Dagblaðið Vísir - DV - 12.01.2011, Blaðsíða 17

Erlent | 17Miðvikudagur 12. janúar 2011
Spænsk stjórnvöld efast um góðan ásetning aðskilnaðarsamtaka Baska:
ETA lýsir yfir vopnahléi
Pandabirnir innsigla
viðskiptasamninga
n Evrópureisu Lis Keqiang, næstráðanda Kínverja, lauk í Bretlandi með viðskiptasamningum sem
eru metnir á 480 milljarða íslenskra króna n Loforð um að Bretar fengju pandabirni innsiglaði
samninginn n David Cameron, forsætisráðherra Bretlands, vill auka viðskipti við Kínverja
Markmið Camerons er að fyrir
árið 2015 verði heildarverðmæti
breskra útflutningsvara í Kína
meira en 100 milljarðar sterlings-
punda árlega.
Cameron vakti einnig máls
á mannréttindum í Kína. Hann
sagði að frelsi í efnahagsmálum og
stjórnmálaumbætur ættu að hald-
ast hönd í hönd, og átti hann þar
greinilega við skort á mannréttind-
um og tjáningarfrelsi í Kína.
Pandabirnir skemmta sér
Loksins fá Bretar að virða fyrir
sér pandabirni eftir verðmæta
viðskiptasamninga við Kínverja.
Fjármálaskýrendur telja að örlög efna-
hagslegrar framtíðar Portúgals muni
ráðast í dag, miðvikudag. Þá fer fram
útboð á ríkisskuldabréfum þar í landi
en eins og staðan er í dag eru um 80
prósent erlendra skulda landsins í
eigu erlendra kröfuhafa vegna eigu
þeirra á skuldabréfum. Vextirnir á
skuldabréfunum eru um 7 prósent um
þessar mundir og talið er að sú tala sé
of há fyrir Portúgal að standa undir.
Því gæti farið svo að Portúgal neyðist
til að leita á náðir Evrópusambands-
ins og Alþjóðagjaldeyrissjóðsins um
neyðarlán, rétt eins og Grikkir og Írar
hafa þegar þurft að gera. Vextirnir af
slíku láni yrðu væntanlega lægri en
vextirnir af skuldabréfunum. Orð-
rómurinn um neyðarlán til Portúgals
hefur farið stigvaxandi undanfarna
daga, sem leiddi til þess að gengi evr-
unnar hefur lækkað gagnvart banda-
ríkjadal í vikunni.
Stjórnvöld neita því að þurfa
neyðarlán
Hingað til hafa Portúgalar neitað því
statt og stöðugt að þeir muni þurfa á
neyðarláni að halda. Forætisráðherra
landsins, José Sócrates sem kemur úr
röðum Sósíalistaflokksins, hefur neit-
að því að Portúgalar muni sækjast eft-
ir neyðarláni. Heimildamaður breska
blaðsins The Guardian í Brussel seg-
ir hins vegar að portúgölsk stjórnvöld
séu undir miklum þrýstingi frá bæði
Frökkum og Þjóðverjum um að það
taki því ekki að bíða lengur eftir að
taka neyðarlán – það sé í raun óumflýj-
anlegt. Talsmaður portúgölsku ríkis-
stjórnarinnar sagði þó að enginn fótur
væri fyrir þeim fréttum. Í yfirlýsingu frá
þýska fjármálaráðuneytinu á mánu-
dag var tekið í sama streng. „Þjóðverj-
ar þrýsta ekki á nokkra ríkisstjórn um
að taka neyðarlán,“ sagði þar.
Deilur í portúgalska
seðlabankanum
Í gær bárust fréttir af ósætti innan
portúgalska seðlabankans vegna orð-
rómsins um neyðarlánið. Á mánu-
dag sagði seðlabankastjórinn, Carlos
Costa, í sjónvarpsviðtali að Portúgal-
ar gætu staðið straum af erlendum
skuldum sínum og að þeir myndu
ekki leita á náðir Evrópusambandsins
og Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Allt fór
síðan í háaloft þegar stjórnarmaður í
bankanum, Teodora Cardoso, sagði í
viðtali við portúgalska blaðið Lusa að
því fyrr sem Portúgal myndi sækjast
eftir neyðarláni, því betra. Sagði hún
að ef Portúgalar ætluðu að sigrast á
skuldavanda sínum einir síns liðs yrðu
skuldabréfamarkaðir og kröfuhafar að
hafa trú á portúgalska hagkerfinu. Sú
trú væri hins vegar ekki fyrir hendi, án
þess að Portúgalar þægju hjálp.
Koma Kínverjar til bjargar?
DV hefur greint frá ferðalagi Lis Keqi-
ang um Evrópu, en hann er næstráð-
andi í kommúnistaflokknum í Kína.
Í ferð sinni heimsótti hann meðal
annars José Luis Zapatero, forsæt-
isráðherra Spánverja. Talið er að ef
Portúgalar þurfa að fá neyðarlán frá
Evrópusambandinu og Alþjóðagjald-
eyrissjóðnum muni Spánverjar fylgja
í kjölfarið. Spænskir bankar eru með-
al stærstu kröfuhafa í portúgölsk rík-
isskuldabréf.
Keqiang lét hins vegar að því
liggja á fundi sínum með Zapa tero,
að Kínvejar myndu koma evrunni
til bjargar með því að kaupa upp
skuldabréf þeirra ríkja Evrópusam-
bandsins sem eiga í mestum skulda-
vanda. Spennandi verður því að sjá
hvað gerist í Portúgal á næstu dög-
um.
