Dagblaðið Vísir - DV - 08.02.2010, Blaðsíða 2
2 MÁNUDAGUR 8. febrúar 2010 FRÉTTIR
Iceave-málið er á afar viðkvæmu
stigi þessa dagana og leitað er nýrrar
nálgunar sem allir stjórnmálaflokk-
ar geta sameinast um. Enn er stefnt
að þjóðaratkvæðagreiðslu um lögin
sem Alþingi samþykkti 30. desember
síðastliðinn og forseti Íslands vísaði
til þjóðarinnar í byrjun ársins.
Eftir fund Steingríms. J. Sigfús-
sonar fjármálaráðherra, Sigmundar
Davíðs Gunnlaugssonar, formanns
Framsóknarflokksins, og Bjarna
Benediktssonar, formanns Sjálfstæð-
isflokksins, með fjármálaráðherr-
um Breta og Hollendinga í Haag 29.
janúar síðastliðinn er ljóst að engum
meginatriðum Icesave-samningsins
verður breytt. Stjórnvöld eru þögul
sem gröfin um framvindu mála, en
þessa stundina er allt kapp lagt á að
ná umræddri samstöðu stjórnmála-
flokkanna.
Eftir því sem DV kemst næst hef-
ur för formanna stjórnarandstöðu-
flokkanna leitt til aukins raunsæis
um þá möguleika sem við blasa. Í
síðustu viku var svo að auki fenginn
sérfræðingur frá Kanada sem mögu-
lega gæti haft meðalgöngu í málinu.
Eftir að hafa kynnt sér málið í hörg-
ul mun hann einnig hafa komist að
sömu niðurstöðu um skilyrði og for-
sendur þess að gera breytingar á Ice-
save-samningnum.
Þung vaxtabyrði
vegna Seðlabankans
Svavar Gestsson, formaður samn-
inganefndarinnar, lýsti samningn-
um fyrst og fremst sem pólitískum
samningi í viðtali við DV fyrir helg-
ina. „Síðasta pólitíska atriðið í þess-
um samningi eru vextirnir á lánun-
um sem Bretar og Hollendingar veita
á móti uppgjöri sínu við eigend-
ur innstæðna hjá Landsbankanum.
Ef Ísland væri að fá lán á núverandi
markaðsvöxtum væru vextirnir milli
10 og 11 prósent. Staða þjóðarbús-
ins er svo veik. Um samdist að við
greiddum 1,25 prósent ofan á svo-
kallaða CIRR-vexti, þannig að heild-
arvextirnir eru 5,55 prósent,“ segir
Svavar.
Þar sem engar líkur eru til þess
að nokkru verði hnikað um grund-
vallarskuldbindingar, eins og skyld-
una til að ábyrgjast innstæður upp
að 20.887 evrum, er nú horft til þess
hvort unnt sé með aðstoð nágranna-
þjóða að breyta lánskjörum með ein-
hverjum hætti. Það er að sínu leyti
algerlega háð því að stjórnmála-
flokkarnir nái samstöðu og gangi í
sæmilegum takti til að ljúka málinu.
Heimildir eru fyrir því að breski og
hollenski ráðherrann hafi á Haag-
fundinum ljáð máls á því að hnika til
vöxtum eða lánskjörum að öðru leyti
gegn slíkum skilyrðum.
Þess má geta að vextir og verð-
bætur sem ríkissjóður greiddi í fyrra
vegna gjaldþrots Seðlabankans námu
32 milljörðum króna. þar af voru vext-
ir um 7,4 milljarðar og verðbætur um
24,6 milljarðar króna. Þetta jafngildir
yfir 10 prósenta nafnvöxtum.
Sneitt hjá þjóðar-
atkvæðagreiðslu?
Þeir sem DV ræddi við í gær úr röð-
um stjórnarliða telja að málið kunni
að taka nýja stefnu á næstu dögum
ef samstaða flokkanna næst. Ekki
er talið ólíklegt að náist samstaðan
hér innanlands geti komið til þess
að eitt eða fleiri Norðurlandanna
láni Íslendingum allt að 100 millj-
arða króna til þess að greiða strax
upp í Icesave-skuldina við Hollend-
inga og Breta á lægri vöxtum en þeim
sem um samdist. Gegn því að lækka
höfuðstól skuldarinnar strax er talið
líklegt að Hollendingar og Bretar séu
reiðubúnir að lækka vexti af afgang-
inum.
