Þjóðlíf - 01.02.1990, Qupperneq 66

Ekkert pláss fyrir
hina dauðu
Eins og kunnugt er, á Tokyo
höfuðborg Japans við mikið
mannfjöldavandamál að etja.
Hún er ein fjölmennasta borg
veraldar og þar eru einna
flestir íbúar á ferkílómetra,
enda er lóðaverð hvergi
hærra í heiminum. Og nú er
svo komið að borgin á ekkert
jarðnæði lengur fyrir hina
dauðu. Til að halda þörfinni í
skefjum hefur borgin fyrir
löngu einungis heimilað
bálfarir. Eftir fimm ár í siðasta
lagi verður ekkert grafstæði
lengur eftir. Útsjónarsamir
bísnissmenn hafa séð í þessu
ágóðavon; í marghæða
byggingum bjóða þeir pláss
fyrir ösku forfeðranna og ætt-
ingja í skápum sem líta út eins
og farangurshólf á járnbraut-
astöðvum. Hin eilífa hvíld í
slíkum skáp fæst ekki ókeyp-
is; þannig kostar t.d. graf-
skápur í hinu fína Gohyaku—
Rakanji hofi í Meguro—borg-
arhlutanum yfir eina milljón
króna. Til að spara sér viðlíka
kostnað hafa þúsundir borg-
arbúa gripið til þess ráðs að
fara með ösku ættingja sinna
í krukkum heim til sín og
geymaþar... (Spiegel)
Dalverpi á
undanhaldi?
Silicon Valley í Kaleforníu
hefur á undanförnum árum
verið talinn blómlegasti dalur
hátækninnar í heiminum. Þar
hafa til skamms tíma öll
helstu og stærstu hátækni-
fyrirtæki verið með fram-
leiðslu. En upp á síðkastið
hefur dalur þessi glatað
nokkru af töfrum sínum.
Margir örtölvukubbaframleið-
endur hafa t.d. yfirgefið
svæðið að undanförnu. Sú
ástæða sem oftast er nefnd
fyrir þessum fyrirtækjaflótta
er tengd umhverfisvernd;
stjórnvöld setja stöðugt
strangari lög og reglur um
umhverfisvernd við fram-
leiðslu örtölvukubba og þess
háttar.
Kínverskir stáliðjuverkamenn í Wuyhan.
Órói meðal verkamanna
Þrátt fyrir allar kúgunarað-
gerðir kínverskra stjórnvalda
hefur þeim ekki tekist að
þagga niður í mótmælum ým-
issa þjóðfélagshópa. Fyrir
nokkrum vikum kom t.d. til
ólöglegra verkfalla um 100
þúsund verkamanna. Fjöl-
mörg fyrirtæki geta ekki
vegna harkalegra sparnaðar-
aðgerða stjórnvalda komið
frá sér vörunum og greitt bón-
usa á laun, sem verið höfðu
töluverður hluti heildarlauna
viðkomandi starfsmanna.
Meira að segja eru til fyrirtæki
sem geta ekki lengur greitt
grunnlaun. í borginni Jinan
hefur verkafólk í vefnaðar-
vöruiðnaði orðið sjálft að
selja vörurnar á götunum til
að fá einhver laun fyrir vinnu
sína. í stáliðjuverinu í Wu-
yhan stöðvuðu verkföll alla
starfsemi...
(Spiegel)
íbrúk
VIÐSKIP
Kol aftur
(leit sinni að valkostum í stað
dýrra og áhættusamra kjarn-
orkuvera hafa bandarísk
orkufyrirtæki uppgötvað kolin
að nýju. Um langa hríð hafa
Bandaríkjamenn nær ein-
göngu byggt gas eða olíuraf-
stöðvar þegar þeir eru ekki í
kjarnorkunni, vegna þess að
umhverfisspjöll hafa þótt of
mikil af notkun kola. En nú er
búið að hanna tækni sem
leiðir til þess að mun meiri
orka en áður næst út úr kol-
unum og hreinsibúnaður er
það fullkominn að umhverfis-
spjöll eru nánast engin af
kolavirkjunum af nýjasta tagi.
Þessatækni ætla Bandaríkja-
menn að læra af Þjóverjum,
sem í ýmsu tilliti eru þjóða
fremstir í að sinna umhverfis-
málum. Á dögunum veitti
bandaríska fagtímaritið
Power kolavirkjuninni Röm-
erbrucke í Saarbrucken (höf-
uðborgin í Saarlandi þar sem
Oskar Lafontaine ræður ríkj-
um) umhverfisverðlaun árs-
ins. Þessi virkjun hefur starf-
að síðan haustið 1988 inni í
miðju íbúðahverfi. Auk þess
að valda ekki mengun, þykir
virkjunin falla mjög vel inn í
umhverfið og vera vel heppn-
uð frá sjónarhóli arkitekta...
Byggt á Spiegel — óg
66 ÞJÓÐLÍF