Portúgalar gætu
þurft neyðarlán
n Í dag fer fram útboð á portúgölskum ríkisskuldabréfum
n Gætu þurft að leita á náðir Evrópusambandsins og
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins um neyðarlán í kjölfarið
„Allt fór síðan
í háaloft þeg-
ar Teodora Cardoso
sagði í viðtali að
því fyrr sem Portú-
gal myndi sækjast
eftir neyðarláni, því
betra.
Nagar neglurnar
José Sócrates, forsætis-
ráðherra Portúgals.
Mikið mun mæða á
honum í dag.
Björn Teitsson
blaðamaður skrifar bjorn@dv.is
Basknesku aðskilnaðarsamtökin
ETA hafa lýst yfir varanlegu vopna-
hléi. Sendu samtökin frá sér yfir-
lýsingu þess efnis sem var birt í
spænskum dagblöðum á mánudag.
ETA hafði þegar lýst yfir vopnahléi
í september í fyrra, en í þetta skipt-
ið á vopnahléið að vera varanlegt.
Stjórnvöld í Madríd, höfuðborg
Spánar, hafa lítið tjáð sig um málið
enn sem komið er. Bent hefur ver-
ið á að ETA hefur áður lýst því yfir
að samtökin muni láta af ofbeldis-
verkum – en síðan svikið gefin lof-
orð. Síðast gerðist það árið 2006,
þegar varanlegu vopnahléi af hálfu
ETA lauk með kröftugri bílsprengju
á Barajas-flugvellinum í Madríd þar
sem tveir lágu í valnum.
Í yfirlýsingunni sagði: „ETA
skuldbindur sig til að ná fram varan-
legri lausn og vinna að endalokum
vopnaðra átaka.“ Vonast samtökin
ennþá til þess að Baskaland fái sjálf-
stæði og kljúfi sig þannig frá Spáni.
Í yfirlýsingunni lofuðu samtökin að
þau myndu héðan í frá beita sam-
ræðum og samningum til að fá sínu
framgengt. „Baskneskt sjálfstæði
mun nást með lýðræðislegum leið-
um, tvíhliða samningum og viðræð-
um.“
Samkvæmt yfirlýsingu ETA munu
samtökin sækjast eftir alþjóðlegri
viðurkenningu á boðuðu vopnahléi.
Ekki er ljóst hvaða alþjóðasamtök
munu staðfesta góðan ásetning ETA,
en Evrópusambandið skilgreinir
ETA til að mynda sem hryðjuverka-
samtök. Frá stofnun samtakanna
árið 1959 hafa 858 manns týnt lífi í
hryðjuverkum af ýmsum toga og um
1.200 manns hafa slasast alvarlega.
Þá hafa samtökin staðið fyrir mann-
ránum með reglulegu millibili. Lög-
regluyfirvöldum á Spáni hefur geng-
ið vel á undanförnum árum að hafa
hendur í hári meðlima ETA og er tal-
ið að nú sitji rúmlega 700 þeirra á
bak við lás og slá. bjorn@dv.is
Meðlimir ETA í
sjónvarpsávarpi í
september Samtökin eru
leynileg og koma meðlimir
þeirra því grímuklæddir
fram.
Ímynd Palin
sködduð eftir
skotárás
Þó að engin bein tenging sé á milli
Söruh Palin, fyrirverandi varafor-
setaefnis repúblikanaflokksins, og
Jareds Loughner, mannsins sem hóf
skothríð í Tucson í Arizona á laugar-
dag, eru stjórnmálaskýrendur á því
að ímynd Palin sé stórsködduð eftir
árásina. Loughner ætlaði að myrða
þingkonu demókrata, Gabrielle
Giffords, í árásinni en hún liggur nú
þungt haldin á spítala eftir að hafa
verið skotið í höfuðið. Í kosninga-
baráttu repúblikana í nóvember síð-
astliðnum var Palin áberandi. Hún
nafngreindi þar ýmsa þingmenn
demókrata og sagði þá vera Banda-
ríkjunum skaðlega. Giffords var einn
þeirra sem voru nafngreindir og
hafði hún sjálf varað Palin við því að
slíkt gæti haft alvarlegar afleiðingar.
Fimm féllu á Fíla-
beinsströndinni
Fimm féllu í skotbardaga í borg-
inni Abidjan á Fílabeinsströndinni
í gær. Átök brutust út milli stuðn-
ingsmanna Alassanes Ouattara, sem
sigraði í forsetakosningum í nóv-
ember, og vopnaðra öryggissveita
sem eru á bandi Laurents Gbagbo,
sitjandi forseta, sem neitar að við-
urkenna ósigur í kosningunum og
situr því sem fastast. Ouattara á sitt
sterkasta vígi í Abidjan og því hefur
Gbagbo sent öryggissveitir sínar
þangað í auknum mæli. Allt leikur á
reiðiskjálfi á Fílabeinsströndinni síð-
an það kom í ljós að Gbagbo myndi
ekki hverfa af valdastóli.
Apple og Mur-
doch í samstarf
Talið er að Steve Jobs, stjórnarfor-
maður Apple, muni ásamt risafjöl-
miðlaeigandanum Rupert Murdoch,
tilkynna um útgáfu fyrsta dagblaðs-
ins sem kemur einungis út fyrir
iPad-tölvur síðar í þessum mánuði.
Verkefnið hefur legið á huldu en
nú er talið víst að blaðið fari af stað
innan skamms. Mun það bera titil-
inn The Daily og verður því ritstýrt
af blaðamanninum Jesse Angelo, en
hann sagði starfi sínu hjá New York
Post lausu fyrir skömmu. Þar starfaði
hann sem aðstoðarritstjóri. Angelo
hefur fengið lausan tauminn til að fá
til liðs við sig fjölda blaðamanna frá
stærstu fjölmiðlum Bandaríkjanna.
Murdoch hefur sagt að verkefnið sé
það áhugaverðasta í fjölmiðlaheim-
inum í dag.