Dagblaðið Vísir - DV - 05.05.2010, Blaðsíða 15

NEYTENDUR 5. maí 2010 MIÐVIKUDAGUR 15
ÓKEYPIS NÁMSKEIÐ Nú er tími vorverkanna. Blómaval býður
áhugasömum upp á ókeypis námskeið um allt það sem þarf að gera í
garðinum. Næsta námskeið verður á morgun, 6. maí. Umfjöllunarefnið
að þessu sinni er fjölbreyttur gróður, tré runnar og fjölæringar. Hægt
er að skrá sig á blomaval.is. Fjallað verður um sígrænar og lauffallandi
tegundir trjáa, runna og fjölæringa. Sagt verður frá hversu harðgerð
þau eru og sérkennum þeirra með mismunandi notkun í huga, að því er
segir á heimasíðunni. Auður Jónsdóttir leiðbeinir.
ÓDÝRT Í DRESSMANN Dressmann auglýsir
mikla útsölu þessa dagana. Í auglýsingunum segir að
verið sé að rýma til áður en nýjar vörur komi, stefnt
sé að því að tæma allar búðirnar, eða því sem næst.
Því ætti að vera hægt að gera góð kaup fyrir sumarið
í Dressmann, sem býður vörur fyrir karlmenn jafnan á
góðu verði. Á tímum verðbólgu og óhagstæðs gengis
ætti útsalan að koma sér vel.
HÆTTURNAR Á FACEBOOK
vinur óþekktra einstaklinga kom-
ast þeir yfir upplýsingar sem þeir
geta selt fyrirtækjum sem nýta sér
þær í markaðslegum tilgangi. „Um
leið og þú samþykkir einhvern sem
vin fær hann allar upplýsingar um
þig,“ segir Finnbogi en aðgangar að
tölvum er oft á tíðum seldur aðilum
sem geta jafnvel stýrt tölvunum utan
frá. „Smituð tölva verður svokölluð
„zombie“ og verður hluti af fyrirbæri
sem er kallað „botnet“. Það er síðan
selt á milli fyrirtækja sem geta gert
það sem þau vilja við upplýsingarnar
sem þau komast yfir,“ úskýrir hann.
Falskar vírusvarnir
Finnbogi segir nokkuð algengt að
þegar óprúttnir aðilar hafa náð yfir-
ráðum yfir tölvum búi þeir til lítil for-
rit sem séu falskar vírusvarnir. Þá er
látið líta svo út að forritið finni fullt
af vírusum sem einungis sé hægt að
laga ef forritið er keypt. „Þá byrjar
tölvan að kvarta yfir því að þú sért
smitaður af hinu og þessu. Til að
hreinsa þetta út þurfir þú að kaupa
vöruna þeirra. Þetta er ekkert ann-
að ein stórt peningasvindl sem get-
ur verið gríðarlega umsvifamikið.
Svona starfsemi veltir jafnvel tug-
milljörðum dala,“ segir Finnbogi.
Hann segir aðspurður að uppfærð-
ar og traustar vírusvarnir séu besta
vörnin gagnvart smitun. Frí víru-
svarnarforrit geti verið ágæt en þá sé
þjónustunni yfirleitt ábótavant auk
þess sem bolmagn þeirra til rann-
sókna sé lítið.
„Flest fyrirtæki sem framleiða
vírusvarnir eru farin að þróa fram-
virkar greiningar en í þeim felst að
forritið þekkir veirurnar áður en þær
verða til. Við þekkjum margar veir-
urnar án þess að hafa fengið þær í
hendurnar,“ segir hann.
Finnbogi ráðleggur fólki að sækja
einnig Anti-Spyware-forrit sem finni
og eyði trójuhestum. Spurður um
muninn á vírusvörnum og Anti-
Spyware-forritum segir Finnbogi að
vírusvarnirnar leiti eftir ítarlegum
gagnagrunni að sýkingum í öllum
skrám vélarinnarar en Anti-Spyware-
forrit athugi einungis hvort ákveðnar
skrár (af listum sem þau hafi í gagna-
grunni) sé að finna í vélinni. Á því sé
grundvallamunur.
