Skessuhorn - 04.12.2013, Blaðsíða 24

24 MIÐVIKUDAGUR 4. DESEMBER 2013
Eitt er það fiskiskip sem vak-
ið hefur athygli í vikulegu yfirliti
Skessuhorns þar sem tilgreindar
eru landanir og aflahæstu skip og
bátar á Vesturlandi. Það er línu-
trillan Tryggvi Eðvarðs SH 2 sem
gerð er út frá Rifi. Rótfiskast á bát-
inn og er það nánast fastur lið-
ur í aflayfirlitinu. Áhöfnin er skip-
uð ungum dugnaðarmönnum sem
sækja sjóinn af festu og afla þjóð-
arbúinu mikilla verðmæta. Aflatöl-
ur Tryggva Eðvarðs tala sínu máli
þegar þær eru skoðaðar. Á síð-
asta fiskveiðiári 2012/2013 veiddi
áhöfnin alls 1.083 tonn af bolfiski,
þar af 635 tonn af þorski. Á þeim
þremur mánuðum sem liðnir eru
af þessu fiskveiðiári hafa skipverj-
ar á Tryggva dregið 236 tonn úr
sjó. Þar af eru rétt tæp 100 tonn
af þorski. Þessu til viðbótar veiddu
þeir á Tryggva Eðvarðs alls 97 tonn
af makríl á síðasta ári.
Skipstjóri frá unga aldri
Arnar Laxi Jóhannsson er fædd-
ur árið 1981 og ólst upp á Hellis-
sandi. Hann er 32 ára og skipstjóri á
Tryggva Eðvarðs. Arnar er kvæntur
Bryndísi Ástu Ágústsdóttur og þau
eiga tvö börn, soninn Jóhann 8 ára
og dótturina Evítu Eik 3 ára. Fjöl-
skyldan býr í Ólafsvík. „Ég byrj-
aði 16 ára gamall á sjó. Skipstjórn-
arréttindin fékk ég 18 ára gamall.
Það var á bát í eigu föður míns sem
hét Sæbliki. Reyndar var það svo að
ég mátti ekki fá réttindi svona ung-
ur. Ég vissi ekki að reglurnar væru
þannig að menn undir tvítugu gætu
ekki fengið skipstjórnarréttindi. Ég
hafði tekið mín próf og sótt um í
góðri trú hjá sýslumanni og feng-
ið skírteinið. Þeir ætluðu að reyna
að taka réttindin af mér þegar þeir
uppgötvuðu að þeir hefðu látið of
ungan mann hafa þau en það var
ekki hægt. Það má ekki taka rétt-
indi af manni þegar hann er búinn
að fá þau og byrjaður að róa sem
skipstjóri,“ segir Arnar og bætir því
við að hann kunni ekkert annað en
að vera á sjó. Eins og það sé ekki
fullnóg. Arnar á reyndar ekki langt
að sækja sjómennskuna. Faðir hans
er Jóhann Rúnar Kristinsson sjó-
maður, skipstjóri og útgerðamaður
í Rifi til áratuga.
Þakkar útgerð og áhöfn
Arnar hefur verið með bátinn síðan
2008. „Ég tók við Tryggva Eðvarðs
rétt fyrir hrun þá orðinn 27 ára.
Það er búið að ganga mjög vel. Ég
þakka það góðri áhöfn og afbragðs
útgerð. Við erum þrír í áhöfn, ég
sjálfur, Gunnar Helgi Baldurs-
son vélstjóri og Guðmundur Njáll
Þórðarson. Þetta eru góðir félagar
og toppmenn en útgerðarmaðurinn
og útgerðin skiptir líka miklu máli.
Ég er mjög sáttur.“ Það er fyrirtæk-
ið Nesver ehf. í Rifi sem á og ger-
ir út Tryggva Eðvarðs. Nesver er í
eigu Ásbjarnar Óttarssonar fyrrver-
andi alþingismanns og eiginkonu
hans Margrétar Scheving. „Afl-
inn hjá okkur fer nú til vinnslu hjá
Bylgjunni í Ólafsvík. Yfirleitt sett-
um við allt á markað áður,“ seg-
ir Arnar. Áhöfn Tryggva Eðvarðs
og útgerð hafa fundið fyrir því að
Lið Snæfellsbæjar mætti Mosfell-
ingum í lokaviðureign fyrstu um-
ferðar spurningakeppni Útsvars í
RUV á föstudaginn. Heilladísirn-
ar voru ekki með Snæfellingum
að þessu sinni og tapaðist viður-
eignin naumlega, 73:77. Lið Snæ-
fellsbæjar var óheppið framan af
keppni en átti góðan endasprett,
sem dugði þó ekki til sigurs. Létt-
leiki í bland við hæfilega spennu
einkenndi viðureignina. Lið Snæ-
fellsbæjar var skipað þeim Magn-
úsi Þór Jónssyni, Sigfúsi Almars-
syni og Guðrúnu Fríðu Pálsdótt-
ur. Af Vesturlandi eru því tvö lið
eftir í keppni, Akraneskaupstað-
ur og Borgarbyggð. Í lok síðasta
þáttar var dregið um mótherja
í annarri umferð keppninnar.
Skagamenn munu þá mæta fyr-
nasterku liði Reykjanesbæjar og
Borgarbyggð fær Seltirninga sem
mótherja. Ekki er búið að dagsetja
þær viðureignir.
mm
Lutu í gras í Útsvari
Aflakló á happafleytu
fiskverð hafi lækkað. „Það er tölu-
verð lækkun síðan í fyrra. Við finn-
um fyrir því þannig lagað, okkur
munar um þetta. En þá er bara að
veiða meira í staðinn og reyna að
bæta þetta upp. Verðlækkun er bara
áskorun um að fiska meira,“ segir
Arnar og hlær við.
