Dagblaðið Vísir - DV - 18.11.2009, Page 24
Að minnsta kosti þrír rithöfundar
sem eiga rætur að rekja til Suður-
lands eða eru búsettir þar eru með
bók í bókaflóðinu í ár. Þetta eru þeir
Bjarni Harðarson, Gyrðir Elíasson
og Sölvi Björn Sigurðsson. Vafalítið
hafa miklu fleiri höfundar sem núna
eru með bók tengingu við Suður-
land og eru þeir þá hér með beðnir
afsökunar á að ekki sé á þá minnst.
Þeir mega þá senda póst á ritstjórn
DV og þeirra verður þá kannski get-
ið næst.
Bjarni Harðarson er líklega
kunnastur þessara þriggja þótt
Gyrðir sé þekktastur fyrir árang-
urinn á ritvellinum. Bjarni er bók-
sali á Selfossi en hann er fæddur í
Hveragerði og alinn upp í Laugarási
í Biskupstungum. Hann sat á þingi
fyrir Framsóknarflokkinn frá því eft-
ir kosningar 2007 fram til haustsins
2008 þegar hann sagði af sér þing-
mennsku. Aðdragandinn að því var
ansi vandræðalegur en eins og flest-
ir væntanlega muna tengdist það
tölvupósti sem Bjarni sendi óvart á
alla stærstu fjölmiðla landsins.
Bókin sem Bjarni sendir nú frá
sér heitir Svo skal dansa og er lýst
sem skáldsögu um baráttu kvenna,
hetjusaga hinna snauðu og ættar-
saga hinna ættlausu. Sagan hefst
seint á 19. öld í óvenjulegu gistihúsi
við hálendisbrúnina rétt hjá Reykja-
vík og lýkur um hundrað árum síð-
ar í Efstasundinu og Houston, Tex-
as. Bjarni byggir söguna á harðri en
ævintýralegri lífsbaráttu formæðra
sinna en allar þurftu þær að yfir-
gefa börn sín. „Hann sýnir hér á
sér óvænta hlið í skáldsögu sem er
harmræn og gleðileg í senn; heill-
andi óður til horfinna kvenna,“ eins
og segir í kynningartexta Verald-
ar sem gefur bókina út. Gagnrýn-
endur hafa líka verið hrifnir af bók
Bjarna. Í dómi í Fréttablaðinu fékk
bókin fjórar stjörnur af fimm mögu-
legum og á Pressunni fékk hún þrjár
stjörnur af þeim fjórum sem í boði
voru.
Þótt þetta séu mjög góðir dómar
hafa nýjustu bækur Gyrðis Elíasson-
ar verið að fá enn betri krítík. Gyrðir
býr í Hveragerði þar sem hann hefur
haft aðsetur síðustu ár. Eftir því sem
blaðamaður kemst næst á hann þó
ekki ættir að rekja til Suðurlands en
Gyrðir er fæddur í Reykjavík og al-
inn upp á Sauðárkróki. Samkvæmt
bokmenntir.is er hann hins vegar
Austfirðingur að ætt.
Milli trjánna og Nokkur almenn
orð um kulnun sólar heita bækurn-
ar sem Gyrðir sendi frá sér í haust;
sú fyrrnefnda er smásagnasafn en
hin er ljóðabók. Milli trjánna hef-
ur fengið sérstaklega góða dóma,
fékk fjóra og hálfa stjörnu hér í DV
nýverið og hálfri stjörnu betur, eða
fullt hús, í Fréttablaðinu. Gagnrýn-
andi DV sagði bókina eina af bestu
bókum Gyrðis og taldi hana bera
þess merki að hann hlyti að vera að
nálgast hátind sinn sem höfund-
ur. Eigum við ekki bara að segja
að andrúmsloftið í Hveragerði hafi
eitthvað með það að gera?
