Læknablaðið - 15.01.2002, Blaðsíða 47
UMRÆÐA & FRÉTTIR / FÉLAG UM LÝÐHEILSU
.ýðheílsa snertír
okkur öll
- segir Geir Gunnlaugsson formaður nýstofnaðs Félags um lýðheilsu
Geir Gunnlaugsson
formaður Félags um
lýðheilsu.
Ljósm. -ÞH
í BYRJUN DESEMBER VAR HALDINN STOFNFUNDUR
Félags um lýðhcilsu og fór hann fram í Heilsuvernd-
arstöðinni í Reykjavík. Fundurinn var vel sóttur og
meðal fundarmanna voru heilbrigðisráðherra, land-
læknir og forystumenn úr læknafélögunum. Félaginu
var kosin stjórn en formaður hennar er Geir Gunn-
laugsson yfirlæknir á Miðstöð heilsuverndar barna til
húsa í Heilsuverndarstöðinni. Læknablaðið tók Geir
tali og innti hann fyrst eftir því hver tildrög þessarar
félagsstofnunar hafi verið.
„Upphafið má rekja til námskeiðs um heilsu-
fræðslu og lýðheilsustarf sem haldið var á vegum
Endurmenntunarstofnunar Háskóla Islands síðast-
liðið vor. Námskeiðið sótti á fjórða tug þátttakenda
og í umræðum meðal þátttakenda var þeirri spurn-
ingu varpað fram hvort ekki væri tímabært að stofna
félag um lýðheilsu. Lýðheilsa er í sjálfu sér ekkert
nýnæmi. Hún felst fyrst og fremst í forvarnarstarfi og
hefur verið unnið að henni alla síðustu öld ef ekki
Tilgangur Félags um lýðheilsu
I 2. grein laga hins nýstofnaða félags segir svo um tilgang félagsins:
Félag um lýðheilsu er félag fagmanna og áhugafólks um lýðheilsu á íslandi.
Tilgangur félagsins er að:
• Hvetja til þess að heilbrigðissjónarmiða sem byggð eru á bestu þekkingu á
hverjum tíma sé gætt við stefnumótun og aðgerðir stjórnvalda.
• Vekja athygli almennings á möguleikum til að hafa áhrif á eigið heilbrigði og
leiðir til heilsueflingar.
• Hvetja til samstarfs þeirra sem starfa á vettvangi lýðheilsu og þeirra sem
geta haft áhrif á heilsufar og velferð landsmanna, s.s. sveitarfélaga, skóla og
stofnana.
• Vinna að bættu heilsufari þjóðarinnar með því að standa vörð um gæði þjón-
ustu á sviði lýðheilsu og jafnan aðgang að heilbrigðisþjónustu.
• Stuðla að menntun, þróun og rannsóknum á sviði lýðheilsu og beitingu
viðurkenndra aðferða við mat á árangri verkefna.
Starf félagsins grundvallast á hugmyndum um jafnræði til heilbrigði. Fé-
lagið leggur áherslu á félagslegt réttlæti, jafnrétti, tjáningarfrelsi, frið, gagn-
kvæma virðingu og umburðarlyndi í samskiptum og skoðanaskiptum ...
lengur. Menn finna hins vegar fyrir því núna að það
er vaxandi þörf fyrir þverfaglegt samstarf á þessu
sviði enda verður forvarnarstarf ekki unnið nema til
komi samvinna margra úr ólíkum fögum og mörgum
ráðuneytum.
I framhaldi af þessu var efnt til undirbúnings-
fundar í maí en þar mætti allstór hópur fólks úr ýms-
um starfsgreinum. Par var Sigrúnu Gunnarsdóttur á
Landspítalanum og Önnu Björgu Aradóttur hjá
Landlæknisembættinu falið að undirbúa stofnfund
og þær höfðu svo samband við mig til skrafs og
ráðagerða. Eftir að hafa samið drög að samþykktum
félagsins ákváðum að efna til stofnfundar 3. desem-
ber. Þangað buðum við heilbrigðisráðherra og land-
lækni en þeir hafa báðir sýnt þessu málefni mikinn
áhuga og stutt okkur með ráðum og dáð.“
- Hvernig félag er Félag um lýðheilsu?
„Það er hvorki flokkspólitískt né úlibú frá ráðu-
neytinu eða landlækni heldur vettvangur til þess að
ræða lýðheilsu og forvarnir. Þetta er ekki lokaður
klúbbur fólks með menntun á sviði heilbrigðismála
heldur er félagið opið öllum sem hafa áhuga á lýð-
heilsu."
Komin í Evrópusamstarf
Félög um lýðheilsu eru starfandi víða um heim og er
íslenska félagið þegar orðið aðili að Evrópusamtök-
um um lýðheilsu. Að þeim samtökum eiga aðild
landssamtök um lýðheilsu í 26 löndum Evrópu en
samtökin hafa starfað í rúm níu ár.
„Þetta gekk hratt fyrir sig,“ segir Geir. „Stofn-
fundurinn var haldinn 3. desember en þann 6. desem-
ber var búið að leggja fram umsókn um aðild að
Evrópusamtökunum sem þá héldu aðalfund sinn í
Brussel. Þar var hún samþykkt með lófataki svo við
erum nú fullgildir aðilar. Að þessum samtökum eiga
aðild félög í flestum löndum Vestur-Evrópu og æ
fleiri lönd í austanverðri álfunni sýna því áhuga og
eru með. Samtökin gefa út fræðirit um lýðheilsu,
European Journal of Public Health, sem allir félags-
menn fá sent heim til sín sem hluta af félagsgjaldinu.
Mönnum verður æ ljósara að starf að lýðheilsu
verður ekki unnið af neinu viti í einu landi því sjúk-
dómar virða engin landamæri á tímum hnattvæðing-
ar. Sem dæmi má nefna að stuðningur við lýðheilsu í
austurhluta Evrópu er óbeinn stuðningur við lýð-
heilsu hér á landi. Það hrundi ýmislegt með Berlínar-
múrnum, þar á meðal mörg forvarnarkerfi sem höfðu
verið í gangi. Þar nægir að nefna berklavarnir. Þessi
mál snerta því okkur öll.“
Læknablaðið 2002/88 47