Þjóðlíf - 01.02.1990, Side 51

£ ™***iO*tii
var greinilega leiðandi persóna í þessu
frjóa Leikhúsi við Grindverkið. Það var
auðvitað barið niður harðri hendi eftir
innrásina.
— Við kynntumst mörgu frábæru leik-
húsfólki í Prag. Meðal annarra Svoboda
leikmyndahöfundi, sem hafði þá hlotið
margvíslega alþjóðlega viðurkenningu.
Við fórum á verkstæði hans og hann setti
okkur inn í vinnubrögð sín og hugmyndir.
Það var svo einkennileg tilviljun, þegar
við vorum seinna um vorið á leikstjóra-
þingi í Noregi, að verið var að sýna leik-
myndir Svobodas. Hann hafði ætlað að
koma, en komst ekki á opnunina og leið-
beiningar höfðu ekki borist. Þá lenti það á
mér að útskýra leikmyndir Svobodas. Og
það undarlega var, að þetta átti eftir að
koma fyrir aftur og þá í London.
— Þessi dvöl í Prag var okkur því bæði
lærdómsrík og skemmtileg. Við fylgd-
umst auðvitað með skelfingu með atburð-
unum 1968 úr fjarlægð og hefur oft verið
hugsað til þess fólks sem við kynntumst í
Prag. Pálína, túlkurinn okkar, og málar-
inn hennar skildu. Hún flúði til Þýska-
lands þar sem hún settist að. Við vorum
svo óheppin að vera ekki á Islandi þegar
hún kom hingað ásamt nýjum þýskum
eiginmanni sínum á skemmtiferðaskipi
fyrir nokkrum árum.
— Það var á áætlun Þjóðleikhússins að
frumsýna Endurbyggingu bæði sl. vor og
haust. Við hefðum í rauninni getað verið
með heimsfrumsýningu á verkinu. En
eins og kunnugt er höfum við átt við alls
konar erfiðleika að etja hér í leikhúsinu.
Það hefur einnig komið oft til tals að bjóða
Havel til Islands, t.d. 1981, en þá sat hann
í fangelsi. Honum hefði gagnast sérstak-
lega vel að fá heimboð frá erlendu leikhúsi
við þær aðstæður, ekki til að koma heldur
til að hjálpa honum í mannréttindabarátt-
unni. En það varð því miður ekki af því.
Við veltum þessu fyrir okkur í fyrra í
tengslum við frumsýninguna á Endur-
byggingu. Þá höfðu menn í leikhúsinu
áhyggjur af peningahlið málsins, en
Haukur Jóhannsson formaður Tékknesk
—íslenska félagsins hafði samband við
mig um síðir og kvað félagið geta lagt fram
fé á móti fyrir farmiðanum þannig að hægt
Brynja Benediktsdáttir.
Tékkneska leikhúsið var
svo frjótt og spennandi.
Samt var allt svo grátt
fyrir utan...
væri að bjóða Havel. Við Haukur sendum
loks skeyti í desember og buðum honum á
frumsýningu í febrúar með leyfi og f.h.
leikhússtjórans. Daginn eftir kom óvænt
tilkynning um að Havel væri orðinn for-
seti Tékkóslóvakíu. Þá var málið komið úr
okkar höndum og til forseta vors, en við
áttum alls ekki von á svari— hvað þá já-
kvæðu. í byrjun janúar kemur óvænt
skeyti frá Havel forseta þar sem hann lýsir
vilja sínum að vera viðstaddur frumsýn-
inguna á íslandi í febrúar. Hann sé þá á
leiðinni frá Sovétríkjunum til Bandaríkj-
anna. Þetta verður því hálfopinber heim-
sókn, sem stendur e.t.v. bara í sólarhring.
Og forsetarnir tveir munu saman sjá sýn-
ingu okkar.
— Þetta leikrit er stórbrotið. Ég er
fangin af því. í þessari uppfærslu minni
hef ég á að skipa fyrsta flokks leikhúsfólki,
bæði leikurum og öðrum. Sameiginlega
vona ég að okkur takist — þó tíminn sé
stuttur— að koma sýningu á leikriti Ha-
vels til skila til íslenskra áhorfenda og auð-
vitað einnig Havels, en þetta verður í
fyrsta sinn sem hann sér á sviði leikrit eftir
sig í a.m.k. 20 ár! Leikritið gerist í nútím-
anum, það er ekki „lókalíserað“, en gæti
gerst í Mið—Evrópu, það er í mörgum
lögum og í því er mikil dýpt. Vonandi
tekst okkur að búa til sýningu sem er verð-
ug þessu frábæra leikriti, sagði Brynja
Benediktsdóttir leikstjóri að lokum.
Jón R. Gunnarsson þýddi leikritið,
Sigurjón Jóhannsson gerði leikmynd,
Sigurður Rúnar Jónsson sér um fiðluleik,
Sylvía von Kospoth æfði mið-evrópska
dansa, Páll Ragnarsson sér um lýsingu.
Leikendur eru auk Erlings Gíslasonar:
Helga Jónsdóttir, Jóhann Sigurðarson,
Sigurður Sigurjónsson, Jón Símon
Gunnarsson, María Ellingsen, Þór Tul-
inius, Þórunn Magnea Magnúsdóttir,
Edda Þórarinsdóttir, Hákon Waage,
Lilja Guðrún Þorvaldsdóttir, Pálmi
Gestsson, Randver Þorláksson og Öm
Árnason.
0
ÞJÓÐLÍF 51