Skessuhorn - 27.08.2014, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 27. ÁGÚST 2014
Dagana 28. - 30. ágúst fer fram
fjórða umferðin á Íslandsmeistara-
mótinu í rallý. Alþjóðarallið sem í
daglegu tali er kallað Rallý Reykja-
vík er það 35. í röðinni. Meðal ann-
ars verður ekið um Borgarfjörð á
lokadegi keppninnar. Þessi keppni
er frábrugðin öðrum rallýkeppnum
ársins því hún tekur yfir þrjá daga í
stað eins til tveggja. Þeir TímOn-
félagar á Subaru; Aðalsteinn Sím-
onarson úr Borgarnesi og Baldur
Haraldsson frá Sauðárkróki, mæta
galvaskir til keppni með 16 stiga
forskot eftir sigur í síðustu keppni.
Munu þeir hefja keppnina fyrstir
í rásröð með Íslandsmeistara síð-
asta árs, Henning og Árna, næsta á
eftir sér. Takist þeim Aðalsteini og
Baldri að sigra í þessarri keppni eru
þeir öruggir með Íslandsmeistara-
titilinn í ár, en hvorki Skagfirðingi
né Borgfirðingi hefur áður tekist að
landa þeim eftirsótta titli.
Leikar hefjast seinnipart fimmtu-
dagsins 28. ágúst í nágrenni Reykja-
víkur en endað í Glaðheimum í
Kópavogi. Er það þriðja árið sem
ekið er svokölluð áhorfendaleið um
Glaðheima, en hún þykir skemmti-
leg fyrir áhorfendur sem vilja fylgj-
ast með. Föstudagurinn 29. ágúst er
langur dagur fyrir áhafnir keppnis-
bílanna og þjónustulið þeirra en
dagurinn hljóðar upp á 512 km í
akstri. Lagt verður af stað kl. 07 úr
Reykjavík og halda að Heklu. Ekið
verður í kringum hana en endað
eins og kvöldið áður í Glaðheim-
um í Kópavogi. Laugardagurinn
hljóðar upp á 335 km akstur. Fyrsta
leið er um Hengilssvæðið, síðan er
haldið upp í Borgarfjörð, m.a. upp á
Kaldadal. Á þeirri leið er allra veðra
von. Ekki er nema ár síðan einung-
is var hægt að aka hálfan Kalda-
dalinn vegna óvæntrar snjókomu,
en Kaldidalur er þriðji hæsti fjall-
vegur landsins, liggur 720 metra
yfir sjó. Leiðirnar verða síðan ekn-
ar til baka og endað við Djúpavatn
um kl. 14:30. Fyrir Borgfirðinga er
auðvelt að aka yfir Uxahryggina og
sjá keppendur og bíla þeirra annað
hvort á Tröllhálsinum eða á Kalda-
dal.
Það verða 18 áhafnir sem mæta
til leiks í keppnina, þar af fimm er-
lendar áhafnir frá breska hernum.
Verður fróðlegt að fylgjast með
hvernig þeim gengur en jepparnir
eru með stýrið hægra megin. Skap-
ar það oftar en ekki skemmtilegt
fát og fum starfsmanna tímavarða-
stöðvanna. Munu jepparnir aka
síðastir, en það er gert af öryggis-
ástæðum þar sem þeir eru hægari
en venjulegir rallýbílar. mm
Theódór Freyr Hervarson veður-
fræðingur hefur haft í nógu að snú-
ast síðustu vikuna á skjálftavaktinni
hjá Veðurstofu Ísland. Þar á bæ er
nú mikill viðbúnaður sökum jarð-
hræringanna í Bárðarbungu og
Dyngjujökli undir norðanverð-
um Vatnajökli. Theódór Freyr, eða
Teddi eins og hann er jafnan kall-
aður, gaf þó blaðamanni Skessu-
horns tíma til að ræða um starf sitt,
hugsanlegt gos og að sjálfsögðu um
veðrið, vinsælasta umræðuefni Ís-
lendinga fyrr og síðar.
