Víkurfréttir - 16.02.2012, Blaðsíða 19
19VÍKURFRÉTTIR • FIMMTUdagUrInn 16. FEBrúar 2012
Í þessari grein langar mig að upplýsa ykkur, kæru lesendur,
um starf s jón-
tækjafræðinga og
stikla á stóru varð-
andi augnheilsu
almennt.
Bakgrunnur minn
er nám í sjóntækja-
fræði (Optometry,
BSc) við Høgskolen
i Buskerud í Noregi. Við tók sér-
nám í snertilinsufræðum og síðar
master-nám í klíniskri sjónfræði.
Master-námið var mjög krefjandi
og skemmtilegt og gekk aðallega út
á það að læra að þekkja augnsjúk-
dóma enn betur. Einnig starfaði
ég sem sjóntækjafræðingur í gler-
augnaverslun í Noregi í þrjú ár.
Fyrir nokkrum árum var lögum
breytt þannig að sjóntækja-
fræðingar öðluðust réttindi hér á
landi. Sjóntækjafræðingar fengu
viðurkenningu á störfum sínum
en þó með miklum takmörkunum.
Til dæmis er starf mitt hér á landi
ólíkt sambærilegu starfi í Noregi.
Í Noregi skima sjóntækjafræð-
ingar eftir augnsjúkdómum. Þeir
greina og meðhöndla þá þó ekki.
Þeir læra að skoða augnbotnana
og þekkja mikið af tilfellum sem
herja á fólkið í landinu. Hér heima
er vinnuumhverfið annað. Sjón-
tækjafræðingum er ekki leyft að
skima eftir augnsjúkdómum. Er
því mikilvægt að fara reglulega í
augnbotna-eftirlit hjá augnlækni
en sjónmælingin sem slík er góð og
gild hjá sjóntækjafræðingi.
Augað er eitt aðalskynfæri líkamans
og breytist lögun þess á ævi manns-
ins. Það sem margir á miðjum aldri
hafa tekið eftir er að erfiðleikar
byrja og þá aðallega tengt tölvu-
notkun og lestri. Þetta birtist m.a.
í þreytu, minnkuðu úthaldi við
nærvinnu eða eins og margir vilja
meina að „handleggirnir séu ekki
nægilega langir“. Það sem gerist
er að linsan í auganu er orðin það
stíf um miðjan aldur að einföld-
ustu hlutir eins og kíkja á símann
sinn verður erfitt án hjálpartækja.
Ekkert stöðvar breytingarnar á
linsunni og við upplifum verri og
verri fókus á tímabili sem eru að
jafnaði 10-15 ár. Þetta kallar á sífellt
sterkari lestrargleraugu.
Snertilinsur hafa verið við lýði í
fjöldamörg ár en með þróuninni
hafa þær breyst úr hörðu skúr-
ingafötuplasti yfir í mjúkar sílikon
linsur. Árslinsur hafa þróast yfir í
dagslinsur. Ákveðin skilyrði eru þó
við vel heppnaðri linsunotkun og
eru hófleg notkun og hreinlæti þar
fremst í fyrirrúmi. Í dag er mikið
úrval snertilinsa en flóknir styrk-
leikar með háum sjónskekkjum eru
þar einhverjar takmarkanir fyrir
suma notendur.
Engin fyrirstaða er fyrir því að
börn upp úr 10 ára aldri geti notað
snertilinsur. Þvert á móti eru þau
móttækileg og fara vel eftir settum
reglum sem gilda fyrir snertilinsun-
otkun, oft duglegri heldur en full-
orðnir einstaklingar. Með tilliti til
ofnotkunar á snertilinsum, þá ættu
svo ungir einstaklingar einungis að
nota linsur við íþróttaiðkun.
Að sama skapi eru þeir sem þurfa
tvískipt gleraugu hópur fólks sem
velta fyrir sér hvort linsur geti
mögulega verið kostur fyrir þá. Ef
rétta á fjarlægðarsjónina, hvernig
fer þá fyrir lessjóninni? Og svo
öfugt, ef rétta þarf lessjónina? Þeir
sem eru með þetta vandamál hafa
tekið eftir því að ekki er gagnlegt
að keyra með lesgleraugu. En til
eru lausnir fyrir þennan hóp fólks:
tvískiptar linsur og svokallað „mo-
novision“. Þetta er líka stundum
notað samansett: monovision með
tvískiptum linsum. Þetta verður
hver og einn að prufa og mikilvægt
er að sjónmælingin sé ný þegar
kostir og gallar þessara aðferða eru
metnir.