Selja aðgang að tölvum
Nokkuð algengt er, að sögn Finn-
boga, að notendur á Facebook
hjálpi óprúttnum aðilum að dreifa
varasömum skilaboðum með bein-
um hætti. „Stundum er fólk að setja
á vegginn sinn fjöldapósta og við-
varanir um hættulegan vírus. Þá er
fólki sagt að finna einhverja skrá og
henda út úr tölvunni. Í þeim tilvik-
um eru skilaboðin sjálf vírusinn.
Ef þú fylgir leiðbeiningunum getur
það skemmt tölvuna,“ útskýrir Finn-
bogi og bætir við að þeir sem fylgi
þessum leiðbeiningum geti skemmt
stýrikerfin sín. Hann segir hins veg-
ar aðspurður að vírusar, sem gangi
út á það að skemma hluti, séu á
undanhaldi. Það hafi fæstir hag af
því að skemma skjöl. „Það sem er
verðmætt er upplýsingar um fólk.
Það geta auðvitað verið kreditkorta-
númer en algengast er að upplýs-
ingar um hegðun fólks séu það sem
sóst er eftir. Þetta er fyrst og fremst
gróðabrask,“ segir hann.
Fleiri geta séð upplýsingarnar
Hann ráðleggur fólki að gera ráð fyr-
ir því að allt sem það setur inn á net-
ið sé aðgengilegt öllum. „Ég myndi
ganga út frá þeirri grunnreglu að allt
sem þú setur á netið verður þar og
ratar til miklu fleiri en þú ætlar þér í
upphafi. Þú nærð kannski, með tak-
mörkunum á „prófíl“, að loka fyr-
ir einhverja hópa en uppsetningin á
Facebook-síðunni er flókin þannig
að erfitt getur verið að loka á alla,“
útskýrir hann og bætir við að auðvelt
sé að ruglast þannig að fleiri hafi að-
gang að upplýsingunum. „Maður á
að haga sér eins og um opin prófíl sé
að ræða,“ segir hann.
Með því að gerast vinur
óþekktra einstaklinga
komast þeir yfir upplýs-
ingar sem þeir geta selt
fyrirtækjum sem nýta
sér þær í markaðslegum
tilgangi.
Láttu ekki blekkjast Blekkingarstarfsemi á borð við falskar vírusvarnir og vafasama tengla veltir tugmilljörðum dala, að sögn
Finnboga.
Samkvæmt Facebook
n Ríflega 400 milljónir virkra
notenda.
n Helmingur þeirra notar Facebook
á hverjum degi.
n Meðalnotandi á 130 vini.
n Notendur verja samtals 500
milljörðum mínútna á mánuði á
Facebook.
n Meira en 25 milljarðar mynda
og tengla eru settir inn á vefinn á
hverjum mánuði.
n Meðalnotandi setur inn 70 linka
og myndir á mánuði.
n Facebook er til á 70 tungumálum.
Sjö af hverjum tíu notendum búa
ekki í Bandaríkjunum.
n 300.000 manns hafa hjálpað við
þýðingar á vefnum.
n 100 milljónir manna eru virkir
notendur á Facebook í gegnum
síma.
Þrír af hverjum
fjórum á Facebook
Capacent spurði íslenska netnotend-
ur undir lok ársins 2009 hversu oft
þeir heimsækja Facebook. Þess má
geta að 94 prósent Íslendinga eru
netnotendur. Af þeim sögðust rúm
44 prósent nota Facebook daglega
og tveir þriðju nota vefinn í hverri
viku. 77 prósent íslenskra netnot-
enda nota Facebook í einhverjum
mæli. Þess má geta að árið 2008
notuðu 54 prósent aldrei Facebook,
svo aukningin er gríðarleg.
n 23,0% Oft á dag
n 21,3% Daglega
n 11,8% 4 til 6 í viku
n 10,1% 1 til 3 í viku
n 6,0% 1-3 í mánuði
n 4,6% Sjaldan
n 22,8% Aldrei
Tölfræðin
Hætturnar eru margar Uppfærðar
vírusvarnir, Anti-Spyware-hugbúnaður
og tortryggni eru gott veganesti ef
maður vill forðast vírusa.