Ætlaði að verða
rafeindavirki
Teddi hefur starfað lengi á Veð-
urstofu Íslands. Hann hefur verið
veðurfræðingur í sjónvarpsfréttum
RÚV síðan 2006 og er í dag yfir-
maður eftirlits og spásviðs Veður-
stofunnar. Það svið sér um að gera
veðurspár og hafa eftirlit með nátt-
úruhamförum. Hann segir að hálf-
gerð tilviljun hafi ráðið því að hann
gerðist veðurfræðingur. „Ég byrj-
aði að læra rafeindavirkjun en eftir
stuttan tíma í því námi kom til okk-
ar maður frá Samtökum atvinnu-
lífsins og tilkynnti að líkurnar á því
að fá vinnu sem rafeindavirki væru
sama sem engar. Það sem var fyndn-
ast við þessa sögu er að þetta var
aðeins örfáum árum áður en tölv-
ur fóru að koma á almennan mark-
að og eftirspurn eftir rafeindavirkj-
um fór upp úr öllu valdi og er enn
mjög mikil. Enga að síður ákvað ég
á þeim tímapunkti að hætta í nám-
inu og læra eitthvað nýtt.“
Fór utan til náms
Teddi ólst upp á Akranesi og var
mikið í fótbolta sem barn. Síð-
ar átti hann svo eftir að spila fyr-
ir meistaraflokki ÍA og verða Ís-
landsmeistari fjórum sinnum með
Skagamönnum á árunum 1992
til 1995. Hann segir að fótbolt-
inn á Akranesi hafi stuðlað að því
að hann fékk áhuga fyrir veðrinu.
„Þegar ég var að alast upp á Akra-
nesi var ég mikið í fótboltanum. Á
þeim tíma var enginn æfingahöll
eða æfingasvæði eins og er í dag.
Það var bara lítið æfingasvæði,
aðalvöllurinn, malarvöllurinn og
Langisandur. Við vissum í boltan-
um að ef það rigndi þá var útilok-
að að við fengjum að spila á öðru
en malarvellinum. Því fór ég fljót-
lega að fylgjast með skýjafarinu
Félagarnir Aðalsteinn og Baldur stefna að Íslandsmeistaratitli.
Ekið verður meðal annars um
Kaldadal í Rallý Reykjavík
Fótboltinn kveikti í veðuráhuganum
Rætt við Theódór Frey Hervarsson veðurfræðing á Akranesi
og reyknum frá sementsstrompin-
um og spá mikið í veðrið. Þannig
má segja að fótboltinn hafi kveikt
áhuga minn fyrir veðri. Það var
svo ekki fyrr en ég var um tvítugt
að ég ákvað að læra um veðrið af
einhverri alvöru. Veðurfræði var
þá ekki kennd á Íslandi og því varð
ég að fara til útlanda til að læra.
Ég fór til Bergen í Noregi þar sem
ég tók bæði BS- og masterspróf í
veðurfræði.“
Ekkert eðlilegt í
íslenskri veðráttu
Þegar rætt er við veðurfræðing er
ekki komist hjá því að ræða um
veðrið. Það má með sanni segja að
veðrið hafi verið fremur votviðra-
samt og leiðinlegt á Vesturlandi
síðustu tvö sumur og fékk blaða-
maður Tedda til að útskýra hvers
vegna það væri. „Veðrið síðustu
tvö sumur hefur verið leiðinleg á
Suður- og Vesturlandi. Það er þó
skárra þetta árið þar sem það hef-
ur verið töluvert hlýrra, þótt vætan
hafi verið meiri. Því miður á veðr-
ið til með að detta inn í ákveðið
mynstur sem varir lengi. Það vildi
svo óheppilega til að mynstrin síð-
ustu sumur voru suðvestlægar áttir
sem þýðir oftast rigningu og jafn-
vel rok í okkar landshluta, en sól
og blíðu fyrir norðan og austan.
Það virðist engu að síður vera að
rætast úr þessu sumri og austlæg-
ari áttir komnar sem ættu að skila
betra veðri. Hvort að veðrið síð-
ustu tvö sumur sé eðlilegt er ekki
gott að segja. Síðustu tíu sumur á
undan voru í raun óeðlilega góð.
