Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2008, Síða 71

69
Tímarit um menntarannsóknir, 5. árgangur 2008
Útbreiðsla tónmenntakennslu, aðstæður og viðhorf
kennd (n = 159) skólaárið 2004–2005 voru
spurðir um aðstöðu til tónmenntakennslunnar. Í
ljós kom að yfir landið allt gátu 62 af hundraði
státað af sérbúnum tónmenntastofum. Annars
staðar var tónmennt kennd í fjölnotastofum,
almennum bekkjarstofum, í sölum eða á ýmsum
stöðum í skólunum. Vegna þess hversu algengt
var að engin tónmenntastofa væri í litlum og
fámennum skólum úti á landi þótti ástæða til
að skoða tölurnar í Reykjavík sérstaklega. Í
ljós kom að af Reykjavíkurskólunum höfðu
78 af hundraði sérbúnar tónmenntastofur og
var hlutfallið svipað í nágrannasveitarfélögum
Reykjavíkur.
Þar sem tónmennt var kennd voru
skólastjórar spurðir um annan aðbúnað sem
tilheyrir tónmenntakennslu, svo sem hljóðfæri,
hljómflutningstæki og tölvur. Í svörum þeirra
kom fram að algengast er að tónmenntastofur
séu búnar píanói eða hljómborðshljóðfæri, auk
hljómflutningstækja. Skólahljóðfæri eru mjög
algeng en samt ekki alls staðar fyrir hendi
þó að tónmennt sé á stundaskránni. Tölvur
eru sjaldnast taldar upp sem tækjakostur
við tónmenntakennslu, en tæpur helmingur
aðspurðra gaf upplýsingar um tölvubúnað
sem tækjakost við tónmenntakennslu í skólum
sínum. Á 5. mynd má sjá prósentutölur sem
lýsa umræddum aðbúnaði í skólum þar sem
tónmennt er kennd.
Ef borin er saman píanóeign samkvæmt
svörum skólastjóra í skólum með og án
tónmenntakennslu kemur í ljós að sjaldgæfara
er að píanó séu til staðar í skólum sem eru
án tónmenntakennslu en í skólum með
tónmenntakennslu. Tæpur helmingur
skóla án tónmenntakennslu á píanó eða
hljómborðshljóðfæri.
Viðtöl við tónmenntakennara
Starfandi tónmenntakennarar (N = 19) svöruðu
spurningum sem lutu að fyrirkomulagi
tónmenntakennslu í skólum þeirra og viðhorf-
um þeirra til kennslunnar. Svör kennaranna
um fyrirkomulag kennslu og tímafjölda
til tónmenntakennslu í skólum þeirra eru í
samræmi við upplýsingar sem fengust fyrir
allt landið í könnun Menntamálaráðuneytisins
frá 2003. Þetta samræmi bendir til þess að
tónmenntakennararnir hafi verið dæmigerðir
fyrir starfandi tónmenntakennara á þessum
tíma. Umræddir tónmenntakennarar höfðu
kennslureynslu á bilinu 1–34 ár en rúmur
helmingur þeirra hafði starfað í tíu ár eða
lengur. Tónmenntakennararnir voru spurðir út
í áform um áframhaldandi kennslu í greininni
og kváðust þrír þeirra ekki ætla að halda
áfram kennslu í tónmennt næsta vetur. Í hópi
þessara þriggja kennara voru tveir með eins árs
starfsreynslu.
Grennslast var fyrir um hvaða bekkir
fengju kennslu í tónmennt í skólum þessara
tónmenntakennara. Algengast var að tónmennt
væri kennd í yngstu árgöngum grunnskólans,
eða í 1.–4. bekk, en frá og með 5. bekk dregur
úr tónmenntakennslu með hverjum árgangi.
Þetta er sama mynstur og dregið var upp í
skýrslu Menntamálaráðuneytisins frá 2003.
Einnig voru tónmenntakennarar spurðir um
fjölda tónmenntakennslustunda á viku í skólum
þeirra. Í ljós kom að í meirihluta skólanna (n =
12) var tónmennt kennd einn til tvo tíma á viku,
þ.e. sumir árgangar fengu einn tíma á viku á
meðan aðrir árgangar fengu tvo tíma á viku.
Skólar með tvo tíma á viku voru fimm talsins en
2. tafla. Spurningar lagðar fyrir tónmennta-
kennara.
Hversu lengi hefur þú kennt tónmennt?
Í hvaða bekkjum er tónmennt kennd í þínum
skóla?
Í hversu margar kennslustundir á viku er tón-
mennt kennd?
Hvaða einkunn, á skalanum 1–10, gefur þú að-
stöðunni til tónmenntakennslu í þínum skóla?
Hvaða einkunn, á skalanum 1 –10, gefur þú fyr-
irkomulagi tónmenntakennslunnar í þínum skóla?
Hvað telur þú brýnast að bæta í þínum skóla m.t.t.
tónmenntakennslunnar?
Hefur þú í hyggju að kenna áfram tónmennt næsta
vetur?