Ægir - 01.07.2006, Qupperneq 70

Þegar ekið er um Eskifjörð
vekur athygli fallegt rautt hús
í fjöruborðinu, sem við nánari
skoðun er í eigu Sjóminja-
safns Austurlands, en það er
einmitt staðsett á Eskifirði, í
öðru fallegu húsi.
Þetta rauða snotra hús,
sem má sjá á meðfylgjandi
mynd, var byggt árið 1890 af
norska síldveiðimanninum
Peter Randulff. Síðar var hús-
ið í eigu bræðranna Þorgeirs
og Friðriks Klausen, útgerðar-
manna á Eskifirði.
Randulffssjóhús er eins og
það var upphaflega, bæði
utan og innan, og á efri hæð-
inni er gömul verbúð þar
sem síldveiðimennirnir höfð-
ust við á síldarvertíðum.
Skammt frá Randulffssjó-
húsi er 8 tonna vélbátur, V/B
Nakkur, sem var smíðaður í
Færeyjum árið 1912. Þessi
merki bátur var á Seyðisfirði
árin 1929 til 1960 og síðan í
þrjá áratugi á Djúpavogi.
Í sumar unnu vísindamenn
frá Danmörku, Bandaríkjun-
um og Japan við rannsóknir á
hnýðingi hér við land í sam-
starfi við Gísla A. Víkingsson
hvalasérfræðing á Hafrann-
sóknastofnuninni, en hnýð-
ingur er fremur stór höfrung-
ur, nær mest rúmlega 3m
lengd og 350 kg þyngd og er
langalgengasta tegund höfr-
unga við strendur Íslands.
Rannsóknirnar eru þær
fyrstu sinnar tegundar í heim-
inum, en þær byggðust ann-
ars vegar á hljóðnotkun og
heyrn hnýðinga og hins veg-
ar að ferðum og búsvæða-
notkun. Tveir hnýðingar voru
veiddir við Reykjanes með
háf og þeim síðan sleppt eftir
að hljóðupptökutæki höfðu
verið fest við horn þeirra.
Hnýðingurinn sem var
sleppt í Garðshöfn þann 8.
ágúst 2006 synti strax út á
opið haf og hélt sig norðvest-
ur af Reykjanesi fyrstu tvo
dagana en tók síðan stefnuna
á Snæfellsnes, þvert yfir Faxa-
flóa. Fór stystu leið fyrir Snæ-
fellsnesið þann 13. ágúst og
hélt áfram norður á bóginn.
Dagana 14.-19. ágúst hélt
dýrið til á litlu svæði u.þ.b.
fyrir miðju mynni Breiðafjarð-
ar en synti síðan áfram norð-
vestur á Látragrunn. Þaðan lá
leiðin að ströndum Vestjarða,
fyrir Horn og Suður með
Ströndum.
Fyrstu niðurstöður benda
til að hnýðingur sé mjög
hreyfanlegur, hafi mikla yfir-
ferð og staldri ekki lengi við
á hverju svæði. Þetta er í
samræmi við takmarkaðar
rannsóknir á einstaklingum
sem sést hafa í hvalaskoðun-
arferðum frá Keflavík.
70
F R Ó Ð L E I K U R
Fylgdust með hnýðingi í sumar
Randulffssjóhús á Eskifirði
aegirgust06_lagad.qxp 9/11/06 9:43 AM Page 70