Það er í raun ekkert sem hægt er
að kalla eðlilegt í íslenskri veðr-
áttu.“
Veðrið þjóðaráhugamál
Íslendinga
Teddi segir að þótt veðurfræðing-
ar spái fyrir um veðrið stjórni þeir
því ekki. „Veðrið er auðvitað þjóð-
aráhugamál Íslendinga. Ég hef
lent í því að fólk kvartar við mig
um að veðrið sé ekki nógu gott
og krefjist útskýringa. Þá er það
afar vinsælt af mínum félögum að
kenna mér um veðrið og jafnvel
panta gott veður. Við veðurfræð-
ingar stjórnum hins vegar ekki
veðrinu en erum yfirleitt tilbúnir
að ræða það,“ segir Teddi léttur í
bragði og bætir við að veðurspár
í dag séu alltaf að verða nákvæm-
ari. „Nú erum við með athugunar-
stöðvar á fjölmörgum stöðum og
reiknilíkön sem geta gefið nokkuð
góða mynd af veðrinu fram í tím-
ann. Hér áður fyrr var þetta mun
meiri spámennska. Þegar ég var að
byrja í þessu voru menn með veð-
urkort sem voru svo einfaldlega
færð með þumalmælingum og
þannig var spáð um hvernig veðr-
ið myndi breytast.“
Gos hefur lítil áhrif
á Vesturlandi
Teddi var í pásu frá skjálftavakt-
inni þegar blaðamaður ræddi við
hann. Hann var spurður hvort gos
í Bárðarbungu myndi hafa áhrif
hér á Vesturlandi. „Áhrifin ráð-
ast helst af því hvort um ösku- eða
hraungos verður að ræða, ef það
gýs. Ef það yrði risastórt öskugos
og það væru mjög austlægðar áttir
þá yrði í versta falli eitthvað ösku-
fall. Það myndi sennilega valda
einhverjum heilsufarsvandamálum
en flóð og annað slíkt myndi ekki
ná til okkar á Vesturlandi. Hins
vegar gæti það raskað ferðalögum
hjá mörgum en það á svo sem við
um alla aðra á landinu. Hins veg-
ar er ljóst að það er eitthvað mikið
á seyði þarna fyrir austan og þess
vegna erum við nú að vakta svæð-
ið allan sólarhringinn. Sem dæmi
má nefna að Ísland liggur á tveim-
ur jarðflekum sem rekur um einn
til tvo sentímetra frá hvor öðrum
á ári. Núna síðustu daga hefur þá
rekið 14 sentimetra, sem er með
því mesta sem mælst hefur.“
Nálægðin við náttúruna
Ísland er mjög spennandi land fyr-
ir náttúruvísindamenn. Teddi seg-
ir einstakt hvað Íslendingar lifi í
mikilli nálægð við óútreiknanleg
náttúruöflin. „Veðurfarið á Íslandi
er mjög breytilegt og alveg gjör-
ólíkt því sem þekkist til dæmis í
Bandaríkjunum og Evrópu. Hér
er mikið um eldgos, jarðskjálft-
ar eru tíðir og jöklar sem hafa gíf-
urleg áhrif á líf okkar. Það sem er
svo sérstakt er hvað við Íslending-
ar lifum í mikilli nálægð við nátt-
úruna. Það eru auðvitað til fullt
af stöðum úti í hinum stóra heimi
þar sem eru eldgos, jöklar eða
jarðskjálftar. Til dæmis í Alaska,
en þar býr fólk ekki nálægt stöðum
þar sem náttúran hefur öll völd og
er svona óútreiknanleg. Ég er því
fullviss um að ef ýmsir staðir á Ís-
landi færu í hættumat yrðu þeir í
dag aldrei samþykktir sem heppi-
leg svæði til búsetu.“
Vill getað sannað góða
veðrið á Akranesi
Teddi var að lokum tilbúinn að
gefa blaðamanni eina langtíma
spá. „Ég spái því að ÍA fari upp í
úrvalsdeild í fótbolta, en til þess
að halda sér þar þarf liðið meiri
stöðugleika. Annars verður áfram
blíða á Flórídaskaganum og sé ég
ekki fyrir endann á henni í nánustu
framtíð,“ segir Theódór Freyr
veðurfræðingur brosandi. Hann
bætir við að hann vilji fá veðurat-
hugunarstöð á Akranes sem fyrst.
„Það þarf veðurathugunarstöð á
Akranes. Ég hef tekið eftir að það
er yfirleitt gott veður á Skaganum,
en mér hefur reynst erfitt að sanna
það.“‘ jsb
Theódór Freyr Hervarson veðurfræðingur og deildarstjóri hjá Veðurstofu Íslands.