Þriðji höfundurinn, Sölvi Björn,
er langyngstur þessara þriggja sem
hér eru nefndir eða rétt rúmlega
þrítugur. Hann sendi frá sér sínu
fyrstu bók fyrir níu árum, ljóðabók-
ina Ást og frelsi, og hefur síðan þá
gefið út fjögur skáldverk til viðbót-
ar. Fyrsta skáldsaga Sölva var Radío
Selfoss sem kom út 2006 og eins og
nærri má geta er Sölvi frá bænum
sem getið er í titlinum en flutti þó
frá Selfossi ellefu ára að aldri.
Nýjasta bók hans, Síðustu dag-
ar móður minnar, fjallar um Dáta
Willyson, 37 ára gamlan mann sem
snúinn er aftur í móðurhús. En þeg-
ar Mamma (skrifað með stóru m-i í
bókinni) greinist með illvígan sjúk-
dóm og tarotspilin boða ekki bata
heldur ævintýr er lífi mæðginanna
snúið á hvolf. Bókin er það nýkomin
út að enn hafa engar umsagnir birst
um verkið.
Þess ber að geta að Sölvi hef-
ur einnig látið til sín taka í þýðing-
um. Þegar hann var einungis 22
ára gamall komu út eftir hann þýð-
ingar á sonnettum enska skáldsins
Johns Keats sem að sögn kunnugra
er enginn hægðarleikur að þýða. Þá
þýddi Sölvi bókina Árstíð í helvíti
eftir Frakkann Arthur Rimbaud sem
kom út í fyrra og var bæði tilnefnd
til Íslensku þýðingaverðlaunanna
og Menningarverðlauna DV.
Auk þessara þriggja höfunda
væri hægt að nefna Steinunni Sig-
urðardóttur sem síðast þegar DV
vissi til átti afdrep á Selfossi. Hún
hefur þó dvalist lengstum í Frakk-
landi og Þýskalandi síðustu ár. Þá
má nefna Sjón til sögunnar sem
einn þeirra rithöfunda sem tengjast
Suðurlandi, þótt hann taki ekki þátt
í bókaflóðinu að þessu sinni. Hann
hefur haft aðgang að húsi nokkru
á Eyrarbakka þar sem hann eyðir
ófáum stundum í skriftir. Og fyrst
nefndur er höfundur sem ekki tekur
þátt í flóðinu í ár er rétt að minnast
þess höfundar sem líklega er fræg-
asti og virtasti höfundur sem Suð-
urlandið á eitthvað í. Það er Þór-
bergur Þórðarson sem fæddur var
og uppalinn á Hala í Suðursveit.
Þótt hann sé ekki ennþá að senda
frá sér bækur, enda lést Þórbergur
árið 1974, kemur hann fyrir í bók-
um annarra. Sú nýjasta í þeim hópi
er seinni hluti ævisögu meistarans
sem Pétur Gunnarsson hefur ritað.
Fyrra bindið kom út fyrir tveimur
árum og síðari hlutinn er væntan-
legur í verslanir. kristjanh@dv.is
Miðvikudagur 18. nóvember 200924 suðurland
Sunnlendingar
Bókaflóðið árlega og fræga æðir nú fram af álíka krafti og Ölfusá og Þjórsá til samans. Sunnlendingar eiga sína
fulltrúa þar eins og aðrir. Kristján Hrafn Guðmundsson kynnir þá hér til sögunnar.
í bókaflóðinu
Gyrðir Elíasson Er búsettur í Hveragerði. Gyrðir sendir frá sér tvær bækur þetta
haustið.
Sölvi Björn Selfyssingurinn ungi sendir
nú frá sér sitt fimmta frumsamda verk
en Sölvi hefur einnig verið nokkuð
afkastamikill í þýðingum.
MYND BraGi Þór JóSEfSSoN
Þórbergur Þórðarson Líklega
þekktasti og virtasti rithöfundur
Sunnlendinga.
Bjarni Harðarson Hefur
nú skrifað söguna Svo skal
dansa sem hann kallar
„skáldsögu úr veruleikanum“.
MYND SiGtrYGGur ari JóHaNNSSoN