Í Noregi starfaði ég mikið með sner-
tilinsukúnna á öllum aldri. Kerfið
er þannig í mörgum löndum, að
viðkomandi sem óskar eftir að nota
snertilinsur, þarf að gangast undir
eftirlit á 6-12 mánaða fresti til þess
eins að geta keypt sér fleiri linsur. Á
þeim tíma sem ég starfaði í Noregi
voru sólarhringslinsur að ryðja
sér til rúms í Skandinavíu og voru
Norðmenn þar í broddi fylkingar.
Hef ég þess vegna talsverða reynslu
af slíkum snertilinsum. Við Íslend-
ingar búum við þá sérstæðu að hver
sem er getur verslað linsur án þess
að sýna fram á að viðkomandi hafi
fengið kennslu eða sé undir eftirliti
sérfræðinga. En þeir einstaklingar
sem óska eftir að nota sólarhring-
slinsur þurfa hins vegar að ráð-
færa sig við sjóntækjafræðing því
notkun þeirra er háð eftirliti. Þarf
því að koma til eftirlits tvisvar á ári
til að sjá til þess að fremri partur
augans sé heill og áframhaldandi
sólarhringsnotkun sé óhætt. Helsta
ástæðan fyrir þessu mikla eftirliti
er sýkingarhætta. Sýkingar eru tals-
vert algengari í þessum tilfellum
en þegar um er að ræða notkun á
hefðbundnum snertilinsum.
Hvað er það sem hentar þér...
Jóna Birna Ragnarsdóttir
sjóntækjafræðingur í
Optical Studio Keflavík
Sjónmælingar og linsur
Eyrún Sveinbjörg Jónsdóttir,
Jón Ragnar Magnússon, Edda Svavarsdóttir,
Jenný Þórkatla Magnúsdóttir, Arnar Svansson,
Bryndís Harpa Magnúsdóttir
og barnabörn.
Ástkær vinur okkar, eiginmaður, faðir, tengdafaðir og afi,
Magnús Þórarinn Daníelsson,
skipstjóri,
Mávatjörn 17, Njarðvík,
fórst með Hallgrími SI-77 þann 25. janúar sl.
Minningarathöfn fer fram í Ytri-Njarðvíkurkirkju
föstudaginn 17. febrúar kl. 14.00.
Þeim sem vilja minnast hans er bent á að láta
Slysavarnaskóla sjómanna njóta þess.
Hamingjuóskir
með gagnaverið á Ásbrú!
Alþjóðlega fyrirtækið Verne Global sem opnaði í sl.
viku eitt fullkomnasta gagnaver
heims að Ásbrú í Reykjanesbæ,
hefur tilkynnt að það hefur valið
Opin kerfi sem samstarfs- og
þjónustuaðila til stuðnings við
starfsemi sína hér á landi. Suður-
nesjamaðurinn Gunnar Guð-
jónsson er forstjóri Opinna kerfa.
Víkurfréttir tóku hann tali.
- Hvernig kemur það til að Verne
Global velur Opin kerfi sem sam-
starfs- og þjónustuaðila?
„Það eru nokkrir samverkandi
þættir sem komu til við valið en
þegar Verne Global hóf leit að
samstarfsaðila voru það fyrst og
fremst íslenskir samstarfsaðilar
alþjóðlegra fyrirtækja sem komu
til greina. Opin kerfi er með sterk
tengsl við stærstu upplýsinga-
tæknifyrirtæki í heimi; HP, Cisco,
Microsoft, VM-Ware og RedHat
sem öll eru leiðandi á sínu sviði og
með sterka stöðu í gagnaverum um
allan heim. Þetta gerði Opin kerfi
strax að álitlegum kosti. Þegar sam-
starfsviðræður hófust tóku Verne
Global starfsemi Opinna kerfa út
með tilliti til þekkingar og reynslu
sérfræðinga, styrkleika á markaði,
viðskiptavina, sögu og baklands
og komust að þeirri niðurstöðu að
Opin kerfi er rétti samstarfsaðillinn
fyrir Verne Global“.
- Hvernig verður þessu samstarfi
ykkar háttað?
„Samstarfið er tvíþætt. Í fyrsta lagi
er Verne Global að velja Opin kerfi
sem samstarfsaðila í sölu og þjón-
ustu við sig og viðskiptavini sína.
Þetta þýðir að Opin kerfi munu í
ákveðnum tilfellum selja búnað til
Verne Global og þeirra viðskipta-
vina ásamt því að sinna þjónustu
við þann búnað sem kemur til með
að vera hýstur í gagnaveri Verne. Í
þessu felst mikil viðurkenning fyrir
Opin kerfi og alla þá reyndu sér-
fræðinga sem starfa hjá fyrirtæk-
inu. Í öðru lagi þá flytja Opin kerfi
hýsingarlausnir sínar og innri kerfi
inn í gagnaver Verne Global sem
gerir það að verkum að þær lausnir
sem við bjóðum í dag og komum
til með að bjóða í framtíðinni verða
framvegis hýstar í umhverfi sem á
sér enga hliðstæðu á Íslandi“.
