Ægir - 01.09.2010, Qupperneq 25

25
segir Kristján og undirstrikar að bestu
verðin fáist fyrir ferskar, náttúrulegar og
ómengaðar afurðir.
„Ferki fiskútflutningurinn á að aukast
- það er alveg klárt. Helst vildi ég sjá
hann tvöfaldast á næstu fimm árum því
þar liggur möguleikinn til þess að svara
samkeppnisaðilum með tvífrystar afurðir,
eins og Kína. Þannig greinum við okkur
best frá öðrum – sem er alltaf mikilsvert
í markaðsstarfi og samkeppni. En þá
verðum við um leið að gæta okkur á því
að halda gæðunum.“
Verðmæti verði gerð úr öllu
Aukin fullvinnsla er gjarnan nefnd þegar
talað er um leiðir fyrir fiskframleiðendur
til að sækja viðbótartekjur. Kristján segist
fyrst og fremst líta á hugtakið fullvinnslu
sem spurninguna um að komið sé með
allt að landi sem dregið er úr sjó og að
það takist að gera verðmæti úr öllum
fiskafla.
„Ef spurningin snýst um t.d. hjúpun
eða slíkt þá tel ég að það sé ekki besta
leiðin til sóknar. Einstakir aðilar geta náð
árangri á því sviði en það eru líka margir
í slíkri vinnslu og ýmis konar pökkun
þannig að samkeppnin er hörð. Fisk-
framleiðendur verða hins vegar alltaf
fljótir að leita tækifærin uppi ef þau opn-
ast á þessu sviði. Eins og ég sagði áðan
þá tel ég meiri tækifæri felast í því að
fara úr frystingu yfir í útflutning á fersk-
um afurðum því þá fæst besta verðið í
dag. Við eigum líka tækifæri í því að
senda minna úr landi af óunnum fiski og
færa vinnsluna í fersk flök hingað heim.
Í uppsjávarfiskinum eigum við skil-
yrðislaust að stefna að því markmiði að
allur uppsjávarfiskur sé unninn til mann-
eldis og fara í vöruþróun sem hjálpar
okkur að ná því markmiði. Við eigum
mörg góð uppsjávarskip sem hjálpa okk-
ur í þessu verkefni en ef það næst þá er-
um við líka að tala um nærfellt tvöföld-
un í verðmætum.“
Margir horfa til okkar
Að mati Kristjáns er sú tilhögun jákvæð
að útgerð og vinnsla séu á sömu hendi,
líkt og algengt er hér á landi. „Ég held
þess vegna að við höfum mjög góða
blöndu fyrirtækja í greininni sem geri
það að verkum að þau geti brugðist
hratt við því sem markaðurinn kallar eft-
ir en um leið tryggt að veiðarnar séu
eins hagkvæmar og hægt er. Í sjávarút-
vegsheiminum hafa Ísland og Nýja-Sjá-
land verið fyrirmyndir hvað varðar fisk-
veiðistjórnun og ég tel mjög mikilvægt
að halda okkar stöðu hvað það varðar.
Enda horfa mörg lönd núna til okkar
þegar þau eru að reyna að ná betri ár-
angri í sinni fiskveiðistjórnun, t.d. Evr-
ópusambandið. Við verðum að tryggja
að við séum með sjálfbærar og ábyrgar
fiskveiðar því ef okkur ber af þeirri braut
þá erum við strax komin að atriði sem
kaupendur okkar staldra við og jafnvel
snúa við okkur baki. Hitt atriðið sem
snýr að tengslum markaðsmála og fisk-
veiðistjórnunar er að við séum með hag-
kvæmar veiðar. Við sjáum Evrópusam-
bandið nota okkur sem fyrirmynd hvað
þetta varðar, Danir hafa tekið upp kvóta-
kerfi á allar sínar veiðar og Rússar hafa
nú mótað stefnu til langs tíma til að
tryggja sem mesta hagkvæmni fiskveið-
anna og stöðugleika. Þó að ég geri mér
grein fyrir að þessi mál eru viðkvæm í
umræðunni á Íslandi þá veit ég af
reynslunni að það skiptir makaðslega
máli að ekki séu teknar vanhugsaðar
ákvarðanir sem bitna á okkur sjálfum
þegar upp er staðið. Sjálfbærar veiðar
eru forsenda flestra okkar kaupenda er-
lendis og við verðum að gæta þess að
draga ekki úr þeirri áherslu,“ segir Krist-
ján og staldrar eilítið við þá lokaspurn-
ingu hvort þeir sem starfa í íslenskum
sjávarútvegi séu að færast úr því að vera
veiðimenn yfir í það að vera markaðs-
menn.
„Í dag er þetta blanda. Íslenskir fram-
leiðendur eru miklu markaðssinnaðri en
flestir kollegar þeirra, sem skýrist einna
helst af því að við eigum ekki heima-
markað á fiski heldur er heimurinn allur
okkar heimamarkaður. En það er greini-
leg togstreita hjá okkur milli veiðieðlisins
og markaðshugsunarinnar og að mínu
mati þurfum við að gera betur í því
síðarnefnda á komandi árum. Við eigum
mikil tækifæri.“
Æ g I S V I Ð T A L
Að mati Kristjáns Hjaltasonar eigum við að leggja áherslu á gæði fisksins og uppruna hans, auka útflutning á ferskum afurðum en stærstu tækifærin telur hann ekki
liggja í áframvinnslu hérlendis, s.s. brauðun.