Dagblaðið Vísir - DV - 22.08.2012, Blaðsíða 8

Þ
að er mikilvægt að halda um­
ræðunni um einelti á lofti
þegar skólarnir eru að byrja
og minna fólk á að þetta ger­
ist vetur eftir vetur,“ segir Erla
Kaja Emilsdóttir, móðir Dagbjarts
Heiðars, sem svipti sig lífi aðeins 11
ára eftir að hafa glímt við margs konar
erfiðleika, þar á meðal einelti.
Minnast hans daglega
Tæpt ár er síðan að Dagbjartur lést og
fjölskyldunni er mikið í mun að and­
lát hans hafi ekki verið til einskis.
Kaja, eins og hún er kölluð, seg­
ir sorgina vera mikla þessa dagana
þegar skólinn er að byrja. „Það er
mikill söknuður hjá okkur öllum. En
það er kannski erfiðast hjá okkur for­
eldrunum að takast á við hvern dag
fyrir sig. Ég finn sérstaklega fyrir því
núna, þegar skólinn er að byrja, að
það vantar eitt af börnunum.“
Fjölskyldan hefur verið í viðtöl­
um hjá sálfræðingi sem hún segir að
hafi hjálpað þeim öllum mjög mik­
ið. „Börnin eru að standa sig rosa­
lega vel og við erum dugleg að tala
um Dagbjart. Við minnumst hans
á hverjum degi og við erum með
myndir af honum og dót sem hann
hélt mikið upp á, á skenkjum í stof­
unni og í holinu. Hann er enn partur
af okkar lífi og verður alltaf.“
Kaja vill að Dagbjarts verði
minnst þegar talað er um einelti og
börn með veikindi á borð við ADHD.
„Fólk gerir sér ekki grein fyrir því að
börn með ýmsar greiningar eru ekki
að höndla heiminn eins og aðrir og
þess vegna þarf að taka sérstakt til­
lit til þeirra. Og oftast eru það börn­
in sem lenda í eineltinu. Fullorðn­
ir þurfa að gera sér grein fyrir því og
kenna öðrum börnum að það eru
ekki allir steyptir í sama mótið og
það er allt í lagi. Það þurfa ekki allir
að vera eins.“
Komu oft að lokuðum dyrum
Hún segist hafa sterka tilfinningu
fyrir því að ef fleiri skólafélagar
hefði sýnt Dagbjarti hlýrra viðmót
hefðu hlutirnir ef til vill farið á ann­
an veg. Hún kallar eftir úrbótum inn­
an skólanna og segir nauðsynlegt að
kennarar og skólayfirvöld séu stans­
laust vakandi fyrir vandamálinu og
að foreldrar bæði gerenda og þeirra
sem verða fyrir einelti komi ekki að
lokuðum dyrum, þegar þau leita sér
aðstoðar.
„Við erum ekki búin að gefast upp.
Við ætlum ekki að láta þetta verða
til einskis heldur til að hjálpa öðr­
um. Þegar við stóðum í okkar baráttu
fannst mér við oft koma að lokuðum
dyrum. Við leituðum mikið til skól­
ans á sínum tíma en hann hafði svo
lítið af úrræðum til að benda okkur á.
Mér finnst vanta fræðslu til skólanna
um hvert þeir geta bent foreldrum að
leita ef úrræðin innan skólans henta
ekki eða hafa ekki virkað. Maður stóð
oft og hugsaði hvað maður gæti nú
gert næst.“
Henni finnst ýmislegt sem bet­
ur mætti fara varðandi hvernig
unnið er með einelti í skólum. „Mér
finnst þurfa meiri almenna fræðslu
í skólunum fyrir alla og að rætt sé
reglulega við nemendur um af­
leiðingar eineltis. Einnig finnst mér
þurfa að setja meiri fókus á gerend­
urna. Það er mikilvægt að gerendur
fái líka hjálp því með því að stoppa
einn geranda ertu búinn að fyrir­
byggja að það verði kannski fleiri
fórnarlömb. Svo má aldrei gleyma
mikilvægi þess að hafa öflugt eftirlit
á göngum og skólalóðum.“
Barnavernd hjálpaði
Kaja segir að Barnaverndarnefnd
hafi hjálpað fjölskyldunni og Dag­
bjarti mikið og í gegnum hana hafi
opnast fyrir fleiri úrræði fyrir Dag­
bjart en annars hefðu verið í boði.
