Fréttablaðið - 05.11.2014, Qupperneq 17

MIÐVIKUDAGUR 5. nóvember 2014 | SKOÐUN | 17
Fulltrúar evrópskra samstarfsáætlana og þjónustuskrifstofa kynna styrki og samstarfsmöguleika.
Kjörið tækifæri fyrir skóla, fyrirtæki, stofnanir og samtök að kynna sér möguleika til samstarfs
á flestum sviðum menntunar, menningar og atvinnulífs.
Háskólatorgi, 6. nóvember 2014 kl. 15:00-17:00
Kynning á tækifærum og styrkjum í Evrópusamstarfi
Horizon 2020 rannsókna- og nýsköpunaráæ
tlun
Erasm
us+ m
enntun, æ
skulýðsm
ál og íþróttir
Evrópa unga fólksins
EURES – evrópsk vinnum
iðlun
Enterprise Europe N
etw
ork
ESPON
– byggðaþróun
Creative Europe – kvikm
yndir og m
enning
eTw
inning – rafræ
nt skólasam
starf
N
orðurslóðaáæ
tlun
Europass – evrópsk ferilskrá og fæ
rnipassi
Erasm
us for Young Entrepreneurs
N
ORA – N
orræ
nt Atlantshafssam
starf
COST rannsóknasam
starf
Alm
annavarnaráæ
tlunin
Euraxess – evrópskt rannsóknastarfatorg
N
ordplus – norræ
n m
enntaáæ
tlun
PROGRESS – jafnrétti og vinnum
ál
Daphne – gegn ofbeldi
Evrópustofa
Heilbrigðisáæ
tlun ESB
Uppbyggingarsjóður EES
Komdu og hittu okkur á Háskólatorgi:
Allir velko
mnir!
www.evropusamvinna.is
Liggurðu á skoðunum þínum? Það er
algjör óþarfi . Sendu greinina þína á
greinar@visir.is og við komum henni á
framfæri hið snarasta.
Fjöldi norrænna þingmanna og
ráðherra sótti 66. þing Norður-
landaráðs í Stokkhólmi í síðustu
viku. Á dagskrá voru málefni
sem varða sameiginlega hags-
muni Norðurlanda, eins og norð-
urslóðir, umhverfismál, mennt-
un og heilbrigðismál.
Sumir segja að nú, eftir ára-
tuga samstarf, hafi norrænt
samstarf runnið sitt skeið. Sagt
hefur verið að það sé þungt í
vöfum og skili litlu. Skiptir sam-
starf Norðurlanda enn þá máli
árið 2014?
Okkar svar er afdráttarlaust
JÁ.
Samstarf Norðurlanda er ein-
stakt á heimsvísu. Það er ein-
stakt að þingmenn alls staðar
af Norðurlöndum komi saman,
eins og nú er gert í sænska þing-
húsinu, til að kryfja sameigin-
leg hagsmunamál til mergjar
og ræða við ríkisstjórnir og for-
sætisráðherra landanna.
En norrænt samstarf er miklu
meira en bara umræðuvett-
vangur. Í dag tökum við þeim
mikilsverða árangri sem náð-
ist á fyrstu árum samstarfsins
sem sjálfsögðum hlut. Afnám
vegabréfaskoðunar, félagsmála-
samþykktin og sameiginlegur
vinnumarkaður Norðurlanda
eru allt norrænar lausnir sem
hafa verið notaðar sem fyrir-
myndir í samstarfinu innan
ESB. Íbúar Norðurlanda njóta
árangurs samstarfsins daglega,
til dæmis með því að sækja
menntun í öðru norrænu landi
eða með því að leita nýrrar
atvinnu í einhverju Norður-
landanna sé atvinnuástandið
slæmt heima fyrir.
Norrænt samstarf lifir ekki
bara á fornri frægð. Við erum
enn að finna sameiginlegar
lausnir sem gagnast íbúum
Norðurlanda. Umhverfismerkið
Svanurinn og matvælamerking-
in Skráargatið hjálpa norrænum
neytendum að velja vistvænar
og hollar vörur. Svanurinn er
um leið til marks um mikil áhrif
Norðurlanda í umhverfismálum
á heimsvísu. Þann áhrifamátt
höfum við skapað með sam-
starfi. Með sama hætti höfum
við í sameiningu gert samninga
við meira en 40 skattaskjólsríki
og þannig tryggt marga millj-
arða í skattatekjur, sem annars
hefðu horfið í þessi skjól.
