Dagblaðið Vísir - DV - 06.09.2010, Blaðsíða 16
16 erlent 6. september 2010 mánudagur
Breska olíufyrirtækið BP segir að
olíulekinn á Mexíkóflóa muni alls
kosta 8 milljarða Bandaríkjadala,
um 900 milljarða íslenskra króna,
en kostnaðurinn hefur aukist um
þrjú hundruð milljarða króna á ein-
um mánuði. Fyrirtækið gaf út að
það hefði þegar greitt 399 milljón-
ir Bandaríkjadala í bætur til þeirra
sem urðu fyrir skakkaföllum vegna
lekans. Í síðustu viku tók opinber
bandarísk nefnd við afgreiðslu þess-
ara bóta en kröfuhafar bætast við á
hverjum degi vegna þessa versta
umhverfislyss í manna minnum í
Mexíkóflóa.
BP segir að vel gangi að loka
borholunni en fyrirtækið áætlar að
hún verði endanlega innsigluð í lok
mánaðar. Það mun gefa verkfræð-
ingum færi á að fjarlægja varnar-
búnaðinn á borholunni, sem varð
valdur að slysinu þegar hann brást
með skelfilegum afleiðingum. Nýj-
um varnarbúnaði verður komið fyr-
ir í stað hans.
BP heldur því statt og stöðugt
fram að engin olía hafi flætt úr bor-
holunni síðan í júlí. Rætt er um að
fyrirtækið hafi ekki bolmagn til
þess að greiða allan kostnað vegna
olíulekans, jafnvel þótt það sé eitt
stærsta fyrirtæki heims, ef Banda-
ríkjastjórn bannar því að finna nýjar
borholur í flóanum.
Barack Obama hefur krafist þess
að olíufélagið BP gefi fyrirheit um að
það muni greiða allan kostnað sem
hlýst af olíuhreinsuninni á Mexíkó-
flóa. „Almenningur á kröfu á því
að BP lýsi því afdráttarlaust yfir að
það ætli að greiða allan kostnað og
bæta fyrir skaðann,“ sagði talsmað-
ur Hvíta hússins.
Breska olíufyrirtækið BP:
Olíulekinn kostar 900 milljarða
Baikalvatn í Síberíu er elsta og dýpsta
stöðuvatn heims. Það er vatnsmesta
ferskvatnsstöðuvatn jarðar. Sagan
segir að nokkrir lestarvagnar, hlaðnir
skíragulli, hafi fallið ofan í vatnið fyr-
ir næstum því hundrað árum. Í síð-
ustu viku rannsökuðu menn hyldýpi
vatnsins og eru hugsanlega komnir á
spor gullfarmsins, sem Nikulás II, síð-
asti keisari Rússneska keisaradæm-
isins, kom undan áður en bolsévik-
ar með Vladimír Lenín í fararbroddi
náðu völdum.
Goðsagnakenndur gullfarmur
Þegar Bair Tsyernov stýrði Mir-kaf-
bátnum sínum ofurvarlega á botn-
inum sá hann hvar gull glitraði, á
fjögur til sjö hundruð metra dýpi í
Baikalvatni. Tsyernov, fræðimaður
hjá Verndarsjóði Baikalvatns, og tveir
samferðamenn hans í kafbátnum
komu fyrst auga á stálbita sem þeim
fannst líkjast járnbrautarteinum. Því
næst römbuðu þeir á gullstangir í
djúpinu.
Rannsóknarteymið fann gullið í
síðustu viku. Notast hefur verið við
tvo Mir-kafbáta, sem venjulega eru
notaðir í Atlantshafinu, undanfarin
tvö ár við rannsóknir í þessu hyldjúpa
síberíska stöðuvatni. Þetta eru sömu
smákafbátarnir og notaður voru þeg-
ar fyrstu ljósmyndirnar af flaki Titan-
ic á botni Norður-Atlantshafsins voru
teknar árið 1985.
Rannsókninni í Baikalvatni átti að
ljúka í haust. En nú hefur áætlunum
verið breytt þar sem menn eru komn-
ir á spor goðsagnakennds gullfarms
sem hefur verið týndur í 90 ár og var
sagður upprunninn úr fjárhirslum
Nikulásar II, síðasta keisara Rúss-
lands.