Hún hvetur foreldra sem eiga í vand­
ræðum til að leita þangað. „Barna­
verndarnefnd býr yfir fleiri úrræðum
en eru til dæmis á vegum bæjar­
félaganna. Ég leitaði til þeirra á sín­
um tíma og spurði hvort það væri
ekki eitthvað sem þau gætu gert til
þess að hjálpa okkur. Í kjölfarið komu
þau okkur í svo kallað Gosa­teymi og
í gegnum það komst Dagbjartur til
dæmis að hjá sálfræðingi. Þau hjálp­
uðu okkur alveg gríðarlega mikið.“
Þótt samfélagið sé orðið mun
meðvitaðra um einelti og afleiðingar
þess segir Kaja ýmsu þurfi að breyta
8 Fréttir 22. ágúst 2012 Miðvikudagur
Rekstrarkostnaður Seðla-
bankans:
Meðalmaðurinn
með 610 þúsund
Meðallaun í Seðlabanka Íslands
á síðasta ári voru 610 þúsund
krónur og nam rekstrarkostnað­
ur bankans það ár 2,3 milljörð­
um króna. Án kostnaðar við pen­
ingaprentun og myntsláttu nam
rekstrarkostnaðurinn tæplega
2,1 milljarði króna. Þetta kemur
fram í skriflegu svari efnahags­ og
viðskiptaráðherra við fyrirspurn
Guðlaugs Þórs Þórðarsonar, þing­
manns Sjálfstæðisflokksins.
Fyrirspurn Guðlaugs var
svohljóðandi: „Hver hefur verið
þróun fjárheimilda, starfs­
mannafjölda og meðallauna
starfsmanna hjá Seðlabanka Ís­
lands frá árinu 2007? Svar óskast
sundurliðað eftir árum.“
Rekstrarkostnaður bankans
árið 2010 nam 1.910 milljónum
króna og því hækkaði hann um
rúmar 400 milljónir frá árinu
2010 til 2011.
Háskólamenntuðum
starfsmönnum Seðlabankans
hefur fjölgað frá árinu 2007
þegar þeir voru 59,1 prósent
starfsfólks. Árið 2011 var hlut­
fallið komið upp í 76,6 prósent.
Meðallaun starfsfólks hafa
einnig hækkað talsvert á sama
tímabili. Árið 2007 voru meðal­
launin 484 þúsund krónur, 538
þúsund árið 2008, 554 þúsund
árið 2009, 558 þúsund árið 2010
og sem fyrr segir 610 þúsund
krónur á mánuði árið 2011.
Helle Thorning
til Íslands
Helle Thorning­Schmidt, for­
sætisráðherra Danmerkur, kem­
ur til landsins í opinbera heim­
sókn mánudaginn 27. ágúst
næstkomandi. Í tilkynningu
frá forsætisráðuneytinu kemur
fram að Jóhanna Sigurðardótt­
ir forsætisráðherra muni taka
á móti danska forsætisráðherr­
anum á Þingvöllum og verður
fundur þeirra haldinn í Þing­
vallabústaðnum. Forseti Alþing­
is, Ásta Ragnheiður Jóhannes­
dóttir, tekur svo á móti danska
forsætisráðherranum síðdeg­
is saman dag og sýnir honum
húsakynni Alþingis. Kvöldverð­
ur í boði forsætisráðherrahjóna
verður í Þjóðmenningarhúsinu.
Helle Thorning­Schmidt mun
staldra stutt við hér á landi því
hún heldur af landi brott daginn
eftir áleiðis til Grænlands.
Berst gegn
einelti í
minningu
Dagbjarts
n Hvetur til umræðu um einelti í byrjun skólaárs
Ræddu við barn-
ið um einelti
Ég hefði ekki getað skrifað þessa bók
hefði ég ekki sjálf verið að vinna í þessum
málum úti í samfélaginu. Ég hef verið
skólasálfræðingur í tveimur skólum og
rekið sálfræðistofu í 20 ár,“ segir Kolbrún
Baldursdóttir sálfræðingur um bókina
EKKI MEIR, sem kom út fyrir skömmu.
Bókin er skrifuð sem leiðarvísir fyrir
starfsfólk skóla, íþrótta- og æskulýðs-
félög, foreldra og börn til að nota sem
verkfæri í viðleitni til að sporna við einelti
og hvernig vinna skal með eineltismál á
faglegan máta. Í henni má einnig finna
leiðbeiningar um hvernig skal ræða við
börn um einelti.