Önnur hlið á samstarfinu
sem er ekki eins sýnileg en
ekki síður mikilvæg er miðl-
un reynslu. Slík miðlun á sér
stöðugt stað á margbreytileg-
um sviðum. Með henni má auka
gæði og fá meira út úr þeirri
starfsemi sem fram fer í ein-
stökum löndum. Til dæmis ligg-
ur viðamikið norrænt samstarf
um næringarfræði að baki ráð-
leggingum um mataræði sem
stofnanir í hverju landi gefa út.
Samtakamátturinn gerir
okkur öflugri. Þegar við stönd-
um saman getum við áorkað
meiru en hvert í sínu lagi.
Nær nútímanum
Í framtíðinni viljum við, sam-
starfsráðherrar Norðurlanda,
efla norrænt samstarf til þess að
fækka svokölluðum landamæra-
eða stjórnsýsluhindrunum milli
Norðurlandanna þannig að þau
verði sveigjanlegra og opnara
atvinnusvæði þar sem nýsköpun
blómstrar. Við viljum að Norður-
lönd finni sameiginlegar lausnir
þegar það er hagkvæmara –
til dæmis varðandi sérhæfðar
læknismeðferðir og sameigin-
leg rannsóknarverkefni. Við
viljum að Norðurlönd markaðs-
setji sig á heimsvísu og noti
hugtakið „Norden“ sem vöru-
merki á alþjóðavettvangi. Eftir
því sem fjarlægðin frá Norður-
löndum verður meiri, þeim mun
hagkvæmara er að markaðs-
setja löndin sem heild í stað þess
að hvert land fyrir sig reyni að
koma sér á framfæri. Almenn-
ingur á fjarlægum slóðum þekk-
ir Norðurlönd oft betur en ein-
stök norræn ríki. Við viljum að
Norðurlönd nýti sameiginlega
styrkleika í alþjóðasamstarfi –
til dæmis í alþjóðlegum lofts-
lagsviðræðum og innan ESB
þegar það á við.
Norðurlönd eru mikið í
umræðunni úti í hinum stóra
heimi. Rætt er um að samfélags-
gerð Norðurlanda sé góð fyrir-
mynd sem önnur samfélög geti
haft til hliðsjónar þegar tekist
er á við viðfangsefni framtíðar-
innar. Í skýrslunni „The Nordic
model – challenged but capable
of reform“ segir að Norður-
landabúar verði að vera opnir
fyrir umbótum ef norræna vel-
ferðarríkið á áfram að vera fyr-
irmynd fyrir aðra í framtíðinni.
Það sama á við ef við ætlum að
ná markmiðum okkar um landa-
mæralaus, nýskapandi, sýnileg
og opin Norðurlönd. Þá þarf nor-
rænt samstarf að vera kraftmik-
ið og vera fært um að endurnýj-
ast í takt við breytta tíma.
Vegna þessa höfum við,
samstarfsráðherrar Norður-
landanna, ákveðið að færa nor-
rænt samstarf nær nútímanum.
Við ætlum að leggja áherslu á
þau mál sem ríkisstjórnir og
íbúar Norðurlanda telja mikil-
væg. Við ætlum að tryggja að
norrænt skattfé sem fer til nor-
ræns samstarfs sé nýtt á skyn-
samlegan hátt. Við ætlum að
tryggja að árangur náist með
skilvirku samstarfi án óþarfa
skrifræðis og seinagangs.
Nú þegar velferðarsamfélög
Norðurlandanna standa frammi
fyrir alþjóðavæðingu, hækk-
andi meðalaldri íbúanna, lofts-
lagsbreytingum, efnahags-
kreppu, átökum á nærsvæðum
okkar og hryðjuverkaógn er
ekki tímabært að draga úr sam-
starfi. Þvert á móti: við þurfum
að efla samstarfið og forgangs-
raða betur. Það er þetta sem við,
samstarfsráðherrar Norður-
landanna, ætlum að beita okkur
fyrir.
Norðurlönd – sam-
an erum við öfl ugri
NORÐURLÖND
Elisabeth Aspaker
Carsten Hansen
Eygló Harðardóttir
Kristina Persson
Lenita Toivakka
Veronica Thörnroos
Annika Olsen
samstarfsráðherrar Norðurlanda
➜ Norðurlönd eru mikið
í umræðunni úti í hinum
stóra heimi. Rætt er um að
samfélagsgerð Norðurlanda
sé góð fyrirmynd sem önnur
samfélög geti haft til hlið-
sjónar þegar tekist er á við
viðfangsefni framtíðarinnar.
