Ægir - 01.10.2005, Blaðsíða 27
27
F I S K V E I Ð A R
Í umræðum á Alþingi nýverið um
togveiði á grunnslóð kom fram í
máli sjávarútvegsráðherra að í
sjávarútvegsráðuneytinu væri nú
til umfjöllunar erindi um að tak-
marka frekar togveiðar fyrir Suð-
ur- og Vesturlandi. Einnig kom
fram að ráðuneytið hefði nú til
skoðunar erindi um að auka drag-
nótaveiðar fyrir Suðurlandi, en
ekki væri búið að taka afstöðu til
þess.
Spurt um áhrif botnvörpu-
veiða á grunnslóð á botninn
og lífríkið
Þessar upplýsingar komu fram í
umræðu í þinginu í kjölfar fyrir-
spurnar Jóns Gunnarssonar, þing-
manns Samfylkingarinnar, til
sjávarútvegsráðherra, um togveið-
ar á grunnslóð. Jón benti á að
sumsstaðar leyfðist að veiða með
botnvörpu upp að þremur mílum
frá landi, en þetta væri þó mis-
munandi eftir landssvæðum. Jón
sagði að þegar rætt væri um veið-
ar með trolli á grunnslóð velti
menn ekki einungis fyrir sér
áhrifum veiðarfæranna á botninn
og lífríkið, heldur ekki síður sam-
búð mismunandi veiðarfæra og
bátaflokka á sömu veiðislóð. Jón
sagði að halda mætti að sú meg-
inregla gilti að smærri bátar gætu
sótt á grunnslóðina en stærri bát-
um væri beitt utar. Það virtist þó
ekki gilda um hafsvæðið undan
suðurströndinni út af Faxaflóa.
Jón taldi mikla þörf á að friða
grunnslóðina innan 12 mílna fyr-
ir stórvirkum veiðarfærum eins
og botnvörpu og hann benti á að
þó svo smábátar séu alltaf að
verða stærri og fullkomnari en
áður dyljist engum að þeir séu
ekki ætlaðir til veiða á djúpmið-
um allt árið.
Horfa verður á
heildarhagsmunina
Sjávarútvegsráðherra sagði ljóst
að togveiðar væru að jafnaði
heimilar nær landi fyrir suður-
ströndinni en annars staðar og þá
fyrst og fremst fyrir minni tog-
skip. Þannig hafi þetta verið um
langt árabil. Þá sérstöðu megi
bæði rekja til útgerðarhátta á
þessu svæði og fiskigengdar. Ljóst
sé að verulegar breytingar á tog-
veiðiheimildum fiskiskipa á þessu
svæði myndu raska útgerðarhátt-
um fyrir Suður- og Vesturlandi.
Þá sé rétt að benda á að Hafrann-
sóknastofnun hafi ekki lagt til að
dregið sé úr togveiðum á þessum
slóðum frekar en hafi verið gert
með sérstökum reglugerðum.
Sjávarútvegsráðherra sagði að
með vaxandi línuútgerð á Suður-
nesjum mætti gera ráð fyrir há-
værar kröfum um að togveiðibát-
unum verði ýtt utar. Það þýddi
hins vegar ekki að sjálfkrafa yrði
orðið við þeim erindum. Horfa
yrði á heildarhagsmunina, bæði
fiskverndarhagsmuni og hags-
muni útgerðarformanna. Veiðar
togbáta skiptu mjög miklu máli
fyrir atvinnulífið, bæði á Suður-
nesjum og í Vestmannaeyjum sér-
staklega.
Hagsmunasamtök togveiði-
skipa
Jóhann Ársælsson, þingmaður
Samfylkingarinnar, sagði í þessari
umræðu að hagsmunaaðilar í
sjávarútvegi á Íslandi væru öflug-
astir í LÍÚ. Þau hagsmunasamtök
væru fyrst og fremst hagsmuna-
samtök sem störfuðu fyrir tog-
veiðiskipin. Ef menn ætluðu að
hlusta á þá og gefa eftir gagnvart
þeim yrðu ekki neinar breytingar.
Jóhann benti á að togskip hafi
aukist að afli á undanförnum
árum og veiðar færst frá öðrum
veiðarfærum yfir til togveiðarfæra
í miklum mæli. Hafró hafi ekki
rannsakað hvaða áhrif þetta hafi á
fiskimiðin.
Magnús Þór Hafsteinsson,
þingmaður Frjálslyndra, sagði að
því miður hafi veiðarfærarann-
sóknir við Ísland verið vanræktar
of mikið undanfarna áratugi og í
raun væru Íslendingar langt að
baki nágrannaþjóðunum í þessum
efnum, sem bæri að harma. Þetta
sagði Magnús að væri að koma
okkur í koll ef marka mætti ný-
legar myndir sem Hafró tók við
suðurströndina, en þær sýndu að
togveiðarfæri hafi valdið óbætan-
legu tjóni á dýrmætum vistkerf-
um, kórallasvæðum, sem seint
eða aldrei verði bætt. Því sé full
ástæða til að fara vel yfir þessi
mál með gagnrýnum hætti.
Verður grunnslóð friðuð fyrir
stórvirkum veiðarfærum?
- athyglisverð umræða á Alþingi um togveiði á grunnslóð
Erindi hefur verið sent
til sjávarútvegsráðuneyt-
isins um að takmarka
frekar togveiðar fyrir
Suður- og Vesturlandi.
aegir10nov2005.qxd 30.11.2005 16:49 Page 27