Sem dæmi segist Kolbrún vilja sjá alla
skóla, íþrótta- og æskulýðsfélög hafa
tiltæka viðbragðsáætlun og tilkynn-
ingareyðublað á heimasíðum sínum.
Í bókinni er sýnishorn af hvernig slík
viðbragðsáætlun gæti litið út. „Í bókinni
er verkferli lýst þegar eineltistilkynning
hefur borist og með hvaða hætti og
hvenær máli lýkur. Segi barn foreldri
sínu frá stríðni eða einelti er skilgreindur
farvegur fyrir málið og foreldrar vita
nákvæmlega hver málsmeðferðin er og
hverjir annast vinnsluna. Mál af þessu
tagi eru afar misjöfn og í raun engin ein
uppskrift sem hægt að fylgja í blindni,
en það eru ákveðin atriði sem ekki mega
gleymast í vinnslunni ef málið á ekki að
enda í persónulegum harmleik. Sé gripið
strax inn í þegar kvörtun berst er líklegt
að hægt sé að leysa málið strax og án
mikillar fyrirhafnar.“
Hún tekur fram að alltaf þurfi þó að
gæta meðalhófs í svona málum eins og
öðrum þar sem börn eru annars vegar og
fara ekki offari þegar ekki er ástæða til.
Kolbrún leggur áherslu á að rætt sé við
börnin um birtingarmyndir eineltis svo
ekki fari á milli mála til hvaða hegð-
unar er verið að vísa þegar talað er um
eineltishegðun. Fram kemur í bókinni að
mikilvægt sé að gera börnunum ljóst að
það sem skrifað sé á netið geti allir lesið
og að börnin gæti þess að skrifa ekki neitt
um aðra sem þau vilji ekki að skrifað sé
um þau. Þá sé mikilvægt að taka skýrt
fram að hart verði tekið á eineltismálum
sem upp komi. Enn fremur að börnin séu
hvött til að tilkynna um einelti ef þau
verði þess vör.
Aðeins 11 ára Dagbjartur Heiðar svipti sig
lífi aðeins 11 ára gamall, en hann hafði glímt
við ýmiskonar erfiðleika, þar á meðal einelti.
Hvetur til umræðu
Erla Kaja Emilsdóttir,
móðir Dagbjarts
Heiðars sem svipti sig
lífi fyrir tæpu ári síðan,
vill halda umræðunni
um einelti á lofti.
Hanna Ólafsdóttir
blaðamaður skrifar hanna@dv.is
og bæta. „Ég vil sjá fleiri úrræði utan
skólanna sem hægt er að leita til. Við
erum svolítið að skoða hvernig væri
hægt að vinna í því, en við ætlum
að reyna að gera allt sem við getum
til þess að hjálpa öðrum.“ Hún seg­
ir að jafnvel komi til greina að stofna
sjóð eða samtök í nafni Dagbjarts til
að halda umræðunni um skaðsemi
eineltis á lofti. „Þannig að allir geti
hjálpast að og reynt að fyrirbyggja að
svona geti gerst aftur,“ segir hún.
Ofbeldi sem á ekki að
eiga sér stað
Nú þegar skólaárið er að hefjast leit­
ar þetta málefni mikið á Kaju. Ein­
hverjir hafa ef til vill séð Facebook­
status sem gengið hefur manna á
milli en honum er beint til barna og
unglinga þar sem þau eru hvött til að
taka þátt í að sporna við einelti. For­
eldrar eru einnig hvattir til að vekja
til sérstakrar umræðu á heimilunum
um einelti í minningu Dagbjarts og
allra fórnarlamba eineltis. Kaja seg­
ist hafa verið dugleg að deila skila­
boðunum. „Ég vil að umræðan sé
stöðugt á lofti. Ég lenti sjálf í einelti
í skóla og man hvernig það var. Það
á enginn að ganga í gegnum ofbeldi
af þessu tagi.“
„Ég hefði ekki get-
að skrifað þessa
bók hefði ég ekki sjálf
verið að vinna í þessum
málum úti í samfélaginu
Vill fagleg vinnubrögð Kolbrún
Baldursdóttir sálfræðingur skrifaði bók
sem hún vonast til að muni nýtast í
baráttunni gegn einelti.