Dagblaðið Vísir - DV - 12.11.2010, Qupperneq 43
föstudagur 12. nóvember 2010 umsjón: helgi hrafn guðmundsson helgihrafn@dv.is skrýtið 43
Grafið djúpt neðanjarðar, langt fyrir neðan litríkar neonljósabyggingarn-ar sem hýsa spilavít-
in frægu í eyðimerkurborginni Las
Vegas, er að finna gríðarstórt vö-
lundarhús þar sem köngulær og
rottur skríða í kolniðamyrkri. Hin-
ir prúðklæddu gestir spilavítanna
á yfir borðinu, sem dæla peningum
í spilakassa og leggja undir í póker,
vita ekki af þessum kvikindum, sem
laumast djúpt í iðrum borgarinn-
ar fjarri bjarma neonljósanna. Þeir
vita ekki heldur af rúmlega þúsund
manns sem hírast þarna niðri. Fólk-
ið dregur fram lífið í flóðgöngum fyr-
ir neðan Las Vegas. Það hefur lent
í þessu 550 kílómetra gangakerfi, í
þessu ógurlega raka og dimma vö-
lundarhúsi, vegna þess að það á ekki
í önnur hús að venda. Fólkið hefur
misst allt vegna þess að það leiddist
út á brautir eiturlyfja eða missti tök-
in á heimilisbókhaldinu. Og þarna
undir fótum borgarbúa í Las Vegas
hírast einnig nokkrir hermenn sem
glíma við varanlega sálræna bresti
eftir að hafa barist í stríðum. Kerf-
ið veitir fólkinu skjól en svo að það
neyðist til að dvelja undir yfirborð-
inu. Það læðist út úr prísund sinni
á kvöldin þegar fer að myrkva. Það
stelst inn í spilavítin og grannskoðar
teppalögð gólfin og raufarnar í spila-
kössunum – í örvæntingarfullri von
um að finna þar spilapeninga sem
einhvern kynni að hafa gleymt.
huldufólk, hermenn og börn
Matthew O’Brien er blaðamaður
frá Las Vegas sem komst að þessari
myrku hlið borgar sinnar þegar hann
leitaði vitna í morðmáli. Hann fór
niður í göngin og komst að því að þar
er heil veröld sem hann vissi ekkert
um áður, þrátt fyrir að hún lægi und-
ir fótum hans. O’Brien hefur skrifað
bók um fólkið, Beneath the Neon,
Undir neonljósunum, þar sem hann
rekur sögu þessa huldufólks sem
borgarar Las Vegas virðast ekki vilja
vita af.
„Þetta er venjulegt fólk á öllum
aldri sem hefur misst tök á tilverunni,
oftar en ekki eftir sálrænt áfall. Marg-
ir eru fyrrverandi hermenn sem hafa
tekið þátt í stríðum og þjást af áfalla-
streitu. Við vitum ekki hversu mörg
börn búa hérna, því þeim er hald-
ið leyndum. En ég hef séð sönnun-
argögn – leikföng og bangsa,“ segir
blaðamaðurinn en hann hefur efnt
til söfnunar fyrir fólkið ólánsama.
Tvíbreitt rúm og plastkassar
Kærustuparið Steven og Kathryn býr
í göngunum og hafa þau búið ágæt-
lega um sig. Þau eru með tvíbreitt
rúm, fataskáp og bókahillur. Hér hafa
þau búið í þrjú ár og náð að safna
ýmsum munum saman. Á veggjum
hanga málverk og í hillum eru bækur
sem þau fundu á víðavangi. En flest-
ar eigur þeirra eru þó í plastkössum
sem hindra að þær vökni. Talsvert
vatn er nefnilega á gólfinu í göngun-
um víðast hvar.
hirða spilapeninga úr kössunum
„Við fundum rúmið okkar í gámi fyr-
ir utan íbúðablokk. Þetta er meira
og minna drasl sem fólk hendir og
við hirðum. Eins manns rusl er ann-
ars manns gull. Við hirðum dras-
lið upp seint á kvöldin því við viljum
ekki að neinn sjá okkur, okkur fynd-
ist það vandræðalegt,“ útskýrir Ste-
ven. Hann neyddist til að flytja niður
í göngin fyrir þremur árum en hann
missti vinnuna vegna heróínfíknar.
Hann segist nú vera hættur að dópa
og parið lifir á því að skima eftir spila-
peningum sem gestir spilavítanna á
yfir borðinu hafa gleymt. Hann segist
eitt sinn hafa fundið 997 dollara (110
þúsund krónur) í einum spilakasssa.
misstu ungbarn
Á öðrum stað í göngunum búa hjónin
Amy og Junior. Þau misstu húsið sitt
vegna þess að þau ánetjuðust fíkni-
efnum í kjölfar þess að fjögurra ára
mánaða sonur þeirra lést.
„Ég hafði heyrt að það væri næg
vinna í Las Vegas. En það var erfitt hér
og við fórum að búa undir brunastig-
anum fyrir aftan MGM-spilavítið. Við
hittum náunga sem bjó í göngunum
og höfum verið hér síðan.
Þessar ótrúlegu myndir tók breski
ljósmyndarinn Austin Hargrave.
um það bil þúsund heimilisleysingjar
hýrast í neðanjarðargöngum undir spila-
vítunum í Las Vegas í Nevada í Bandaríkj-
unum. Þar, fjarri bjarma neonljósanna, í
koldimmu völundarhúsi, býr venjulegt
fólk á öllum aldri, sem misst hefur tökin
á tilverunni. Í völundarhúsinu búa meðal
annars hermenn sem tóku þátt í stríðum.
Völundarhúsið
Við vitum ekki hversu mörg
börn búa hérna, því
þeim er haldið leynd-
um. En ég hef séð
sönnunargögn – leik-
föng og bangsa.
undir neonljósunum
Á rúmstokknum steven og Kathryn
hafa búið í göngunum í nokkur ár. Þau
skima eftir spilapeningum í spilavítunum.
Þau sofa í tvíbreiðu rúmi á upphækkuð-
um palli því gólfið er jafnan vott.
misstu son sinn Amy og maður henn-
ar hafa verið heimilislaus í áraraðir. Þau
misstu nýfæddan son sinn fyrir áratug,
leiddust út í fíkniefnaneyslu og misstu
tökin á tilverunni. myndir ausTin hargrave
mikill munur Hér sést munni
ganganna og glæsilegar byggingar
spilavítanna í Las Vegas í bakgrunni.
með teppi á
gólfum Í einni
hliðargrein
völundarhússins
býr þessi maður.
Hann er með
teppi á gólfinu
og nokkur
húsgögn. sagt
er að mörg börn
búi í göngunum
en að þeim sé
haldið leyndum.