Skessuhorn - 24.11.2010, Side 43

UPPHEIMAFRÉTTIR
Nóvember 2010
Sæmundarsaga rútubílstjóra komin út
Bragi Þórðarson skráði þætti úr lífshlaupi Sæmundar Sigmundssonar bílstjóra í Borgarnesi
Glefsur úr Sæmundarsögu
Sæmundur Sigmundsson í Borgar­
nesi er einn þekktasti rútubílstjóri
Íslands. Sjötíu og fimm ára gam­
all lítur hann yfir farinn veg – í
bókstaflegri merkingu því talna­
glöggir menn hafa reikn að það út
að hann hafi ekið vegi landsins sem
svarar 17 ferðum til tunglsins – og
hann er enn að.
Margt hefur verið um Sæmund
rætt enda maðurinn löngu orð­
inn þjóðsagnapersóna. Hann hef­
ur verið ófús til frásagna um líf sitt
þar til nú og vafalaust fýsir marga
að vita meira. Bragi Þórð ar son,
rithöfundur og fyrrum bóka út gef­
andi á Akranesi, skráir hér endur­
minningar Sæmundar en einn ig
voru vinir og samstarfsmenn fengn­
ir til frásagna.
Sæmundur rifjar upp æskuárin á
Hvítárvöllum og langan og farsælan
starfsferil við fólksflutninga og
akstur. Athygli vekur hinn mikli
fjöldi kvenna sem hefur starfað
hjá fyrirtæki Sæmundar en hann
treystir konum jafnt sem körlum
fyrir þeirri ábyrgð sem hvílir á
herðum rútubílstjóra.
Sæmundur var og er sístarfandi at­
hafnamaður. Oft hefur blásið á móti
því baráttan um viðskiptin gat verið
hörð, og það má einnig segja um
sam skiptin við fjármálastofnanir
og samgönguyfirvöld. Enda þótt sú
barátta hafi stundum verið ofar lega
í huga Sæmundar eru samt aðrar
minningar sterkari: „Að glíma við
erfiðar aðstæður og sigrast á óvænt­
um uppákomum. Það er topp­
urinn. Samskipti við far þegana og
vinátta margra er mér ómetan leg,“
segir Sæmundur.
Sæmundur undir stýri vorið 2010.
Próflaus í bílabransanum
Árið áður en ég eignaðist fyrsta bíl­
inn fékk ég vinnu á jarðvinnuvélum
hjá ræktunarsambandinu í sveit­
inni, var aðallega á traktor og síðar á
jarðýtu og fór þá á milli bæja, slétt­
aði tún, gróf fyrir byggingum og
vann að öðru því sem gera þurfti.
Gist var á sveitabæjum, oftast við
bestu aðstæður. Stundum virtist
hús næðið ekki glæsilegt, en annað
kom í ljós. Ég vann um tíma á jarð­
ýtu í Svínadalnum. Ég hafði hug­
mynd um að ég ætti að gista á Hóli,
en þar virtust ekki burðug húsa­
kynni. Þetta var torfbær, sem var
grafinn inn í hól. Gluggarnir voru
festir í hólinn. Ég hafði ekið nokkr­
um sinnum framhjá bænum og
séð þar börn að leik. Hélt ég því að
þarna hlytu að vera mikil þrengsli
og slæm vist. Annað kom á dag inn,
þegar ég kom þangað til gist ingar.
Það var hlýlega tekið á móti mér
með mikilli gestrisni. Ég var lát inn
sofa í eldhúsinu við hliðina á elda­
vélinni. Þar sofnaði ég vært. Frúin
vakti mig á morgnana þegar hún
kom inn til þess að hella upp á kaff­
ið og bauð mér hressinguna. Þetta
var einstaklega notalegt. Fólkið
var frá bært og mér hefur ekki liðið
betur annars staðar.
Fyrsti bíllinn
Þegar ég var sextán ára eignaðist ég
minn fyrsta bíl. Það var Chevro­
let 1939 fólksbíll, sem ég keypti
á Akra nesi af Sigurði Elías syni á
Sand felli. Bíllinn bar skráningar­
núm erið E­107. Þá var ég ekki með
bíl próf. Maður var nú ekki alltof
lög hlýðinn á þeim árum. Það gæti
víst ekki gerst núna að sextán ára
piltur væri kominn í bílabransann
og farinn að keyra sjálfur. Eftirlitið
var lítið á þessum árum. Þeir voru
að vísu bifreiðaeftirlitsmenn Geir
Bach mann í Borgarnesi og Bergur
Arn björnsson á Akranesi. Báðir
frið samir menn. Þá var engin lög­
regla í Borgarnesi. Samt var ég
skít hræddur að keyra próflaus á
bíl um og ýtum, fimmtán og sextán
ára gamall. Allt slapp þetta þó án
afskipta yfirvalda.
Síðar skipti ég á fólksbílnum og
vöru bíl, Fordson 46 og var svo
hepp inn að sá bíll hafði verkefni í
vega vinnu á tiltölulega afskekktu
svæði í Flókadalnum sem ég yfirtók.
Ýtan fór á bólakaf
Það mun hafa verið 1951, þá var
ég sautján ára, sem við fórum þrír
á jarð ýtum út á Akranes til þess að
undir búa grunninn undir sandþró
sements verksmiðjunnar, sem þá var
í bygg ingu. Með mér voru Steini
á Ósi og Óskar á Beitistöðum.
Þetta var stórt verkefni og þurfti
að sæta sjávarföllum. Við þurftum
að hreinsa allt svæðið og ýta burt
grjóti, sandi og leir af botninum.
Síðan var steyptur þessi stóri veggur
sjávar megin ofan á grjótfyllinguna.
Við unnum á vöktum. Eitt sinn
gerð ist það að ýtan hans Óskars fór
á bóla kaf í sjóinn. Ég var ekki á vakt
þegar þetta gerðist. Þeir brutust inn
í ýtuna mína og notuðu hana til
þess að ná ýtunni hans Óskars úr
sjónum. Þetta var rosalega erfitt
verk og báðar ýturnar voru stór­
s kemmd ar eftir þetta. Reyndar
álita mál hvort ætti að gera við þær.
Það var samt gert og kostaði feikna
mikla vinnu og fjármuni.
Bragi Þórðarson rithöfundur.
Á leið til Reykjavíkur með nemendur úr Bifröst 1965. Keðjur settar á rútuna.
Fyrsti vörubíll Sæmundar, Fordson 46.