að gera mats blöð þar sem gest ir
voru beðn ir um að svara nokkrum
spurn ing um um dvöld ina hér.
Hvað var gott og hvað mátti bet
ur fara. Þarna feng um við gíf ur lega
gott tæki til að bæta við og breyta,
að laga okk ur að því sem gest un um
fannst. Okk ur kom á ó vart þau at
riði sem nefnd voru því oft ar en
ekki var það eitt hvað sem við höfð
um ekki hugs að út í. Því segi ég það
að svona kann an ir eru nauð syn leg
ar. Við höf um einnig reynt að halda
úti öfl ugri heima síðu þar sem hægt
er að fylgj ast með hvað er í gangi á
bæn um á hverj um árs tíma. Kenn ur
um finnst gott að hafa þenn an mið
il og eins er á síð unni gesta bók þar
sem börn in hafa oft ar en ekki sent
okk ur línu um upp lif un sína hér.
Fleiri heim sókn ir
„Við höf um mark visst unn ið að
því að taka á móti skóla börn um á
vor in, eins og ég sagði áður. Hins
veg ar hef ur með ár un um bæst við
þær heim sókn ir, einnig á öðr um
tím um árs. Ég var sem dæmi að
kenna í Há skóla Ís lands. Er lend
ir stúd ent ar þar hafa kom ið hing
að þeg ar eitt hvað er um að vera í
sveit inni eins og í smala mennsk ur
og rétt ir. Þeim finnst það gíf ur lega
skemmti leg upp lif un. Þá var einnig
far ið í vett vangs ferð ir og hóp arn
ir gistu hér til að fá meira út úr
heim sókn inni. Flest um kom sem
dæmi veru lega á ó vart að við héld
um hrúta sýn ing ar. Að ver ið væri
að meta hrúta, óm skoða vöðva og
stiga þá eft ir bygg ingu, gæði ull
ar og öðru slíku. Lík lega hafa þeir
hald ið að rækt un á sauð fé færi fram
á ein hvern allt ann an hátt. Einnig
höf um við ver ið í sam starfi við há
skól ana á Hól um og Hvann eyri.
Það an koma hóp ar utan þess tíma
sem eitt hvað sér stakt og árs tíða
bund ið er í gangi. Við höf um not að
hlöð una til að hafa smá fyr ir lestra
um hvað við erum að gera á bú inu
og síð an er geng ið um með gest ina
og þeim sýnt okk ar um hverfi. Enn
og aft ur er það í raun sauð kind in
sem er í að al hlut verk inu. Án henn
ar hefð um við ekki mik ið að segja.“
Tengsl in vant ar
Blaða mað ur hef ur oft ar en ekki
heyrt af því að börn in sem lifa í
þétt býl inu séu þess ekki með vit
uð hvern ig líf ið er í sveit inni. Get
ur ver ið að tengsl in milli borg ar og
sveit ar hafi rofn að?
„Við finn um mjög fyr ir því að
börn sem koma hing að í fyrsta sinn
og þekkja lít ið til sveit ar telja að
við lif um ekki á sama hátt og þeir
sem í þétt býl inu búa. Mörg börn
in spurja hvort við séum með sjón
varp og vilja fá að kíkja inn til okk
ar til að sjá hvern ig við búum,“ seg
ir Arn heið ur og bros ir við. „Þess
ar spurn ing ar koma al veg frá hjart
anu. Þau halda mörg hver að allt sé
allt öðru vísi úti á landi, að við séum
ekki enn kom in inn í 21. öld ina.
Það er greini legt að teng ing una við
sveit ina vant ar og kynn ingu á því
hvern ig líf ið geng ur fyr ir sig þar.
Ég upp lifi svo mik ið bil frá bónda
og af urð til neyt enda. Greini legt er
að mörg börn og full orðn ir reynd ar
í sum um til vik um líka setja þetta
alls ekki í sam hengi hvert við ann
að. Því telj um við að þess ar heim
sókn ir og fræðsl an sem við reyn um
að láta í té sé afar nauð syn leg til að
kynna bænd ur og þeirra starf. Því
mið ur get um við ekki tek ið á móti
öll um börn um en þau sem koma
hing að fá von andi raunsanna mynd
af því hvern ig er að lifa í sveit.“
Gamla gest risn in
gild ir enn
Á Bjart eyj ar sandi er einnig starf
andi gall erý sem nefnt er Álf
hóll. Fyr ir jól in hef ur gest um og
gang andi ver ið boð ið upp á jóla
mark að. Á þessu hausti var sú ný
breytni í boði að fá rit höf und til að
lesa upp úr bók sinni. Það mælt ist
afar vel fyr ir þótt heima menn hafi
ekki þurft að kvarta yfir að sókn, al
mennt.
„ Þessi gamla ís lenska gest risni er
enn í fullu gildi. Það er svo gam
an, ekki bara á að vent unni, held
ur bara árið um kring, að fá fólk í
kaffi eða heitt súkkulaði og bragða
á heima bök uðu með læti. Við fáum
alltaf sömu við brögð in frá gest um
okk ar. Þau eru á þann veg að fólk
sé bara al veg hætt að gefa sér tíma
til að koma í heim sókn og spjalla.
Í Álf hóli gefst tími til þess og með
ó lík ind um hvað marg ir gera það.
Yfir rjúk andi súkkulað inu slapp ar
fólk af og nýt ur þess að vera í góð
um hópi. Sú stemn ing sem þarna
skap ast minn ir á liðna daga þeg
ar grann ar komu í heim sókn og
spjöll uðu um heima og geyma við
eld hús borð ið, hver hjá öðr um. Því
mið ur gef um við okk ur alltof lít inn
tíma til að gera slíkt í dag. Af því
sem ég hef þeg ar rak ið má sjá að við
ger um okk ar besta til að kynna líf ið
í sveit inni og land bún að yf ir höf uð,
því finnst okk ur ein stak lega vænt
um þessi verð laun,“ sagði Arn heið
ur Hjör leifs dótt ir að lok um.
bgk
Teng ingu skort ir milli þétt býl is og dreif býl is
Rætt við Arn heiði Hjör leifs dótt ur um verð laun fyr ir frum kvæði í fræðslu og kynn ingu á land bún aði
Í hlöð unni á Bjart eyj ar sandi er boð ið upp á fræðslu og einnig hægt að fá sér eitt hvað gott í
gogg inn.
Það er alltaf gam an að fá að halda á ný fæddu lambi.