Höfuðstólsleiðrétting ríkis-
stjórnarinnar skilar hátt í
70 þúsund heimilum lækk-
un á húsnæðisskuldum sem
nemur samtals 80 milljörð-
um. Aðgerðin er fjármögnuð
með hækkun skatta á fjár-
málafyrirtæki og ekki síst
með því að afturkalla skatt-
undanþágu sem fyrri ríkis-
stjórn hafði veitt slitabúum
gömlu bankanna.
Það er dapurlegt að ríkis-
stjórn Jóhönnu Sigurðardóttur
(JS) hafi ákveðið að undanskilja
slitabúin og þar með erlenda kröfu-
hafa frá skatti upp á tugi milljarða.
Þess í stað var í þrígang reynt að
koma skuldum fallinna einkabanka
á herðar íslenskra heimila með Ice-
save-samningum. Það er ljóst að sá
gríðarlegi niðurskurður í heilbrigð-
is- og velferðarkerfi sem ríkisstjórn
JS fór í hefði ekki þurft að koma til
hefði ríkisstjórnin ákveðið að skatt-
leggja eignir erlendu kröfuhafanna
eins og Framsóknarmenn bentu á.
Um 69 þúsund heimili sóttu um
niðurfærslu lána vegna húsnæðis-
kaupa. Sýnir það hve þörfin var
brýn, enda þurftu heimilin í landinu
að bera uppi kostnaðinn á hruninu,
með auknum sköttum, hækkandi
verðlagi á sama tíma og húsnæðis-
lán heimilanna hækkuðu mikið.
Meðalfjárhæð niðurfærslu á hvert
heimili verður líklega vel yfir 1
mkr.
110%-leið fyrri ríkisstjórnar
nýttist aðallega tekjuhæstu heim-
ilum en skildi þau tekjulægri eftir
með vandann. 110%-leiðin fól í sér
að bankar afskrifuðu lán sem voru
yfir 110% af markaðsvirði fast-
eigna. Leiðin nýttist aðeins um
10% heimila með verðtryggðar
húsnæðisskuldir. Um 1% heimil-
anna hreppti helming niðurfærsl-
unnar, rúmlega 20 milljarða króna.
Þessi 775 heimili fengu hvert yfir
15 mkr. niðurfærslu og var meðal-
tal niðurfærslu um 26 mkr. Dæmi
eru um einstaklinga sem fengu
meira en 100 milljónir afskrifaðar.
Fyrri ríkisstjórn ber þannig ábyrgð
á 20 milljarða króna niðurfærslu á
lánum auðugasta hluta þjóðarinn-
ar. Ríkisstjórn JS lækkaði skuldir
tekjumesta fólksins á sama tíma og
erlendir kröfuhafar voru undan-
skildir eðlilegum skattgreiðslum.
Skuldaleiðrétting
Ríkisstjórn Framsóknarflokks
og Sjálfstæðisflokks fór aðra og
sanngjarnari leið. Hámarks-
leiðrétting á hvert heimili
var ákveðin fjórar milljónir
króna. Skuldaleiðréttingin er
þannig útfærð að þeir tekju-
lægri fá hlutfallslega meira.
Hátt í helmingur leiðrétting-
arinnar fer til heimila með
undir 6 milljón krónur í árs-
laun. Heimili þar sem tveir
einstaklingar eru hvor um sig
með undir 250 þús. krónur í
mánaðarlaun.
Skuldaleiðréttingin er efna-
hagsleg aðgerð og fær jákvæð-
ar umsagnir hjá erlendum aðilum
og lánshæfismatsfyrirtæki hafa
t.d. hækkað lánshæfismat Íslands.
Þá hefur alþjóðlegt lánshæfismat
fjármálafyrirtækja hér á landi
einnig hækkað. Lækkun skulda er
að mati margra erlendra hagfræð-
inga skilvirkasta leiðin til að draga
úr neikvæðum afleiðingum efna-
hagsáfalls og flýta fyrir endurbata
hagkerfisins.
Talsmenn stjórnarandstöðunnar,
sem á hátíðarstundum kenna sig við
velferð og jöfnuð, reyna að gera lítið
úr leiðréttingu ríkisstjórnarinnar á
skuldum heimilanna. En hið rétta er
að leiðréttingin dreifist mun jafnar
en aðgerðir fyrri ríkisstjórnar og
heimilin munar um að fá skulda-
lækkun upp á 80 milljarða. Í stað
þess að slá ryki í augu almennings
ættu þingmenn stjórnarandstöð-
unnar að styðja ríkisstjórnina í því
að lækka skuldir íslenskra heimila.
Skuldir lækka um 80 milljarða
FJÁRMÁL
Ásmundur Einar
Daðason
Frosti
Sigurjónsson
Willum Þór
Þórsson
alþingismenn Framsóknarfl okksins