Ægir - 01.05.2004, Qupperneq 25
25
K R Æ K L I N G A R Æ K T
þessi 20 þúsund tonn á ekkert
ósvipuðu svæði og við hjá Norð-
urskel höfum úthlutað hér í Eyja-
firði.“
Merkjum viðhorfsbreytingu
Kræklingaræktin hér á landi hef-
ur vart slitið barnsskónum.
Óhætt er að segja að það hafi
gengið á ýmsu og ekki hafa alltaf
verið jólin í ræktuninni. Sumir
framleiðendur hafa hreinlega gef-
ist upp, aðrir hafa þraukað. Núna
eru ellefu framleiðendur aðilar að
samtökum hérlendra kræklinga-
framleiðenda. Stærstu framleið-
endurnir eru í Eyjafirði (Norður-
skel), Arnarfirði og Mjóafirði.
Víðir segir að á ýmsu hafi
gengið í uppbyggingu hérlendrar
kræklingaræktar og framleiðend-
um hafi oft þótt sem greininni
væri lítill skilningur sýndur af
hálfu opinberra aðila. Menn hafi
þó sem betur fer verið að greina
ákveðna viðhorfsbreytingu að
undanförnu og líkur séu til þess
að nýir aðilar komi að einhverjum
kræklingafyrirtækjanna með fjár-
magn. Slíkt sé nauðsynlegt, enda
hafi allt fjármagn eigenda fyrir-
tækjanna farið í þann búnað sem
nauðsynlegur er til þess að koma
ræktuninni af stað og því þurfi
aukið fjármagn til frekari upp-
byggingar áður en unnt sé að fara
að selja verulegt magn af skel. Í
vetur komu fulltrúar frá EFTA til
þess að skoða kræklingarækt hér á
landi, að taka hana út, ef svo má
segja. Víðir væntir þess að í kjöl-
far skýrslu sem þeir skili verði
gert átak í því að laga hina opin-
beru umgjörð fyrir kræklinga-
ræktunina, en ramminn sem
greinin hafi unnið eftir til þessa
hafi verið um margt óljós og illa
skilgreindur. „Vandamálið er að
kræklingaræktin hefur heyrt und-
ir marga í kerfinu og þekking á
henni hefur verið þar af skornum
skammti. En ég vænti þess að á
þessu verði breyting á næstu
misserum. Við erum ekki að fara
fram á að byggja upp þessa at-
vinnugrein á styrkjum, en við
óskum eftir því að greinin búi við
eðlilegt rekstrarumhverfi,“ segir
Víðir.
Íslenski kræklingurinn
þykir góður
Útflutningur á kræklingaafurð-
um frá Íslandi er ekki hafinn, en
prufur hafa verið sendar út og
undantekningalaust hafa viðtökur
verið góðar. Víðir Björnsson segir
að Norðurskel geti ekki annað
eftirspurn hér innanlands. „Og
síðan höfum við ekki viljað ganga
mjög langt á meðan sá rammi
sem greinin starfar í er ekki orð-
inn nægilega góður. En skelin
þykir mjög góð og í ljósi þess að
akurinn hér heima er að miklu
leyti óplægður, tel ég að við get-
um selt umtalsvert magn á innan-
landsmarkaði. Samkvæmt fyrir-
liggjandi könnun þekkja mjög
fáir Íslendingar 35 ára og yngri
krækling sem neysluvöru. Það er
því enginn vafi í mínum huga að
við getum unnið upp markaðinn
hér heima eins og Kanadamenn-
irnir gerðu. Þegar þeir byrjuðu í
kræklingaræktinni var heima-
markaðurinn hverfandi, en nú er
hann umtalsverður,“ segir Víðir.
Norðurskel hefur 57 km kræk-
lingalínu í Eyjafirði og gert er ráð
fyrir að í ár verði uppskeran 10-
15 tonn. „Við höfum vissulega
lent í áföllum með okkar ræktun,
en það sama gildir um okkur og
Kanadamenn að það tekur í það
minnsta fimm ár að ná tökum á
ræktuninni og komast yfir byrj-
unarþröskuldana. Við höfum ver-
ið að afla okkur þekkingar víða
erlendis á sjálfri ræktuninni,
vinnslunni og markaðsmálunum.
Við höfum m.a. verið í sambandi
við skoska aðila og þeir vilja
kaupa alla þá skel sem við getum
framleitt og selja í Skotlandi.
Skotarnir vilja fyrir engan mun
semja við Norðmenn, segjast hafa
slæma reynslu af þeim í laxeldinu
og því snúa þeir sér til okkar.“
Víðir Björnsson: Við erum ekki að fara
fram á að byggja upp þessa atvinnu-
grein á styrkjum, en við óskum eftir því
að greinin búi við eðlilegt rekstrarum-
hverfi.