„Mest höfum við róið héðan frá
utanverðu Snæfellsnesi. Síðustu tvö
haust höfum við svo fært okkur um
set og róið frá Bolungarvík. Það er
hins vegar dýrt. Það þarf að keyra
öllum aðföngum svo sem línuböl-
um þangað vestur á hverjum degi.
Við höfum því ekki farið þangað í
ár og ætlum að róða héðan frá Snæ-
fellsnesi. Haustveiðin hér hefur ver-
ið aðeins skárri en á undanförnum
árum. Veiðin þarf að vera umtals-
vert mikið betri við norðanverða
Vestfirði til að það sé hægt að rétt-
læta að fara með bát og mannskap
þangað. Ég á von á að við róum sitt
hvoru megin við utanvert Snæfells-
nesið í vetur, allt eftir stöðu veðurs
og vinda. Nú erum við með bátinn
í Rifi en ég hef hug á að fara aftur
á Stapa. Við höfum verið mest þar í
haust og það sem af er vetri.“
Makríllinn var
góð búbót
Þeir á Tryggva Eðvarðs reyndu við
makrílveiðarnar á liðnu sumri og
fengu sem fyrr var greint tæplega
100 tonn. Arnar segir þó að hon-
um hafi þótt árangurinn misjafn og
hann sé ekki sáttur við vertíðina.
„Við fórum þá víða, bæði í Breiða-
firði og alla leið norður í Stein-
grímsfjörð á Ströndum. Ég á samt
von á því að við förum aftur á mak-
ríl í sumar þrátt fyrir alla óvissu. Við
vitum ekki hvað verður í sambandi
við úthlutanir á aflaheimildum og
annað. Ef þetta verður óbreytt frá
því í ár förum við eflaust.“
Arnar Laxi segir að makríll-
inn hafi orðið búbót í fleiri en ein-
um skilningi. „Við létum frysta 20
tonn af makrílnum sem við veidd-
um í sumar og höfum notað sem
beitu í haust. Þetta er alveg afburða
agn. Nú erum við búnir með þenn-
an makríl. Það veldur okkur pínu
áhyggjum. Við neyðumst til að nota
aðra beitu sem gefur kannski ekki
jafn góðan afla.“
Breyttur afli í bolfiski
Arnar segir að aflabrögðin í bolfisk-
inum hafi breyst nokkuð á síðustu
tveimur árum. Krafturinn í veiðun-
um sé ekki sá sami yfir hávertíðina
og hann var þar á undan. „Þá þurft-
um við aldrei að fara á flakk til að
elta fiskinn eins og tilhneigingin er
til núna. Það er eins og göngu- og
útbreiðslumynstrið á fisknum hafi
breyst eftir 2010. Það hefur verið
mikið af þorski fyrir austan og nú
sjáum við mikið af fiski norðan við
land. Það er í sjálfu sér nóg af fiski í
sjónum en ég held að makrílgöng-
urnar hafi samt haft áhrif. Þar hefur
ný fiskitegund ruðst inn í lífkeðjuna
og það hefur haft sín áhrif og leitt
til breytinga. Makríllinn sýgur upp
allt ætið. Það er minna af þorski á
grunnslóðinni hér við Vesturland
en mokveiði dýpra. Við komumst
bara ekki þangað út á þessum smá-
bátum nema veður sé gott. Fyrir
utan þetta er ekki annað að sjá en
þorskurinn sé vel haldinn. Það er
svo nóg til af ýsunni. Hún er svolít-
ið að þvælast fyrir okkur. Við höf-
um ekki mikinn kvóta í ýsunni og
reynum því að halda okkur frá. Það
væri hægt að veiða miklu meira af
henni ef mönnum væri heimilt að
gera það. Úthlutunin er bara of
lág.“
Tíðar brælur og ótíð
í haust
Þegar blaðamaður Skessuhorns tók
Arnar tali var hann í landi. Það er í
sjálfu sér óvenjulegt. Ekkert nema
veðrið fær stoppað áhöfn Tryggva
Eðvarðs SH. Þennan dag er storm-
ur á miðunum og báturinn bíður
bundinn við bryggju í Rifi. „Þetta
er búið að vera hálfgerður viðbjóð-
ur undanfarið. Mikil ótíð og bræl-
ur. Við erum að skjótast út á milli
lægðanna, nánast dag og dag í einu.
Þessar aðstæður færa okkur heim
sanninn um að það var mikil bless-
un að heimiluð var stækkun á bátun-
um í smábátakerfinu upp í 15 metra
hámarkslengd eða 30 brúttótonn.
Þetta er mesta framfarasporið í út-
gerðinni á undanförnum árum. Ör-
yggi okkar sem erum að róa á þess-
um bátum allt árið er stórbætt um
leið og vinnuaðstaðan og aflameð-
ferð verður betri. Það voru marg-
ir á móti þessari stækkun en við
erum afar sáttir við þetta. Við róum
kannski ekkert meira fyrir vikið en
þetta skiptir máli fyrir öryggið.
mþh
Arnar dregur vænan þorsk úr sjó. Ljósm.: Úr einkasafni.
Tryggvi Eðvarðs SH í Rifshöfn. Þessi bátur skilaði um eitt þúsund tonnum af bolfiski og 100 tonnum af makríl á land í fyrra.
Ljósm. mþh
Þrátt fyrir ungan aldur á Arnar Laxi Jóhannsson á Tryggva Eðvarðs að baki 14 ára
reynslu sem skipstjóri. Ljósm. mþh