Gullið í Kazan
Rússneskt fræðifólk og blaðamenn
telja að það sem Bair Tsyernov sá
glitra í djúpinu gæti verið hluti gull-
farmsins sem Aleksandr Kolchak
aðmíráll tók með sér og hefur verið
týndur síðan í ringulreið rússnesku
borgarastyrjaldarinnar, sem geis-
aði eftir októberbyltingu bolsévika
1917. Árið 1919 leiddi Kolchak hvítl-
iða, andstæðinga bolsévika, yfir Úr-
alfjöllin. Kolchak og hermenn hans
náðu völdum í Kazan, borg austur af
Moskvu, og hrifsuðu þar til sín meiri-
hlutann af gullforða Rússlands.
Nikulás II keisari hafði flutt 500
tonn af gulli frá höfuðborg sinni, St.
Pétursborg, til Kazan af ótta við að
Þjóðverjar stælu þeim í fyrri heims-
styrjöldinni. Gullið, sem var 650 millj-
óna rúblna virði, fyllti fimm þúsund
kassa. Hvítliðar þurftu 40 lestarvagna
til að flytja gullið.
Lestarvagnar á ísilögðu vatni
Þrátt fyrir að vel hafi gengið í Kazan
fjaraði hratt undan hvítliðum. Þrátt
fyrir að Kolchak, herforingi í flota keis-
arans, hvetti menn til að sigrast á bol-
sévikunum reyndist hann sjálfur hinn
mesti vargur og kom upp grimmi-
legri herforingjastjórn á hernumd-
um svæðum hvítliða. Eftir að Rauði
herinn hafði gert atlögu að hvítliðum
féll hann í hendur Sovétmanna og var
tekinn af lífi fyrir framan aftökusveit.
Tékkóslóvakískar hersveitir, sem
höfðu barist við Rauða herinn við
hlið Kolcaks, afhentu bolsévikum gull
að andvirði 410 milljóna rúblna til
stjórnvalda í Moskvu. Í staðinn fengu
Rannsóknarteymi sem kannar hyldýpi Ba-
ikalvatns í Síberíu, dýpsta stöðuvatns verald-
ar, með smákafbátum hefur fundið gullstang-
ir á botninum. Það gæti verið hluti gullfarms
sem Nikulás II, síðasti keisari Rússneska
keisaradæmisins, kom undan, rétt áður en
bolsévikar steyptu honum af stóli.
Kafbátur rambar á
gullfarm Keisarans
heLGi hrafn Guðmundsson
blaðamaður skrifar: helgihrafn@dv.is
mir Smákafbátarnireruþeirsömuog
notaðirvoruárið1985þegarflakTitanic
fannstáhafsbotni.
hyldjúpt vatn Baikalvatn
íSíberíuerelstaogdýpsta
stöðuvatnheims.Dýptþess
ermestum1.600metrar.
olíulekinn mikli
Lekinnúrborholu
BPhefurvaldið
geysilegumbúsifjum
íMexíkóflóa.
99 vandarhögg
Refsing Sakineh Mohammad Ashti-
ani, 43 ára, sem var dæmd til dauða
eftir að hafa verið ákærð fyrir fram-
hjáhald, hefur verið þyngd eftir að
mál hennar komst í heimsfréttirnar.
Sonur Sakineh hefur barist fyrir að
fá hana lausa úr haldi og hefur mál
hennar vakið mikil viðbrögð víðs
vegar um heiminn. Eftir að mynd,
sem sögð er vera af henni og sýn-
ir hana með óhulið andlit, birtist í
fjölmiðlum var ákveðið að bæta 99
vandarhöggum við dauðadóminn.
fjölmargir látast í
aurskriðu
Miklar rigningar að undanförnu
urðu til þess að 28 létu lífið í miklum
aurskriðum í Gvatemala á sunnu-
dag. Nokkrar skriður féllu við sama
veginn og tók fyrsta skriðan með sér
strætisvagn þar sem 18 létust. Fjögur
börn og tveir fullorðnir létust annars
staðar í aurskriðum og er 60 manns
enn saknað. Forsteti Gvatemala, Al-
varo Colom, hefur lýst yfir neyðar-
ástandi í landinu.
Páfi hittir fórnar-
lömb
Það gæti farið svo að Benedikt XVI
Páfi eigi fund með fórnalömbum
kynferðisofbeldis af hálfu kaþólskra
presta í heimsókn sinni til Bret-
lands síðar í mánuðinum. Vincent
Nichols, kardináli og erkibiskup
af Westminster, sagði í samtali við
The Guardian að páfi hefði í heim-
sóknum sínum til ýmissa landa að
undanförnu hitt fórnarlömb presta
og rætt við þau í einrúmi. „Þetta
eru erfið og viðkvæm mál sem þarf
að eiga við á réttan hátt, það fer
ekki mikið fyrir þessum fundum og
þannig á það að vera,“ sagði Vincent
Nichols.