- Það hefur komið fram að þið
flytjið hýsingarstarfsemi ykkar og
innra kerfi í gagnaverið. Fylgja
þessu einhver störf eða starfsmenn
til Reykjanesbæjar? Hversu um-
fangsmikil er þessi starfsemi?
„Opin kerfi hefur fram að þessu
ekki verið umfangsmikill aðili á
íslenskum hýsingarmarkaði heldur
frekar lagt áherslu á að styðja við
starfsemi þeirra aðila sem hafa
boðið slíka þjónustu. Það hafa
orðið talsverðar breytingar á
þessum markaði undanfarin ár og
Opin kerfi hefur aðlagast þeim og
með þessum samningi má segja að
Opin kerfi sé mætt að fullu til leiks
og tilbúið að keppa á spennandi
markaði. Þetta er í sjálfu sér mjög
eðlilegt skref og við höfum fullan
stuðning helstu birgja og okkar nýja
samstarfsaðila. Opin kerfi hefur um
árabil boðið útvistunarlausnir og er
í dag með fjölda stöðugilda sem
sjá um tölvukerfi viðskiptavina að
hluta til eða að fullu. Margir þeirra
viðskiptavina eru með starfsemi
á Suðurnesjum og hefur þeim á
undanförnum árum að mestu
verið sinnt af starfsmönnum Op-
inna kerfa sem einmitt eru búsettir
á svæðinu. Opin kerfi hefur líka
verið þekkt fyrir að vera félag sem
á auðvelt með að vinna með ýmis
konar samstarfsaðilum og á Suður-
nesjum eru nokkrir frábærir sam-
starfsaðilar sem hafa átt drjúgan
þátt í að félagið hefur mætt vænt-
ingum kröfuharðra viðskiptavina
á svæðinu.
Gagnaversiðnaðurinn á Íslandi
er langhlaup og ég er mjög bjart-
sýnn að þegar reynsla kemst á þá
þjónustu sem í boði er fyrir inn-
lenda og erlenda viðskiptavini þá
muni starfsemin hér á svæðinu
fljótt vinda upp á sig. Í framtíðinni
reikna ég ekki með neinu öðru
en að Opin kerfi og þeirra sam-
starfsaðilar verði með fasta viðveru
á Ásbrú. Draumurinn er að byggja
slíka starfsemi upp á sérfræðingum
úr heimahéraði. Eigi Opin kerfi
þess nokkurn kost að skapa störf á
svæðinu þá munum við ekki skor-
ast undan því, nú sem endranær“.
- Þú hefur verið spurður út í
hæfni íslensks atvinnulífs til að
mæta þörfum gagnaversiðnaðar.
Hvernig erum við í stakk búnir að
takast á við þessa starfsgrein. Er
menntun til staðar til að takast á
við þennan gagnaversiðnað?
„Það er engin spurning að við
eigum mjög hæfa sérfræðinga í dag
og skal engan undra þar sem ekki
er langt síðan að við vorum þjóð í
miklum uppgangi og þurftum að
styðja við mikinn vöxt upplýsinga-
tæknikerfa á mjög stuttum tíma
á margvíslegum mörkuðum. Við
erum því í dag með mjög víðtæka
og djúpa reynslu sérfræðinga í
fjölmörgum fyrirtækjum sem hafa
tekist á við fjölda verkefna með
fjölbreyttu sniði. Ég er því fullviss
að við erum vel í stakk búin til þess
að takast á við iðnaðinn í dag og
gott betur. Við munum þurfa að
vaxa með iðnaðinum og þá horfum
við til okkar ágætu menntastofn-
ana og allan þann fjölda nemenda
sem leggja stund á nám í tækni-
tengdum greinum. Þar þarf að hlúa
betur að tæknitengdum greinum
að mínu mati, efla námið, auka fjöl-
breytileika og gera ungu fólki grein
fyrir þeim tækifærum sem eru til
staðar. Einnig er mikilvægt að líta
á það sem önnur lönd hafa gert til
að rækta sinn garð, við erum ekki
að feta ótroðnar slóðir og verðum
að vera fús til þess að fá leiðsögn
þar sem við rötum ekki. Sjón er
oft sögu ríkari og ég hef ekki í dag
hitt einn einasta viðmælanda sem
hefur ekki notið þess að koma í
heimsókn í gagnaverið og sjá þessa
mögnuðu uppbyggingu. Þetta er
einstakt verkefni, á allt öðrum skala
og gæðum en við höfum áður séð í
þessum iðnaði hérlendis og það er
gríðarlega spennandi að fá að vera
þátttakandi í þessu“.
Draumurinn er að byggja upp á sérfræðingum úr heimahéraði
›› Opin kerfi samstarfs- og þjónustuaðili gagnavers Verne Global á Ásbrú: