Dagblaðið Vísir - DV - 23.09.2014, Blaðsíða 17

Vikublað 23.–25. september 2014 Fréttir Erlent 17
Annmarkar Sjálf-
stæðissinnar telja að
atkvæði hafa verið
vitlaust talin.
Lærðu að lesa upplýsingarnar og láttu ekki glansmyndina blekkja þig
T
æplega 88 þúsund manns
hafa skrifað undir og krafist
þess að þjóðaratkvæða­
greiðsla Skota verði endur­
tekin. Sem kunnugt er höfnuðu
Skotar því að Skotland yrði sjálf­
stætt ríki og segði sig úr ríkjasam­
bandi Bretlands, 55 prósent kjós­
enda kusu gegn sjálfstæði, 45
prósent kröfðust sjálfstæðis.
Eftir kosningarnar hafa verið
mikil læti í Skotlandi þar sem sjálf­
stæðissinnar telja sig hafa verið
hlunnfarna og að annmarkar hafi
verið á kosningunni sjálfri sem
og talningu atkvæða. Telja þeir að
mörgum spurningum sé ósvarað
varðandi framkvæmd kosninganna
og telja að kosningalög hafi ítrekað
verið brotin. Saka þeir sambands­
sinna um að hafa beitt klækjum við
talningu atkvæða og telja sig hafa
sönnun fyrir því að atkvæði sem
féllu með sjálfstæðissinnum hafi
verið talin með atkvæðum sam­
bandssinna. Enn sem komið er
hafa þessar kröfur verið virtar að
vettugi en spurning er hvað gerist
næstu daga.
Alex Salmond, leiðtogi sjálf­
stæðissinna og fyrsti ráðherra
Skotlands, eins konar forsætisráð­
herra, hefur ákveðið að segja af
sér vegna kosninganna. Hann fór
mikinn í fjölmiðlum um helgina
og sakaði þá Ed Milliband, for­
mann Verkamannaflokksins, Dav­
id Cameron forsætisráðherra
Bretlands, og Nick Clegg aðstoðar­
forsætisráðherra um blekkingar og
svik.
Þeir lofuðu allir Skotum
auknum völdum í Westminster
eftir kosningarnar héldi samstarf­
ið. Salmond segir forystumennina
ganga á bak orða sinna og segir að
þessi auknu völd verði torsótt.
Talsmenn Davids Cameron
segja þó að það dragi til tíðinda í
janúar og unnið sé að því af fullum
krafti. n
astasigrun@dv.is
88 þúsund Skotar vilja fá að kjósa aftur
n Vaskleg framganga Emmu Watson vekur athygli n Biðlar til karla að taka þátt í baráttunni
J
afnréttismál eru ykkur við­
komandi.“ Þetta segir leikkon­
an og aðgerðasinninn Emma
Watson. Ræða hennar við
opnunarathöfn ráðstefnunnar
„He for She“ þar sem kynnt var að­
gerðaráætlun UN Women, stofnun­
ar Sameinuðu þjóðanna sem vinnur
að jafnrétti á heimsvísu. Aðgerða­
áætlunin stefnir að því að draga úr
kynjamisrétti og fá karla til að að
láta til sín taka á vettvangi jafnrétt­
is. Markmiðið er að milljarður karla
skrái sig á vefsíðuna www.heforshe.
org og heiti því að láta jafnrétti kynj­
anna sig varða.
Verkefnið hefur vakið mikla
athygli, þá sérstaklega fyrir vaska
framgöngu Emmu Watson, sem
þótti ná til fjöldans með ræðu sinni
um femínisma, kynjajafnrétti og
karlmennsku. „Hvernig getum við
haft áhrif í heiminum þegar aðeins
helmingi fólks er boðið að taka þátt í
samræðunni?“ spurði hún.
Bakslag
„Ég er að viðra þessa hugmynd við
ykkur vegna þess að ég þarf á aðstoð
ykkar að halda. Við viljum binda
endi á kynjamisrétti og til þess að
það takist þurfum við öll að leggjast
á eitt,“ sagði Watson í ræðunni. Hún
var útnefndur velgjörðarsendiherra
Sameinuðu þjóðanna fyrir hálfu ári.
Watson segist hafa einbeitt sér
að því að ræða opinberlega um
femínisma og jafnréttismál af krafti
en segist finna fyrir miklu bakslagi í
jafnréttisbaráttunni. Það væri mikið
áhyggjuefni.