Annar möguleiki virðist vera sá
að fara líkt að og gert var við fjöl-
miðlalögin sumarið 2004. Þau voru
afnumin með lögum og ætlaðist
Davíð Oddsson þáverandi forsæt-
isráðherra, til þess að þingið sam-
þykkti ný lög en keimlík. Framsókn-
armenn treystu sér ekki í þann slag
og töldu meðal annars hugsanlegt að
forseti Íslands kynni að vísa einnig
nýjum lögum til þjóðarinnar.
Náist samstaða stjórnmálaflokk-
anna og gera þarf nýjan Icesave-
samning í kjölfarið, þótt keimlíkur
verði, er hugsanlegt að lögin frá 30.
desember verði afnumin með lögum
og að ekkert verði þar af leiðandi af
þjóðaratkvæðagreiðslu 6. mars næst-
komandi.
Þetta þykir ekki fýsilegt þar
sem slík aðferð orkar tví-
mælis og gæti í raun
verið brot á ákvæðum
stjórnarskrárinnar.
Engu að síður er ekki
hægt að útiloka
þennan möguleika,
enda hafa forystu-
menn stjórnar-
andstöðuflokk-
anna talað í
þá veru að
best væri
að ná sam-
komulagi
um breyt-
ingar og
sneiða hjá
þjóðar-
atkvæða-
greiðsl-
unni.
Verði þessi
SAMSTAÐA FLOKKANNA
ER ÞVINGUÐ LAUSN
Icesave-deilan er á afar viðkvæmu stigi þessa dagana og framhaldið algerlega í hönd-
um forystumanna stjórnmálaflokkanna. Stjórnvöldum býðst hugsanlega að taka lán á
Norðurlöndum og innan ESB á góðum vöxtum og greiða inn á höfuðstól Icesave-skuld-
arinnar við Hollendinga og Breta. Á móti kynnu þeir að vera til viðræðu um að bæta
vaxtakjörin. Skilyrði er þó að það sé liður í endanlegri lausn sem sýnist nær ofviða
íslenska flokkakerfinu.
leið fyrir valinu yrði hún grundvölluð á
því að flokkarnir samþykktu fyrirfram
stuðning við nýjan samning þegar
málið færi til afgreiðslu á Alþingi.
Sjálfhelda stjórnar-
andstöðunnar
Þeir sem gerst þekkja eru þess full-
vissir að sú töf sem orðin er á því að
ganga frá Icesave-málinu hafi bak-
að þjóðinni stórfellt tjón. Þetta tjón
hefur ekki enn verið áætlað en inn-
an ríkisstjórnarinnar er það metið
svo að trauðla verði vextir og önnur
lánskjör lækkuð svo mjög að þau vegi
nokkurn tíma upp á móti því tjóni.
Málið er því í eins konar pólitískri
sjálfheldu. Sigmundur Davíð Gunn-
laugsson, sem svo mjög hefur beitt
sér gegn Icesave-samningnum, getur
tæplega fallist á óbreyttan samning
með öllu enda hefur hann lagt allt
undir gegn honum. Svipað er uppi
á teningnum varðandi Bjarna Bene-
diktsson, formann Sjálfstæðisflokks-
ins. Sáttin við stjórnarflokkana þarf
því að vera þannig vaxin að formenn
stjórnarandstöðuflokkanna hafi
haft eitthvert erindi sem erfiði síðan
snemmsumars í fyrra. Af þeim sök-
um verði þeir nú að leita að átyllu til
þess að skipta um skoðun ellegar að
fyrir þeirra tilverknað hafi á endan-
um náðst samningar um betri láns-
kjör hjá Bretum og Hollendingum.
Samið um Icesave-lán
þegar árið 2008
Kristrún Heimisdóttir, fyrrverandi
aðstoðarmaður og ráðgjafi Ingi-
bjargar Sólrúnar Gísladóttur, fyrrver-
andi utanríkisráðherra og formanns
Samfylkingarinnar, ritar langa grein
í Fréttablaðið um helgina. Hún segir
það meðal annars óskiljanlegt að ís-
lensk stjórnvöld hafi gengið að því að
Ísland hafi þeg-
ar tekið lán
vegna
Seigdrepandi deilur Oddvitar
ríkisstjórnarinnar þurfa að sýna
mikla stjórnkænsku til þess að
ná nauðsynlegri samstöðu allra
flokka.
Hvert er bakland hans?
Bjarni Benediktsson,
formaður Sjálfstæðisflokksins,
þarf að sýna kænsku til þess
að komast óskaddaður frá
Icesave-málinu.
JÓHANN HAUKSSON
blaðamaður skrifar: johannh@dv.is