„Ég hef áttað mig á því að barátt­
unni fyrir kvenréttindum hefur ver­
ið líkt við karlahatur. Ef það er eitt­
hvað sem ég veit fyrir víst, þá er það
að notkun á sú samlíking verður að
hætta. Til að hafa það á hreinu, þá
er femínismi samkvæmt skilgrein­
ingu: Sú trú að karlar og konur eigi
að hafa jöfn réttindi og tækifæri.
Það er kenning sem kveður á um
stjórnmálalegt, efnahagslegt og fé­
lagslegt jafnrétti kynjanna,“ sagði
Emma og sagði þetta vera ástæð­
una fyrir því að hvetja þyrfti karla
til að taka virkan þátt í baráttunni.
„Við viljum virkja til athafna karla,
eins marga karla og drengi og hægt
er, til að verða talsmenn jafnréttis.“
„Frekjan“ sem vildi leikstýra
Watson deildi einnig sinni reynslu
af kynjamisrétti og hennar
upplifun. „Ég byrjaði að velta fyr­
ir mér kynjahlutverkum þegar ég
var átta ára og var hissa þegar ég
var kölluð frekja vegna þess að ég
vildi vera leikstjórinn þegar við sett­
um á svið leiksýningar fyrir foreldra
okkar, en strákarnir voru ekki kall­
aðir frekir. Þegar ég var fjórtán ára
og fjölmiðlar byrjuðu að ýja að því
að ég væri kynþokkafull,“ segir hún.
„Eða þegar ég var átján ára og karl­
kyns vinir mínir gátu ekki tjáð til­
finningar sínar.“
Hún segist hafa tekið ákvörðun
um að vera femínisti vegna þessara
hugmynda í nærumhverfi sínu. „En
nánari skoðun mín að undanförnu
hefur kennt mér að femínismi er
ekki vinsælt orð,“ segir hún og velti
því fyrir sér hvers vegna hugtakið
væri svona óþægilegt. „Svo virðist
sem ég tilheyri hópi kvenna sem
tjá sig og þykja þar með of sterkar,
of óheflaðar, einangrandi, karl
hatandi og óaðlaðandi.“
Verið velkomnir
Watson telur að breytingar á sam­
félaginu, gagnvart viðhorfum í garð
bæði karla og kvenna, geti orðið til
aukins jafnréttis og virðingar. „Karl­
ar, mig langar að nota þetta tæki­
færi til þess að bjóða ykkur form­
lega að taka þátt. Jafnrétti kynjanna
er ykkar mál líka. Enn í dag sé ég að
hlutverk föður míns sem foreldris
er ekki jafn verðmætt í samfélaginu
þrátt fyrir að ég þurfi jafn mikið á
honum að halda og móður minni.
Ég hef séð unga karlmenn þjást af
geðsjúkdómum en þora ekki að
leita sér hjálpar vegna þess að það
myndi gefa til kynna skort á karl­
mennsku,“ sagði hún og benti á að
sjálfsvígstíðni ungra karla í Bret­
landi væri mikið vandamál, raunar
á heimsvísu.
Karlar séu einnig fórnarlömb
misréttis og það þurfi að lagfæra
stefnuna. „Við tölum ekki oft um það
hvernig karlar eru fórnarlömb kynja­
hlutverka, en ég sé að þeir eru það,“
sagði hún og bætti við: „Þegar þeir
verða frjálsir byrja hlutirnir að breyt­
ast fyrir konur. Ef karlmenn þurfa
ekki að vera herskáir, þá þurfa kon­
ur ekki að vera undirgefnar. Ef karl­
menn þurfa ekki að stjórna, þá þurfa
þeir ekki að stýra konum. Bæði kyn­
in ættu að geta verið viðkvæm. Bæði
kynin ættu að geta verið sterk. Það
er kominn tími til að við hættum að
horfa á kynhlutverk sem andstæður
heldur sem heilan skala.“ n
Ásta Sigrún Magnúsdóttir
astasigrun@dv.is
„Svo virðist
sem ég tilheyri
hópi kvenna sem tjá
sig og þykja þar með of
sterkar, of óheflaðar,
einangrandi, karl hatandi
og óaðlaðandi.
Vösk framganga
Emma Watson og Ban
Ki-moon, aðalritari Sam-
einuðu þjóðanna. Ræða
Emmu hefur vakið mikla
athygli.
„Jafnréttismál eru
ykkur viðkomandi“